Tíminn - 26.09.1941, Blaðsíða 2

378
TÍMEVN, föstiidagmn 26. sept. 1941
95. blað
Vík í Mýrdal
— Gotl fordæmi í „ástandsmálinu" —
tpmirw
Föstudaginn 26. sept.
Hin gullna regla um
embættaveitingar
að samgöngur á sjó og sjósókn
sé meö öllu úr sögunni, enda
eru nú allar vörur fluttar land-
leiðis frá Reykjavík um 200 km.
veg. Hefir þvi Vík algerða sér-
stöðu að þessu leyti miðað við
flest önnur kauptún á landinu,
þau, er við sjó eru byggð.
Afkomumöguieikar Víkurbúa
eru því að ýmsu leyti mjög erfið.
Atvinna þeirra er reitingssöm
og stopul að öllum jafnaði.
Vegavinna, flútningar, vinna
við sauðfjárslátrun á haustin
og annað í sambandi við verzl-
un, sem er allmikil í Vík, er
það helzta sem til fellur. All-
margir menn sækja atvinnu að
heiman, ráða sig í siiídveiði-
skiprúm á sumrin og fara á
Suðurlandsvertíð á vetrum.
Hvalrekar og skipströnd við
sandana, hafa einnig stundum
bætt í búi hjá Víkurbúum, og
varð svo á þessu ári. Erfitt er
um jarðrækt-í Vík, vegna þess
hve land það, er nú er völ á til
ræktunar þar, liggur í mikilli
fjarlægð við kauptúnið. Sú jörð
heitir Engigarður og er eign
hreppsins. Er hún í liðlega 6
km. fjarlægð . við kauptúnið.
Land Engigarðs er fremur vel
til ræktunar fallið og skiptir
mörgum tugum ha. að stærð.
Búnaðarfélag íslands hefir
mælt og kortlagt allmikið af
landi þessu, en framkvæmdir
eru ekki byrjaðar.
Um 20 fjölskyldur í kauptún-
inu hafa nokkurn búskap. Hafa
sumir þeirra fengið smábletti
til ræktunar hjá Víkurbænd-
um, en margir verða þó að
sækja heyskap sinn vestur í
Reynishverfi með allmiklum
kostnaði. Búfjáreign í kaup-
túninu er 14 kýr, 18 hross og
nær 400 fjár.
Allar fjölskyldur í kauptún-
inu hafa garðrækt, er nægir til
heimilisnota, og er að því mik-
ill stuðningur.
Neðan við kauptúnið, vestan
Víkurár, er sandgræðslusvæði,
nokkrir ha. að stærð, sem sand-
græðsla ríkisins tók til ræktun-
ar fyrir 7 eða 8 árum. Er
ánægjulegt að sjá, hvernig
gróðurinn er smátt og smátt að
sigrast á sandauðninni. Sá hluti
sandgræðslusvæðisins, sem næst
liggur kauptúninu, er nú það
vel á veg kominn, að hann er
orðinn garðræktarland og um
leið matarbúr íbúanna.
Vatnsorkurafstöð, um 100 kw.
að stærð, er í Vík. Raforkan er
að mestu seld gegn um hemil-
mæla, á kr. 120.00 árskw. Raf-
orkan nægir til Ijósa og suðu
fyrir kauptúnið og að einhverju
(Framh. á 3. síðu)
„Nú er komín hrím-
kalft hausf, - horiín
sumarblíða"
Eftir Pál Zóphóníasson.
Gangnasunnudagurinn er í
dag. Þá kemur alltaf yfir mig
leiði; mig langar í göngurnar
og til að sjá féð. Á gangna-
sunnudaginn er slætti lokið um
land allt. Heyannirnar eru þá
búnar og haustverkin taka við.
Margir telja, að þá sé sumri
lokið, þótt almanakið telji það
lengra.
