Tíminn - 13.06.1946, Qupperneq 3
103. blað
3
TÍMIM, fimmtndaginn 13. jáni 1946
Til stéttarbræðra nún.na
Ég sendi þér til birtingar ískur og starfað nær eingöngu
fáeinar línur, Tími sæll. Þakka
inarga snjalla. grein, en vil um
leið minna þig á að vera vel á
verði um málstað okkar bænda
við kosningarnar í vor, því að
oft er þörf en nú er nauðsyn.
Þessar kosningar geta gilt líf
bænda, sem stéttar.
Hafið þið gert ykkur ljóst,
bændur góðir, að aldrei hejfir
þing og stjórn þessa lands
leiklð neina stétt eins grálega
eins og stjórnarlíðið bænda-
stéttina síðan það tók völdin.
Þetta er svo magnaður mót-
gangur og lítilsvirðing, að eng-
in dæmi eru til slíks, og gildir
að heita má um allar aðgerðir
og aðgerðaleysi stjórnarliðsins,
ér snerta málefni landbúnaðar-
ins. Búnaðarráðslögin og breyt-
ing búnaðarsjóðslaganna hafa
metið í þessu falli. Hafið þið vel
athugað, hvað gerðist, er P. M.
setti búnaðarráðslögin? Hann
tekur hreinlega af okkur öll
ráð yfir verðlagningu á fram-
leiðslu okkar. — Tekur að sér
að skammta okkur kaupið. —
Hann velur 25 manna ráð. Það
má ekki einu sinni velja sér
íormann. Ráðið fær að nafni til
að velja nefnd. En ekki má
nefndin heldur velja sér for-
mann. Sjáið þið ekki, bændur
góðir, hvað þetta fyrirkomulag
er hánazistískt? Ráðherrann sér
um sig. Hann velur sjálfur
formanninn, sinn mann, sem
veit vel, hver hann er, og hvert
er verkefni hans. Tryggur fylg-
ismaður stjórnarinnar. Mikill
búfræðingur, sem lítur senni-
lega allsmáum augum á búvit
bænda. Hinir ráðsmennirnir eru
valdir gæfir menn, sem eru ó-
vanir slíkum störfum. En eitt
hafa þeir flestir sameiginlegt —
að vera tryggir fylgismenn
stjórnarinnar. Enda verður út-
kotnan á nefndarkosningunni
sú, að í hana kemst ekki einn
einasti maður, sem nokkuð hefir
fengizt við verðlagsmálin fyrr.
— Enda fullvíst, að formaður
ráðsins og nefndarinnar notaöi
sína sterku aðstöðu svikalaust.
að fagmálefnum bænda, -- pó
það hafi á síðustu árum verið
knúið til þess að skipta sér af
stéttarmálum bænda — af
nauðsyn.
Hvaða sjóð bænda tekur
stjórnarliðið næst?
Lán, að þeim datt ekki í hug
að taka skipakaupasjóð S. í. S.
áður en hann var notaður. Það
hefði verið sambærileg athöfn.
Ekki mikill vandi að verja það
fyrir svo brjóstheila menn, eins
og J. Pá, forsetann fræga, og
aðra ritsnillinga stjórnarliðsins
En án alls gamans, bændur
góðir: Þetta er/mjög alvarlegt
mál — að 6 manna ríkisstjóm
og meirihluti alþingis skuli
leyfa sér að fótumtroða svo
helgasta rétt stærst<u stéttar
landsins — og það fyrir orða-
skak þeirra manna, sem einna
illgjarnastir og falskastir hafa
verið i garð bænda — utan
þings og innan.
Það væri því meiri ræfils-
hátturinn af okkur bændum, ef
við ekki , hefndum þessara
skemmdarverka stjórnarliðsins,
— sem þó eru flest? ótalin í þess-
um fáu línum — hefndum þeirra
grimmilega með atkvæðum okk-
ar við kosningarnar í vor.
Austur-Húnvetningar, Eyfirð-
ingar, Snæfellingar, Vestur-ís-
firðingar, Barðstrendingar — og
hvað þið nefnist allir, sem
þingmenn ykkar hafa svikið!
