Tíminn - 12.04.1942, Blaðsíða 4

116
TlMlM, smumtlagiim 12. apríl 1942
30. blað
ÚR B /EIVUM
Búnaðarblaðið Freyr,
4. hefti þ. á. er nýkomið út. Blaðið
flytur margar fróðlegar greinar að
þessu sinni. M. a. er grein um íslenzka
bœndamonningu eftir Jón Sigurðsson
á Reynistað, grein um kartöflurækt
eftir Klemens Kr. Kristjánsson á
Sámsstöðum, Bessastaðir, með mynd,
og fleira af fróðlegu, skemmtilegu efni.
Aðalfundur Vestfirðingafél.
var haldinn í Kaupþingssalnum í
fyrrakvöld. Þrír stjórnamieðlimir áttu
ag ganga úr stjóminni, þau Guðl.
Rósinkranz, María Maack og Áslaug
Sveinsdóttir. Fyrir voru í stjórninni
Jón Halldórsson formaður, dr. Símon
Jóh. Ágústsson, Sigurður Einarsson og
Elías Halldórsson. Vestfirðingafélagið
hefir í hyggju að gefa út sögu Vest-
fjarða og vinna þeir próf. Ólafur I,ár-
usson og dr. Símon Jóh. Ágústsson að
undirbúningi þeirrar útgáfu. Mikill
áhugi kom fram á fundinum varðandi
byggðasafn Vestfjarða, en það mál er
i undirbúningi.
„Smyrill“,
en það er flugvélin „Örninn'
hrapaði á flugvellinum, fór sitt fyrsta
reynsluflug eftir viðgerðina fyrir
skömmu slðan. Mennirnir, sem sáu um
viðgerðina á flugvélinni, eru Bjöm M.
Olsen og Gunnar Jónsson. Hafa þeir
Löghlýðní ogdugnaður
(Framh. af 1. siSu)
að þeir halda þjóðtungu sinni
að miklu leyti enn og íslenzk-
um heimilisvenjum að miklu
leyti líka. Ég hefi komið á tals-
vert mörg heimili hér heima
og engan mat eða aðrar veiting-
ar þegið, sem ég þekkti ekki á
íslenzku heimilunum fyrir
vestan, þegar ég var bam. En
kaffið hér á landi er áreiðan-
lega bezta kaffi í veröldinni,
enda virðist mér að konurnar
hér þeri eins mikla umhyggju
fyrir kaffikönnunni eins og
yngsta hvítvoðungnum. — Efna-
hagur Vestur-íslendinga er yf-
irleitt góður. Bændurnir í N.-
Dakota lifa að langmestu leyti
á því, sem þeir framleiða sjálf-
ir, og kaupa mjög fáar lífsnauð-
synjar annars staðar frá. ís-
lenzka kirkjan og bókasöfnin og
blöðin hjálpa fólkinu til að
sem varðveita þjóðareinkenni sín og
tunguna. íslendingar blandast
nú orðið meira öðrum íbúum
landsins en þeir gerðu fyrst í
stað, en íslendingseinkennin
áður gert flugvélar upp að nýju. Verið , . ' _tprk n
er að reisa nýtt flugskýli, sem verður vlroast vera S/o SterK, ao pau
þoli slíka blöndun, án þess að
afmást.
það stórt, að það rúmar nýju farþega-
flugvélina og gömlu landflugvélina
Skíðavikan á ísafirði.
Um 300 mamrs fóru héðan úr bæn-
um til ísafjarðar með Esju á skíðavik-
una þar. Lítið varð þó úr ánægjunni
af að vera á skíðum, því ferðafólkið
hreppti hríðarveður meðan það dvaldi
á ísafirði og á leiðinni vestur varð
skipið að halda kyrru fyrir á annan
sólarhring vegna óhapps, sem henti
það. Fólkinu leið þó yfirleitt vel.
Tap eða gróði?
