Tíminn - 22.02.1944, Blaðsíða 4
»0
TÍMircrc, þrilSjiidaginn 22. febr. 1944
20. blað
Á víðavangi
(Framh. af 1. síðu)
vilja gera eitthvað, sem til bóta
horfir, sjá þeir ekki annað ráð
vænna en að leita ásjár „haml-
anna“.
FLÓNSKA SIGURÐAR.
Sigurður Bjarnason er á góð-
um vegi að sanna það, sem um
hann hefir verið sagt, að hann
sé ógreindasti maðurinn, er at-
vikin hafa fleytt inn á Alþingi.
Hins vegar vantar hann ekki
yfirdrepsskap og bægslagang.
Nýlega hefir hann gert sig að
athlægi í þinginu með þ-ví að
telja það heyra undir verkefni
milliþinganefndarinnar í sjáv-
arútvegsmálum að gera tillögur
um, hvaða verð þurfi að vera á
sjávarútvegsvörum, svo að ekki
sé halli á útgerðinni. Hugðist
hann með þessum málflutningi
geta drepið tillögu frá Eysteini
Jónssyni um þetta mál. Eysteinn
og fleiri þingmenn bentu Sigurði
fljótt á, að hér væri um tvennt
ólíkt að ræða, því að milliþinga-
nefndin ætti að fjalla um log-
gjafaratriði viðkomandi skipu-
lagsmálum sjávarútvegsins, en
ekki um verðlagsmál hans.
Sigurður hefir þó ekki látið
sér lærast af þeirri hrakför, sem
hann fékk í þinginu, heldur hef-
ir hann líka rokið með óvita-
skáp sinn í Morgunblaðið. Það
má vissulega segja, að flónska
hans ríði ekki við einteyming.
FYRIRSPURNIR TIL BÓNDANS
OG INGÓLGS FRÁ HELLU.
Að gefnu tilefni þykir rétt að
beina þessum fyrirspurnum til
„sameiningar“-blaðsins Bónd-
ans og „sameiningarmannsins“
Ingólfs frá Hellu:
1. Ætlar Ingólfur að hætta
klofningsstarfsemi sinni innan
samvinnuhreyfingarinnar i þágu
kaupmanna og ganga í sam-
bandskaupfélag?
2. Ætla „sameiningarmenn“
þeir, sem standa að Bóndanum,
að styðja kaupfélögin og sam-
vinnuhreyfinguna í baráttu
þeirra fyrir réttlæti um fram-
kvæmd verzlunarmála? Ætla
þeir að styðja stefnu Eysteins
Jónssonar, sem tryggði kaupfé-
lögunum réttlæti við úthlutun
innflutningsleyfa, eða ætla
þeir að styðja stefnu Björns Ól-
afssonar, sem stöðvar þróun
samvinnuhreyfingarinar um
innf lutningsverzlun ?
3. Ætla „sameiningarmenn-
irnir“ að stýðja þá skattamála-
stefnu, að stríðsgróði lands-
manna verði hagnýttur til
stuðnings þjóðinni og atvinnu-
vegunum, m. a. til aukinnar
ræktunar, til raforkufram-
kvæmda, til nýbyggingar báta-
flotans, til hafnargerða, svo að-
eins fátt sé nefnt til dæmis?
Halda þeir, að stórvirkjum þess-
um verði komið í framkvæmd
með því að lækka skatta á
stríðsgróðanum eins og nú er
komið fjárhag ríkisins?
Erlcnt yfirlit.
(Framh. af 1. slðu)
aldrei gefið sig að flokksmálum,
en getið sér gott orð sem emb-
ættismaður í ýmsum nýlendum
Breta. Þykir hann öruggur
stjórnandi, en hann er lítill
ræðumaður og að fleiru leyti
ólíklegur til lýðhylli. Woolton
hefir getið sér mikið orð sem
yfirmaður matvælaráðuneytis-
ins og honum hefir nú verið fal-.
ið að undirbúa viðreisnarstarfið
eftir stríðið. Því hefir verið
fleygt, að Churshill geti hugs-
að sér hann sem forsætisráð-
herra í þjóðstjórn, ef hún haldi
áfram eftir hans dag, því að ef
til vill reyndist bezt að sameina
flokkana um utanflokkamann.
