Tíminn - 24.09.1943, Blaðsíða 3

91. blað
TlMllfflí, fttstudaglim 24. sept. 1943
367
Flmmtoigiir:
Sigurbjörn Snjóiis-
son, Gilsárteigí
Sigurbjörn Snjólfsson bóndi
að Gilsárteigi í Eiðaþinghá varð
fimmtugur 22. september.
Þinglréttir Tímans:
Sveínbjorn Högnason hrek-
ur firrur kommúnista
Eins og menn munu minnast, er þing það, sem kom saman í
byrjun þessa mánaðar, framhaldsþing. Það var sett í aprílmán-
uði síðastl., en frestaö þá eftir fárra daga setu, samkvæmt til-
mælum ríkisstjórnarinnar. Stjórnin taldi sig ekki geta lokið
nauðsynlegum fjárlagaundirbúningi þá. Þau fjárlög, sem hún
lagði þá fram, taldi hún aðeins flutt til bráðabirgða til að full-
nægja þingsköpum. í samræmi við þetta hefir hún nú lagt fram
nýtt fjárlagafrv. Þess hefir áður verið getið hér í blaðinu og
þykir ekki ástæða til að rifja það upp aftur.
Sigurbjörn er kunnur um
Austurland og víðar fyrir félags-
málastörf sín. Sigurbjörn er
einn þeirra, sem sterka hafa þrá
til félagsmálastarfa og brenn-
andi áhuga fyrir almennri fram-
takssemi. Hann hefir því löng-
um haft mjög mikil afskipti af
opinberum málum, og er það þó
ekki fyrir það,.að ytri kringum-
stæður hafi gert honum slika
vinnu auðvelda, þar sem hann
hefir haft fyrir að sjá'mjög
stórri fjölskyldu. j
Eigi verða hér talin öll trún-
aðarstörf, er Sigurbirni hala
verið falin. Þess skal þó minnst
að Sigurbjörn hefir gegnt mörg-
um slíkum störfum fyrir sveit- {
unga sina, m. a. hefir hann átt
sæti í hreppsnefnd um mörg ár
og verið sýslunefndarmaður (
þeirra nú um langt skeið. Þá á
hann sæti i stjórn Búnaðarfé-
lags Eiðaþinghár og hefir verið
fulltrúi þess á Búnaðarsam-.
bandsfundum eystra undanfar-1
in ár.
Sigurbjörn hefir verið og er
einn meðal mestu áhugamanna
Framsóknarflokksins á Austur-
lándi Hann hefir tekið öflugan
þátt i félagslífi flokksmanna í j
Suður-Múlasýslu og unnið mik- !
ið starf í þágu flokkssamtak-
anna, enda hefir hann verið
formaður Framsóknarfélags
Suður-Múlasýslu frá því að það
félag var stofnað.
Gilsárteigur liggur upp að
Eiðum. Sigurbjörn hefir því um
fjölda mörg ár verið nágranni
Eiðaskóla. Hefir tekizt með
þeim mikil vinátta og það er til
marks nokkuð um áhuga Sig-
urbjarnar fyrir framfaramálum,
að hann hefir unnið af kappi
að framgangi Eiðaskóla í öllum
greinum — ekki vegna þess að
honum beri nein skylda til þess
eða hlyti laun fyrir,heldur afþví
að hann hefir áhuga fyrir því,
að Eiðaskóli verði myndarlegt
menntasetur og hefir trú á
nauðsyn menntunar.
Eigi fer dvinandi félagsmála-
áhugi Sigurbjarnar. Nú síðast
hefir hann átt verulegan þátt í
stofnun Fjórðungsþings Aust-
Það, sem af er framhaldsþing-
inu, hafa yfirleitt verið stuttir
þingfundir. Frumvörp, sem voru
lögð fram í vor, eða hafa verið
lögð fram nú, eru enn flest til
athugunar í nefndum. Er það
eðlileg venja, að fyrstu vikur
hvers þings, koma yfirleitt ekki
á dagskrá til aðal umræðna,
nema smærri mál, því að stærri
málin þurfa meiri athugurr í
nefndum. Hefir eigi brugðið út
af þeirri venju nú.