Úr Austur-Húnavatnssýslu
er Tímanum skrifað:
Fólksskortur er hér tilfinn-
anlegur til allra framleiðslu-
starfa, til lands og sjávar. Fjöldi
fólks hefir leitað héðan til
gullnámanna við höfuðstað-
inn — Bretavinnunnar. Er ekki
nema eðlilegt, að svo sé, þegar
dagkaupið er þar jafnvel 200—
300% hærra en hægt er að fá
við framleiðslustörfin. Marga
langar eðlilega til að ná í, þó
ekki sé nema lítið brot af milj-
ónunum, sem flæða inn í land-
ið. Þeir eru náttúrlega ekki
margir, íslendingarnir, sem
eignast miljónirnar óskHptar,
en þeir verða þeim mun valda-
meiri 1 landinu, láta falla mola
af borðum sínum handa „fá-
tækum almúganum", þegar
kreppan kemur. En hver verður
þjóðarhagurinn? Ég ætla að
þjóðin tapi nú raunverulega
meira en hún hefir gert nokkru
sinni í tvö hundruð ár s. 1. Hvað
stoðar allt seðlaflóðið og inn-
eignasöfnunin erlendis, þegar
framleiðsla öll dregst saman,
landið fer í órækt vegna áburð-
arskorts og manneklu, bygg-
ingarnar ganga úr sér skipin
fyrnast og tína tölunni? Og
hvað er að segja um þjóðleg
verðmætl, andlega og likamlega
heilbrigði þjóðarinnar í þessu
andrúmslofti? S. D.
— Hvernig líst yður svo á yð-
ur hér heima?
— Mér virðist margt bera vott
um mikinn dugnað og eljusemi.
Mér finnst undravert, hverju
hér hefir verið komið til leiðar,
þegar tillit er tekið til, hversu
allt er erfitt, þjóðin fámenn,
landið fremur hrjóstrugt og
snautt af hráefnum og þar að
auki „langt frá öðrum þjóðum“.
Það, sem vekur strax athygli
manns, er, að það er sama hvort
talað er við hafnarverkamann-
inn, mann í opinberu starfi eða
fólk í hinum efnaðri heimilum,
allsstaðar mætir maður persón-
um með rökhugsun, án allra
hleypidóma og fávísi. Ég hefi
stundum heyrt hermennina
tala um, að íslendingar vissu
meira um sögu Bandaríkj anna
en þeir sjálfir. Ég veit ekki,
hvað sanngjarn þessi vitnis-
burður er. En hermennirnir
virðast hafa veitt því sama at-
hygli og ég sjálfur fann, þegar
ég kom hingað, að hér er um að
ræða óvenjulega mikla almenna
menntun. í Reykjavík eru eng-
in fátækrahverfi, sem eru neitt
á borð við það, sem annars
staðar þekkist í borgum af
svipaðri stærð.
íslendingar vestan hafs töl-
uðu oft um, hve ísland væri
fagurt og ég hefi vissulega ekki
orðið fyrir vonbrigðum í þeim
efnum. Að vísu rignir nokkuð
oft, en regnið er oft fagurt líka.
Annars eru norðurljósin og lit-
brigði íslenzku fjallanna feg-
urri en orð fá lýst.
— Hvernig álítið þér, að her-
mönnunum líki að dvelja hér?
— Mér finnst á öllu, að þeir
kunni hér vel við sig. Auðvitað
er aldrei eins gott að vera lang-
dvölum gestur eíns og að vera
heima hjá sér, en hermennirn-
ir vita áreiðanlega, að þeir eru
ekki hér á landi til að skemmta
sér, heldur til að stuðla að fram-
Erlendir ullarsokkar hafa verið auglýst-
ir hér undanfarið af miklu kappi. —
Vér höfum ávalt fyrirliggjandi. fjöl-
breytt úrval af íslenzkum ullarsokkum,
sem eru alveg eins fíngerðir og þeir er-
lendu, en auk þess mjög hlýir, ódýrir og
endingargóðir. — íslenzku sokkarnir
eru seldir í verksmiðj uútsölu Iðunnar
og Gefjunar í Aðalstræti og ýmsum öðr-
um vefnaðarvöruverzlunum í Reykja-
vík. Út um land fást sokkarnir hjá
flestum kaupfélögum og mörgum kaup-
mannaverzlunum. — í heildsölu hjá
Sambandi ísl. samvinnufél., Reykjavík.
