Tíminn - 21.04.1942, Blaðsíða 3

35. blaS
TÍMITVN, þriSjadaginn 21. apríl 1943
135
A N N A L L
Dánardægnr.
Margrét Benediktsdóttir, hús-
freyja að Stóra-Vatnsskarði í
Skagafirði, andaðist I sjúkra-
húsi Sauðárkróks þann 20. f.
mán., eftir þunga banalegu.
Hún var fædd að Fjalli í Sæ-
mundarhlíð 24. des. 1914, einka-
dóttir hjónanna Sigurlaugar
Sigurðardóttur og Benedikts
Sigurðssnar, bónda þar, en al-
systir Jakobs Benediktssonar,
kennara í Kaupmannahöfn, og
Halldórs, ráðsmanns að Varma-
hlíð. Ólst hún upp I föðurgarði
og hlaut haldgóða menntun, en
gekk síðar 1 kvennaskólann í
Reykjavík. Árið 1938, á þriðja i
páskum, giftist hún Benedikt
bónda Péturssyni á Stóra-
Vatnsskarði, og varð þeim
tveggja sveinbarna auðið.
Fæddist hinn yngri laust eftir
síðustu áramót, en eftir barns-
burðinn kenndi Margrét sjúk-
dóms þess, er dró hana til
dauða. Lengi var þess vænzt, að
æska hennar og hreysti bæri
þar hinn hærra hlut. En nú á
þriðja páskadag var hún borin
til moldar að Víðimýri.
Margrét heitin var af góðu
bergi brotin, enda stóðu miklar
vonir til hinnar ungu hús-
freyju á Stóra-Vatnsskarði.
Hún var kona gáfuð, skemmti-
leg I viðkynningu og söngvin,
eins og hún átti ætt til, og virt-
ist um flest fallin til þess að
halda uppi menningu heimilis
síns og sæmd. Er vissulega mik-
ill mannskaði að slíkum konum,
og eiga ástvinir Margrétar: eig-
inmaður hennar, kornungir
synir og aldraðir foreldrar mik-
ils á bak að sjá við fráfall henn-
ar. Veit ég með vissu, að Skag-
firðingar og aðrir, er til þekkja,
muni senda þeim hlýjar samúð-
arkveðjur í sorg þeirra.
P. H.
StórSelld aukning
raSorkunnar • . .
(Framh. af 2. síðu)
framt eru möguleikar á að
virkja Búðará, sem fellur úr
Botnsvatni, en sú virkjun er
talin ófullnægjandi til fram-
búðar. Loks hefir komið til
orða, að virkja fossa i Laxá rétt
við Laxamýri.
Á Þórshöfn hafa virkjunar-
skilyrði verið athuguð við Fossá.
Var taiið, að of lítið afl fengist
þar. Verða þvi fallvötn, sem
fjær eru þorpinu, athuguð í
þessu skyni.
Á Seyðisfirði er fyrirhugað
að gera stíflu við Heiðarvatn
á Fjarðarheiði. Er þetta gert til
að geyma vatn í Heiðarvatni til
aukningar vatninu í Fjarðará,
þegar lægst er í henni. Jafn-
framt er verið að athuga skil-
yrði fyrir viðbótarvirkjun fyrir
kaupstaðinn. Er í þvi sambandi
m. a. rætt um virkjun Vestdals-
ár eða Fjarðarár sjálfrar, en
ennþá er ekki nema lítill hluti
af falli hennar virkjaður. Að
mínum dómi er Fjarðará eina
fallvatnið á þessum slóðum,
sem er nægilega aflmikið.
Neskaupstaður er að kaupa
olíumótor til að auka rafmagn-
ið. Þar er engin vatrisvirkjun.
Á Eskifirði er rafmagnið á
þrotum. Bæjarfélagið þar er að
kaupa mótor til að nota jafn-
framt vatnsvirkjuninni.
Á Reyðarfirði er vatnsafls-
stöð, sem er orðin of lítil, en i
óvissu er hvort takast megi að
auka þá virkjun eða hvort hent-
ug skilyrði eru til virkjunar á
öðrum vatnsföllum í námunda
við kauptúnið og bíður þetta
rannsóknar.
• Loks hefir sýslunefnd A,-
Skaftafellssýslu látið fram-
kvæma vatnsmælingar í Laxá
og Bergsá í Nesjum og í Smyrla-
bergsá í Suðursveit, með virkj-
un fyrir Höfn í Hornafirði og
sveitirnar þar í grennd fyrir
augum.
Auk þess, sem hér hefir verið
drepið á, streyma beiðnir um
athuganir á virkjunarskllyrð-
um frá bændum viðsvegar á
landinu.
— Teljið þér líklegt, að þess-
ar virkjunarframkvæmdir nái
fram að ganga í bráðina?
