Tíminn - 28.07.1942, Qupperneq 4

328
T01ITV\. liriðjudaginii 28. jnlí 1942
83. blað
Rikisstjornin
leiðlr atUygli almcnnings að eftirfarandi:
1. Samkvæmt ákvörðun amerísku herstjómarinn-
ar er almenningur bannaður aðgangur inn í
herbúðir nema með sérstöku vegabréfi eða sér-
stöku leyfi yfirmannsins. Til að koma í veg fyrir
að menn óafvitandi fari inn á svæði þessi eru
þau afgirt og eru merkt með spjöldum með eft-
iríarandi áletrun á ensku og íslenzku:
Keep out ....... Aðgangur bannaður.
Military property. . Hernaðar útbúnaður.
Armed guards .... Varðmenn með byssur.
2. Inngangar inn í herbúðir eru lokaðir með hlið-
um á meðan dimmt er, og erú varðmenn með
byssur á verði við inngangana. Þeir, sem fara
inn á bannsvæði þessi án sérstaks leyfis, gera
það á eigin ábyrgð.
3. Sérstök vegabréf til umferðar um herbúðir og
bannsvæði í nágrenni Reykjavíkur geta menn,
sem á því þurfa að halda, fengið hjá hernaðar-
yfirvöldunum, með milligöngu hlutaðseigandi
íslenzks yfirvalds.
DÓMSMÁLARÁÐUNEYTIÐ, 24. júlí 1942.

Kaupum
tómar flöskur
þessa viku. Hækkað verð
Áfengisverzlun ríkisins
tíR BÆNUM
Haraldur Guðmundsson
alþm. átti fimmtugsafmæli síðast-
liðinn sunnudag. Haraldur hefir um
langt skeið verið einn bezti forustu-
maður Alþ-'ðuflokksins og gegnt mörg-
um trúnaðarstörfum í þágu hans.
Hann átti sæti í ríkisstjóm Pram-
sóknarflokksins og Alþýðuflokksins
1934—1938.
Skráning húsnæðislausra
manna í Reykjavík er nú lokið. Stóð
hún í sex daga. Alls gáfu sig fram við
skráninguna 852 einhleypingar og fjöl-
skyldumenn.
Frá skrifstofu ríkisstjóra:
Ríkisstjórinn er kominn aftur úr
ferð sinni um Suðurland. Pór hann
alla leið austur að Kálfafelli. Á heim-
leiðinni kom hann meðal annars að
Sámsstöðum í Fljótshlíð og skoðaði
þar tún, akra og önnur mannvirki
við leiðsögn Klemensar Kristjáns-
sonar.
Gerðardómslögín . .
(Framh. af 1. síðu)
ekki sér um kennt, hvernig
komið er.
Frá sjónarmiði Framsóknar-
manna voru gerðardómslögin
réttmæt og sjálfsögð lög á sín-
um tíma. En framkvæmd þeirra
hefir verið spillt og þau eyði-
lögð af getulausri og giftu-
snauðri stjórn og ábyrgðar-
lausum stuðningsmönnum
hennar, stríðsgróðamönnunum
og kommúnistum. Nú þýðir ekki
annað en að viðurkenna, hvern-
ig komið er og miða viðreisnar-
baráttuna við það ástand, sem
er orðið. Nú þarf önnur tök en
um síðastliðin áramót. Það sést
á sumarþinginu, hvort unnt
verður að byrja þessa nýju við-
reisnarbaráttu strax eða hvort
óaldaröflin verða enn sterkari
og steypa þjöðinni út í upp-
lausn og öngþveiti nýrrar kosn-
ingabaráttu.
Um víða veröld
(Framh. af 2. síOu)
45 ára, sem vinna á gistihúsum,
verða að víkja úr störfum sín-
um og taka konur við þeim.
Hætt hefir verið í bili við vinnu-
skyldu fyrir konur, en í þess
stað horfið að því ráði að láta
þær taka við störfum sem flestra
karlmanna. Rússneskir fangar
eru látnir taka við af konum í
fiskiðnaðarverksmiðjunum, en
karlmenn allir settir í virkja-
gerð Þjóðverja.
Er talið, að síðar í sumar verði
vinnuskyldan látin ná til enn
fleiri Norðmanna, ef til vill ekki
færri en 45000 rnanna.
