Rödd verkalýðsins - 01.06.1930, Blaðsíða 1

ÚTGEFANDI: JAFNAÐARMANNAFÉLAGIÐ SPARTA
Reykjavlk júní 1930.
tíi aiþýðunnar á ísiandi. ísland og Þjúðabandalagið.
Öll borgarastéttin á Islandi, aö
sósialdemókrötum (hægfara jafnaö-
armönnum) meötöldum, býr sig til
mikilla hátiðarhalda til aö minnast
þess, að þúsund ár eru liðin siöan
Alþingi var stofnað. Þessa hátiö á að
nota til þess, að útbreiða kenninguna
um frið og sátt milli stétta þjóðfé-
lagsins. „Á Islandi rikir friður og
farsæld", segir öll borgarastéttin ein-
um rómi. „Útflutningurinn eykst,
landbúnaðurinn færist í nútimahorf,
samgöngurnar batna og alstaðar er
verið að reisa úr rústum.“ Alt er fag-
urt á að líta og burgeisarnir og liðs-
menn þeirra meðal verkalýsins, sósíal-
demókratarnir, mega vel við una. En
hefir þá alþýðan á íslandi nokkra
ástæðu til fagnaðar? Er á nokkurn
hátt dregið úr arðráninu? Er nokkur
bót ráðin á kjörum verkamanna, sjó-
manna og bændar’ Nei. Hvað er þá
að gerast?
Auðvald nútímans hefir haldið
innreið sína í landið.
í kjölfar þess fylgir arörán vinnu-
stéttanna, meiri stéttaandstæður en
nokkru sinni fyr og innflutningur er-
lends auðmagns. Togaraútgerðin
eykst, auövaldið teygir klær sinar til
landbúnaðarins, fiskverkunin verður
að iðnaði o. s. frv. Þessar staöreynd-
ir sanna, að auðvaldið hefir fest ræt-
ur á íslaudi. Stöðugt fjölgar þeim,
sem selja auðvaldinu vinnuafl sitt og
eru' arörændir af því. Fátækir bænd-
ur sökkva enn dýpra niður í örbirgð-
ina og lenda í klóm braskaranna.
Þeir verða undir i samkepninni við
erlenda landbúnaðarframleiöslu, sem
rekin er með nýtisku aðferðum. Land-
búnaðarkreppan er á leiðinni til fs-
lands.
Hvað merkir alt skrafið um sjálf-
stæði íslands? Það er vígorð, sem
Imrgeisarnir nota til þess að hylja
með þjónustu sína við erlent auðvald.
Með hverju ári er ísland bundið fast-
ar á klafa erlends auðvalds. Auðvald-
ið á íslandi er tengt sterkum böndum
við auðvaldið annarsstaðar í heimin-
um.
Raunverulegt sjálfstæði fær ísland
aldrei fyr en verkalýðurinn hefir tek-
ið völdin og gert bandalag við al-
þýðuríki annara landa.
Alheimsauðvaldið er í mikilli
kreppu, svo að alt auðvaldsskipulag-
ið nötrar. í hugsjónalandi allra heims-
ins auðmanna, í Bandaríkjum Ame-
riku, er kreppan mögnuðust. Þessi
t kreppa nær brátt til íslands. Hún
niun verða mjög tilfinnanleg og grípa
alt atvinnulíf heljargreipum.
Stéttabaráttan færist í aukana.
Með innrás auðvaldsins hefir stétta—
baráttan aukist og tekið á sig sömu
mynd og annars staðar í auðvalds-
heiminum. Eins og annars staðar rís
íslensk alþýða, verkamenn, sjómenn
og bændur til baráttu fyrir bættum
kjörum. Verkföll, til að knýja fram
hærri laun og bætt vinnuskilyrði,
verða stöðugt tíðari. Þetta sýnir að
, verkamenn og sjómenn eru aö vakna
til stéttameðvitundar. Sjómannaverk-
fallið í fyrravetur, hin sigursæla bar-
átta verkalýðsins í Reykjavík, Siglu-
firði, Vestmannaeyjum, Akureyri,
ísafiröi og Patreksfirði í vor, hin öfl-.
uga andstaða gegn sósíaldemókrötun-
um á síðasta þingi Alþýðusambands-
ins, fylgiö við tillögur kommúnista og
atkvæðamagn kommúnista við bæjar-
sjórnarkosningarnar i Vesmannaeyj-
um — alt er þetta vottur þess að al-
þýðan er að vakna til stéttavitundar
og risa til baráttu.
Samtímis nota sósíaldemókratar
nýjar aðferðir til að brjóta broddinn
af andstöðunni gegn sér og sitífla
strauminn til vinstri, til að koma í
veg fyrir stofnun kommúnistaflokks.
