Tíminn - 02.02.1945, Blaðsíða 7

9. blað
TtMEXTV, föstiidaginn 2. febr. 1945
7
A víðavangl
(Framliald af 2. síðu)
flokkar fengu samanlagt í kosn-
ingunum 1941. Næstum eins
margir verkamenn eða um 1200
hirtu ekki um að taka þátt í
kosningunni, þrátt fyrir hinn
mikla áróður kommúnista, 372
kusu lista Alþýðuflokksins, er
hafði skipulagt kosningarnar
frekar illa og 89 skiluðu auðu.
Kommúnistar eru þannig í
miklum minnihluta í félaginu,
þrátt fyrir stuðning Sjálfstæð-
ismanna.
Þetta sýnir, að Dagsbrún er
ekki slíkt höfuðvígi kommún-
ista og þeir hafa sjálfir haldið
og að völd þeirra innan verk-
lýðshreyfingarinnar standa ekki
föstum fótum, eins og líka sást
bezt á Alþýðusambandsþinginu
í haust. Þá voru það Sjálfstæð-
ismenn, sem tryggðu þeim
meirihlutann, enda hafa kom-
múnistar vart unnið sigur innan
verklýðssamtakanna, án stuðn-
ings Sjálfstæðismanna. Sjálf-
stæðismenn hafa talið það betri
„pólitik“ að styðja kommúnista
en jafnaðarmenn til valda í
verkalýðsfélögunum og þeir hafa
haldið því áfram, þrátt fyrir
stjórnarsamvinnuna. Reynslan
mun eiga eftir að sýna Sjálf-
stæðismönnum það á annan
hátt en þeir æskja, hve „rétt“
sú pólitík er.
Furðuleg óskammfeilni.
Síðastl. sunnudag er þvi hald-
ið fram i Mbl., að nýju skatt-
arnir séu afleiðing ákvarðana
þeirra, sem Búnaðarþing tók í
verðlagsmálunum í haust. Rík-
isstjórnin sé því skuldbundin til
að halda niðurgreiðslum áfram.
Þetta er ekki aðeins rangt, hvað
það snertir, að útgjaldaaukning
ríkissjóðs stafar ekki af nið-
urgreiðslunum, því að þær
munu verða sízt hærri í ár en
á síðastl. ári. Þetta er einnig
rangt að því leyti, að Búnaðar-
þing benti á jafna niðurfærslu
verðlags og kaupgjalds sem að-
alúrræði og hefði því ráði verið
fylgt, þyrfti engar niðurgreiðsl-
ur. Enn fjarstæðari og óskamm-
feilnari verður þó þessi fullyrð-
ing Mbl., þegar þess er gætt, að
Búnaðarþingið er eini aðilinn,
sem hefir slakað til og stigið
verulegt skref í niðurfærzlu-
áttina.
Tilhæfulaus uppspuni.
Alþýðublaðið reynir enn að
klifa á því, að öngþveiti dýr-
tíðarmálanna stafi af því, að
Framsóknarflokkurinn hafi rof-
ið gefið loforð á árinu 1940 þess
efnis, að óbreytt hlutfall skyldi
haldast milli kaupgjalds og af-
urðaverðs. Slíkt loforð hefir
Framsóknarflokkurinn né ein-
stakir forráðamenn hans aldrei
gefið, og því er allt það, sem
Alþýðublaðið hefir sagt -um
þetta, ósannindi frá rótum og
mun verða hægt að sanna það
fyrir dómstólunum, ef Alþbl.
sér ekki sóma sinn í því að
hætta þessum uppspuna. Hann
kemur Alþbl. heldur ekki að
neinu gagni, því að öll rök sýna,
að afurðaverðið er ekki undir-
rót dýrtíðarinnar. Má gleggst
marka þetta á því, að síðan
sumarið 1943 hefir afurðaverðið
ekki mátt hækka, nema kaup-
gjaldið hafi hækkað áður, og þó
heldur dýrtíðin áfram að hrað-
vaxa. Orsakir þess eru hinar sí-
felldu kauphækkanir, sem hafa
átt sér stað á þessum tíma og
aldrei hafa verið örari en nú.
Hefði þeirri stefnu Framsókn-
arflokksins verið fylgt, að
stöðva bæði kaup- og verðhækk-
anir, væri nú enginn háski á
ferðum.
Fimmtugsafmæli
Nýlega hafa tveir kunnir
Borgfirðingar átt fimmtugsaf-
mæli, þeir Sigurður Þorsteins-
son frá Hamri í Þverárhlið,
nú hafnargjaldkeri í Reykjavík
og Jón Guðmundsson frá Kvísl-
höfða á Mýrum, nú um langt
skeið til heimilis í Borgarnesi.
Skíðaskáli í Henglafjöllum.