Hversvegna orð . . .
(Framh. af 2. síöu)
ar hafa gert glappaskot. Þeir
hafa gleymt öðru aðalatriði
þess, sem skipað hefir íslenzk-
um bókmenntum í fremstu röð
heimsbókmenntanna. Auk þess
að vera vel skrifaðar, hafa
einkunnarorð þeirra verið um
aldaraðir: „Skylt er að hafa
það, er sannara reynist“.
Kjartan Jóhannesson.
Skipulagning . . .
(Framh. af 2. slðu)
svo að ekki þeytist ofan í mann
úr þeim eins og rykmökkurinn
gerir, ef vindur blæs til muna.
En það er versti skollinn við
forina, að við getur það borið,
að þú fáir gusu úr henni yfir þig
allan, þegar bíll fer framhjá, og
fundust mér margir bílstjórar
tiltakanlega óprúttnir í þeim
sökum. Sumstaðar eru gang-
stéttir svo mjóar, að ekki verður
mætst á þeim, og verður þá
annarhvor að stíga ofan í for-
ina, og er það undir heppni
komið, hvað mikið stendur upp
úr vilpunni! En svo er það líka
á nokkrum stöðum, að gang-
stéttin er bara engin, og verða
þá allir jafnt, sem um þá staði
fara, að vaða forina, — og finnst
mér þó nokkur jafnaðar-
mennska í því!
En er þurrkar hafa gengið um
tíma og forih þornað, má mað-
ur búast við að fá vitin full af
þessu sælgæti, ef nokkur gola
er, svo að ég tali nú ekki um
það, þegar veður er hvasst, því
að þá standa rykstólparnir
margoft hærra en húsin,
og verður manni það til i bylj-
unum að snúa sér undan og
bregða lófanum fyrir vitin. ...
Götur og gangstéttir í Reykja-
vík eru með ótal ókostum. Einn
með þeim verstu er sá, að gata
og gangstétt liggja saman án
nokkurs millibils, svo sem hér
tíðkast með fimm eða tíu feta
breiðum geira til hlífðar ryki og
sléttum fyrir heimilin og gang-
andi fólk; geirar þessir eru einn-
ig til hinnar mestu prýði, ef vel
er frá þeim gengið, og þeir eru
grasi grónir; ég tala nú ekki
um það, ef gróðursett væru tré
í þessar ræmur, hvað það prýddi
mikið göturnar og umhverfi
heimilana, en það er ekki; kem-
ur það enn í ljós, að skipulag
bæjarins er eldgamalt og úrelt.
Er það sannarlega illa farið, því
að bærinn hlýtur að búa að því,
og getur aldrei orðið fallegur,
sem hann hefði haft möguleika
til — og eins fyrir það, þótt
byggð verði þar fögur hús, sem
ég efast eki um að verði gert í
framtíðinni.
Þá er annað sem setur mjög
svip á bæinn: Afleitur umgang-
ur kringum sum heimilanna; er
hann stórum lakari í höfuðstað
landsins en í sumum af smærri
bæjunum, svo sem Akureyri.
Þar virðist þrifnaður utan húss
vera kominn í vel viðunanlegt
horf, en þó geta Akureyringar
bætt sig enn, og gera það von-
andi, því að mikill myndar- og
þrifnaðarbragur er á mörgu hjá
þeim. Þó má ekki skilja mig svo,
að ekki séu fjölda mörg heimili
í Reykjavík, er gæta fullkom-
ins þrifnaðar og sýna smekk-
vísi í umgengni utan húss.
Og enn er það eitt, sem ég
vil minnast á, er óprýðir bæinn
mikið: Maður sér víða á götun-
um, og jafnvel á gangstéttun- •
um, sem hafa verið lagðar fyrir
löngu, að verkið hefir ekki verið
alveg klárað; sumstaðar lá efn-
ið í haug enn, sem átti að fara
til þess, en í öðrum stöðum, þar
sem verkinu var lokið, lá af-
gangur efnisins á veginum,
malarhaugar og hnullungsstein-
ar, afgangar af gangstéttar-
kömbum. Gaf það götunum svip
hirðuleysis, að verkið hafði ekk;i
verið klárað, og efni það, sem
afgangs var, ekki verið hirt.