Ég skora á ykkur að hrista
þessa tungumjúku gerviþing-
menn af ykkur. Láta þá ekki
einu sinni enn smjaðra sig inn
á ykkur með loforðum og fagur
gala. Það væri alvarlegt brot af
bónda við stétt sína að kjósa þá.
Borgfirzkur bóndi.
Úr Keflavík
(Frá fréttaritara Tímans
í Keflavík).
Hér fer á eftir skýrsla um
lifrarmagn •>, Keflavíkurbátanna
yfir seinustu vertíð. Aflahæsti
Síðan æpir stjórnarliðið sýknt báturinn er Keflvíkingur. Hefir
og heilagt, að nú sé bændum í hann fengið 52110 lítra af lifur
fyrsta skipti sýnt fullt réttlæti * róðrum. Guðfinna, Kefla,vík,
/ «, •, 1 u0.rrQ 42474 lítra í 79 róðrum. Orn,
í verðlagsmalum þeirra. Æta Garði) 8283 lítra t 22 róðrum.
sjómönnum þessa lands væri Hrafn, Keflavík, 27167 litra í 63
ekki sama, þótt félögum þeirra róðrum. Bjarni Ólafsson, Kefla-
væri bolað frá þátttöku í kjara- vík, 38943 lítra í 78 róðrum.
samningum þeirra, en í staðinn Gullfaxi. Norðfirði, 30205 lítra í
kæmi einhver Ákanefnd?
72 róðrum. Svanur, Keflavík,
j 41909 lítra í 73 róðrum. Fróði,
Vildu verkamennirnir láta Njarðvík, 43314 lítra í 79 róðrum.
taka af sér ráðin og fá stjórn- Reykjaröst, Keflavík, 44394 lítra
í 82 róðrum. Hilmir, Keflavík,
skipaða nefnd, er segði fyrir um
kaup og kjör, án þess að þeir og
þeirra samtök ættu þar íhlut-
unarrétt?
Þá ættuð þið, bændur góðir,
að glöggva ykkur vel á gerðum
síðasta alþingis varðandi bún-
aðarsjóðslögin. Við kunnum
allir vel sögu þessa máls. Sjóð-
urinn var eign okkar bænda.
Búnaðarþingið var af sjálfum
okkur kosið til þess að ráðstafa
sjóðnum. Enginn hefði trúað
þvi að óreyndu, að alþingi gerð-
ist svo frekt að skerða þetta
vald. Hvað þá að fella lögin og
búa til önnur lög um sjóðinn,
sem eru ^ilveg óskyld þeim upp-
haflegu. Sjóðurinn var eingöngu
ætlaður til sameiginlegra á-
taka í okkar þarfir. Það var
því stórkostleg svívirðing á alla
bændastétt landsins að gera,
hana ómynduga um að ráð-
stafa sínu eigin fé. — Þetta er
mjög alvarlegt- mál. — Hér er
sveigt inn á alveg nýjar braui;-
ir í löggjafarstarfi alþingis.
Tekinn sjóður af elzta og bezt
skipulagða og viðsýnasta fé-
lagsskap þessa lands, félags,
sem alla tið hefir verið ópólit-
37909 lítra í 73 róðrum. Vonin,
Norðfirði, 34609 lítra í 73 róðr-
um. Anna, Njarðvík, 26855 litra
í 61 róðri. Freyja, Njarðvík, 24302
lítra í 62 róðrum. Bragi, Njarð-
vík, 37129 lítra í 73 róðrum.
Glaður, Njarðvík, 18107 lítra í 46
róðrum. Gylfi, Njarðvík, 20725
lítra í 49 róðrum. Geir Goði
Keflavik, 38398 litra i 70 róðr-
um. Jón Guðmundsson, Norð
firði, 24484 lítra í 55 róðrum,
Trausti, Gerðum, 37675 litra i 72
róðrum. Guðm. Þórðarson, Gerð-
um, 37317 lítra í 76 róðrum. Júl
íus Björnsson, Keflavík, 31414
lítra i 67 róðrum. Helgi Hávarð-
arson, Seyðisfirði, 22701 lítra .í
52 róðrum. Garðar, Garði, 21820
lítra í 51 róðri. Ólafur Magnús-
son, Keflavík, 33414 lítra í 62
róðrum. Ægir, Keflavík, 26685
lítra í 52 róðrum. Gunnar Há-
mundarson, Garði, 33946 lítra í
64 róðrum. Vísir, Keflavík, 36891
lítra í 61 róðri. Mummi, Garði,
32368 lítra í 53 róðrum.