Átta skátar hafa nýlega reist skiSa-
skála uppi í Henglafjöllum. Hann er
4x4 metrar að stærð og auk þess smá
anddyri. Byrjuðu skátarnir að draga
efnlð að skálastæðinu í fyrravetur og
hafa nú lokið við smíði hans og þeir
komið honum sjálfir upp að öllu leyti.
Atvinnuleysísskráningf
Munið eftir atvinnuleysisskráningunni, sem fer fram 1
Ráðningarskrifstofu Reykjavíkurbæjar, Bankastræti 7. —
Síðasti skráningardagur er á morgun, 3. febrúar. — Af-
greiðslutími kl. 10—12 f. h. og 1—5 e. h.
4.—6. hefti 2. árg. er nýkomið út.
Efni ritsins er þetta:
Emil Björnsson: Áramót.
Hermann Jónsson: Þjóðnýttur einkarekstur.
Jón Ólafsson, lögfræðingur:
Hugleiðingar um stjórnarskrá íslands.
Broddi Jóhannesson: Fræðslumál og uppeldismál.
Sigurður Pétursson, gerlafræðingur:
Hlutverk íslenzks landbúnaðar.
Egill Bjarnason: Stríð og friður.
Sören Sörenson: Listin að þýða.
Benedikt Jakobsson: íþróttir — Þjóðarheill.
Lúðvík Kristjánsson: Halldóra frá Elliða.
Frá Ólínu Jónasdóttur.
Bjarni Benediktsson frá Hofteigi: Blóðvöllur þar og hér.
Klemens Tryggvason: Öngþveitið í verðlagsmálunum.
Gömul saga.
E. H. Carr: Um stjórnskipunarmál.
Broddi Jóhannesson: Merkigilsskógur.
Sami: Verndun og efling verklegrar menningar.
Úr dagbók Leiru-Gríms.
Ritið fæst í bókaverzlunum en nýir áskrifendur tilkynni
nöfn sín í Bókaverzlun Kr. Kristjánssonar, Hafnarstræti
19. — Sími 4179.
Happdrætti
Háskóla Islands
Sala liliiíamiðit 1945 er hafin.
Fyrirkomulag að öllu leyti hið sama sem síðasta ár.
Viningar 6000, aukavinningar 29, samtals 2.100.000,00 krónur.
Uinboðsmenii í Reykjavík eru:
Anna Ásmundsdóttir og Guðrún Björnsdóttir, Austur-
stræti 8, sími 4380.
Dagbjartur Sigurðsson, Verzlunin Höfn, Vesturgötu 12,
sími 2814.
Einar Eyjólfsson kaupmaður, Týsgötu 1, sími 3586.
Elís Jónsson kaupmarður, Kirkjuteig 5, sími 4970.
Helgi Sívertsen framkvæmdastjóri, Austurstræti 12.
Jörgen J. Hansen, Laufásveg 61, sími 3484.
Maren Pétursdóttir, Verzl. Happó, Laugaveg 66, sími 4010.
St. A. Pálsson & Ármann, Varðarhúsinu, sími 3244.
Sigbjörn Ármann, heimasími 2400.
Stefán A. Pálsson, heimasími 2644.
Umboðið á Klapparstíg 14 hefir verið lagt niður.
IlmbolSsmenii í Hafnarfirði:
Valdimar Long kaupmaður, Strandgötu 39, sími 9288.
Verzlun Þorvalds Bjarnasonar, Strandg. 41, sími 9310.
Kápubúðin
Laugavegi 35.
Rýmíngaútsala
vegna plássleysis
Innilegt þaJcJclcetí til allra Jiinna mörgu vina og vanda-
manna fjœr og nder, sem heiðruðu mig og Jconu mlna, Gnð-
rúnu Árnadóttur, með heimsóJcnum, heillaósJcum og gjöf-
um, l tilefni af 25 ára hjúsJcaparafmœli oJcJcar s, l. vor og
sextugsafmœli mlnu 11. janúar.
SIGURÐUR EINARSSON, Vogi.
Úr mimim bæjar-
dyrum.
(Framhald af 4. slSu)
Rótttekir.
Róttækir menn eru oft hug-
.sjónamenn. Þeir sjá í anda
framundan betri og bjartari
tíma, ef þessu eða hinu er ger-
breytt frá því sem er. „Velta í
rústir og byggja á ný“ er þeirra
„mottó“ margra hverra. En þeir
gæta þess síður, að oft er hætt
við, að gömul og góð verðmæti
verði undir rústunum. . Þeir,
sem hafa góð lífskjör, eru sjald-
an mjög róttækir. Þeir una
glaðir við sitt. En þeim, sem erf-
ið lífskjör ama að, verða oft rót-
tækir. Og er það ekki eðlilegt,
að þeir fari þá stundum yfir hið
æskilegasta mark? Þar sem ein-
staklingsauðurinn er mestur og
yfirdrottnunin og kúgunin hat-
römust, þar verður byltingar-
hugurinn mestur. Rússland er
þar gott dæmi. Og þó að sóða-
legar væru aðfarir bolsévikk-
anna, þegar þeir voru að brjót-
ast til valda í Rússlandi, þá er
aðdáunarvert fjöldamargt, sem
þeir hafa byggt upp af rúst-
unum. Væri betur að þeir, sem
mest hanga hér aftan í Rúss-
unum, tækju hinar jákvæðu
umbætur eftir þeim, heldur en
að dingla eins og pjáturdós 1
hundsskotti aftan í erlendri þjóð
og taka helzt upp það, sem síð-
ur skyldi frá fyrirmyndinni.
