Tíminn - 11.04.1942, Blaðsíða 3

29. blað
TtMIl^í, lawgardagtim 11. april 1942
111
„im^-bein
ísafold er um margt prýðilegt
stjórnmáláblað. Og hún mun
véra send á flest sveitaheimili,
svo að bændur ættu sannarlega
ekki að þurfa a<5 vefjast i villu
á vandrötuðum leiðum stjórn-
málanna. Fyrir því er það bæði
synd og skömm — sem þó mun
eiga sér nokkurn stað —, að
blaðið skuli af sumum vera
notað til annarra og ógöfugri
þarfinda frekar en „uppfræð-
ingar“ f stjórnmálum. Sumir
bændur fetta fingur út í stefnu
ísafoldar, — gætandi ekki þess,
að þetta er „allra stétta“ stefna,-
og því sennilega hin eina rétta.
Aðrir þykjast ekki geta fellt sig
við stefnuleysið. heir gleyma
því, að á voru landi blása vind-
ar sinn dáginn úr hverH átt, og
að mannskepnunni hefir verið
kenrtt að laga sig eftir náttúr-
unni. Og enn öðrum finnst á
skorta um sómasápilega með-
ferð efnis og máls í ísaföld. Hví-
lík hótfyndni við málgagn þess
flokks, er hefir, að eigin sögn,
það göfuga „sérkenni .... að
vilja sameina stéttir þjóðfélags-
ins, sveitafólk og kaupstaðar,
atvinrturekendur og verkamenn,
unga og gamla, ríka og fátæka
(Nú taka menn að gerast
þétt-fyndnir!).
í ísafoldarblaði því (4. tbl., 7.
marz 1942), er þessi tilvitnuðu
ummæli eru tekin úr, er margt
fleira fallega sagt. Og með því
að Tíminn er svo lítið gefinn
fyrir heiðarlegan málflutning,
eftir því sem ísafold segist frá,
og líklega þess vegna meira'les-
inn af bændum — því að „sækj-
ast sér um líkir“ —, mætti þykja
hæfilegt, að hann birti nokkrar
málsgreinir úr áðurnefndu, tbl.,
sveitamönnum til leiðbeiningar
við ástundun hins rétta hugar-
fars. Skulu hér tínd fram nokk-
ur sannleikskorn:
„En þegar þeir ræðumenn
Framsóknarflokksins láta til
sín heyra í útvarpinu, með
grátklökkum rómi yfir því, að
Reykvíkingar skuli vera svo
harðbrjósta, að sýna þeim
flokki andúð, sem hefir nú í
aldarfjórðung gefið út blað til
að rógbera Reykjavík við fólk-
ið í dreifbýlinu, og hefir fá
tækifæri látið ónotuð i 15 ára
valdaferli til að sýna Reykvík-
ingum rangindi og misrétti
gagnvart öðrum landsmönnum,
þá geta bæjarbúar verið á báð-
um áttum, hvort heldur þeir
eigi að aumka eða fyrírlíta slíka
málflutningamenn ....“.
Hér má gerla heyra grátstaf
í kverkum. Og er það ekki von?
Hlýtur ekki hver óspillt og
sanngjörn sál að vikna við, er
hún hugleiðir þann „rógburð",
er Reykjavík hefir verið beitt í
fjórðung aldar, þau „rangindi"
og það „misrétti“, er Framsókn-
arflokkurinn hefir, á „15 ára
valdaferli" sýnt Reykvíkingum!
Aumingja Reykjavík! Mikið
hvað hún er, eftir að „Fram-
sókn hefir nú í iy2 tug ára haft
mdirihlutaaðstöðu á þingi og
notað öll þessi ár til þess að níð-
ast á hagsmunum Reykjavík-
ur.“ (!)
Enn segir í sömu grein um
Framsóknarmenn:
„Það vantar ræktun við
Reykjavík, segja þeir. En bú-
skap Reykvíkinga og ræktunar-
mál hafa þessir menn með
mjólkurlögrunum*) lagt í ein-
elti. Hollustuháttum bæjar-
manna er ábótavant. Þeir bjóða
ungbörnum mjólkursamsull*,
en eyðileggja möguleikana fyr-
ir framleiðslu barnamjólkur."
Já, bændur góðir! Þið ætlið
svo sem ekki að gera það enda-
sleppt við Reykvíkinga. Efna-
hag hinna fullorðnu ætlið. þið
að eyðileggja með „ólögum“,
heilbrigði æskunnar með „sam-
sulli.“ Er ekki tími kominn til
þess, að þið stingið við fótum
áður en það er um seinan orð-
ið, — áður en þið hafið rænt
að fullu fjármunum og hreysti
bæjarbúa, — áður en þið hafið
lagt Reykjavík í rústir?