Götur Reykjavíkur voru í sér-
staklega slæmu ástandi, eins
og í sárum, því að þær höfðu
verið grafnar upp fyrir hita-
veitunni, en ekki hægt að
ganga frá henni, þar sem píp-
urnar fengust ekki.enda var það
ekki tiltökumál, þótt þar væri
ófært bæði mönnum og skepn-
um. En það voru einmitt götur
þær, sem ekkert hafði verið
hreyft við, sem þannig litu út,
sem ég hefi verið að lýsa. Ég
tel, að bæjarstjórn Reykjavíkur
þurfi að lita betur eftir þessu,
og hafa meira hönd í bagga með
götugerðarmönnum sínum, og
þeim, sem hafa aðalumsjón með
þeim verkum, því að þetta verk-
lag er höfuðstaðnum alls ekki
samboðið. Og það er annað
verra, sem af þessu leiðir, að
þegar bæjarstjórnin sjálf sýnir
sóðaskap um lagningu gatna og
gangstétta, þá má við því búast,
að það hafi þau áhrif á fólkið,
sem býr við þessar götur, að það
verði hirðulaust um útlit og
umgengni heimila sinna utan-
húss. Sá ég þess allvíða glögg
merki, en ekki skal ég segja,
hvort það var bæjarstjórnin,
sem apaði það eftir fólkinu, eða
fólkið eftir bæjarstjórninni.
100 ára ...
(Framh. af 1. síöu)
steins timburmanns Þorsteins-
sonar í Tunguseli. Þar kynntist
hún frænda sínum, Jóhanni
Árnasyni, fóstursyni Þorsteins,
og giftist honum skömmu síðar.
Vorið 1880 fluttust þau hjónin
búferlum með Þorsteini austur
í Miðfjarðarnessel á Lánganes-
strönd og hefir Halldóra dvalið
þar síðan. Son eignaðist hún
áður en hún giftist, Karl H.
Bjarnarson, sem nú er dyra-
vörður í Arnarhváli í Reykjavík,
en með Jóhanni manni sínum
eignaðist hún tvo sonu, dó ann-
ar ungur, en hinn, Benedikt, lif-
ir og býr nú í Miðfjarðarnesseli,
ásamt konu sinni Margréti Jón-
asdóttur frá Gunnarsstöðum í
sömu sveit, sem Halldóra .tók til
fósturs unga mjög. Nýtur hún
nú umönnunar og ástríkis
þeirra, sonar síns og fósturdótt-
ur og dætra þeirra. Jóhann
mann sinn missti hún fyrir
mörgum árum, en bjó áfram
með Benedikt syni sínum þar
til hann giftist og hefir síðan
dvalið hjá þeim hjónum, eins
og áður er sagt, Haldóra var
fríð kona sýnum og vel á sig
komin, góðum gáfum gædd, en
átti lítinn kost menntunar, sem
þá var titt. Samt var hún bók-
hneigð, þótt oftast yrði hún að
láta bókalestur sitja á hakanum
fyrir striti og stríði dagsins. Hún
kunni mjög mikið af vísum og
ljóðum alls konar, enda var hún
stálminnug og er það enn. Mjög
þyjúr henni gaman að ættfræði
og þykir gott að tala um þau
efni. Barngóð og barnelsk var
hún og er með afbrigðum . og
dýravinur mikill.
Nú hefir Halldóra legið í kör í
16 ár og blind nokkuð mörg síð-
ustu árin, en hefir enn nokkra
heyrn og er glögg á að þekkja
menn af málrómi. Vafalaust
munu vinir og kunningjar, og
þeir eru margir, senda henni
hlýjar kveðjur á þessuip. merki-
legu tímamótum, sem svo fáum
auðnast að ná. Guð blessi æfi-
kvöld hennar! Vinur.
620 Victor Hugo:
ekki haft hirðu á að ræna slíku af lík-
inu.