Frá umræðum.
Það, sem af er þinginu, hafa
einna mestar umræður orðið um
frv. kommúnista, er fjallar um
bráðabirgðaafnám mjólkur- og
kjötverðlagsnefndar. (Sjá síð-
ar í þingfréttum). Létu kom-
múnistar mjög dólgslega við
þessar umræður, og drógu inn í
þær ýms óviðkomandi atriði.Var
Sveinbjörn Högnason einkum
fyrir svörum og hrakti firrur
kommúnista mjög rækilega.
Sveinbjörn sýndi fram á, að
yrði þetta frv. samþykkt óbreytt,
myndi það aðeins verða upp-
haf i sókn bæjarmanna til þess
að fá verðlagningu landbúnað-
arafurða í sínar hendur. Kæmi
það gleggst fram í þeim tillög-
um kommúnista, sem þeir voru
að hampa í umræðunum, að
Reykjavíkurbær tæki mjólkur-
stöðina og mjólkursöluna í sín-
ar hendur. Þá gætu bæjarmenn
firðinga, sem margir vænta sér
góðs af og hefir hann verið kos-
inn í stjórn þess.
Sigurbjörn er kvæntur Gunn-
þórunni Guttormsdóttur, upp-
eldisdóttur Gunnars Pálssonar
bónda á Ketilstöðum á Völlum.
Eiga þau hjón 12 börn á lífi, sem
nú eru mörg uppkomin. Geta
menn farið um það nærri, að
eigi hefir forsjá slíks heimilis
verið auðvelt hlutverk og sízt, er
hún hlaut að fara saman við
umfangsmikil störf í almanna-
þágu. En nú eru þau hjónin
komin yfir örðugasta hjallann.
Sigui'björn hefir ætíð verið
allra manna greiðviknastur og
viljað hvers manns vandræði
leysa. Liggur það í skapferli
hans.
Vinir og kunningjar Sigur-
bjarnar, og þeir eru margir,-
munu senda honum hugheilar
kveðjur og árnaðaróskir á þess-
um tímamótum í æfi hans.
vinna skjótan fullnaðarsigur.
Þeir urðu neyddir til að heyja
langvarandi styrjöld. í sumar
hafa orrusturnar við Órel og
Kharkov sýnt að sóknarmáttur
þýzka hersins, er lamaður. Nú
neyðist hann til að hopa, þegar
sigurvonirnar eru að engu
orðnar.
Þegar saga ófriðarins verður
skráð síðar meir, mun það, ef til
vill koma í ljós, að yfirráðin á
hafinu hafi átt drjúgastan þátt
í ósigri Þjóðverja. Kafbátahern-
aðurinn þýzki hefir valdið miklu
tjóni, og hann hefir tafið fyrir
innrás á megiriland Evrópu. En
það hefir sumpart sannast í
sumar, að hættan af kafbátum
er mjög í rénun, enda þótt hún
sé engan veginn liðin hjá.
Hitler hafa brugðizt allar
vonir. í ofmetnaði sínum hélt
hann, að hægt væri að stjórna
heiminum með ógnarvaldi. Nú
færa sprengjuárásirnar á Ham-
borg og Berlín Þjóðverjum heim
sanninn um það, hvað ógn og
ótti er í raun og veru. Skelfing-
in vofir yfir þeir sjálfum. Dag-
lega verða borgir þeirra fyrir
eyðilegglngum, samgönguleiðir
þeirra, verksmiðjur og olíu-
birgðir. Að sama skapi vex sókn-
armáttur Bandamanna.
