Tíminn - 16.03.1944, Blaðsíða 4

116
TÍMIM, ffimmtiidagiim 16. marz 1944
28. blað
ÚR BÆNUM
Skemmtisamkoma.
Skemmtun Framsóknarmanna í List-
sýningarskálanum hefst kl. 8,30 í kvöld
með Framsóknarvist. Áríðandi er, að
fólk sé þá komið að spilaborðunuoi-
Það þarf því helzt að koma í skálann
um kl. 8,15, því að þrengslin eru oft
svo mikil í anddyrinu um kl. 8,30, svo
að erfitt er að komast inn. Pantaðir
aðgöngumiðar sækist fyrir kl. 4 í dag
á afgreiðslu Tímans, annars á fólk á
hættu að þeir verði seldir öðrum.
Ólafur Hvanndal
varð 65 ára í fyrradag. Hann hefir
jafnan verið athafnamaður, m. a. var
hann fyrstfmaður, er kom upp prent-
myndagerð hér á landi.' Hefir hann
jafnan rekið hana síðan með miklum
dugnaði. Ólafur er mjög hjálpsamur
og velviljaður maður og nýtur vin-
sældar margra, sem nú óska honum
alls góðs á þessum tímamótum 1 ævi
hans.
Laxfoss.
Hann er nú kominn upp í Slippinn,
mikið brotinn og skemmdur og er ekki
ráðið um afdrif hans. E. s. Ranen, sem
blöðin hafa getið um að fáanlegt væri
í stað Laxfoss í' sumar, er allt óvíst
um ennþá. En samkomulag milli
Skallagríms h. f. í Borgarnesi og Ak-
urnesinga hefir náðst um að reyna
að leigja gott farþep-askip í sumar til
fólksflutninga, ef það fæst með við-
ráðanlegum kjörum, og hafa þá minna
skip í förum líka, að nokkru til fólks-
flutninga ,en þó aðallega til vöruflutn-
inga. Er þetta það ráð, sem nokkrum
sinnum hefir verið bent á hér í blað-
' inu, að bezt væri að hafa. Vonandi
tekst að útvega sæmilegt skip á þessa
fjölförnu sjóleið, því að þótt sjálfsagt
sé að endurbæta Hvalfjarðarleiðina,
þá er hún ennþá a. m. k. of örðug fyrir
allan fólks- og vöruflutning til Borgar-
ness og Akraness.
Söngskemmtun.
Fjórir karlakórar syngja í Gamla
Bió n. k. sunnudag kl. hálf þrjú, til
ágóða fyrir fjársöfnunina til danskra
flóttamanna. Það eru KarlakórReykja-
víkur, Fóstbræður, Karlakór Iðnaðar-
manna og Kátir félagar. Er ráðgert,
að hver kór syngi þrjú lög og svo allir
sameiginlega þjóðsöngva íslands og
Danmerkur.
Embætti.
Prófessorsembættið i sögu við há-
skólann er auglýst laust. Nú er hinn
ungi op efnilegi doktor, Jón Jóhannes-
son, settur í þetta embættl.
Háskólafyrirlestrar.
Vestur-íslendingurinn Hjörvarður
Árnason listfræðingur, heldur þessa
dagana nokkra fyrirlestra í háskólan-
um um myndlist. Sýnir hann skugga-
myndir í litum til skýringar. H. Á.
flutti nokkra fyrirlestra við háskólann
í fyrra og talaði þá á ensku og var
aðsókn mjög mikil. Nú talar hann á
íslenzku oet er ekki síður en i fyrra
hvert sæti skipað i hátíðasal háskólans.
Tjarnarbíó.
Paul Reumert leikur annað aðal-
hlutverkið í sænskri kvikmynd, sem
Tiarnarbíó hefir fengið og mun sýna
almenningi áður langt líður. Mun þetta
vekja athygli, því að Reumert á marga
vini og aðdáendur hér á landi.
Kennarar.
Skólanefnd Austurbæjarskólans hef-
ir nýlega á fundi sínum mælt með að
teknir yrðu þessir ’kennarar að skól-
' anum, samkv. augl. 27. jan. s. 1.: Andrés
Kristiánsson, Jón Kristgeirsson, Svein-
björn Markússon og Guðríður Magnús-
dóttir.
Sundmót K. R.