í dag kveður óvenjulega gott
sumar íslenzka bændur. Spretta
var víða með ágætum, og svo
til allsstaöar góð. Hey eru víða
mjög mikil, og allsstaðar mikil
eftir mannskap, sem vann að
öflun þeirra. En líkur eru til að
þau séu víða létt. Heyskapar-
tíðin var hagstæð víðast hvar
um landið. Þó verður það ekki
sagt um Suðausturland, og á
Norðurlandi var fimm vikna
tími frá 10. ágúst mjög vætu-
samur og þurkalítill. En þrátt
fyrir það, verður að telja menn
vel heyjaða, enda var víða til
með meira móti af gömlum
heyjum.
Bændur hafa þegar keypt
4—5 þús. smál. af síldarmjöli,
og margir sunnlenzkir bændur
hafa líka dregið að sér nokk-
urn maís. Það má því ætla, að
til sé nú á heimilunum meiri
forði handa búfénu en oft áð-
ur. En er nú samt víst, að hann
reynist nægjanlega mikill?
Yngri bændur muna ekki harð-
an vetur; hann hefir enginn
komið síðan 1920. Og margur
maðurinn gleymir fljótt því,
sem á móti blæs, þegar það er
liðið hjá, og er það raunar gott
að vissu leyti, en endurminn-
ingin þarf þó alltaf helzt að
geymast, því að af henni á að
læra.
Nú spá margir hörðum vetri
og benda á, að ber hafi verið
mikil í sumar, vetrarkvíðinn
hafi vaxið eins og hann sé van-
ur á undan hörðum vetri, ló-
urnar hafi flokkað sig snemma
í stórhópa o. s. frv. Þetta
voru talin einkenni, er bentu
á harðan vetur. Nú trúir þeim
enginn, og ekki einu sinni þeir,
sem benda á þau meir til gam-
ans en að eftir þeim verði far-
ið. En sagan endurtekur sig.
Þótt breytingarnar í heiminum
hafi orðið miklar, og þær séu
enn að gerast, þá liggur landið
okkar enn á sama stað og veðr-
áttan fylgir enn sam lögmáli
og hún hefir gert. Harður vet-
ur getur því komið enn, og það
eru því meiri líkur tii að hann
(Framh. á 4. síðu)
Abyrgðarleysí
S j álf stæðisf lokksíns
Hér í blaðinu var það nýlega
sýnt með ljósum dæmum, að
áróður Sjálfstæðisflokksins í
sveitum væri gagnstæður áróðri
flokksins í kauptúnum og kaup-
stöðum. í sveitum er því hald-
ið fram, að flokkurinn berjist
fyrir hærra verði á landbúnað-
arafurðum og þingmenn flokks-
ins þar kalla saman fundi til
aö krefjast hærra verðlags. í
kaupstöðum er því haldið fram,
að flokkurinn vinni á móti verð-
hækkun innlendra vara og
verkamannafélög flokksins eru
látin mótmæla verðhækkunun-
um. Með því að leika þannig
tveim skjöldum hyggst flokk-
urinn að geta tryggt sér bæði
fylgi bænda og verkamanna.
Aðalmálgagn Sjálfstæðis-
flokksins, Morgunblaðið, hefir
reynt að svara þeirri réttmætu
gagnrýni, er Sjálfstæðisflokk-
urinn hefir hlotið fyrir þennan
málflutning. Svör blaðsins mega
heita einstæð. í fyrsta lagi reyn-
ir blaðið að afneita bæði bænda-
íulltrúum og verkamannafull-
trúum flokksins, en síðan held-
ur það því fram, að hvoru-
tveggja hafi rétt fyrir sér!