Og enn heldur ísafold áfram:
„Það vantar skóla, segja þeir.
Menntaskólanum hafa þeir að
miklu leyti lokað. Og nú hafa
þeir það við orð að stela*) skól-
ánum úr bænum.“
Já — við hverju er að búast?
Það er svo sem ekki frómleik-
*- Auðkennt hér. — Höf.
anum fyrir að fara hjá þessum
Framsóknarmönnum. Þeir ætla
sér hvorki meira né minna en
að stela elzta og stærsta skóla
landsins. Þvílíkir erkiþjófar!
Ég hélt raunar að ríkið, en
ekki Reykjavík, ætti skólann og
lóðina, sem skólinn stendur á.
Ég hélt líka, að ríkissjóður, en
ekki bæjarsjóður Reykjavíkur,
greiddi öll kennaralaun við
skólann og kostaði hann að öllu
leyti. Sé þetta rétt, og skólinn
sé samt sem áður séreign
Reykjavíkur — ella væri ekki
hægt að stela honum frá bæn-
um —, þá hlýtur Reykjavík líka
að eiga ríkissjóðinn og allt
„púkkið". Og þá skal mig ekki
furða, þótt ísafold sendi bænd-
um tóninn og hugsi sem svo:
Hvern an. og d. viljið þið vera
að derra ykkur? Vitið þið ekki,
aulabárðar, að Reykjavík og
ríkið er eitt og hið sama? Vitið
þið ekki, að þess vegna á
Reykjavík ríkissjóðinn? Þótt
ekki skorti ykkur hvinnsku,
munið þið engum skóla fá stol-
ið frá okkur. Og hvað í dauðan-
um hafið þið líka að gera með
lærðan skóla lengst uppi í
sveit, — þið, sem ekkert eruð,
ekkert vitið og ekkert eigið?
Víst mun ykkur það bezt sama,
að sitja um kyrrt á ykkar kot-
um, þamba ykkar eigið samsull
— og una þar við að tína
margra ára samsafn af mosa úr
ykkar eigin skeggi ....
Og sjá! Ekkinn stillist og
hljóðnar. Sársaukinn vegna
mannanna vonzku víkur smátt
og smátt fyrir ánægjulegri
hugsun um eigin afrek, —
hugsun, sem íklæðist sannleik-
ans skírum skrúða í stórri og
fallegri fyrirsögn:
„Giftusöm barátta Sjálfstæðis-
manna í dýrtíðarmálunum.“
Skagfirðingur.
Hvers vegna var Al-
þýðuilokkurinn með
kosningafresfun
í fyrra?
Alþýðublaðið segir, að Fram-
sóknarflokkurinn hafi fallizt á
kosningafrestunina í fyrra til
þess að draga stjórnarskrár-
breytingu á langinn.
Framsóknarmenn geta látið
sér þessar sögusagnir í léttu
rúmi liggja, því að iðulega
hefir verið gerð ítarleg grein
fyrir afstöðu Framsóknar-
flokksins í því máli. En vegna
þessa er ekki úr vegi að spyrja:
Hvers vegna var Alþýðuflokk-
urinn fylgjandi kosningafrest-
un í fyrra? Færði Stefán Jó-
hann það ekki fram sem aðal-
rök, að ófært væri að kjósa,
vegna styrjaldarhættunnar og
styrjdalaróvissunnar? Hvaða
breytingar hafa gerzt í þessum
efnum, sem gera kosningar auð-
veldari og sjálfsagðari nú en
þá?
Dreifing
matarbirgða
Á Búnaðarþingi komu fram
ákveðnar' raddir um nauðsyn-
ina á því að dreifa matarforða
þeim, sem til er í landinu, á
birgðastöðvar út um land. Var
um þetta samþykkt svofelld
þingsályktun:
„Búnaðarþing beinir því til
Alþingis og ríkisstjórnar, að
flytja matvörur og aðrar nauð-
synjar frá Reykjavlk og öðrum
stærstu kaupstöðum á birgða-
stöðvar út um lanlið, þar sem
líklegt er að leiðir lokist frá
kaupstöðunum á sjó og landi,
ef til hernaðar kemur."
Rikisstjórnin mim þegar hafa
tekið þetta mál til athugunar.
Björgúlfur Ólafsson verður
holdsveikralæknir.
Björgúlfur Ólafsson var ráðinn lækn-
ir holdsveikrasjúkrahússins að Kópa-
vogi á laugardaginn var. Maggi Júl.
Magnús gegndi því embætti áður,
en eins og áður heflr verið skýrt frá,
lézt hann fyrir nokkru síðan og hefir
Hannes Guðmundsson læknir gegnt
starfinu síðan.