Gegn flokkum útgerðarmanna og
stórbænda og gegn sósíaldemókröt-
um, sem betur og betur auglýsa sig
sem liðsmenn auðvaldsins, rís nýtt
vald:
Hin byltingarsinnaða verkalýðs-
hreyfing. —
Það er þessi hreyfing, sem mun
verðá leiðtogi islenskrar alþýðu í bar-
áttu hennar fyrir bættum kjörum, i
átökum hennar til þess að hrinda af
sér okinu og koma jafnaðarstefnunni
i framkvæmd. Engin ráð eru til að
koma jafnaðarstefnunni i framkvæmd
á friðsamlegan hátt, með kjörseðlum
og þátttöku í starfi Alþingis og bæj-
arstjórna. Burgeisum, stórbændum og
sósíaldemókrötum er mjög umhugað
um að telja alþýðu manna trú um
slíkt, til að tefja fyrir stéttabarátt-
unni, til að tefja fyrir þróun byltinga-
sinnaðrar verkalýðshreyfingar.
Vopnin, sem verkalýðurinn verður
að beita, tii að sigra auðvaldið, eru
alt önnur. Þau eru: Verkföll, kröfu-
göngur og löks uppreisn gegn kúg-
runurn, sem lýkur með þvi að hin
sigri hrósandi alþýða tekur sér al-
ræði. Valdanám alþýðunnar er óhugs-
andi með öðru móti.
Barátta í bandalagi við stéttabræð-
urna um allan heim.
Fyrir hér um bil 13 árum tók al-
þýðan i Rússlandi völdin i sínar
hendur. í 13 ár hafa stéttarbræðurn-
ir í Rússlandi bygt upp þjóðfélag
jafnaðarstefnunnar og miljónir al-
þýðunnar ganga fylktu liði undir
merki jafnaðarsteínunnar. Það er al-
ræði öreigalýðsins, sem hrósar sigri.
Þess vegna vígbúast auðvaldsrikin
gegn Ráðstjórnar-bandalaginu. — f
Kína og Indlandi risa nýlenduþræl-
arnir til úrslitabaráttu gegn stór-
veldastefnunni. f öllum auðvaldslönd-
um rís hinn vinnandi fjöldi til harðr-
ar baráttu gegn auðvaldinu. í öllum
iöndum harðnar stéttabaráttan. 20
miljónir atvinnuleysingja, aukið arð-
rán vegna gjörnýtingar framleiðslu-
tækjanna, aukin kreppa á öllum svið-
um auðvaldsskipulagsins, ný ófriðar-
hætta — þannig er ástandið í auð-
valdsheimnum i dag. í öllum löndum
fylkir alþýðan sér þéttara saman und-
ir fána byltingasinnaðrar' stéttabar-
áttu. fslensk alþýða verður að heyja
baráttu sína i bandalagi við stéttar-
bræðurna um allan heim.
Stofnið kommúnistaflokk!
Veigamesta verkefni alþýðunnar á
íslandi, nú sem stendur, er að smíða
sér það vopn í baráttunni, sem eitt
dugar: Byltingasinnaðan verkalýðs-
flokk — Kommúnistaflokk íslands
— sem sé i bandalagi við foi-ustulið
verkalýðsins um allan heim, Alþjóða-
samband kommúnista.
íslensku sósialdemókratarnir, sem
vinna saman með auðvaldsflokkun-
um, og eru háðir II. Internationale
— alþjóðasambandi liðhlaupanna frá
Hvað skeður á Alþingishátíðinni?
Á að selja landið í hendur stór-
veldunum til frjálsra afnota
í næsta stríði?
Undanfarið hefir ríkisstjórnin
verið að brjóta heilann um, hvað
hún ætti að gefa íslensku þjóð-
inni í afmælisgjöf á Alþingishá-
tíðinni. Það segir sig sjálft, að
þessari afinælisgjöf verður liald-
ið leyndri, þar til hinn mikli dag-
ur rennur upp. En eins og geng-
ur er afmælisbarnið ákaflega for-
vitið og gerir sér allskonar hug-
myndir um livaða lmoss það muni
hljóta.
Þá er fyrst að líta á það, hvaða
gjafir liafa verið gefnar við svip-
uð tækifæri. Á tíu ára afmæli
byltingarinnar í Rússlandi, gaf
ráðstjórnin alþýðu landsins eftir-
farandi afmælisgjafir:
Lög um 7 stunda vinnudag, lög
um auknar og endurbættar al-
þýðutryggingar, lög um skaltfrelsi
fátækra bænda o. s. frv. En
stærsta og besta afmælisgjöfin
var þó fimm ára áætlunin, sem
þá var í undirbúningi. Fimm ára
áætlunin margfaldar framleiðsl-
una, margfaldar vinnulaunin,
styttir vinnutímann niður í 7, 6
og 5 stundir á dag og vinnuvik-
una niður i 4 daga, breytir kot-
ungsbúskapnum í samvinnu- og
sameignarbúskap, leiðir rafmagn
um landið, sem lýsir upp sveit-
irnar, liitar liíbýlin og knýr vélar
bændanna, útrýmir atvinnuleys-
iuu, byggir svipmikla verka-
manna og bændabústaði, þar sem
áður voru hreysi, byggir skóla
handa alþýðunni, þar sem áður
voru kirkjur.