Hins vegar myndi hann samt
vilja fela Eden formennsku
íhaldsflokksins og tryggja hon-
um þannig forsætisráðherra-
sætið í framtíðinni, ef íhalds-
menn hefðu völdin.
Ef jafnaðarmenn komast til
valda, eru Morrison og Bevin
líklegustu forsætisráðherraefn-
in. Morrison nýtur stuðnings
flokksfélaganna, en Bevin verk-
lýðsfélaganna.
Áskriftare'labl Tírnans
utan Rvíkur og Hafnarfjarðar
er kr. 30.00 árgangurinn.
ÚR BÆXUM
íþróttafélag Reykjavíkur
hefur fengið hjá ríkisstjórninni
leigulausa lóð fyrir stórhýsi, sem það'
ætlar að reisa. Lóðin er við Sölvholts-
götu austan við Sambandshúsið.
Náttúrulækningafélag íslands
hefur nýlega ákveðið að opna mat-
söluhús á næsta vori og er það þegar
búið að tryggja sér húsnæði og góða
forstöðukonu. Á sjöunda hundraö
manns eru nú í félaginu og hefur
félagsmönnum fjölgað um 200 á
tveimur mánuðum.
Barnaskóli á Melunum.
Á seinasta bæjarráösfundi voru lagð-
ar fram teikningar og líkan af fyr-
irhuguðum barnaskóla á Afelunum,
sem verður m. a. fyrir Skildinganes
og Grímstaðahoit. Ákveðið var að
hefjast handa um framkvæmdir sam-
kvæmt uppdráttunum.
Nýr garðyrkjuráðunantur.
Bæjarráð hefur ráðið Sigurð Sveins-
son garðyrkjufræðing til að vera garð-
yrkjuráðanaut bæjarins frá næsta
vori að telja.
Hjúskapur.
S. 1. laugardag voru gefin saman i
hjónaband af séra Sigurbirni Ein-
arssyni, ungfrú Guðrún Björg Sig-
urðardóttir (Siguröar frá ■ Veðramóti)
og Sigurður Benediktsson verzlunar-
maður (Benedikts Björnssonar fyrv.
skólastjóra á Húsavík). Heimili brúð-
hjónanna er á Fjólugötu 23.
Nauðgunartilraun.
Um sexleytið á miðvikudagskvöldið
var réðist amerískur hermaður á 15
ára gamla stúlku, er var á leið heim
til sín út á Seltjarnarnes. Reyndi hann
að hafa samræði við hana meö valdi,
en brast kjark, þegar hann sá bifreið
koma, og lagði á flótta. Hermaður, sem
er grunaður um þetta athæfi, hefir
verið tekinn fastur.
Afstaða mín til
breytts samstaris
um lausn skíln-
aðarmálsins
Af því að ég hefi um hríð átt
sæti í hinni svo nefndu lýð-
veldisnefnd, en hún var skipuð
þremur mönnum frá hverjum
hinna þriggja flokka, Fram-
sóknarflokkpum, Sjálfstæðis-
flokknum og Sósíalistafiokkn-
um, sem bundizt höfðu samtök-
um um lausn skilnaðarmálsins
og stofnun lýðveldis 17. júní á
sumri komanda, tel ég ekki með
öllu ástæðulaust, enda eini ut-
anþingsmaðurinn í nefndinni,
að taka fram eftirfarandi varð-
andi afstöðu mína til hins nýja
flokkasamstarfs,. sem nú mun
á komið í skilnaðarmálinu:
Ég er því með öllu mótfallinn
að gildistökudagur stjórnar-
skrárinnar sé felldur úr stjórn-
arskrárf rumvarpinu:
í fyrsta lagi af því, að ég tel
rétt og sjálfsagt, að þjóðin fái
sjálf með atkvæði sínu um
stjórnskipunarlögin að ákveða
hvaða dag þau skuli koma . til
framkvæmda.