Knattspyrnufélag Reykjavíkur efndi
í fyrrakvöld til sundmóts í Sundhöll-
inni, í tilefni af 45 ára afmæli félags-
ins. Synti barna fjöldi manna við mik-
inn fögnuð áhorfenda. Sigurður Jóns-
son úr K. R. vann til eignar bikar, sem
heildverzl. Hekla hafði gefið til verð-
launa fvrir 200 m bringusund, og Stefán
Jónsson úr Ármanni vann til eignar
bikar, sem Haraldur Árnason hafði
gefið til verðlauna í 100 m sundi með
frjálsri aðferð.
f. R.
íþróttafélag Reykjavíkur er eitt
þeirra íþróttafélaga, sem mest kveður
að í bænum. Allir kannast við fram-
kvæmdir þess á Kolviðarhóli, undir
hinni ötulu forustu Jóns Kaldal. Ný-
lega átti félagið 37 ára afmæli og
barst því þá 45 þús. kr. gjöf í húsbygg-
ingasjóð sinn frá nokkrum vinum fé-
lagsins. Félagið vinnur nú af kappi að
því að safna fé í sjóð til þess að reisa
fimleikahús við Sölvhólsgötu.
Skfðamót.
Revkjavíkurmót skíðamanna hófst
að Kolviðarhóli s. 1. sunnudag. Var
mikil þátttaka og keppt í svigi og
Hangikjötið
tíl páskanna þurta verzlanir að tryggja
sér næstu daga. - Tekið við pöntunum í
sima 1080 og 4241.
Bændur í Þíngnyjar-
sýslnsn samþ. stórfelld
fjárskipti
(Framh. af 1. siðu)
hluti fjárveitinganefndar stuðla
að því fyrir sitt leyti, að leitað
sé úrræða, er greiða mættu úir
þessum erfiðleikum. Hefir það
orðið að samkomulagi hjá meiri
hluta nefndarinnar að leggja til,
að ríkisstjórninni sé heimilað að
verja allt að 600 þús. krónum úr
ríkissjóði, ef þeir aðilar, sem um
getur í tillögu meiri hluta nefnd-
arinnar, verða sammála um, að
fjárskipti séu einasta úrræðið,
og tiltækilegt þykir að koma
þeim á með þessum fjárstyrk.
Það skal tekið fram, að fjár-
framlag þetta er miðað við, að
fram fari fjárskipti á öllu svæð-
inu milli Jökulsár á Fjöllum og
Skjálfandafljóts að Reykjadal
undanskildum, en þar hafa fjár-
skipti þegar farið fram. Ef fjár-
skipti verða. ekki framkvæmd
nema á hluta af svæðinu, þá
lækkar fjárframlagið hlutfalls-
lega miðað við fjártölu.
Einnig leggur meiri hluti
nefndarinnar áherzlu á það, að
áður en til fjárskipta kemur,
sé gengið úr skugga um, að hægt
sé að koma við öruggri ein-
angrun.“
Sá meiri hluti fjárveitinga-
nefndar, sem hér er átt við, eru
fulltrúar Framsóknarflokksins,
Alþýðuflokksins og Sósíalista-
flokksins í nefndinni.
Alþingi féllst á þessa tillögu
meirihluta fjárveitinganefndar
og heimilaði ríkisstjórninni að
veita 600 þús. kr. í þessu skyni,
enda hafi ríkisstjórnin og sauð-
fjársjúkdómanefnd fallizt á úr-
ræðin og sá meiri hluti bænda
samþykkt þau, sem sauðfjár-
sjúkdómalögin gera ráð fyrir.
í atkvæðagreiðslunni á sunnu-
daginn mun hafa verið gert ráð
fyrir því, að bændur fengju all-
an þann styrk, sem lögin áskilja
þeim, og kann þetta því eitt-
hvað að breyta framkvæmd
málsins.
Erlent yfirlft.
(Framh. af 1. síöu)
ins á ýmsan hátt og hefir verið
þar skortur ýmissa nauðsynja.
Samgöngubannið gengur þó
margfallt nær írum en fyrri
ráðstafanir, er gerðar hafa ver-
ið í þessa átt.