Fyrst segir blaðið:
„Óþarft er að taka fram, að
Sjálfstæðisflokkurinn á engan
þátt í þeim aðgerðum, sem hér
er um að ræða.“
Síðan ræðir blaðið kröfur
bændafultrúanna og kemst að
þessari niðurstöðu:
„Það er ekki að undra, þótt
fulltrúar bænda telji nauðsyn
þess, að verðið á kjötinu innan
lands hækki.“
Þá ræðir blaðið kröfur verka-
mannaflokksins og segir að
lokum:
„Óðinsmenn sjá og skilja, að
er fram í sækir verður það
engum til góðs, að verðlagið
skrúfist upp.“
Menn verða vissulega litlu
nær um * stefnu Sjálfstæðis-
flokksins eftir þessar þokuhug-
leiðingar Mbl. En menn verða
sannarlega miklu fróðarii um
vinnubrögð Sjálfstæðisflokks-
ins. Það er reynt að þóknast
öllum, þótt afleiðingin verði
mótsögn á mótsögn ofan. Fyrst
er reynt að þóknast þeim, sem
hneykslast á hinum mótsagna-
kenndá málflutningi Sjálfstæð-
isflokksins. Þess vegna er sagt,
að þessi vinnubrögð séu Sjálf-
stæðisflokknum óviðkomandi.
Síðan er reynt að þóknast
bændafulltrúunum og sagt, að
kröfur þeirra séu eðlilegar.
Loks er reynt að þóknast verka-
mönnum og sagt, að þeir séu
hinir hyggnu og forsjálu menn,
er sjái hvert straumurinn
stefnir.
Hver er þá hin raunverulega
stefna Sjálfstæðisflokksins í
þessum málum? Er það krafa
Jóns Pálmasonar eða krafa
Óðinsleiðtoganna, Bjarna Beni-
diktssonar og Gunnars Thor-
oddsens?
Þessari spurningu er tæpast
hægt að svara. Sjálfstæðisflokk-
urinn hefir jafnan reynt að
fylgja þeirri reglu, að taka
aldrei afstöðu sem flokkur til
þessara mála. Markmið hans
hefir verið það eitt, að reyna að
halda opnum leiðum til að geta
rekið þennan tviþætta áróður,
lofa bændum *þessu og verka-
mönnum hinu.
Þess vegna hafa áróðurs-
menn Sjálfstæðisflokksins jafn-
an verið hinir kröfuhörðustu í
báðum fylkingarörmum. Sjálf-
stæðisflokkurinn hefir lagt til
þá menn, sem hafa heimtað
hæst verðlag, og líka þá menn,
sem hafa heimtað lægst verð-
lag.
Það er vissulega ekki ein-
göngu í verðlagsmálunum, sem
Sjálfstæðisflokkurinn hefir
tamið sér þessi vinnubrögð.
Hann hefir unnið á svipaðan
hátt í flestum málum, sem
nokkru skipta.
Það liggur í augum uppi,
hver hætta stafar af því, að
stærsti stjórnmálaflokkur
Mbl. hefir fengið aðkenning
af samvizkubiti út af því, að
stuðningur þess við þjóðstjórn-
ina myndi vera að skapa því
allþrönga siðferðislega ábyrgð
sökum þess, að Framsóknar-
menn hafi fyr og síðar haft al-
gerlega ranga reglu að því er
snertir embættaveitingar. Blað-
ið' telur ný dæmi þessarar spill-
ingar hversu núverandi for-
sætisráðherra hafi veitt em-
bætti lögreglustjórans og for-
stöðu Flensborgarskólans. Mbl.
mun hallast að því, að elzti um-
sækjandi úr sömu stétt og valið
í þrengsta skilningi, eigi jafn-
an að hreppa hin launuðu störf
þjóðfélagsins. Með þeirri reglu
er á fullkomnasta hátt reynt að
tryggja það sem kallað er em-
bættisværð í störfum þjóðfé-
lagsins. Alduísreglan leiðir af
sér hinn draumlausasta svefn
við störfin, þar sem skotið er
loku fyrir að svo mikið sem
gárur frá nýjungum og starfs-
landsins skuli starfa á þennan
hátt. í fyrsta lagi æsir hann
helztu stéttir landsins til kröfu-
hörku og ábyrgðarleysis og get-
ur slíkt vitanlega haft ófyrir-
sjáanlegar afleiðingar á þessum
tímum. í öðru lagi verður þetta
þess valdandi, að flokkurinn
getur aldrei tekið röggsamlega
á málum, þvi að verk hans
verða þá í ósamræmi við lof-
orð, sem hann hefir gefið hin-
um og þessum stéttum. Hefir
þetta komið berlega fram í dýr-
tíðarmálinu.