Vel getur svo verið, að sú
stund sé ekki langt undan, er
árásarlið Hitlers verður eins
gagnslaust til sóknar og Magin-
ot-línan var til varnar, hinir
miklu herskarar setjast um
kyrrt, járnbrautir og bílabrautir
Þýzkalands standa ónotaðar,
flugvélar þeirra og skriðdreka
skortir benzín og allt logar i
óeirðum 1 herteknu löndunum.
„Þá fyrst“, segir Rauschning,
„mun þýzka herforingjaráðið
láta sér skiljast, að aðstaðan sé
vonlaus. Og þá mun allur heim-
ur sjá og skilja i einu vetfangi,
að hinn mikli þýzki risi stend-
ur á leirfótum og allir sigurvinn-
ingar hans eru „á hverfanda
hveli.“
Ráðstefnan i Quebec hefir ein-
mitt stefnt að því að flýta fyrir
þessu takmarkl, og því er það,
að Roosevelt kemst svo spá-
mannlega að orði, að þýzku her-
foringjarnir mundu heldur
kjósa uppgjöf þegar i stað en
síðar, ef þeir vlssu í raun og
veru úm samþykktir þær, sem
gerðar voru.
sagt, ef bændur vildu ekki fall-
ast á verðákvörðun þeirra: Við
seljum enga mjólk fyrir ykkur,
ef við fáum ekki að ráða verð-
inu.
Sveinbjörn sýndi fram á, að
neytendur væri engu ofríki
beittir með núverandi skipun
verðlagsnef ndanna; þeir ættu
þar tvo fulltrúa, bændur lika
tvo, en oddamaðurinn óháður þ.
e. skipaður af rikisstjórninni.
Þá hrakti Sveinbjörn þá firru
kommúnista, að samkomulagið
í landbúnaðarvísitölunefndinni
hefði aðeins fjallað um innan-
landssöluna. Því til sönnunar
las Sveinbjörn upp lagaákvæð-
in um starfsvið nefndarinnar,
er samþykkt höfðu verið af öll-
um þingmönnum fyrir fáum
mánuðum, og benti á, hversu
langt gengi ósVífni kommúnista,
að ætla að falsa slíka heimild á
Alþingi.
Fóru kommúnistar mjög hall-
oka í viðureign sinni við Svein-
björn.
Gömlu frumvörpin.
Af frumvörpunum, er lögð
voru fram í vor, er frumv. um
eignaaukaskatt, flutt af Haraldi
Guðmundssyni, Hermanni Jón-
assyni og Brynjólfi Bjarnasyni,
einna veigamest. Samkvæmt
því skal leggja eignaaukaskatt
á eignaaukningu áranna 1940—
1942, sem er yfir 80 þús. kr. Und-
anþegnir skattinum eru nýbygg-
ingarsjóðir útgerðarfélaga og
varasjóðir samvinnufélaga.
Skattstiginn ér heldur lágur, af
200 þús. kr. eiga t. d. að greiðast
24 þús. kr.
Þá er frv. um rannsókn
skattamála, flutt af Eysteini
Jónssyni, Stefáni Jóhanni Stef-
ánssyni og Sigfúsi Sigurhjart-
arsy’ni. Frv. þetta var flutt af
núv. ríkisstjórn á fyrra þingi,
en dagaði uppi. Frv. gerir ráð
fyrri fjórum sérstökum skatt-
dómurum, er annist rannsókn á
skattaframtali.
Auk þessara frv. liggja fyrir
frv. um breytingar á lögum um
tekju- og eignaskatt og stríðs-
gróðaskatt, bæði frá Alþýðufl.
og Sósíalistafl. Þau frv. voru
flutt til að bæta fyrir þá yfir-
sjón þeirra á seinasta þingi, að
leyfa gróðafélögum skattfrjáls-
an varasjóðsfrádrátt. Mun nú
sjást, hvort hugur fylgir máli.
Sérstök milliþinganefnd átti
að athuga þessi mál i sumarhlé-
inu, en ókunnugt er um árangur
af störfum hennar.
| Loks ber að minnast hins um-
talaða frv. um bann gegn
, minnkahaldi, flutt af Pétri
Ottesen. Spá ýmsir því, að það
' geti orðið átakamál og munu
menn vart skiptast um það
I eftir flokkum.
