Tíminn - 31.08.1945, Blaðsíða 7

65. blað
TfMITVTV, fökadaglim 31. ágást 1945
7
Á víðavangi
(Framhald af 2. aiðu)
Eysteinn Jónsson fór með fjár-
málastjórnina á einhverjum
erfiðustu fjárhagsárum, sem hér
hafa verið. Þrátt fyrir það lækk-
uðu á þessu tímabili þær skuld-
ir, sem ríkissjóður stóð sjálfur
straum af. Rekstrarafgangur
ríkisins var til jafnaðar 800 þús.
kr. á ári á þessu tímabili, en
rekstrarhallinn hafði numið til
jafnaðar 1,1 millj. kr. næstu
fjögur ár á undan. Framlög til
verklegra framkvæmda voru
stóraukin og ýms gjöld af út-
flutningsvörum voru felld niður.
Þrátt fyrir þennan árangur voru
skattar og tollar á þessum ár-
xrm ekki nema 13 kr. hærri á
íbúa á ári en á tímabilinu 1925
—34. Það, sem réði mestu um
þennan góða árangur, var hag-
sýni og sparnaður við bein
rekstrarútgjöld ríkisins og ráð-
deild um afgreiðslu fjárlaga.
Seinustu fimm árin, sem
Sjálfstæðismenn hafa haft fjár-
málastjórnina, hafa verið mestu
veltiár, sem hér hafa nokkurn-
tíma komið. Hinir gömlu tekju-
stofnar ríkisins hafa gefið marg-
falt hærri tekjur en áður. Hefði
vel verið á þessum málum hald-
ið, hefðu þessar umframtekjur
af gömlu tekjustofnunum átt
að geta nægt til að halda uppi
meiri framkvæmdum en nokk-
uru sinni áður, greiða upp skuld-
ir ríkisins og safna talsverðum
sjóðum til komandi ára. En all-
ar þessar tekjur hafa farið í
súginn og til viðbótar hafa svo
skattar og tollar verið hækkaðir
i stórum stíl. Þrátt fyrir það
hafa framkvæmdir ekki orðið
tiltölulega meiri en áður, eng-
um sjóðum hefir verið safnað,
sem talizt geta, og skuldirnar
hafa lækkað um einar 7 millj.
kr. Ríkið hefir nær ekkert bætt
hag sinn á þessum miklu velti-
árum og er algerlega óundirbú-
ið að mæta þeim fjárhagskröf-
um, sem framfarir næstu ára
krefjast.
Það er von að Mbl. beiti blekk-
ingum og útúrdúrum til þess að
reyna að leyna þjóðina réttum
samanburði. Hann er henni
betri sönnun þess en flest ann-
að, hve dýrt henni er orðið að
hafa haft íhaldið við fjármála-
stjórnina seinustu árin og þó
er enn ekki séð fyrir endann á
því, hve dýrt það getur orðið
áður en lýkur.
„Undanvillingar“,
Morgunblaðið þykist vera
mjög hneykslað í tilefni af því,
að Tíminn lét svo ummælt, þeg-
ar hann skýrði fyrst frá hinum
nýju verðlagslögum stjórnar-
innar, að „landbúnaðarráðherra
gæti valið til þessara starfa (þ.
e. í búnaðarráð) undanvillinga í
stéttinni, sem einskis trausts
njóta meðal hennar og geta
breytt alveg gagnstætt hags-
munum hennar og vilja“.
Mbl. leggur út af þessum um-
mælum á sina vísu og segir
að Tíminn hafi með þvi stimpl-
að alla þá, sem i ráðið væru
skipaðir, undanvillinga í bænda-
stéttinni!