í öðru lagi lít ég svo á, að
með niðurfelling gildistökudags-
ins geti framgangi málsins á
þeim tíma, sem til var ætlazt,
verið stofnað í verulega hættu,
og hlutur þeirra stórum bættur,
sem spilla vilja málinu og tefja.
í þriðja lagi tel ég, að eining
og samhugur um málið sé sizt
betur tryggður með þessum
hætti.
Iíilmar Stefánsson.
Atbiugasemd
Herra ritstjóri.
Út af grein í heiðruðu blaði
yðar, „Götunöfn á Akranesi",
þar sem greinarhöfundur segir
neðanmáls, að blaðið „Akranes"
sé ekki svo „frjálslynt og heið-
arlegt“ að taka greinar, sem það
sjálft óski eftir, óskast aðeins
þetta birt:
' Blaðið neitaði alls ekki höf.
um að birta áminnsta grein.
Honum var þvert á móti sagt að
það yrði gert þegar því yrði við-
komið. Það þótti honum ekki
fullnægjandi; en það kom vit-
anlega ekki til greina að neita
honum um a.ð afhenda greinina
aftur. ’
Með þakklæti fýrir birtinguna.
Vinsamlegast.
Ól. B. Björnsson.
Útbrciðið Tímaim!
Á mynd þessari sjást Bandaríkjaflugvélar af spánýrri gerð — „Helldivers"
kalla þeir þær — vera að heimsækja stöðvar óvinanna. Þessar flugvélar
voru fyrst notaðar til hernaöarþarfa 11. nóvember 1943. Þá réðust 23
slíkar flugvélar á herstöðvar Japana á Rabaul á Nýja-Sjálandi og ollu
þar miklum usla í herskipaflota óvinanna. Sökktu þær að minnsta kosti
tveim japönskum herskipum og stórskemmdu þrjú önnur. Voru þó áttatíu
Zeró- orustuflugvélar til varnar.
Þessar nýju flugvélar eru stærri og þyngri en sprengjuflugvélar þær,
sem floti Bandaríkjanna hefir áður beitt, og geta flutt meiri farm um
lengri leið en önnur flugtæki flotans.
Maðnr hverfur
Forsetiim verðnr
GAMXjA BÍÓ«»<M»<>«»<HB»o,g, 1 Frú Míníver 1 .1 M 1 ■■ T NÝ J A BÍÓ ■»<>«^<VT<VTKV* ! Dansinn dunar
(Mrs. Miniver). : („Time out for Rhythm“) j
Stórmynd tekin af Metro i Goldwyn Mayer. RUDY VALLY.
GREER GARSON. | WALTER PIDGEON. TERESA WRIGHT. ANN MILLER. ROSMARY LANE.
Sýnd kl. 9. i í myndinni spilar fræg danshljómsveit „Casa
i Auðngi flakkarinn
(Sullivan’s Travels). Loma Band“.
VERONICA LAKE, JOEL McCREA. j Sýnd kl. 3, 5 og 7. 1 Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Hjartans þakkir fyrir auffsýnda samúff og vinarhug viff
andlát og jarffarför
Jóns Guðmiinclssonar
Ljárskógum.
Anna Hallgrímsdóttir, börn og tengdabörn.
Stúlkur
Trjáræktarnámskeiff verffur haldiff á Hallormsstaff á komandi
vori frá 10. maí til 20. júní.
Hár námsstyrkur veittur.
Þær, sem hugsa sér aff sækja, leiti sem fyrst upplýsinga hjá
skógarverffinum á Hallormsstað.
r——■——-——~—-—————— —-------
Orðsending
til kaupenda Tímans/
E£ kaupendur Tínians verða fyrir van-
skilum á blaðinu, crn þeir vinsamlega
beðnir að snúa sér STRAX til
ÞÓRÐAR ÞORSTEIXSSOXAR
afgreiðslumanns,
í síma 2322, belzt kl. 10—12 fyrir hádegi,
eða 3—5 e. h.
T í M I X X er víðlesnasta auglýsingablaðið!