— Það reynist mjög örðugt
og tekur að minnsta kosti mjög
langan tíma að fá vélar og ann-
að efni til rafstöðva frá út-
löndum, en vatnsvélar í smáar
rafstöðvar er hægt að fá smið-
aðar hér á landi. Á vélum til
hinna stóru virkjana er nú 12
—14 mánaða afgreiðslufrestur
vestan hafs og lítur helzt út
fyrir, að stálpípur séu með öllu
ófáanlegar. Annars eru við-
skipti vor við útlönd, eins og
kunnugt er, svo óviss, að
svæðinu, er vilja viðhalda stofni
sínum, láti yfirleitt lifa allar
gimbrar haust hvert og hrökkvi
varla til. Líkar eða öllu lakari
munu aðfarir þingeysku mæði-
veikinnar vera yfirleitt. Garna-
veikin er þó talin einna skæð-
ust, þar sem hún nær fótfestu
á annað borð. Vegna ólikra
staðhátta er viðhorf bænda til
fjárpestanna mjög misjafnt. í
sumum héruðum er tiltölulega
auðvelt að breyta atvinnuhátt-
um, í öðrum er það nálega úti-
lokað. Þar sem léleg skilyrði eru
fyrir aukinni nautgriparækt, er
ekki hægt að færa sér í nyt
hinn ríflega aukastyrk til gras-
ræktar. Sama máli gegnir um
garðrækt. Bændur í þessum
héruðum verða því langtum
harðar úti en hinir, sem horfið
geta að nokkru eða öllu leyti
frá sauðfjárrækt og tekið fyrir
aðrar atvinnugreinir. Hér er
brýn nauðsyn að jafna hlutina
og það þegar. Bændur í einhæfu
héruðunum eru nauðbeygðir til
að stunda sauðfjárræktina.
Uppeldis- og vaxtastyrkir orka
ekki til þess að þeir fái rönd
við reist. Hlut þeirra verður að
bæta á einhvern hátt. Verði
það ekki gert, er ekki annað
sýnna, en hin elnhæfu sauð-
fjárhéruð fari í eyði á fáum
árum svo framarlega, að fólkið
hafi eitthvað að flýja.
Tvær leiðir, aðeins önnur fær.
Fyrstu fyrirmæli um mæði-
veikina voru sett árið 1935, ef
ég man rétt. Síðan hefir þeim
verið breytt eða við þau aukið
á hverju árl, síðast á vorþing-
inu 1941 voru lögin endursköp-
uð. Vafalaust standa þau enn
til bóta. Skal hér sérstaklega
bent á eitt þýðingarmikið at-
riði, sem ég tel óhj ákvæmilegt
að breyta.
Lögin gera ráð fyrir tveimur
aðferðum við útrýmingu pest-
anna, uppeldi og fjárskiptum.
Þessar tvær aðferðir vinna hvor
á móti annarri, ef báðar á að
nota til frambúðar. Miðað við
reynslu undanfarinna ára, er
ekki hægt að líta á varnarlinur
sem fullkomna hindrun um ó-
fyitirsjáanlegan tíma, en það
þyrftu þær að vera, ef nokkurt
vit ætti að vera í þvi, að taka
aðeins fyrir afmörkuð svæði til
fjárskipta; annars mundu pest-
irnar fyrr eða síðar berast inn
á fjárskiptasvæðin. Ganga má
útfrá því, að sóttkveikjurnar
lifi 1 fénu löngu eftir að það
hefir að kalla unnið bug á pest-
unum, samanber reynsluna um
sýkilberana. Er hægt að hugsa
sér að smitunarhættan geti
þannig orðið endalaus. Af þess-
um sökum eiga fjárskipti erfitt
uppdráttar og eru raunar ó-
hugsandi sem framtíðar lausn,
nema sem fullkomin útrýming
pestanna í landinu. Það er því
aðeins önnur hvor leiðin fær,
uppeldi eða fjárskiptl, og það
er kominn tími til þess fyrir Al-
þingi, að gera upp á milli þeirra.
Bændur í einstökum hreppum
eða sýslum geta ekki óskað fjár-
skipta við þessa ótryggu að-
stöðu, nema þá sem örvænting-
arráðstöfun. Uppgjör milli að-
ferðanna útheimtir gagngerða
breytingu á lögunum. Verði
uppeldisleiðin valin, má fella
Mínar innilegustu pakkir færi ég hér með, ásamt
konu minni, öllum þeim mörgu vinum okkar nœr
og fjær, sem með heimsóknum, veglegum gjöfum
og skeytum minntust 75 ára afmœlis míns og gerðu
okkur daginn ógleymanlegan.