Vms frumvörp.
Á framhaldsþinginu hafa m.
a. verið lögð fram þessi frv.:
Skúli Guðmundsson flytur frv.
um ítölu. Frv. er flutt samkv.
beiðni sýslunefndar V.-Hún. Er
það ítarlegur bálkur, í 17 grein-
um, og fjallar um ráðstafanir
til að koma í veg fyrir að beltar-
þoli lands sé ofboðið. Hefur þótt
bera á því sumstaðar í elztu
hrossa héruðum norðanlands.
Ríkisstjórnin flytur frv. um
birtingu stjórnarvaldaerinda, þ
e. laga, reglugerða, auglýsinga
o. s. frv. Eru þar sett skýrari
ákvæði um þetta efni en nú
gilda.
Ríkisstjórnin flytur frv. um
ábyrgð ríkis, opinberra stofnana
og bæjarfélaga, hrepps- og
sýslufélaga á athöfnum þjóna
sinna. Er hér um atriði að ræða
eins og t. d. ef vitavörður gleymir
að kveikja á vlta, svo að skip
strandar, hafnsögumaður setur
A N N A L L
Dáaardnfíw.
Sesselja Þórðardóttir, búandi
í Sauðanesi á Ásum, andaðist
10. sept. 1942.
Sesselja var ættuð úr Svarf-
aðardal, fædd 29. ágúst 1887 að
Steindyrum, dóttir Þóx'ðar Jóns-
sonar og Lovísu Björnsdóttur, er
xar bjuggu.
Sesselja fluttist í Húnaþing
árið 1912, en árið 1914 giftist
hún Páli Jónssyni bónda í
Sauðanesi og tók þegar við bú-
stjórn.
Húsfreyjan 1 Sauðanesi sýndi
fljótt, að þar var meira en með-
alkona. Þeir eiginleikar, er mest
einkenndu Sesselju, var frábær
dugnaður og þolgæði, ágætar
gáfur, hjálpsemi og næm rétt-
lætistilfinning.
Þau Páll og Sesselja eignuðust
12 börn og eru þau öll á lífl og
hin mannvænlegustu.
Árið 1932 missti Sesselja
mann sirin og stóð þá ein uppi
með allan barnahópinn, það
elzta á 17 ári og það yngsta á
höndum. Flestar konur myndu
hafa bugast undir slíkum kring-
umstæðum, ekki síst af því efni
voru þá ekki mlkil, þó þau hjón
væru alltaf vel bjargálna.
Sesselja mun ekki hafa þekkt
það hugtak, að gefast upp eða
vanrækja skyldur sínar, og að
tvístra börnunum og hætta bú-
skap kom henni ekki til hugar.
Sesselja hélt áfram búskap i
Saúöanesi til dauðadags.
Fyrstu 1 eða 2 árin eftir lát
manns síns, mun hún hafa haft
fyrir ráðsmann, mann, er verið
hafði hjá þeim hjónum frá því
hann var drengur, en að þrem
árum liðnum bjó hún eingöngu
með börnum sínum.
Eitt hið sérkennilegasta við
Sesselju kom fram í uppeldi
hennar á börnum sinum og sýn-
ir það ágætlega framsækni
hennar dugnað og viðsýni.
Þrátt fyrir erfiðleikana, þá
hvatti hún öll börnin til að
leita sér frama á menntabraut-
inni. Þegar Sesselja féll frá
höfðu öll börnin, sem aldur
höfðu til þess, stundað nám 1
hinum ýmsu skólum, og svo var
ósvikinn efniviður i börnunum,
að öll hafa þau sýnt frábær
námsafrek, þar sem þau hafa
stundað nám.