FYLGIST MEÐ
Allir, sem fylgjast vilja með
almennum málum, verðað lesa
TÍMANN.
Þið, sem í strjálbýlinu búið,
hvort heldur er við sjó eða 1
sveit Minnist þess, að Tíminn
er ykkar málgagn og málsvari.
HANS MARTIN:
SKIN OG SKÚRIR
„Mér þykir þetta leitt,“ segir Sjoerd, „og ég þakka heimboðið
innilega." Svo hneigir hann sig klaufalega, gengur fram gang-
inn, út í garðinn, út á götuna. Þau hlæja öll í kór, þegar hann
snarast út.
Engin bifreið — enginn sadó .... Klukkan er orðin þrjú.
Það er heitt í veðri. Sjoerd gengur hægt meðfram trjáröðunum.
Hann kann illa við sig í þessum fötum — flibbinn þrengir ó-
oægilega að hálsi hans ....
„Hvað er að Pieps?“ spyr Toetie óttaslegin. Maður hennar hefir
sprottið á fætur og þrifið í öxlina á Karel. Hann er sótrauður í
íraman.
„Bölvaður þorparinn. Nú skaltu fá að sýna vasana — í við-
urvist allra, sem hér eru.“
„Ertu genginn af göflunum, maður,“ segir Karel. „Hvað koma
þér mínir vasar við?“
„Þú ferð ekki út úr mínu húsi fyrr en þú hefir sýnt okkur,
hvað þú ert með í vösunum. Og gerir þú það ekki af fúsum vilja,
skal ég kúga þig til þess.“
„Pieps. Hvað hefir komið fyrir?“
„Æptu bara En ég skal kenna þessum ágæta vini þínum betri
siði. — Hlýddu mér tafarlaust. “
„Þú ert fullur og vitlaus," svarar Karel. „Ég er ekki hræddur
við hótanir þinar.“
„Jæja?“
„En ég get svo sem gert þér þetta til geðs .... Hér er úrið
mitt — mjög athyglisvert, ekki satt .... Hér eru tvö gylliní, tíu
sent, fimm sent, eitt gyllini .... Lyklar, vasaklútur, sígarettu-
liylki. Er ekki gaman að sjá þetta,“
„Opnaðu hylkið," skipar hinn stuttur í spuna.
„Hvað gengur að þér?“ spyr Karel hálf-vandræðalegur.
En áður en tími vinnst til frekari orðaskipta seildist hönd að
hylkinu — opnar það. Innan í því liggur samanvöðlaður þús-
und-gyllina-seðill.
„Hér sjáið þér,“ segir Pieps, veifar seðlinum framan í deild-
arstjórann í skrifstofu Sjoerds, því að hann hefir einnig farið
heim til Pieps. „Takið þennan seðil og athugið hann vel. Eru
ekki lítil strik undir núllunum þremur?"
„Jú — það er rétt.“
„Jæja — þá hafði ég rétt fyrir mér .... Ég gaf þorparanum
gætur. Hann stal honum úr jakkavasa mínum. Hér eru næg
vitni. Nú síma ég til lögreglunnar.
/
I sama vetfangi ríður hnefahögg í andlitið á Pieps. Hann
slengist aftur á bak — stóll veltur um, glös brotna, konur veina
.... Karel hrifsar seðilinn úr hendi deildarstjórans um leið og
hann slær hann bylmingshögg fyrir brjóstið, svo að hann hratar
einnig aftur á bak ofan á hinn.
Svo hleypur Karel út, stekkur upp í opna bifreið, er stendur við
hliðina, setur vélina 1 gang og ekur á fleygiferð út á breiða
götuna.
Þannig ekur hann um stund. Allt í einu kemur hann auga á
veizlubúinn mann á hraðri göngu. Hann þekkir hann. Þetta er
Sjoerd. Það ískrar í hemlunum, og bifreiðin kastast til um leið
og hún nemur staðar.