Sá atburður varð á „Þór“, er
skipið var á leið frá Vestmanna-
eyjum til Reykjavíkur síðastl.
föstudagsmorgun, að einn far-
leginn, Kristinn Erlendsson
sjómaður frá Bakka í Dýrafirði,
hvarf, án þess að aðrir farþegar
eða hásetar yrðu þess varir. Sást
hann síðast ganga frá káetu
sinni.
Vísitalan
Kauplagsnefnd og Hagstofan
hafa reiknað út vísitölu fram-
færslukostnaðar í febrúarmán-
uði, og reyndist hún vera 263
stig, eða hin sama og í janúar-
mánuði. — Þá stafaði hækkun
vísitölunnar aðallega af hækk-
uðu brauðverði og nokkurri
hækkun á erlendri fatnaðar-
vöru.
Þetta er vanmet
á þroska bænda
(Framh. af 2. síðu)
íslenzkir bændur kunna Agli
í Sigtúnum þakkir fyrir störf
hans í þeirra þágu á undan-
gengnum árum, en þeir eru líka
vel minnugir þess, ef þeirra
eigin sómatilfinning er særð, og
munu svara slíku á viðeigandi
hátt, ef með þarf. Þeir munu
reynast trúir stöðu sinni og
starfi og efla stöðugt þann
flokk, sem hefir haldið fast á
rétti þeirra i ölduróti íslenzkra
stjórnmála á undanförnum ára-
tugum, Framsóknarflokkinn.
Hver verður maður
drottnlngarefnisins
(Framh. af 2. siðu)
reyna það persónulega, að styrj-
öldinni fylgir ástvinamissir, því
að tveir synir hans hafa fallið
í Rússlandi.
Manstein berst lítið á. Hann
er fyrst og fremst hermaður.
Hárið er orðið grátt og augun
þreytuleg. Hann reykir sterka
vindlinga. Þegar tími vinnst til,
leikur hann á píanó, einkum
lög eftir Bach. Þótt framkoma
hans sé laus við asa og hann
láti ekki mikið yfir sér, er skap-
festu hans og einbeitni við-
brugðið. Þeir eiginleikar hans
hafa ekki sízt unnið honum það
traust, sem honum hefir verið
sýnt á örlagatímum þjóðar hans.
Ef herforingjarnir eiga eftir
að steypa Hitler af stóli, eins
og' ýmsir spá, hafa þeir Man-
stein og Rundstedt verið taldir
líklegastir til að leika hlutverk
þýzks Petains. Ef til vill grunar
Hitler þetta, en samt getur
hann ekki án þessara manna
verið. En Rundstedt er ætlað
svipað hlutverk að vestan og
Manstein að austan, þar sem
hann er stjórnandi þýzka hers-
ins í Frakklandi.
Iimeignir í
bönkum . . .
(Framh. af 1. síðu)
um námu í árslokin 438.4 milj.
kr., en voru 284.8 milj. kr. í árs-
lok 1942.
Skýrslur þessar ná aðeins til
Búnaðarbankans, Landsbankans
og Útvegsbarikans. Sparisjóðir
eru ekki meðtaldir.
l»i(>3Sk.|örfnn
(Framh. af 1. síðu) «
fast við þá ákvörðun að stofna
lýðveldið endanlega 17. júní
næstkomandi. Þetta taka full-
trúar þeirra í stjórnarskrár-
nefndinni fram í nefndarálit-
inu j)im stjórnarskrármálið og
greina jafnframt þá leið, sem
farin verður. Til þess að skiln-
aðartillagan öðlist gildi, þarf
þingið að endursamþykkja hana
eftir í)jóðaratkvæðagreiðsluna
og er því ætlað að gera þáð um
miðjan júní. Á sama þingi mun
lýðveldisstjórnarskráin verða
endanlega samþykkt og form-
legri lýðveldisstofnun verður því
lokið eigi síðar en 17. júni.