Hin beinagrindin — handleggir henn-
ar vafðir utan um þessa — var af karl-
manni, sem bersýnilega hafði verið
krypplingur. Höfuðið hafði setið djúpt
niðri á milli axlanna og annar fóturinn
verið mun styttri en hinn. Þess sáust
þó engin merki, að hann hefði endað
líf sitt í snörunni. Þessi maður hlaut að
hafa komizt lífs inn í grafhvelfinguna
og dáið þar. Þegar menn ætluðu að
aðskilja beinagrindurnar, brustu hold-
tægjurnar, er haldið höfðu beinunum
saman til þessa.
Pétur Gringoire hafði tekið geitina að
sér og annaðist hana sem hann kunni.
Hann stundaði stjörnufræði, heimspeki,
byggingarlist, gullgerðarlist og fleiri
merkilegar fræðigreinar til skiptis. Að
lokum skrifaði hann harmleik mikinn,
og það var sýnu verst af þessu öllu. En
nafnið var gott. Sjálfur nefndi hann
leikinn: „Að hljóta sorgleg endalok.“
Já, og Föbus de Chateaupers hlaut
einnig sorgleg endalok, — hann kvong-
aðist.
E n d i r .
EFTIRMÁLI.
Hinni frægu skáldsögu Victors Hugo,
Esmeralda 621
Esmeröldu — eða Notre Dame, eins og
hún er nefnd í sumum útgáfum — er
birzt hefir sem neðanmálssaga í Tím-
anum seinustu fimmtán mánuðina,
lýkur í dag. Var þó við þýðingu bókar-
innar fylgt útgáfu, er stytt var til veru-
legra muna, þótt þar væri vitanlega í
engu vikið frá söguþræðinum né heldur
orðalagi höfundar þar sem annars var
kostur. JCann að vera að sumum þyki
það ekki svo lítill ágalli að fá söguna
ekki í heilu lagi frá orði til orðs eins
og hún kom frá hendi höfundar, en
vegna þess, hve langdregin hún hefði
orðið sem neðanmálssaga var þó horf-
ið að hinu ráðinu. En þess má geta, að
útgáfan, sem fylgt var, er mjög vönduð,
þótt stytt væri, enda höfð hliðsjón af
fleirum, eins og getið var í blaðinu, er
sagan hófst.
Aðrir eru svö þeir — og sá hópur les-
enda er sennilega fjölmennur — sem
láta sig það engu skipta, þótt sum-
staðar séu felldir úr kaflar eða löngu
máli vikið til styttra, þegar það er auð-
gert, án þess að heildarsvipurinn rask-
ist, en telja hins vegar, að slík saga sem
Esmeralda sé ekki nógu spennandi, þ.
e. frásögnin sé nógu hröð og æsandi at-
burðir, sem tvísýnt sé, hvernig lykti,
reki ekki hver annan nógu rækilega.
En þegar um það var að velja, að þýða
,-ri r-rlTtM rrrrrr.
ÆFINTÝRl í KYETV-
ARGENTÍM SKÖRUTVGUREYTV
(They Met in Argentina) (The Lady from Chyenne)
Amerísk dans og söng-
mynd. Skemmtileg og spennandi
MAUREEN O. HARA, amerisk stórmynd.
JAMES ELLISON. LORETTA YOUNG,
AUKAMYND: ROBERT PRESTON,
Stríðsfréttamynd EDWARD ARNOLD,
Börn innan 12 ára fá ekki GLADYS GEORGE.
aðgang. •
Aðgm. seldir frá kl. 1. Sýnd kl. 7 og 9.
t
Bróðir minn
Magnús Stefánsson, (Örn Arnarson) skáld
andaðist á St. Jósepsspítala í Hafnarfirði laugardaginn 25.
þessa mánaðar. Jarðarförin verður ákveðin síðar.
Fyrir mína hönd og f jarstaddra systra og annarra vanda-
manna,
Stefanía Stefánsdóttir.
Maðurinn minn
Eiríkur Gíslason, trésmiður
andaðist að heimili sínu, Gunnarshólma, Eyrarbakka,
24. þessa mánaðar.
Fyrir mína hönd, barna minna og annarra vandamanna,
Guðrún Ásmundsdóttir.

SAVON de PARÍS mýkir húðina og
styrkir. Gefur henni yndisfagran lit-
blæ og ver hana kvillum.
>' • *
AOTIÐ
SAVON
hmnumtuum»?i»tiiimi:m»h:mi»«;»mn?m:m»mi»i»i»»ttituimmiiiit»i