Þeir einir, sem ekki liafa gert
sér ljóst, að í Rússlandi er verlca-
lýðurinn ráðandi stétt, en hér á
landi er ríkisvaldið í höndum
stéttar, sem er fjaudsamleg verka-
mönnum og fátækum bændum,
geta ætlast til þess af stjórn þessa
lands, að hún taki sér ráðstjórn-
ina til fyrirmyndar. Vér hinir vit-
um, að gjöfin á Alþingishátiðinni
verður alt annars eðlis.
Hér er líka ólílcu saman að
jafna, óliks að minnast. I Rúss-
landi mintist verkalýðurinn þess,
að í tíu ár liafði liann stjómað
landinu til hagsmuna fyrir sjálfan
sig, í tiu ár hafði liann boðið öll-
um heiminum byrginn, í tíu ár
hafði hann unnið að því að reisa
ríki jafnaðarstefnunnar.
En á þessu lierrans ári minnist
islensk yfirráðastétt þess, að hún
liefir stjórnað landinu til liags-
muna fyrir sjálfa sig í þúsund ár.
I þúsund ár hefir hún iátið ís-
lenska verkamenn og bændur
vinna fyrir sér, í þúsund ár hefir
hún hrúgað saman auðæfum á
kostnað íslenskrar alþýðu. Hún
minnist höfðingjavaldsins til
forna, liún minnist kirkjuvalds-
ins á miðöldunum, hún minnist
embættismannavaldsins og ein-
okunarvaldsins á síðari öldum, og
loks fagnar hún því, að nú hefir
hún stofnsett hér á landi full-
komnasta kúgunarvaldið, sem
skapast hefir á þessari jörð, auð-
valdið.
Vér erum þess fullvissir, að af-
mælisgjöfin verður í samræmi við
það, sem minster. Hæfa mun skel
kjafti. Ef íslenskri alþýðu yrðu
gefnar slíkar gjafir, sem rúss-
neska alþýðan gaf sjálfri sér á
byltingarafmælinu, þá væri það
miklu meiri tíðindi, en Alþingis-
hátíðin sjálf.
Þrátt fyrir alla leyndina, liefir
óþagmælsk frænka hvíslað því að
oss, hver gjöfin 'eigi að vera. Það
á að veila íslenska ríkinu [>á
sæmd, að verða meðlimur í þjóða-
bandalaginu.
Hvað er þjóðabandalagið?
Eftir stríðið skiftu sigurvegar-
arnir ránsfengnum á milli sín.
1920 stofnuðu þeir með sér banda-
lag til að vernda hann og kölluðu
Þjóðabandalagið. Þegar búið var
að reita fjaðrimar af þýska ern-
inum og þjóðarbúskapur Þýska-
lands var orðinn báður auðvaldi
sigurvegaranna, var þvi veitt við-
taka í náð.
Bandarikin kusu að standa ut-
an við Þjóðabandalagið vegna
hagsmunaáreksturs þeirra við
stéttabaráttunni — eru enginn verka-
lýösflokkur, heldur borgaraflokkur,
þótt þeir þykist berjast fyrir hags-
munum verkalýösins og liíi á fvlgi
hans. Þess vegna verður alþýðan að
koma sér upp raunverulegum verka-
lýðsflokk.
Þess vegna verður verkalýðurinn
að stofna kommúnistaflokk, sém
stendur í broddi fylkingar í baráttu
verkalýðs og bænda. Flokkurinn mun
vinna afi því aS koma upp faglegu
verkalýSssambandi 'á grundvelli
stéttabaráttunnar. Flokkurinn mun
safna hinum vinnandi stéttum til liSs
viS RáöstjórnarlýSveldin gegn hinu
yfrvofandi stríSi. Flokkurinn mun
tengja baráttu dagsins í dag fyrir
betri kjörum viS baráttu dagsins á
morgun fyrir alræSi öreiganna og
jafnaSarstefnunni.
Stéttabræður, verkamenn, sjómenn
cg fátækir bændur á íslandi! TakiS
höndum saman til aS berjast fyrir
bættum kjörum gegn útgerSarmönn-
um og stórbændum, gegn stjórninni,
gegn aröránsfyrirkomulagi auSvalds-
ins.