Guðmundur Lýðsson
Fjalli

The World’s News Seen Through
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
An lnternational Daily Newspaþer
is Truthful—Constructive—Unbiased—Free from Sensational-
ism — Editorials Are Timely and Instructive and Its Daily
Features, Together with the Weekly Magazine Section, Make
the Monitor an Ideal Newspaper for the Home.
The Christian Science Publishing Society
One, Norway Street, Boston, Massachusetts
Price $12.00 Yearly, or ?1.00 a Month.
Saturday Issue, including Magazine Section, $2.60 a Year.
Introductory Offer, 6 Issues 25 Cents.
Nsutw.
Addrgw
lítið er hægt að vita um það,
fyrr en á reynir, hvort unnt
verður að útvega hvað eina, er
til virkjunar þarf. A.
Lesendur!
Vekjið athygli kunningja yð-
ar á, að hverjum þeim manni,
sem vill fylgjast vel með al-
mennum málum, er nauðsyn-
legt að lesa Tímann.
Skrifið eða símið til Tímans
og tilkynnið honum nýja áskrif-
endur. Slmi 2323.
‘gímtvm
fæst í lausasölu á þessum stöð-
um 1 Reykjavík:
Bókabúð Eimreiðarlnnar,
Aðalstræti
Hjá Filippusi Vigfússyni,
Kolasundi
. „Fjólu“, Vesturgötu
Hafnarstræti 16
Hjá Ólafi R. Ólafssyni,
Vesturgötu 16
Inn!lutn!ngur verka-
iólks Srá Færeyjum
(Framh. af 2. síðu)
hjálpum Færeyingum, getum
við bætt úr brýnni þörf hér
heima fyrir um aukið vinnu-
afl. Og á því er okkur nú öll
þörf.
Ef sú leið yrði farin, sem hér
hefir verið bent til, þyrfti
skjótra framkvæmda við. Og ef
horfið yrði að þvi, sem ég tel að
bezt myndi reynast, að senda 2
—3 menn til Færeyja til ráðn-
ingar á verkafólki, þá veltur
þá veltur auðvitað á miklu, að
þeir menn séu heppilega valdir.
í því sambandi vll ég benda
á, að við höfum einmitt tvo á-
gæta menn, sem eru vel þekktir
og flestum kunnugir í Færeyj-
um, en það eru þeir Aðalsteinn
Sigmundsson kennari og Ólaf-
ur Davíðsson kaupsýslumaður.
Ég held, að þessum málum yrði
vel borgið í höndum þeirra, en
einnig ætti Búnaðarféagið að
velja einn mann til fararinnar.
En hvort sem horfið verður
að þessu ráði, eða aðrar leiðir
reyndar, þá er það vist, — og
ætti að vera öllum vitanlegt, að
vöntunin á vinnufólki, og þó
sérstaklega v'ið landbúnaðinn,
er svo alvaregt mál og aðkall-
andi að þar þarf þegar að hefj-
ast handa um úrræði, sem að
gagni geta komið. G. Þ.
T\ **| Dragið ekki I*ngur að
I JPT7fH gerast áskrifendur að
Dvöl, þessu sérstæða
tímariti í íslenzkum bókmenntum. —
Ykkur mim þykja vænt um Dvöl, og
þvi vænna um hana, sem þið kynnist
henni betur.
Kopar,
aluminlum og flelri málmar
keyptir I LANDSSMIÐJUNNI.
Samband ísl, samvinnufélaqa.
Kaupfélög, gætið þess að hafa vörubirgðir yðar
ætíð nægilega tryggðar fyrir eldsvoða.
- <------------—---------
Smásöluverð
á Tindlingum.
Verð á eftirtöldum tegundum af enskum Virginia vindllngum
má. eigi vera hærra en hér segir:
Commander ......... í 20 stk. pk. Kr. 1.70 pakkinn
— .......... - 50 — ks. — 4.25 kassinn
Elephant ................ - 10 — pk. — 0.85 pakkinn
De Reszke ............... - 20 — — — 1.80 —
May Blossom ......... - 20 — — — 2.00 —
Craven A ................ -10 — — — 1.10 —
Players N/C med ....... - 10 — — — 1.15 —
— — — ........ - 20 — — — 2.20 —
Capstan — — ....... - 10 — — —1,15 —
Utan Reykjavikur og Hafnarfjarðar má verðið vera 3% hærra
en að ofan greinir, vegna flutningskostnaðar.
Tóbaksefnkasala ríkisins
SIGLIN&AR
milli Bretlands og Islands halda áfram,
eins og að undanförnu. Höfum 3—4
skip í förum. Tilkynningar um vöru-
sendingar sendist
Cullilord & IClark Ltd.
BRADLEYS CHAMBERS,
LONDON STREET, FLEETWOOD.
