Þjóðólfur - 30.07.1884, Blaðsíða 1
ÞJOÐOLFR.
VIÐAUKABLAÐ VIÐ XXXVI, 29.
Rcykjiivík, miðvikudaginn 30. júií 1884.
Svar til „ómerkinga“.
Það lítr svo út, eins og einliverjum sé
liálfilla við það, að „Almanak fyrir hvern
mannu kom út. Til þess geta nú legið ýms-
ar orsakir, en flestar eru þær svo ljósar, að
óþarfi er að benda á þær. — Síðan það kom
út, hefir blaðið, sem ég hef gjört mér að
reglu að nefna aldrei, gjört Almanakinu þá
æru, að rífa það niðr í hverju númeri blaðs-
ins, sem út hefir komið. Fyrst kom löng
„aðvörunu undirskrifuð x, -(- y, og mun
það mark vera það sama, sem kallað
er „hluststýft bæði eyruu, sem ætla má að
sé mark „ritstjóransu. Síðan kom í næsta
blaði önnur grein, og var það „ómerkingr“
hreint og klárt1.
Þessi x -j- y er einkennilegr höfundr;
hann er auðsjáanlega maðr fávís og vanþekk-
ingarfullr, en hvorki sannleikskær né hæ-
verskr tir hófi. Hann hefir auðsjáanlega heyrt
á hjal einhvers sér hygnari manns, en hvorki
skilið né getað rétt eftir haft, það sem fyrir
honum var haft og kann ske í hann spýtt.
Yfir höfuð er grein hans líkust því, sem
einhver „Dorriu hefði farið i smiðju til þess
„skarpvitrau (kannske hrotið af toddý-glas
um leið), en verið of fávís til að hafa gagn
af fræðslunni.
Það sem þessi persóna segir um „Þjóðólfu
og bankaritgjörðir Meistara Eiríks, er mál-
1) Ef mig minnir rétt, lýst.i „ritstjórinn“ yfir því
einu sinni i blaðinu, að allar ritgjörðir í því yrðu
með nafni, og skyldu þá greinamar markaðar föð-
ur-marki annað hvort á undan eða eftir (á „hægra“
eða ,,vinstra“). Þegar nafnið eða eyrun eru skelt
af, svo að eins sést hnífskrukkið („x y“) eftir,
er ekki ósennilegt að kallaþað „hluststýft11 og má
skoða það líkt og hreina ómerkinga að því, að
„ritstjórinn“ mun vera sj&lfsagðr „leppr“ í háðum
tilfellum.
inu óviðkomandi, enda er honum auðsjáan-
lega ofvaxið að tala um slík mál, og skal
ég þvi ekki orðum að því eyða. Almenningr
getr nú sjálfr felt, og hefir ugglaust þegar
felt sinn dóm um bankamálið.
Stórlega hefir hneykslað höfundinn þessi
litla setning (sem er þýdd úr ritmn eins
frægasta spekings), að „enginn sé svo fafróðr,
að ekki þekki skyldu sína“ (x -|- y hefir
ekki getað lesiiJ þetta rétt einu sinni; hann
hefir líklega lært að stauta á stafrófskver
Hafldórs eða annað jafn-lélegt, ef til er). En
afsakanlegt er það, þótt þessi persóna
hneykslist á þessu; hún hefir auðsjáanlega
á sinni tíð verið fermd með biskupsleyfi
upp á eintóma „Höfuðlærdómanau; annars
hefði hún vafalaust heyrt talað um „heið-
ingjana, sem ekki þekkja lögmálið, en eru
þó sjálfum sér í lögmálsstað", af því að
það er „skrifað i þeirra hjörtu“. Þetta er
þó sjálfsagt jafn-hneykslanlegt, og er það
þó barnalærdómr okhar, sem gátum lært alt
kverið og þurftum ekki að fá byskups leyfi
til að fermast upp á „höfuðlærdómana“.
Þá kemr persönan að „Grjaldaþættiu mín-
um í „Almanakin“. Finnr hún mjög að
því, að ég hefi getið þess, að „sýslumenn,
konungl. þjónar“ o. s. frv. skuli „í offr
greiða 1 kr. 33 auu. Yfir þessu er persön-
an bálreið, og segir að þetta só engin lög,
því að „þessir menn eigi að greiða 4 mörk“
—já það eru persönunnar eigin orð þetta, og
meira að segja, jDessi „4 mörk“ eru orð lag-
anna sjálfra. Eg hefi þar til engu öðru
að svara en því, að biðja persönuna að fara
nú aftr í smiðju og fá nú fræðslu um það
hjá einhverjum skírleiks-manni (t. d. „þeim
skarpvitrau), hver að sé munrinn á „4 mörk-
um“ (= 64 skildingum) eftir fornum pen-