Hér með er beðið afsökunar á ummælum þeim, er ég við- i *%
hafði á foreldrafundi í Hverágerði þ. 28. sept. f. árs, varðandl ■
Arnfríði Einarsdóttur á Strýtu í Ölfusi.
Hverabökkum 1. apríl 1942.
ÁRNÝ FILIPPUSDÓTTIR.
Tilkynning
um leígfunám bifreiða
Ef áætlun sú um skyndibrottflutning, sem rætt er um ann-
ars staðar i blaðinu, kemur til framkvæmda, verða allar bif-
reiðar, sem útbúnar eru til fólksflutninga, og staddar eru hér
í bænum, jafnt stöðvarbifreiðar sem einkabifreiðar, teknar leigu-
námi til flutningsins samkv. lögum nr. 52, 27. júní 1941, séu þær
ekki í annarri opinberri og nauðsynlegri þjónustu. Ennfremur
verður nokkur hluti vörubifreiða tekinn leigunámi á sama hátt.
Samkvæmt sömu lögum ber eiganda hverrar bifreiðar að sjá
um, að bifreiðastjóri fylgi bifreiðinni.
Lögreglustjóra hefir verið falið að sjá um leigunám bifreið-
anna og ber bifreiðaeigendum að fara eftir fyrirmælum hans í
þessu efni.
liIGLIWGAR
milli Bretlands og Islands halda áfram,
t eins og að undanfömu. Höfum 3—4
skip í förum. Tilkynningar um vöru-
sendingar sendist
CullíSord & Clark Ltd.
BRADLEYS CHAMBERS,
LONDON STREET, FLEETWOOD.
Tveir karlmenn eða karlmaður og stúlka
vön við að hirða og mjalta kýr, geta fengið atvinnu við Vífils-
staðabúið um lengri tíma.
Samband ísl. samvinnufélagu.
Tilgangur samvinnufélaga er m. a., aff útvega
félagsmönnum góffar vörur meff hagfelldum
kjörum.
Tllkynnlng:
Srá ríkisstjórninni um varúðarráð-
staSanir vcgna ólriðarhættu
Bæjarbúum Reykjavíkur er hér með eindregið ráðlagt að
hafa stöðugt í heímahúsum nokkrar birgðir af tilbúnum mat,
sem hægt er að grípa til fyrirvaralaust, ef hér kynni að draga
til ófriðar.
Gæti slíkur forði verið nauðsynlegur:
1) Ef verzlunarstarfsemi legst niður eða raskast verulega
um stundarsakir.
2) Ef gas- og rafmagnslaust verður í bænum.
3) Ef menn þurfa skyndilega að yfirgefa heimili sin.
4) Ennfremur hafi menn ávallt til taks hlýjan fatnað og
hlífðarföt, sem hægt er að grípa til undir svipuðum kring-
umstæðum og að ofan greinir.
Bezt er að farangur þessi sé útbúinn í böggul, svo að hver
maður geti borið sinn farangur.
í bögglinum þyrfti að vera:
1) Sokkar til skiptanna, hálstrefill, teppi eða létt sæng eða
svefnpoki, mataráhöld (stór bolli, diskur og skeið).
2) Nesti til tveggja daga, t. d. niðursoðinn matur og rúgkex,
sem sérstaklega verður bakað í þessu skyni, því að brauð
er ekki hægt að geyma. Ennfremur ættu menn að gæta
þess,. aö hafa ávalt fyrirliggjandi feitmeti til a. m. k.
tveggja daga, svo að’þeir geti gripið til þess.
Ennfremur ætti ávalt að vera til taks hlýr fatnaður t. d.
eitthvað á þessa leið:
Upplýsingar hjá ráðsmanninum og skrifstofu ríkisspital-
anna.
Ullarsokkar, leistar, góðir skór (helzt gúmmístígvél) ullar-
nærföt, vettlingar, hlýr fatnaður eftir því sem kostur er á, t. d.
Lýðræði og kosningar
IFramh. af 2. siðu)
létu þá, sem ekki voru búnir að
kjósa, ekki hafa minnsta frið.
Það má gera ráð fyrir, að
þegar einn flokkur er farinn að
hamast svona í fólkinu og á-
rangur ólátanna virðist bera
ríkulegan ávöxt í „kjósenda-
fylgi“, þá séu aðrir flokkar til-
neyddir að taka upp svipaðar
aðferðir.
Það er leitt til þess að vita, að
í höfuðstaðnum skuli kjósenda-
fjöldi þannig fást að allveru-
legu leyti með ýmiskonar
skrílmennsku.
Þetta er vitanlega harður
dómur, en verst er, að hann er
sannur.
Vitanlega eru margir greindir
og menntaðir menn í höfuð-
staðnum. En æsingarnar og lýð-
skrumið virðist fá betri jarðveg
eftir því, sem fleiri eru saman-
komnir á einn stað.'