Þess hefir orðið vart, að hlut-
leysisstefna De Valera hefði
heldur minnkandi fylgi írsku
þjóðarinnar, einkum síðan
Þjóðverjar fóru að tapa. Getur
því vel svo farið, að þessar
seinustu ráðstafanir Banda-
manna valdi De Valera miklum
stjórnmálalegum erfiðleikum.
bruni. Jóhann Eyfells, sonur Eyjólfs
Eyfells málara og Ingibjargar konu
hans frá Reykholti, varð hlutskarp-
astur í sviginu og hlaut nafnbótina
svigmeistari Reykfavíkur. N. k. laugar-
dag og sunnudag heldur skíðamótið
áfram.
Húsnæðiff.
Húsnæðisleysið er svo mikið í R.vík,
að fólk þvrpist í hundraða tali í þá
„bragga," sem húsaleigunefnd hefir út-
vegað. Síðast nú þessa dagana hefir
húsaleigunefnd útvegað 30 „bragga"
við Reykjanesbraut í viðbót við þá,
sem áður voru fengnir, en ekkert virð-
ist duga. Alltaf eru fleiri umsækjendur
en inn komast, og eru þó þessir „bragg-
ar“ yfirleitt neyðar húsnæði til íbúð-
ar.
Beitiland.
Bæjarráð hefir heimilað borgarstjóra
að leigja hestamannafélaginu Fák
beitilönd nú í sumar í Geldinganesi
og Breiðholti.
Mjólkin.
Nú er nóg mjólk í bænum. Færi er
orðið sæmilegt austur yfir Hellisheiði
og er mikil mjólk flutt að austan. En
stundum verður mjólkurskortur litla
stund á morgnana í ýmsum sölubúðum,
vegna þess, hve mjólkin selst ört,
áður en allar bifreiöarnar eru komnar
í bæinn, sem koma austan yfir heiðina.
Ileyþurrkimarstöðvar
«»>»: rekstur þeirra
(Framh. af 3. síðu)
mjölsframleiðslunnar, ef rétt er
á haldið.
VI.
Ekki er óþarft með öllu að
ræða nú þegar hvar reisa skuli
hina fyrstu heyþurrkunarstöð,
og koma upp þeirri ræktun, er
ófrávikjanlega verffur aff reka í
sambandi við hana. Á ræktun-
arframkvæmdunum þarf ef vel
á að vera að byrja fleiri árum
áffur en stöðin er reist, svo hún
geti starfað á réttum grundvelli
frá upphafi.
Það á að reisa stöðina við
jarðhita — þar sem er mikill
ónotaður jarðhiti — þar sem
eru mikil og góð ræktunarskil-
yrði. Helzt þarf einnig að vera
völ á fjörugróðri á sama stað,
til þess að hægt sé að framleiða
nokkuð af mjöli úr slíkum
gróðri jafnframt heymjölinu.
Er það æskilegt sökum hins sér-
stæða steinefnagildis slíkt fóð-
urs.
Búið er að ákveða að koma á
fót tilraunabúi fyrir Vesturland
á Reykhólum. Er ekki ráðlegt að
hafa hina fyrstu heyþurrkunar-
stöð þar? Margt mælir með því.
Láta það, auk almennrar til-
raunastarfsemi, verða sérstakt
verkefni þessa nýja tilraunabús,-
að koma upp þeirri sérstæðu,
vönduðu og umfangsmiklu rækt-
un.er þarf að vera fyrir hendi,
ef heyþurrkunarstöðin á að
koma að tilætluðum notum.
Þessari tillögu verður senni-
lega mætt með ýmsum mótbár-
um, t. þ. þeirri, að Reykhólar
séu illa í sveit settir um sam-
göngur, erfitt verði að koma
framleiðslunni frá sér o. s. frv.
Heppilegra sé að hafa þennan
rekstur á Reykjum í Ölvesi, í
Reykholti í Borgarfirði, eða á
öðrum slíkum stað, er í þjóð-
braut liggur. Því er til að svara,
að það er auðvelt að finna notk-
unarmöguleika fyrir jarðhitann,
þar sem hann liggur við þjóð-
þrautir, það er því meira um
vert að finna ráð til þess að
nota jarðhita hinna afskekkt-
ari staða á heppilegan hátt. Úr
Ölfusi má flytja jarðhitafram-
leiðslu, svo sem blóm og tómata
nær daglega til Reykjavíkur,
það verður ekki gert frá Reyk-
hólum, en heymjöli er sæmilega
auðvelt að koma á markað frá
Reykhólum, því afhending þess
og sala er ekki bundin við neinn
reglulegan flutning né daglegan
markað.