Allir aðrir en ritstjórn Mbl.
munu þó geta séð, að það er
sitthvað að telja alla búnaðar-
ráðsmenn undanvillinga eða
segja, að ráðherra hafi mögu-
leika til að skipa það slíkum
mönnum. Sú fullyrðing Tímans,
að ráðherrann hafi þann mögu-
leika, hefir líka vel sannast með
skipun kommúnista þriggja I
ráðið. Þótt ráðherrann hafi hins
vegar ekki skipað allt ráðið á
þann veg að þessu sinni, var
honum það fyllilega heimilt
samkvæmt lögunum og stendur
opið að gera það síðar meir, ef
lögin fá að haldast áfram.
Skipun hinna þriggja kom-
múnista í ráðið, sýnir það bezt,
að bændur geta fullkomlega átt
það á hættu, ef þetta skipulag
verður ekki brotið á bak aftur,
að undanvillingar og svika-
hrappar 1 stéttinni fái verð-
lagsvaldið í sínar hendur og
noti það gagnstætt hagsmunum
hennar og vilja. Það eitt ætti
að vera bændum næg hvatning
til að sameinast um að fá þettá
skipulag afnumið og að verð-
lagsvaldið, sem nú er raunveru-
lega hjá landbúnaðarráðherra,
verði lagt í hendur stéttasam-
taka þeirra sjálfra.
Vlnnið ötutlega tyrir
Timnnn.
Þakka hjartanlega auðsynda velvild og vinarhug á sex-
tugsafmœli minu 25. ágúst s. I.
Sigurbjörn Þorkelsson.
J. CROMi\:
LYKLAR
Það er óhætt að mæla með þessari skáld-
sögu við alla þá, sem góðum bókmenntum
unna. Þeir munu ekki verða fyrir vonbrigðum
af henni, heldur njóta hennar í sívaxandi
mæli, eftir því, sem þeir sökkva sér meira í
hana.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við fráfall og út-
för
Slgnrðar Isleifssonar,
Syðri - Gegnishólnm.
FJÖLSKYLDAN.
En slíkt er aðaleinkenni allra hinna beztu bóka.
Nýlokið er að kvikmynda þessa viðburðaríku skáldsögu.
Lesið bókina áður en kvikmyndin kemur.
ÚRVAL BÓKA HANDA BÖRNUM OG UNGLINGUM
Stúlku
vantar strax á Landspítalann
Upplýsingar hjá yfirhjnkrunarkonunni.
Höfum fyrirliggjandi:
Malarskóflur, — Þakpappa, — Gluggajárn
A. Jóhannsson & Smith h.f.
Njálsgötu 112. Sínii 4616.
Melvarnarefnið „0 L E V“
EINU SINNI VAR I.—II. Safn valinna ævintýra frá mörgum löndum, prýtt fjölda mörgum heil-
síðumyndum. Það er leitun á jafn fjölskrúðugu og skemmtilegu lestrarefni handa börnum.
STIKILBERJA-FINNUR OG ÆVINTÝRI HANS eftir Mark Twain, manninn, sem var sú list lagin
í ríkara mæli en nokkrum öðrum að vinna hug allra drengja með bókum sínum. — Stikil-
berja-Finnur er hliðstæður sögunin af Tuma litla, sem hver einasti drengur þekkir, og
ekki síður skemmtileg en hún. — Stikilberja-Finnur á áreiðanlega eftir að verða aldavinur
allra tápmikilla drengja á íslandi.
YNGISMEYJAR, er bók handa ungum stúlkum eftir hina víðkunnu og vinsælu skáldkonu Lou-
ise Alcott. Nafn hennar er svo þekkt, að það er nægileg meðmæli bóka af þessu tagi. Um ger-
vallan heim eru bækur hennar lesnar og dáðar af ungu stúlkunum. Þær eru jafn ferskar nú og
þegar þær komu fyrst út. Lousie Alcott þekkti ungar stúlkur betur en allir aðrir höfundar, sem
fyrir þær hafa ritað. Það er skýringin á þeim ótrúlegu vinsældum, sem bækur hennar njóta
hvar sem er í heiminum, því að ungar stúlkur eru allar sjálfum sér líkar, hvar á hnettinum,
sem þær svo hafa slitið barnsskónum.