Reynslan hefir sýnt, að það
hefir einmitt verið slíkt á-
byrgðarleysi og lýðskrum
stjórnmálaflokkanna, sem átt
hefir verulegan þátt í hruni
lýöræðisins, t. d. í Frakklandi.
Horfurnar eru vissulega alvar-
legar framundan hjá okkur, ef
stærsti stjórnmálaflokkur
landsins heldur áfram að starfa
þannig, að hann æsir til kröfu-
hörku og ábyrgðarleysis og er
ófær til að taka ákveðna af-
stöðu til málanna.
Það er vissulega kominn tími
til þess, að forráðamenn Sjálf-
stæðisílokksins athugi, hvert
þeir stefna málefnum landsins
með . slíkum vinnubrögðum.
Þótt slík vinnubrögð séu
kannske í bili álitlegust til að
vinna flokknum fylgi, þá geta
afleiðingarnar fyrir þjóðina og
landið orðið þær, að Sjálf-
stæðisflokknum þætti lítið var-
ið í sætleik valdanna, ef svo ó-
líklega færi, að honum heppn-
aðist að ná þeim með slíkum
starfsháttum. Þ. Þ.
í júlímánuði síðastl. ferðaðist
ég að tilhlutun Framsóknar-
flokksins um Austfirði, til þess
að halda fundi með flokks-
mönnum eða almenna lands-
málafundi, eftir því, sem við
varð komið á hverjum stað.
Fór ég þessa ferð m. a. vegna
þess, að þingmenn Suður-Múla-
sýslu gátu ekki komið því við
að ferðast um til fundahalda,
eins og þeir hafa venjulegast
gert á hverju vori, og svo hitt,
að ég hafði ferðast um flestar
byggðir landsins á vegum
flokksins nema Austurland og
fýsti því að sjá þann lands-
fjórðung.
Því miður var mér ekki unnt
að ferðast um Norður-Múla-
sýslu að þessu sinni, enda höfðu
þingmennirnir boðað almenna
fundi um næstu mánaðamót.
Um fundi þá, sem ég hélt í
ferðinni og skipulagsmál flokks-
ins í Suður-Múlasýslu, hefir
áður verið getið í Tímanum og
hirði ég ekki um þau atriði í
þessum ferðaminningum.
Fljótsdalshérað.
Um Héraðið hafði ég gert mér
mjög rangar hugmyndir. Ég
bjóst við að þar mætti auganu
rennslétt flatneskjan, meðfram
lygnu Lagarfljótinu. En raunin
varð allt önnur. Mest ber á
smá fellum og ásum og upp úr
fjöri berist yfir stöðupollinn.
Hin reglan er að sækjast eft-
ir fjöri og dugnaði við störfin
fyrir landið. Framsóknarflokk-
urinn hefir fyr og síðar, mest af
öllum núverandi stjórnmála-
flokkum, stefnt að þessu marki.
Stundum hafa vonir manna um
efnilega menn ekki ræzt, er til
starfsins kom. En í langflestum
tilfellum hefir krafan um
starfsorku og dugnað orðið til
meiri happa heldur en hin
sljóa regla um forréttindi ald-
ursins.