Treystið samtök ykkar á grund-
velli stéttabaráttunnar!
Fram til baráttu fyrir hærri laun-
um, styttri vinnutíma og bættum
vinnuskilyrðum!
Fátækir bændur! Takið höndum
saman við verkalýðinn gegn jarða-
braskinu og skuldafarginu!
Takið höndum saman við Ráð-
stjórnarlýðveldin og byltingasinnaða
alþýðu alls heims!
Niður með dönsku yfirdrotnunar-
stefnuna og liðsmenn hennar, sósíal-
demókrata!
Jafnaðarstefnan á íslandi skal
sigra!
Lifi Kommúnistaflokkur íslands!
Lifi Alþjóðasamband Kommúnista!
Kommúnistasamband íslands.
Kommúnistaflokkur Danmerkur.
Kommúnistaflokkur Noregs.
Kommúnistaflokkur Svíþjóöar.
breska heimsveldið og valds
þeirra utan Evrópu. Þau standa
nægilega vel að vígi til að vísa
á bug öllum erlenduni ílilutunar-
rétti, en hafa hinsvegar full tök
á því, að beita valdi sínu innan
Þjóðabandalagsins. Smáríki þau,
sem standa undir beinu forræði
Bandaríkjanna, eru lieldur ekki
meðliniir í Þjóðabandalaginu.
Hin, sem Evrópu-stórveldin ráða
fyrir, eru meðlimir.
Samkvæmt löguni og stefnuj’f-
irlýsingum Þjóðabandalagsins, er
tilgangur þess að tryggja lieims-
friðinn. Allir vita, að verkefni
Þjóðabandalagsins er að tryggja
sigurvegurunmn yfirráðin yfir
ránsfengnum. Hér getur því ekki
verið um annan frið að ræða, en
frið milli ræningja undir kjör-
orðinu: „Haldi Hel því cr hefir.“
— Vér skulum nú atliuga, að hve
miklu lej’ti liugur fylgir þessu
friðarmáli.
Það, sem íslenskri alþýðu er sagt
að trúa um þjóðabandalagið.
Dr. Björn Þórðarson skrifar
langa grein um Þjóðabandalagið
i Andvara. Segir hann, að ekkerl
muni vera því til fyrirstöðu, að
Islandi verði veitt viðtaka. Þá tek-
ur liann málið, til athugunar frá
sjónarmiði Islendinga. Hami
fræðir lesendurna á því, að 16.
gr. laga Þjóðabandalagsins mæli
svo fyrir, að þegar eitthvert ríki
gerist friðrofi, þá er öllum með-
limum bandalagsins skylt að slita
öll viðskiftasambönd við frið-
rofa, banna allar samgöngur og
koma í veg fyrir öll fjármála-,
verslunar- og viðskiftasambönd.
Hverri bandalagsþjóð er gert að
skyldu, að leggja til herstyrk
gegn friðrofa. Ráð Þjóðabanda-
lagsins ákveður hve mikils her-
styrks liverrar tegundar skuli
krefjast.
Að sjálfsögðu kemst doktorinn
að þeirri niðurstöðu, að ísland
geti ekki lialdið fast við lilutleys-
isyfirlýsiugu sina, ef það gerist
meðlimur. Smáríkin Sviss og
Luxemburg gerðu árangurslaus-
ar tilrauuir til þess, að fá lilut-
lej’si sitt viðurkent, er þau gerð-
ust meðlimir. Enda er svo fyrir
mælt í 20. gr. laga Þjóðabanda-
lagsins, að ónýta skuli allar fyrri
skuldbindingar og yfirlýsingar,
sem fara í liága við lögin.
En þessi blutleysisyfirlýsing er
ekki mikils virði, segir Björn.
Vernd Þjóðabandalagsins mun
varðveita oss frá öllu illu.
Þá fer liann mörgum fögrum
orðum um friðarstarf Þjóða-
bandalágsins. Hafi það dregið
111 jög úr lierbúnaðinum og
alstaðar tekisl að stilla til frið-
ar. Til frekari sönnunar hefir
liann það eftir franska jafnaðar-
manninum Paul Boneour, að
landher Frakklands liafi mink-
að að niiklum mun siðan 1913—
14. — Enginn, sem ekki er ann-
aðhvort mjög ókunnugur mála-
vöxtuin, segir hann, eða haldinn
rússneskum anda, gelur neitað
þvi, að Þjóðabandalagið liafi
unnið mikið verk í þágu friðar-
ins.
Loks kemst doktorinn að þeirri
niðurstöðu, að það myndi lcosta
oss að minsta kosti 35.000 krón-
ur á ári að vera meðlimir i
Þjóðabandalaginu. Aðal viðfangs-
efnið verður þá þetla: Fáum vér