Enda þótt börnin hafi að
miklu leyti af eigin rammleik
brotist áfram til mennta, þá
sér það hver maður, að marg-
víslegs stuðnings hafa þau not-
ið frá móðurgarði, en þó að
Sesselja leggði slíka alúð við að
efla andlegan þroska barna
sinna, þá sinnti hún bústörfum
svo vel, að þegar hún féll frá,
skilaði hún hverju barna sinna
þó nokkurn erfðahlut af þeim
fjársjóði, er mölur og ryð fær
ei grandað.
Nú er þessi mæta kona til
moldar hnigin. Ævistarf hennar
er mikið. Þjóð sinni skilar hún
12 mannvænlegum ríkisborgur-
um, sem án efa verða landi sínu
til gagns og sóma. Jörð sína hef-
lr hún bætt stórlega, byggt upp
að nokkru og ræktað. Með allri
breytni sinni hefir hún gefið
hið bezta fordæml. Meðan hin
íslenzka þjóð á konur, sem Sess-
elju Þórðardóttur, þarf ekki að
örvænta um hag landsins
barna.
Minning Sesselju mun ávallt
1 heiðri höfð í Húnabyggð „Orð-
stýr deyr ekki, hveim sér góð-
an getur“.
Hannes Pálsson.
skip í strand o. s. frv. Til þessa
hafa engar almennar reglur gilt
um slíkt.
Bernharð Stefánsson flytur
frv. til hafnarlaga fyrir Ólafs-
fjörð. Frv. er flutt eftir heiðni
hafnarnefndar Ólafsfjarðar og
fyrir hönd beggja þlngmanna
Eyfirðinga..
Áki Jakobsson og Sigurður
Guðnason flytja frv. um bráða-
birgðaafnám á valdi mjólkur-
verðlags- og kjötverðlagsnefnd-
ar til að ákveða verð á mjólkur-
og sláturafurðum. Ætlast er til,
að meðan byggt sé á samkomu-
lagi landbúnaðarvisitölunefnd-
ar, ákveði viðsklptaráð útsölu-
verð þessara vara.
Fleiri frv. verður getið síðar.
r0
KAUPFÉLÖG!
Gætið þess að hafa vörur yðar nægllega vá
tryggðar.
Inniiegt þakklæti frá mér, börnum mínum og öðrum
vandamönnum fyrir alla hjálpsemi og hluttekningu, sem
okkur var auðsýnd við fráfall og jarðarför konu minnar,
Guðrúnar jHagmisdóttur
á Gilsbakka.
SIGURÐUR SNORRASON.
Hjartanlega þakka ég öllum konum i Miðdœlahreppi,
er sýndu mér vinátiu og virðingu, með heimsóknum og
gjöfum og hlýjum kveðjum á tuttugu ára starfsafmœli
mínu.
Bið ég guð að launa þeim, er mest á liggur.
STEINUNN GUÐMUNDSDÓTTIR,
Þorgilsstaðahlíð.
Blautsápa
frá sápuverksmiðfjjunni Sjjöfn er almennt við-
urkennd fyrir gœði. Flestar kúsmæður nota
Sjafnar-blautsápu
Manntalsskrífstoian
er flutt úr Póstliússtræti 7 í Austur-
stræti 10, 4. hæð.
Borgarstjórínn.
Símanúmer hjá
Almennar tryggingar h.i.
eru 3704 og 5693.
Orðsending
til innheimtumanna Tímans
Gjalddagi Tlmans var 1. júlí en ennþá vantar skilagrein-
ar frá mörgum innheimtumönnum blaðsins.
Sökum þess hve útgáfukostnaður er mlkill, er mjög
óþægilegt ef greiðslur á blaðgjöldum dragast fram yfir
hinn ákveðna gjalddaga. Eru það þvl vinsamleg tilmæli til
kaupenda og innheimtumanna Tímans, að þeir sjál um,
aö áskriftargjöldin berist afgrelðslu blaðsins hlð allra
fyrsta.
■ ————... j
4ÚTBREIÐIÐ TÍMANN4
Bóudl - Kaupir þtk búaaOarblattftð FR£Y7