gangi mikilvægs málefnis. Þeim
finnst mikið til um marga hluti
hér, sérstaklega tala þeir um,
hvað börnin eru vel klædd, fall-
eg og hraustleg. Störf her-
mannanna eru margvísleg. Þeir
eru önnum kafnir hverja
klukkustund dagsins,við æfing-
ar eða önnur störf. En þar sem
hermennirnir eru svo langt frá
heimilum sínum, skapast að
sjálfsögðu margskonar vanda-
mál, sem ætíð eru á döfinni,
þegar um fjölmennt herlið er
að ræða. En mér er óhætt að
segja, að það hefir komið til
miklu færri árekstrar milli
setuliðsins og íslendinga til-
tölulega heldur en í Banda-
ríkjunum, þar sem samlandar
hermannanna voru þó annar
aðiiinn. Það er enginn vafi á
því, að allir aðilar, sem þarna
eiga hlut að máli, óska þess eins,
að sambúð íslendinga og setu-
liðsins verði sem allra vinsam-
legust.
Ég vona það, að ég eigi kost
á að koma hingað til landsins
þegar styrjöldinni lýkur, því að
þá gæfist mér meiri tími til að
kynnast föðurlandi mínu, seg-
ir Dóri að lokum.
A.
AðalEundur
(Framh. af 1. síðu)
síðastliðið ár nam rúmlega kr.
300.000,00. Samþykkt var að út-
hluta til félagsmanna 9% af
arðskyldri úttekt þeirra. Þar af
verða útborguð 6% og 3% renna
i stofnsjóð.
Úr stjórn félagsins áttu að
ganga Svavar Þjóðbjörnsson og
Hálfdán Sveinsson, en þeir
voru báðir endurkosnir. Full-
trúi á aðalfund S.Í.S. var kos-
inn Friðjón Stefánsson, kaup-
félagsstjóri.
Félagsmönnum fjölgaði á ár-
inu úr 90 upp í 117. Voru fé-
lagsmenn yfirleitt ánægðir með
rekstur félagsins.
Eopar,
aluminium og fleiri málmar
keyptir í LANDSSMIÐJUNNI.
430
Victor Hugo:
Esmeralda
431
sér og blés sem ákafast. Skær, hvellur
hljómur kvað við.
— Hvað er þetta? hrópaði prestur-
inn.
í sömu andrá var þrifið til hans og
hann hafinn á loft af efldum armi. —
Það var myrkt i klefanum. Hann gat
ekki greint, hver hafði á hann ráðizt
en heyrði mótstöðumann sinn gnísta
tönnum af reiði. Birtan var þó næg til
þess, að hann gat séð hnífsblað, sem
blikaði yfir höfði hans.
Presturinn hélt sig þekkja Kvasi-
modo. Það gat heldur ekki verið um
annan að ræða. Hann minntist þess
nú einnig, að hann hafði hrasað um
eitthvað utan við klefadyrnar. En þar
sem vera sú hafði ekki mælt orð frá
munn, varð hann á báðum áttum.
Hann þreif í arminn, sem hélt á hnífn-
um, og hrópaði:
— Kvasimodo!
Hann mundi ekki, að Kvasimodo var
svo mjög heyrnardaufur sem raun
var á.
Leifturskjótt var prestinuim varpað
til jarðar. Hann fann hné andstæðings-
ins hvíla blýþungt á brjósti sér. —
Hnéð var vanskapað. Á því þekkti hann
Kvasimodo. En hvað átti hann til
bragðs að taka? Hvernig átti hann að
því að fara að láta hann þekkja sig?