Kaupendur Tímans
Nokkrir menn i ýmsum hreppum landsins eiga ennþá eftir
að greiða Tímann -frá síðastliðnu ári, 1941.
Það er fastlega skorað á þessa menn, að sýna skilseml slna
sem fyrst með því að greiða blaðið annaðhvort beint til aígreiðsl-
unnar í Reykjavík eða til næsta umboðsmanns Timans.
Bóudi - Kaupir þú búnaðarblaðlð FREY?
Söluturninum.
Búðin, Bergstaðastræti 10.
Kaupendur Tímans
Tilkynnið afgr. blaðsins tafar-
laust, ef vanskil verða á blaðinu.
Mun hún gera allt, sem i hennar
valdi stendur, til þess að bæta
úr þvf.
niður ýmsar af þeim varnarlin-
um, sem settar hafa verið vegna
mæðiveikinnar og þingeysku
mæðiveikinnar, ef ekki allar.
Þessar pestir fara þá yfir allt
landið hvort sem er. Að vísu
munu skiptar skoðanir um
þetta. Hægt er að benda á pen-
ingalegan hagnað fyrir heild-
ina af þessum vörnum meðan
verðlag er hátt. Hins vegar verð-
ur ekki varist þeirri spurningu,
hvort rétt sé að fresta því, sem
fram mun koma, og hvort ekki
sé líkur til að bæði bændum og
ríkissjóði verði mun erfiðara að
standast erfiðleikana á ókomn-
um tímum en nú. Og þess vegna,
hvort rétt sé, að velta erfiðleik-
unum meðan hægt er, yfir á
herðar framtíðarinnar.
Framhald.
452 Victor Hugo:
spil! Noli, Joannes, verberare Picardos!
Sittu ekki sem fávís glópur á skóla-
bekknum, qvasi asinus illiteratus! Jó-
hann, láttu kennara þína tyfta þig,
þegar þú veizt þig verðskulda slíkt.
Jóhann, leggðu leið þína I bænahúsið
kvöld hvert og gerðu hinni heilögu
mey bæn þína! Ó, þetta voru hollráð!
— Hver er tilgangurinn með öllu
þessu? spurði erkidjákninn.
— Bróðir! Andspænls þér stendur
refsiverður, lítilsigldur, hviklyndur og
syndugur maður! Elsku bróðir minn!
Ég hefi látið vísdómsorð þín og ráð öll
sem vind um eyru þjóta. En mér hefir
þegar hefnzt fyrir það, og guð er vissu-
lega réttlátur. Meðan ég hafði einhver
fjárráð, lifði ég ríkulega í vellystingum.
En syndinni fylgir hin sára iðrun. Nú
er ég friðlaus maður. Ég hefi selt borð-
dúk minn, skyrtu mína og þurrku. Gleð-
inni er lokið. Ljósið er útbrunnið. Ég
er athlægi allra. Ég líð skort og þjáistj
af samvizkubiti, og skuldheimtumenn-|
irnir sjá mig aldrei í friði.
— Og hvað svo meira? spurði erki--
djákninn.
— Ó, elsku bróðir! Ég vil svo gjarnaA
byrja nýtt og betra lif. Þess vegna leita1,
h ég nú á fund þinn í iðrun minni og ör-«!
Ívæntingu. Ég skrifta sem hinn iðrandijl
syndari og ber mér á brjóst með kreppt-'l
Esmeralda 449
Ekkert mun verða þeim kærara.
— Skýrðu mér frá.tillögu þinni, tal-
aðu maður, mælti presturinn og hristi
Gringoire til.
Gringoire sneri sér að honum hátign-
arlegur á svip.
— Slepptu mér! mælti hann. — Sérðu
ekki, að andinn er yfir mér?
Hann hugsaði mál sitt enn um stund.
Síðan klappaði hann saman lófunum
af gleði frá sér numinn yfir hugmynd
sinni og hrópaði:
— Þetta er frábær hugmynd! Þetta
skal heppnast!
— Láttu mig heyra! öskraði erki-
djákninn.
Gríngoire var næsta ótalhlýðinn.
— Leyfðu mér að hvísla því að þér.
Þetta er svei mér krókur á móti bragði.
Við verðum engan vegirin við málið
riðnir. Það veit guð, að ég er frábærum
gáfum gæddur.
Hann greip skyndilega fram í fyrir
sjálfum sér:
— Já, það er líka rétt. Er geitin hjá
Esmeröldu?
— Já, hver fjandinn er þetta annars?
— Myndu þeir ekki líka hafa hengt
hana, eða hvað?
— Djöfulinn kemur það málinu við?
— Jú, þeir hefðu áreiðanlega hengt
hana. í síðasta mánuði hengdu þeir