TILHUGALÍF eftir sama höfund er áframhald Yngismeyja. — Ef þér viljið gleðja unga stúlku
verulega vel, skulið þér gefa henni þessar bækur, aðra hvora eða báðar.
SKÁLHOLTSPRENTSMIÐJA H. F.
hefir reynst óbrigðult.
Hefir ekki hinn óþægilega þef annarra meleyðingarefna.
llcildsölubirgðir:
Njáll Þórarinss^n
FreyjugöÉu 11, Reykjavík. Sími 2448.
Erlent yfirlit.
(Framhald af 2. síðu)
fór út um þúfur fyrir sviksemi
kommúnista. í Danmörku hefir
landsfundur jafnaðarmanna-
flokksins einnig hafnað sam-
einingunni. í Noregi hefir sam-
einingin einnig farið út um
þúfur, en talið var þó um skeið,
að orðið væri fullt samkomulag
um hana. En kommúnistar
brugðust því á þann hátt að láta
blað sitt ráðast, á ýmsa forustu-
menn Verkamannaflokksins.
Stjórn Verkamannaflokksins sá
þá, að sameiningin myndi ekki
byggð á neinum heilindum og
lýsti samkomulag það úr sög-
unni, sem búið var að gera.
Talið er víst, að þessi verði
yfirleitt endalok sameiningartil-
raunanna í öllum þeim löndum
Evrópu, þar sem lýðfrelsi er
ríkjandi. Öðru máli gegnir í
þfeim löndum, sem hernumin eru
af Rússum. Þar er sameiningin
sögð í fullum gangi, enda hafa
flestir af eldri forsprökkum jafn
aðarmanna horfið þar með ein-
um eða öðrum hætti, en nýir
menn hafist til valda í þeirra
stað, sem margir hverjir eru
taldir eiga þessa forustu sína
Rússum að þakka. Vakti það t.
d. athygli á sínum tíma, þegar
Rússar leyfðu jafnaðarmönnum
að gefa út blað í Berlín, að
stjórnmálaritstjóri þess var
þýzkur blaðamaður, sem lengi
hvafði dvalist í Moskvu. Hafði
það eigi verið kunnugt áður, að
Moskva væri griðastaður fyrir
forustumenn jafnaðarmanna!
Eins og nú horfir, virðast á-
hrifin af kosningasigri brezkra
jafnaðarmanna bersýnilega ætla
að verða þau, að jafnaðar-
mannaflokkarnir á meginland-
inu taki upp skýrari og ákveðn-
ari afstöðu til kommúnista. Áð-
ur var mjög óttast, að flokka-
skiptingin á meginlandinu yrðu
aðallega verkamannaflokkar, er
væru undir sterkum rússnesk-
um áhrifum, og svo íhaldssa^m-
ari flokkar, er leituðu sér trausts
hjá Bretum. Þetta hefir breytzt
verulega með kosningasigri
brezkra'jafnaðarmanna, því að
lýðveldisjafnaðarmenn og aðr-
ir umbótamenn hafa styrkst við
hann í þeim ásetningi, að halda
Færeyingar koma heim
(Framhald af 4. síðu)
börn. Síðan hefir Aarhus farið
aðra ferð.
Þegar Aarhus kom i fyrra
sinnið, gekkst Lögþingið fyrir
hátíðlegri móttöku. Farþegar
sungu þjóðsöng Færeyinga, „Tú
alfagra land mitt“, er skipið
lagði að bryggju og veifuðu
mörgum færeyskum fánum, en
fólkið á bryggjunni söng „Prúða
land mitt“ og hornaflokkur lék
lög. Síðan bauð Jóannes Paturs-
son, aldursforseti þingsins, fólk-
ið velkomið heim með ræðu og
kom víða við. Eftir ræðuna var
hrópað þrefalt húrra og síðan
var þjóðsöngurinn sunginn aft-
ur, en að lokum söng Havnar
Sangfelag þjóðsöng Dana, til
heiðurs landi því, sem útlag-
arnir komu frá.