Myrkrið varnaði því, að Kvasimodo
fengi greint andlit hans.
Hann var gersamlega glataður. Esm-
eralda myndi ekki hafa minnstu með-
aumkun með honum. Hún myndi ekk-
ert til þess gera að bjarga honum.
Hnífsblaðið blikaði yfir höfði hans. Ör-
lagastund var upp runnin. Skyndilega
þóttist hann þó verða þess var, að hik
kæmi á mótstöðumann sinn.
— Það má ekki falla á hana blóð-
dropi, mælti hann dimmraddaður.
Nú varð ekki um það efazt, að þetta
væri Kvasimodo.
Grófgerðar hendur Kvasimodos náðu
taki um fætur prestsins og drógu hann
út. Hann átti að láta lífið utan klefa-
dyranna. Það varð honum til lífs, að
tunglskin var á einmitt þessa stund-
ina.
Fölur bjarminn frá tunglinu féll á
andlit prestsins. Kvasimodo starði á
hann, varð síðan gripinn skjálfta og
slepptí honum lausum.
Esmeralda, sem stóð á þröskuldin-
um, horfði undrandi á það, hversu við-
horfin breyttust. Nú var það prestur-
inn, sem ógnaði en Kvasimodo, sem
bað miskunnar.
Presturinn reyndi að koma Kvasi-
modo í skilning um reiði sína og van-
þóknun með alls konar látbrögðum.
Jarðraskid á Fljótsdal
(Framh. af 3. síðu)
Fljótsdal. Aðstaða til búrekst-
urs myndi þá batna að mun, og
þá væri einnig auðveldara að
veita skóginum á Arnaldsstöð-
um þá vernd, er gerði hann að
verulegum nytjaskógi á fáum
árum. Ferðalangar myndu og
leggja þangað leið sína.
Á Langhúsum urðu mikil
spjöll á graslendi, þar með á
engjum. Kelduá breytti farvegi
hjá svonefndu Klifi, er vegur
lá yfir þegar áin var mikil.
Hlaupin fylltu upp kvísl úr
ánni, er rann undir Klifinu.
Þar er nú greiðfær vegur, einnig
fyrir bifreiðar, og ekki senni-
legt að Kelduá muni ryðja sér
þarna farveg að nýju.
Á Þorgerðarstöðum skemmd-
ist graslendi ekki mikið, en
fjárhús og hlöðu tók af á tún-
inu.
Geislar upprennandi sólar
falla enn sem fyrr á suður-
hlíðar Fljótsdalsmúla. Þar mun
ætíð verða mikir landkostir og
mikll gróður, þrátt fyrir skriðu-
föll stöku sinnum. Þeir, er þar
búa, munu una vel hag sínum,
þótt móti blási við og við.
Afstaða Framsóknarfl.
(Framh. af 1. síðu)
vissra stjórnmáamanna er nú
svo komið, að áframhaldandi
kosningafrestun myndi verða
tíl þess að efla sundurlyndi í
stað samheldni. Ein aðalstoð
kosningafrestunarinnar er' því
úr sögunni. Þess vegna telur
Framsóknarflokkurinn ekki fært
að fresta kosningum lengur,
þrátt fyrir þá annmarka, sem
eru á kosningum nú.
Samkvæmt þessu gerði aðal-
fundur miðstjórnar Framsókn-
arflokksins í vetur ályktun, þar
sem m. a. segir:
„Frestun almennra kosninga
til Alþingis er að áliti Fram-
sóknarflokksins því aðeins rétt-
mæt og framkvæmanleg að til
staðar sé, auk alveg sérstakra
knýjándi nauðsynjar á frestun-
inni, svo að segja einróma sam-
þykki allra aðalflokka þingsins.