Framsóknarmenn tóku þessa
nýjung frá reynslu samherja
sinna í starfslífinu. Bændurnir
sóttust mest eítir dugnaðarliði,
konum og körlum, til heimilis-
starfanna og völdu úr eftir
getu. Kaupfélögin sóttust eftir
þessháttar starfsliði í þágu
samvinnunnar. Mjög oft hafa
ráðsettir bændur, með litla eða
enga verzlunaræfingu grund-
vallað, eða eflt íslenzku kaup-
félögin, og þrengt af stalli með
samkeppni töluvert æfðum
verzlunarmönnum, sem voru
keppinautar þeirra. Svo mjög er
lögð stund á í kaupfélögum
landsins að útiloka embætta-
svefninn úr starfsemi félag-
anna, að hvert einasta sam-
vinnufélag getur losnað við for-
stöðumenn sína meö nokkurra
mánaða fyrirvara, ef þeir þykja
ekki nógu duglegir í starfinu
fyrir félagsmenn.
Framsóknarmenn fylgj a þess
vegna reglunni, um að sækjast
eftir að fá mestu afkastamenn
til starfa í heimilinu, í kaupfé-
lögum, og eftir því sem þeir
hafa aðstöðu til, í þjóðfélaginu.
Og það er vitaö, að þessi stefna
hefir gefizt vel. Hún er ein af
hyrningarsteinum undir hina
ótrúlega fjölþættu framför um
undangenginn aldarfjórðung.
Ýmsir af leiðtogum Sjálf-
stæðismanna og flest blöð þess
flokks hafa fræðilega stutt
gömlu regluna um hið þrönga
val og forréttindi aldursins.
Aftur á móti fylgja Sjáfstæðis-
menn með mikilli kostgæfni
sömu reglu og Framsóknar-
rnenn við allan éinkarekstur.
Ef Steindór Einarsson eða for-
ráðamenn togarafélaganna
væru spurðir, hvort þeir teldu
rétt að meta starfsfólk sitt eft-
ir aldri eða prófun, þá hygg ég
að þeir myndu allir svara: Við
spyrjum aðeins um tvennt,
dugnað og reglusemi. Fólk, með
þviíikum eiginfeikum, viljum
við fá í okkar þjónustu.
Það er ekki alllítið ósamræmi
í því, að allir Sjálfstæðismenn
þeim rísa smá hamraborgir
víðast hvar. Fyrir miðju Hér-
aðinu blasir Snæfell við, fagurt
og tígulegt. '
Höfuðból eru mörg á Héraði.
Húsakynni víða vegleg, og
fagrir trjágarðar prýða um-
hverfið.
En tvennt vakti þar þó um-
fram allt annað sérstaka at-
hygli mína og aðdáun. Það var
gróðrarstöðin á Hallormsstað
og skógurinn á Eiðum.
Hafi aldingarðurinn Eden
einhverntíma verið til, er ó-
hugsandi að hann hafi tekið
gróðrarstöðinni á Hallormsstað
nokkuð fram. En hún er innsti
kjarninn í hinum glæsilega
Hallormsstaðarskógi og hinu
stórfagra umhverfi Hallorms-
staðar.
í stóru rjóðri eru gróðursett-
ar hinar fjölbreyttustu trjá-
tegundir með ótal litbrigðum
og milli þeirra eru aldar upp
þúsundir birkiplantna á ýms-
um aldri, sem eiga að dreifast
víðsvegar um landið. Þrestirnir
sungu í trjánum og undu hag
sínum vel. Þarna er stöðug
kyrrð, því að vindurinn nær sér
aldrei inni í skóginum.
Hirðusemi og smekkvísi ein-
kennir alla umgengni og nið-
urröðun í gróðrarstöðinni, hvar
sem á er litið.