Val staðarins ræði ég ekki
meira að sinni, en vil að lokum
Samgöngur milli
m m
Oliuss og R.víkur
(Framh. af 1. síðu)
verandi Hellisheiðarvegur er ó-
hentugur fyrir • samgöngurnar
milli Reykjavíkur og Suður-
landsundirlendisins og einnig
allt of dýr í viðhaldi. Þarf því að
finna betri og varanlegri lausn
á því máli, því að Krýsuvíkur-
vegurinn mun eigi notaður,
nema sem vetrarvegur, þegar
styttri leiðir eru ófærar.
í umrædda rannsóknarnefnd
voru kosnir Jón Gunnarsson for-
stjóri af hálfu Framsóknar-
flokksins, Emil . Jónsson vita-
málastjóri af hálfu Alþýðu-
flokksins, Árni Snævarr verk-
fræðingur af hálfu Sjálfstæðis-
flokksins og Gunnar Benedikts-
son fyrv. prestur af hálfu Sósí-
alistaflokksins. Eins og kunnugt
er, hefir Jón Gunnarsson numið
vegaverkfræði í Bandaríkjunum
og mun öðrum íslenzkum verk-
fræðingum lærðari um þau mál.
Útbreíðið Tlniaim!
draga saman eftirfarandi minn-
isgreinir og tillögur:
1. Æskilegt er að gera sem
allra fyrst tilraunir með súg-
þurrkun -heys, með köldu lofti,
eins og lýst hefir verið af Jó-
hannesi Bjarnasyni vélaverk-
fræðingi, f Tímanum 21. des.
1943. Ef sú aðferð reynist vel,
er hún langtum líklegri til al-
mennra nota, heldur en þær
þurrkunaraðferðir, með hituðu
lofti, sem kunnar eru, og hafa
af ýmsum ástæðum ekki getað
komið til greina hér á landi til
þessa. — Samhliða slíkum til-
raunum ber að gera tilraunir
varðandi byggingarlag á hey-
hlöðum og hvernig heyi er kom-
ið fyrir í þeim, svo að bezt verði
tryggð góð verkun þess í mis-
jöfnu tíðarfari.
2. Er samband fæst við Norð-
urlönd þarf að athuga fljótt og
vel allt hið nýjasta viðvíkjandi
vélþurrkun heys, er fram hefir
komið, og um leið þau atriði í
ræktun og búrekstri, er mótast
af notkun heyþurrkunnarvéla,
þar sem rekstur heyþurrkunar-
stöðva er orðið úrræði í bú-
skapnum.
3. Að þeirri rannsókn lokinni
er rétt mætt að koma upp einni
heyþurrkunarstöð, er byggð sé
samkvæmt þeirri aðferð er álit-
legustu þykir, Stöðina er sjálf-
sagt að byggja þar sem völ er á
miklum ónotuðum jarðhita og
nota hann að einhverju eða öllu
leyti sem hitagjafa við þurrk-
unina.
4. í sambandi við heyþurrk-
unarstöðina verffur aff koma upp
mikilli ræktun úrvals fóffurjurta,
svo stöðin geti framleitt 1.
flokks heymjöl, er nota megi
sem hollustu-„fóðurbæti“, til
íblöndunar I fóðurblöndur, fyrst
og fremst handa alifuglum, loð-
dýrum og svínum. Án slíkrar
ræktunar á stöðin engan tilveru-
rétt og verður að teljast með öllu
ólíklegt að um orðbæran rekst-
ur hennar geti verið að ræða.
5. Ástæða er til þess að at-
huga hvprt ekki henti vel, að
reisa hina fyrstu heyþurrkun-
arstöð á Reykhólum, í sam-
bandi við tilraunabú það er þar
á að komast á fót, og stefna að
því að ræktun fóðurjurta til vél-
þurrkunar verði sérgrejn þessa
tilraunabús, við hlið almennr-
ar tilraunastarfsemi.