Ég myndi verða glaður í mín-
um bæjardyrum, sæi ég úr þeim,
að hinir róttæku menn byltu ó-
sómanum í rústir í stað þess að
ánetjast honum. Einnig ef þeir
gerðu stórfelldar umbætur,
einkum á kjörum þeirra, sem
erfiðast eiga. Heill væri hinum
róttæku mönnum, kappkostuðu
þeir að auka sinn eigin þroska
og annara, en legðu ekki mesta
stund á að héimta allt af öðrum,
sbr. t. d. anda þann, er kom
fram í hátíðaræðu eins verka-
lýðsforingjans á Austurvelli um
árið, er hann sagði: Við vonum
að okkur takist að gera sem
mestar kröfur í dag. — Já, það
myndi líka gleðja margan góð-
an íslending, ef synir íslands
hættu að tosa ættjörðina í sund-
ur í austur — eða vestur, heldur
héldu í hana óklofna á sínum
stað, varðveitandi allt sem er
gott, íslenzkt og þjóðlegt.
ísland fyrir íslendinga, kurt-
eisi og vinsemd í garð annarra
þjóða, en burt með undirlægju-
háttinn og hina hundflötu
þjónkun við erlendar, fjarskyld-
ar stórþjóðir.
tslcnzk tunga . . .
(Framhald af 4. síSu)
nítjándu öld, fannst því samt,
að nú væri verið að saurga og
spilla helgum réttindum þess.
Tiltæki Stefáns Gunnlaugs-
sonar var kært fyrir stiftamt-
manni, sem aftur krafði hann
sagna um markmiö auglýsing-
arinnar. En Stefán svaraði ein-
arðlega og kvaðst vilja gera sitt
til þess að venja bæjarbúa af
því að tala þáð „hrognamál, sem
í Reykjavík væri orðið tízka, en
væri hvorki íslenzka né danska,
heldur hlægilegur málblending-
ur.“
Við þetta féll málið niður um
sinn. En um sumarið eftir var
Stefáni Gunnlaugssyni veitt
lausn frá land- og bæjarfógeta-
störfum, þótt hann gegndi land-
fógetastarfinu enn um eins árs
skeið. Þótti efalítið, að eitthvert
samband væri á milli þess-
arar frávikningar-og kröfu Stef-
áns veturinn áður um það, að
íslenzkt mál sæti í fyrirúmi í
höfuðstað landsins. Og það er
ekki ein öld síðan þetta gerðist.
stendnr yfir í 14 daga
Vetrarkápur — Swaggerar,
Frakkar — Kvenkjólar,
Barnakápur — Barnakjólar,
Dag- og samkvæmiskjólar,
Kvent'skur — Hanzkar,
Undirföt — Náttkjólar,
Samkvæmistöskur, einnig
T aubútar
melS sérstöku tæki-
færisverði.
Sígurður Gu^mundss.
Sími 4278.
MEDUSA
Steypuþéttiefní
og vatnsþétt.
Sementsmálning
aftur fyrirliggjandi.
clón LoftssoD
Sent gegn eftirkröfu_Sími 1291.
Verkamenn
til lands og sjávar
Vandaðir
Ný k o m í ð:
mjólknrbrúsar
Góð blá Khaki vinnuföt,
Nankinsföt,
Samfestingar,
Peysur,
Skinnjakkar,
Reiðjakkar,
Stormblússar,
Nærföt, 2 teg.
Olíufatnaður.
30 lítra Syrirliggjandi
Breiðfjörds blikksmidja
og tinhúdun
Réykjavík.
Gúmmístakkar.
Gúmmísvuntur.
Jördin Efri-Tunga
í Örlygshöfn, Patreksfirði, er til sölu. Á jörðinni eru ný gripahús
Sendum gegn póstkröfu um land með hlöðu °S íbúðarhús byggt 1943, allt úr steini. Gjögrar, 1 land-
allt. areign Tungu, eru löggiltur verzlunarstaður.
Sjóklæðí &Fatnaður
Nánari upplýsingar gefur
Varðarhúsinu — Reykjavík.
Sími 4513.
Sími 4297.
Helgi Hermssnn Eirikssoii,
Sóleyjargötu 7, Reykjavík.