Skammt ofar með Lagar-
Jens Hólmgeirsson, fram-
kvæmdastjóri framfærslu-
nefndar ríkisins, fór nýlega
austur i Vík í Mýrdal. Sagði
hann tíðindamanni Tímans
svo frá um kauptúnið:
— Vík er lítið kauptún — í-
búar um 200, auk býlanna Suð-
ur- og Norður-Vík, er stendur
niðri undir sjó austan við Reyn-
isfjall. Áður var talsvert um út-
ræði frá Vík, en nú er það að
mestu lagt niður. Veldur því
hafnleysi og hættusöm lend-
ing, og er skammt síðan að þar
varð stórslys í lendingu, svo
sem kunnugt er. Má því heita,
fylgja í atvinnurekstrinum hik-
laust fram kröfunni um, að sá
duglegasti skuli þar sitja fyrir
störfum, en mæla með forrétt-
indurn hnignunarinnar við
hin launuðu störf þjóðfélags-
ins.
Mér finnst þessi aðstaða Mbl.
minna nokkuö á hina frönsku
sögupersónu, sem trúði ekki, að
hún hefði alla æfi talað ákveð-
ið mál. Hinir mörgu atvinnu-
rekendur Sjálfstæðisflokksins
reyna daglega við hin marg-
þættu framleiðslustörf sín, að
mestur hagur er að því að fá
til verka efnilegasta fólkið,
hvaðan sem það kemur. Sjálf-
stæðisflokkurinn þarf þess-
vegna ekki að stíga nema svo
sem eitt skref áfram til að kom-
ast í embættamálinu inn á
hina góðu braut Framsóknar-
manna, í því efni. Ég hygg, að
Mbl. þurfi ekki að óttast ásak-
anir samvizkunnar út af hinni
nýju leið í embættaveitingum.
Því að leiðin er ekki ný. Stein-
dór Einarsson, og dugnaðar-
menn í framleiðslustéttunum
vísa í þeim efnum rétta. leið,
um úrræði mannfélagsins. Mér
þykir sennilegt, að þegar lokið
er núverandi samstarfi Fram-
sóknarmanna og Sjálfstæðis-
manna, um stuðning við
sameiginlega landsstjórn, þá
verði það hinn verulegi ávinn-
ingur Sjálfstæðismanna að
hafa að einhverju leyti lært af
Framsóknarmönnum, að gera
sömu erfiðu kröfuna til starfs-
manna þjóðfélagsins, eins og
allir myndarlegir atvinnurek-
endur í öllum flokkum gera til
þess fólks, er starfar við einka-
fyrirtækin. Ég þykist þess full-
viss, að í stað samvizkubits
munu aðstandendur Mbl. finna,
þegar svo er komið, þá djúpu
ánægjukennd, sem fylgir því að
gera rétt, ekki einungis í dag-
legum atvinnurekstri heldur
engu síður við störf þjóðfélags-
ins. J. J.
fljóti er Atlavík, þar sem
Framsóknarmenn á Austur-
landi halda sína árlegu hér-
aðshátíð, sem orðin er stærsta
og vinsælasta samkoman, sem
haldin er eystra.
Skógurinn á Eiðum er ein-
stakur í sinni röð. Þar þarf
hvorki að sá né planta út.
Friðun landsins er þar einhlít.
Á 14 árum hefir vaxið þar meir
en mannhæðar hár skógur og
vex ört með ári hverju. Fyrir
þremur árum var girt stórt
svæði til viðbótar og nú þýtur
skógurinn þar upp.
Jarðvegurinn er svo þrung-
inn af birki, að allir ásarn
ir á Héraðinu myndu verða
skógi vaxnir á tiltölulega
skömmum tíma, ef landið væri
friðað og nýgræðingurinn
þannig verndaður fyrir hinum
stöðuga ágangi búfjárins.
Virðist vera auðvelt fyrir
bændur að friða ákveðin svæði
í einu, þar til skógurinn er
svo vaxinn, að féð getur ekki
unnið á honum. Þá verði tekið
annað svæði og svo koll af
kolli, þangað til öll holtin eru
viði vaxin, til arðs og yndis.
Færi Héraðið þá að nálgast all-
an samanburð við Rínarhéruð
Þýzkalands, sem rómuð eru fyr-
ir fegurð.