Eigi lýðræðið ekki að deyja,
þá er áríffandi að vinna á móti
fylgikvillum þess, áður en þeir
verða því að bana. V. G.
^pmuro
fæst í lausasölu á þessum stöð-
um í Reykjavik:
Bókabúð Eimreiðarinnar.
Aðalstræti
Hjá Fillppusi Vigfússyni,
Kolasundi
„Fjólu“, Vesturgötu
Hafnarstræti 16
Hjá Ólafi R. Ólafssyni,
Vesturgötu 16
Söluturnlnum.
Búðin, Bergstaðastræti 10.
Jónasi Bergmann, Skerjafirði.
lltbreiðfö Tímann!
Kaupendur Tímans
Tllkynniff afgr. blaffsins tafar-
laust, ef vanskil verða á blaffinu.
Mun hún gera allt, sem i bennar
valdi stendur, til þess aff bæta
úr því.
Kopar,
aluminium og fleiri málmar
keyptir I LANDSSMIÐJUNNI.
skiðabuxur, ullarpeysa, vindblússa, höfuðfat, samfestingur (er
góður yfir fötin), hlífðarföt (olíuborin kápa, stakkur eða gúmmí-
kápa).
Þeir sem eiga létt tjöld og hentugah útileguútbúnað, ættu
ávallt að hafa hann til taks.
Verða menn að gera sér ljóst að hjálp sú, sem þeir geta vænzt
af hendi hins opinbera, ef hér yrðu alvarleg átök milli hernaðar-
aðilja, getur aðeins orðið af skornum skammti, og er þvi nauð-
synlegt að hver og einn geri það, sem í hans valdi stendur til þess
að draga úr hættunni fyrir sig og sína.
428 Victor Hugo:
— Ó, mælti hún brostinni röddu. —
Presturinn!
Öll ógæfa hennar og ófarir stóð henni
skýrt fyrir hugarsjónum að nýju. Hún
hneig magnþrota og köld af ótta niður
á fleti sitt.
Andartaki síðar fann hún eitthvað
snerta við sér. Hún reis upp glaðvak-
andi og hamstola.
Presturinn hafði læðzt til hennar og
vafið hana örmum.
Esmeralda freistaði þess að hrópa.
— Burt villidýr! Burt morðingi!
mælti hún skjálfandi röddu. Reiði
hennar og ótti fékk ekki dulizt.
— Miskunn, miskun! tautaði prest-
urinn og freistaði þess að kyssa hana.
Hún náði báðum höndum taki í hár-
strýinu á höfði hans og streittist við
að verjast kossi hans eins og hún veitti
óargadýri viðnám.
— .Miskunn! endurtók hinn ógæfu-
sami prestur. — Veiztu, hverju ást mín
til þín líkist? Hún er eldur i sál minni,
rýtingur í hjarta mínu!
Hann hélt henni fastri með yfirnátt-
úrlegum kröftum. Hún hrópaði viti sínu
fjær: '
— Láttu mig lausa, eða ég hræki í
andlit þér!
Hann sleppti henni.
— Svivirtu mig, legðu hendur á mig,
Esmeralda 425
að hann væri sjúkpr, og það var hann
sannarlega.
Hvað hafði hann. svo fyrir stafni í
fangaklefa sínum? Hvaða hugsanir sett-
ust að þessum vesalings manni? Háði
hann síðustu baráttuna við hina gæfu-
lausu, heiftarfullu sál sína, eða lagði
hann á ný ráð til þess að steypa henni
í dauðann en sjálfum sér í fordæmingu?
Jóhann, bróðir hans elskulegur, ung-
lingurinn gerspillti, kom einu sinni að
klefadyrum hans. Hann knúði hurðina,
bölvaði, bað og vældi og nefndi nafn sitt
að minnsta kosti tíu sinnum. En Claude
Frollo lauk ekki upp.
Allan daginn sat hann við gluggann
og blíndi út. Klefagluggi Esmeröldu var
öndvert glugga hans. Hann sá hana oft
með geit sína, og stundum sá hann
Kvasimodo. Hann veitti gætur þeirri
umhyggju, sem krypplingurinn bar fyr-
ir Tatarastúlkunni. Hann sá, hve mikla
hlýðni og virðingu hann auðsýndi
henni. Hann hafði gott minni, (gott
minni er eitt af því, sem er afbrúð-
ugum til kvalar), og mundi gerla,
hvernig Kvasimodo hafði starað á
hana, er hún var að dansa eitt kvöld
forðum. Hann margspurði sjálfan sig,
hvað hefði knúð Kvasimodo til þess að
bjarga henni. Þegar hann horfði á þau
úr fjarlægð, fannst honum svipbrigði