6. Þótt rekstur hinnar fyrstu
heyþurrkunarstöðvar verði mið-
aður við þá sérstæðu nauðsyn,
er nefnd hefir verið, heymjöl til
fóðurblöndunar, mun hann
fljótt leiða í Ijós hvort fært sé
og hagkvæmt að koma upp fleiri
heyþurrkunarstöðvum, t. d. með
samvinnusniði, þar sem um
þéttbýlis-ræktunarbúskap er að
ræða, með núverandi búsetu-
sniði, eða í sambandi við ný
byggðahverfi.
12. marz 1944.
A víðavangi
(Framh. af 1. siðu)
slóðir, leggur að jöfnu störf
þeirra sr. Sveinbjörns Högna-
sonar og Ingólfs á Hellu. Það er
ekkert nýtt þó ausið sé yfir sr.
Sveinbjörn mannskemmandi
níði og svívirðingum, fyrir það
eitt, að vinna að hagsmunamál-
um sunnlenzkra bænda með
meiri dugnaði og harðfylgi en
nokkur annar maður hefir enn-
þá sýnt, en þó verð ég að segja,
að þessi ályktun „Bóndans“ er
ósvífnasti óhróðurinn, sem enn
hefir verið á hann borinn og er
þá mikið sagt. Mig minnir það
væri fyrir kosningarnar vorið
1942, sem því var haldið fram
á fundi í Rangárvallasýslu, að
það væri móðgun við íslenzka
bændur, að íhaldið byði fram í
sveitakjördæmunum. Þá var nú
þannig litið á frambjóðanda
íhaldsins, Ingólf á Hellu. Nú er
hann talinn jafnoki sr. Svein-
björns. Mikil er nú breytingin."
■ GAMLA BÍÓ-
ZIEGFIELD
STJÖRIVUR
(Ziegfield Girl)
JAMES STEWART,
LANA TURNER,
JUDY GARLAND,
HEDY LAMARR,
Sýnd kl, 6]/2 og 9.
ÚTLAGAR
EYÐIMERKURINNAR.
(Outlows of the Desert).
WILLIAM BOYD.
Sýnd kl. 3 og 5.
Börn innan 12 ára fá ekki
aðgang.

♦ NÝJA BÍÓ.
FLUGSVEITIÍV
„ER]\IR4Í
(Eagle Squadron).
Mikilfeng stórmynd.
ROBERT STACK,
DIANA BARRYMORE,
JOHN HALL.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Börn fá ekki affgang.
BLESSUÐ
FJÖLSKYLDAN
(„The Mad Martindales“)
Gamanmynd með:
JANE WITHERS og
ALAN MOWBRAY
Sýnd kl. 5.
Leikfélag Reykjavíknr
„Eg hef komið hér
Sýning í kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 2 í dag.
Nýjung! Nýjung!
Ilöfum fengið sendin«»um af amerískum
PAPPASKÍFUM
mjjög hentugum til utanlmssklæöninga á |»ök
og veggi. — Smekklegir litir.
Sænsk-ísl. Verzlunaríél. h.L
Rauðará. — Sími 3150.
ÚTBOÐ
Líftryggingafélög, sem gera viljja
tilhoð í lífeyristryggingar handa að*
standendum þeirra manna, er fórust
_ á h.v. Max Pemherton, vitjji upplýs-
-í
i j -
inga á skrifstofu vora og sendi tilboð
eigi síðar en 15. apríl n. k.
Stríðstryggíngaiélag
íslenzkra skipshafna
>
Garðastræti 2.
Leigulóðir
Viff Grenimel, sem er næsta gatan fyrir sunnan Víffimel
á Melúnum, verffa 28 lóffir til íbúðarhúsabygginga látnar á
leigu. Umsóknir sendist bæjarráffi fyrir lok þessa mánaffar,
á sérstökum eyffublöffum, sem fást í skrifstofu bæjarverk-
fræðings, þar sem gefnar verða nánari upplýsingar.
Borgarstjórinn í Reykjavík, 14. marz 1944.
Rjjarni Renediktsson.
S T Ú L K U R
óskast til fiskflökunar. — Hátt
kaup. Frítt húsnæði í nýtízku
húsum.
HRAÐFRYSTISTÖÐ
VESTMANNAEYJA.
Lesendnr!
Vekjið athygli kunningja yð-
ar á, að hverjum þeim manni,
sem vill fylgjast vel með al-
mennum málum, er nauðsyn-
legt að lesa TÍMANN.