Þetta vita kommúnistar mæta
vel. Hér er énginn munur á
takmarki, heldur aðferð. Þessi
aðferð tryggir samheldni allra
um jákvæða þátttöku í at-
kvæðagyeiðslunni og það varðar
þjóðina nú mestu. Aðferð kom-
múnistanna myndi hins vegar
sundra þjóðinni og gæti því haft
mjög háskalegar afleiðingar út
á við. Framkoma þeirra sýnir
bezt, að annað er þeim ríkara í
hug en viðurkenningin á sjálf-
stæði íslands, þótt leikaraskap-
ur þeirra eigi að sýna það gagn-
stæða. Þjóðin mun vissulega
átta sig á þessari tvöfeldni
þeirra og hún því hafa öfugan
árangur við tilganginn.
Þjóðin mun áreiðanlega skilja
það, að ekkert skiptir hana nú
meira máli, en samheldni í at-
kvæðagreiðslunni. Fyrir það er
flest tilvinnandi. Deiluatriði,
sem geta beðið fram yfir at-
kvæðagreiðsluna verður að
leggja til hliðar. Undanhald eða
oflátungsskapur, sem væri or-
sök slíkra deilna, væru þjóðinni
til jafnrar bölvunar. Atkvæða-
greiðslan- verður að sýna svo
eindreginn vilja þjóðarinnar, að
aðrar þjóðir fái ekki minnstu
átyllu til að efast um hann. Fátt
eða ekkert gæti þjóðinni verið
styrkari stoð í sjálfstæðisbar-
áttu þeirri, sem hún á fyrir
höndum.
Rannsókn
Þormóðsslyssins
(Framh. af 1. síðu)
þessar teikningar og óskaði eftir
samþykki hans. Þessu bréfi
svaraöi skipaskoðunarstjóri
aldrei, en taldi hins vegar lík-
legt við réttarhöldin, að hann
hefði samþykkt teikninguna.
Þrátt fyrir þetta voru breyting-
arnar gerðar og skipið látið hafa
haffærisskírteini eftir breyting-
arnar.
í öðru lagi er það upplýst, að
eftir að þessar breytingar voru
gerðar, hafi komið meiri og
minni leki að því í flestum ferð-
um þess, stundum mjög mikill.
Þessi leki hélt áfram, þótt stöð-
ugt væri verið að taka skipið til
viðgerðar.
í þriðja lagi er það upplýst,
„að ekki verði ráðið með neinni
vissu, hvort skipið hefir steytt
á grunni eða farizt af völdum
ofviðrisins“. Stingur þetta mjög
í stúf við hina fimmdálkuðu
fyrirsögn á grein eftir eiganda
skipsins, sem nýlega birtist í
Morgunblaðinu, að skipið hafi
farizt vegna þess, að siglinga-
merki vantaði á Garðskaga.
Öll þessi atriði eru þannig
vaxin, að eðlilegt er að menn
krefjist fyllri upplýsinga um
rannsókn málsins en fram
koma í þeirri hraflskýrslu dóms-
málaráðherrans, sem blöðunum
hefir verið send.
Lambadrottaíng
eignast frænkur
Fyrir nokkru var í Tíman-
um sagt frá því, að veturgöm-
ul gimbur, eign Kjartans Ólafs-
sonar á Grettisgötu 80, bar á
fyrsta þorradag. Þótti það all-
mikil nýlunda.
Næstliðinn laugardag bar
móðir þessarar gimbrar einnig.
Er það grá ær átta vetra, einn-
ig eign Kjartans. Átti hún tvær
gimbrar gular, og er hún þá bú-
in að eiga seytján lömb. Hefir
hún þrisvar átt þrjú lömb og
fjórum sinnum tvö.
Nýkomið
Náttfataefni.
Ullarkjólaefni
og tvöfaldar kápur.
H. TOFT
Skólavörffustíg 5. Sími 1035.
Lesendnr!
Vekjið athygli kunningja yð-
ar á, að hverjum þeim manni,
sem vill fylgjast vel með al-
mennum málum, er nauðsyn-
legt að lesa TÍMANN.
Skrifið eða símið til Tímans
og tilkynnið honum nýja áskrif-
endur. Sími 2323.