Eins og þessum málum er nú
komið, telur Framsóknarflokk-
urinn alveg óumflýjanlegt, að
almennar Alþingiskosningar
fari fram á vori komanda."
Þeir flokkar, sem stóðu að
kosningafrestuninni í fyrra, en
hafa með óbilgirni sinni kippt
fótum undan henni, eiga eftir
að svara til sakar hjá þeim
stóra hluta þjóðarinnar, sem
skilur og finnur nauðsyn þess,
að frekar sé reynt að lægja en
auka ófriðarbálið á þessum
einna alvarlegustu tímum, er
yfir þjóðina hafa gengið.
Þessir sömu flokkar, sem
stóðu að kosningafrestuninni í
fyrra, en ætla nú að knýja fram
tvennar þingkosningar á þessu
ári, munu einnig fá að gera
þjóðinni grein fyrir þessum
gagnólíku vinnubrögðum þeirra
þá og nú.
Á víðavangi.
(Framh. af 1. síðu)
laust verkfæri í höndum
„klíku“, sem kennir sig við list-
ír og bókmenntir.
Það má kalla það furðulega
heimsku, af mönnum, sem eiga
að vera sjálfstæðir atvinnurek-
endur í víngarði orðsins, er þeir
leyfa sér að óvirða Alþingi með
-GAMIjA BÍÓ ■
PYGMALION
eftir Bernard Shaw.
Sýnd I kvöld kl. 9
— Síðasta sinn. —
NANETTE
(No, No, Nanette)
Amerísk söngvamynd með
ANNE NEAGLE
Sýnd kl. 3, 5 og 7
Aðgöngum. seldir frá kl. 11
-NÝJA BfÓ.
Á suðrænum
slóðum
. (Down Argentine Way).
Fögur og skemmtileg
stórmynd tekin í eðlileg-
um litum.
Aðalhlutverkin leika:
DON AMECHE
og
BETTY GRABL. ..
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
Aðgöngumiðar að ölium
sýningunum seldir frá kl.
11 f. h.
Nafnið
yarabirgðnm
Ríkisstjórnin hvetur almenning til að safna nokkrum
birgðum í varúðarskyni. Hér er minnisblað yfir helztu
vörur á markaðnum, sem þola vel geymslu.
Bij ötniðnr suða:
Kindakjöt 1/2 og 1/1 ds.
Saxbauti 1/2 og 1/1 ds.
Kindakæfa 1/8, 1/4, 1/2 og 1/1 ds.
Kindabjúgu 1/1 ds.
og fleira.
EiskitiÖursnða:
Fiskabollur 1/1 og 1/2 ds.
Fiskbúðingur 1/1 og 1/2 ds.
Soðinn þorskur 1/1 og 1/2 ds.
Reykt murta í ds.
Soðin síld 1/1 ds.
Síld í olíu og tómat
og fleira.
Ýiuislegt:
Grænar baunir í ds.
ísl. gulrætur í ds.
Kex og kökur
Kringlur
Tvíbökur
Skonrok
All Bran
Corn Flakes
Harðfiskur
Riklingur
Dósamjólk
Rúgmjöl og heilhveit i kex.
ka u píélaqiá
P A L
rœstiduft
er fjrrir nokkru komið á
tnarkaðinn og hefir þegar
hlotið hið mesta lofsorð, enda
vel til þess vandað á allan
hátt. Opal ræstiduft hefir
alla þá kosti, er ræstiduft
þarf að hafa, — það hreinsar
án þess að rispa, er mjög
drjúgt, og er nothæft á allar
tegundir búsáhalda og eld-
húsáhalda.
IVotiÖ
O P A L rœstiduft
því að gera ráð fyrir, að það
taki með þökkum svo óverð-
skuldaða árás frá mönnum, sem
eiga að sýna í verki, að sú til-
trú, sem Alþingi hefir sýnt
mörgum þeirra, hafi verið ann-
að og meira en ölmusustarf-
semi.