Færeyingar þeir, sem heim
komu, voru mjög fegnir að
komast til Færeyja og hafa
þeir þegar fengið vinnu við ým-
is konar störf.
Þegar Aarhus fór aftur til
Danmerkur, fóru allmargir far-
þegar með skipinu, til að heim-
sækja ættingja og vini og ann-
ara erinda. Fyrir tilstilli amts-
stjórnarinnar fengu þeir, sem
heim komu, ferðina við mjög
vægu verði og sumir þurftu ekki
að greiða neitt fargjald.
FYLGIST MEÐ
Allir, sem fylgjast vilja með
almennum málum, verða að lesa
TÍMANN.
Crtvegið sem flestir ykkar einn
áskrifanda aö Timanum og lát-
ið afgreiðsluna vita um það sem
fyrst.
fast við fyrri stefnu sína og
ganga hvorki til liðs við komm-
únista eða íhaldsmenn. Kosn-
ingaúrslitin í Bretlandi hafa
stórlega styrkt aðstöðu umbóta-
flokkanna á meginlandinu og
þau hafa líka styrkt aðstöðu
Breta þar. Margt bendir líka til
þess, að Rússar hafi talið sér
heppilegra, að íhaldsmenn bæru
hærra hlut í brezku kosning-
unum.
SÆNSKAR VÖRUR
Erum umboðsmenn yfir 50 þekktra verk-
smiðja í Svíþjóð í öllum iðngreinum. Vér
getum því boðið yður hinar vönduðustu
vörur beint frá framleiðendunum.
Við kaup á vélum og uppsetningu þeirra
veitir vélfræðilegur ráðunautur vor alla
aðstoð. I
Sölumiöstöð sænskra framleiðenda h. f. !
Austurstræti 1 - Sími 4277 - Reykjavík
Leiðrétting
i
í afmælisgrein, sem ég ritaði
í Tímann um Þorstein M. Jóns-
son, er ein prentvilla, sem ég tel
rétt að leiðrétta, ekki af því að
hún sé nein vitleysa út af fyrir
sig, heldur af því, að einhverjum
kann að þykja ankannalega til
orða tekið. Þar segir, að Þor-
steinn muni líta svo á, að bóka-
útgáfa sé menningarstarf, sem
inna eigi af hendi skammlaust
og án allrar fordildar. í handrit-
inu stóð skrumlaust.
KAUPFELAG HALLGEIRSEYJAR
vantar eftirtalið starfsfólk:
1 afgrelðslustúlku í sölubúð.
2 skrifstofustúlkur.
Góð rithönd og lipur framkoma ásUilin.
En úr því að ég er farinn að
leiðrétta á’annað borð, er líklega
bezt, að ég haldi því áfram. Þor-
steinn frændi hefir sem sé trúað
mér fyrir því, að það sé mis-
skilningur frá minni hendi, að
hann hafi langað til að læra til
prests. Stærðfræði hafi verið
miklu ofar í huga sínum. Hins
vegar hafi hann nú'orðið miklu
meira álit á prestsstöðunni en
hann hafði í æsku. Ég leiðrétti
þetta auðvitað ekki vegna þess,
að ég telji hitt ólíklega til getið
af minni hálfu, né heldur, að
frænda mínum hafi verið nokk-
Upplýsing'ar í síma 5228 Rcykjavík og' í
skrifstofu félagsins, Hvolsvelli, sími 3.
Raftækjavinnustofan Selfossi
framkvæmir nllskonar rafvirkjastörf.
\
ur vansi gerrr, heldur af því, að Áskriftargjald Tímans
í þessu, sem öðru, mun vera rétt
að hafa það, er sannara reynist.
Jakob Jónsson.
utan Rvíkur og Haínarfjarðar
er kr. 30.00 árgangurinn.