Við alþýðuskólann á Eiðum
er verið að byggja upphitaða
sundlaug, þá fyrstu á Austur-
landi, og bætir hún mjög úr
brýnni þörf. Jarðhita er hvergi
að finna í þeim landsfjórðungi,
sem að gagni má koma. Eiða-
skóli var fullskipaður nemend-
um strax í vor. Kunna Aust-
firðingar vel að meta skóla
sinn. Sama er að segja um
hinn gagnmerka húsmæðra-
skóla að Hallormsstað. Þar
komast jafnan færri náms-
meyjar að en vilja á hverjum
vetri.
Verzlunin á Héraðinu er
nærri öll við Kaupfélag Héraðs-
búa á Reyðarfirði. Liggur veg-
urinn þangað eftir Fagradal,
sem.er eina opna leiðin að sjó,
sem flesta mánuði ársins er fær,
þar sem hafnarskilyrði eru.
Er líkast því, að forsjónin hafi
á sínum tíma munað eftir þess-
um þörfum Héraðsbúa.
Haldið til fjarða.
Leiðin til Seyöisfjarðar ligg-
ur um Fjarðarheiði, sem varð
bílfær fyrir fáum árum, og
mun vera hæsti bílvegur lands-
ins, tæplega 700 m.
Seyðisfjörður ber með sér í
húsagerð og öðru, að hann var
um langan tíma öndvegisstað-
ur Austurlands. Hann nýtur
enn þeirra dýrmætu réttinda
að vera sérstakt kjördæmi,
þótt minnstur sé af kaupstöð-
unum. Þokur eru þar tíðar. En
hinn gáfaði og hyggni skóla-
stjóri þar, Karl Finnbogason,
leiðir athyglina frá því í
landafræði sinni og segir, að
þokan sé mest við Berufjörð eða
rúmlega 200 þokudagar á ári.
Út með firðinum beggja meg-
in er álitleg sveit. Er útræði
stundað þaðan af flestum bæj-
um með búskapnum. Um miðj-
an fjörð að sunnan stendur
höfuðbólið Hánefsstaðir. Bjó
þar um langan tíma merkis-
bóndinn Vilhjálmur Árnason,
er lézt á s. 1. vetri í hárri elli.
Býr nú þar Sigurður sonur
hans; fróður maður og víðles-
inn.
Leiðin þaðan í Mjóafjörð
liggur um Hesteyrarskarð, sem
er um 800 m. hátt. Ákvað ég
að fara það, með fylgd Sigurðar
bónda. Lögðum við upp að
morgni dags í svarta þoku.
Húsfreyjan stakk vænum
brauðsneiðum í bakpokann
minn. Minntist ég þá, hversu
dýrmætar mér urðu fáeinar
brauðsneiðar frá húsfreyjunni
á Lóni í Kelduhverfi, er ég fór
yfir Tunguheiði í mikilli ófærð
haustið 1939. Þokan virtist ekk-
ert hindra Sigurð í áttvísinni.
Hann gekk létt og hvatlega upp
á hvern hjallann af öðrum,
sem væri beinn og bjartur veg-
ur, þótt leiðarmerki sæjust
hvergi. Smalamennskan í hlíð-
unum frá barnæsku hefir kennt
honum að þekkja steinana og
mosabreiðurnar, eins og fing-
urna á sér.
Þegar við nálguðumst Hest-
eyrarskarðið, heyrðum við lúð-
ur þeyttan, svo að tók undir í
fjöllunum. Svöruðum við með
ópum miklum. Var þar kominn
mér til fylgdar Vilhjálmur
bóndi á Brekku í Mjóafirði.
Hesteyrarskarðið er örmjótt og
stórgrýtt og liggur samfelld
snarbrött brekka þaðan ofan I
Mjóafjörðinn.
Byggð Sveins í Firði.
Fyrir botni Mjóafjarðar
stendur jörðin Fjörður. Fjöll
eru þar há og undirlendið sára-
Daníel Agustínussou ertndreki:
Ferðalag um Austurland