„Viltu ekki setjast upp í hjá mér?“
„Ég þakka fyrir. En ég vil heldur ganga.“
„Lögreglan er á hælunum á mér, Sjoerd. — Sleppum öllum
agnúaskap.“
„Lögreglan?" '
„Já — flýttu þér, maður. Seztu þarna.“
„Þú skalt aka heim til mín.“
Bifreiðin brunar af stað. Sjoerd gýtur augum til Karels. Jakk
inn hans er kuðlaður, flibbinn skakkur, blóð á hnúunum á hægri
hendinni.
„Hvað á ég að gera við bifreiðina?" spyr Karel, þegar hann
nemur staðar.
„Það veit ég ekki. — Segðu mér fyrst, hvað hefir gerzt.“
„Ég tók Pieps til bæna.“
„Hvers vegna?“
„Hann var afbrýðisamur. Það var tyt af Toetie, og ég ..
jæja — soedah“]).
„Og lætur hann lögregluna elta þig af þeim sökum.“
„Og svo tók ég bifreiðina hans.“
„Skilaðu henni þá tafarlaust, aulinn þinn. Þú verður í hæsta
lagi sektaður fyrir þetta kjaftshögg eða hvað það var. Ég vil
ekki heldur, að bifreiðin standi hér. Ég kæri mig ekki um, að
dragast inn í viðskipti ykkar Pieps.“
„Þú ert hræddur aftur,“ segir Karel.
„Aftur? Hvenær hefi ég verið hræddur?"
„Ekki þorðirðu að spila.“
„Ég ætla að segja þér eitt, Karel: Þú flýrð á mínar náðir, af
þvi að þú hefir gert þig sekan um alvarlegt afbrot. En ef þú ætl-
ar að fara að brigzla mér, þá skaltu hypja þig burt. Skilurðu
það?“
„Vertu ekki að æsa þig upp. Þú ættir heldur að hjálpa mér
Helvítið hann Pieps ....“
„Hvers vegna barðirðu hann?“
„Af því að hann svívirti Toetie."
„Vinkonu þina?“
„Já“
Stutt þögn. — Allt í einu kippist Karel við:
„Jæja — ég verð að fara. Þeir mega ekki ná mér.“
„Vertu ekki að þessari vitleysu. Þú verður ekki eltur fyrir þess-
ar sakir.“
„En ef ég hefi drepið hann?“
|| Okþur vantar
l f
::
nokkra menn
í byggingarvinnu við miðbæinn.
Löng vinna.
Upplýsingar gefur verkfræðingurinn.
. Sími 5099.
Samband ísl. samvinnuf élaga
o
<1
O
O
<»
<1
o
o
o
<1
o
o
o
o
o
o
O
o
o
Stúlku
vantar i eldhúsið á Kleppi.
Uppl. lijá ráðskonunni. — Sími 3099.
o
O
11
<1
<1
o
o
O
O
<1
O
Yiðskiptamálaráðuneytið hefir 5. þ. m.
sett reglugerð um
Stofnlánadeild sjávarútvegsinsi
við Landsbanka íslands
Stofnlánadeildin veitir lán gegn 1. veðrétti í fiskiskipum
og öðrum veiðiskipum. Ennfremur fiskverkunarstöðvum,
þar með töldum síldarverkunarstöðvum, hraðfrystihúsum
og beitugeymsluhúsum, niðursuðuverksmiðjum, verksmiðj-
um til vinnslu úr fiskúrgangi, lifrarbræðslum, skipasmíða-
stöðvum og dráttarbrautum, vélsmiðjum, verbúðum í við-
leguhöfnum og öðrum fyrirtækjum, er vinna eingöngu eða
að langmestu leyti í þágu sjávarútvegsins.
Reglugerðin setur sem skilyrði fyrir því að stofnlán og
bráðabirgðarlán verði veitt, að lánbeiðandi leggi fram
yfirlýsingu frá Nýbyggingarráði um að framkvæmdir þær,
sem um er að ræða, séu liður i heildaráætlun þess um
þjóðarbúskap íslendinga.
Nýbyggingarráð skorar þvi hérmeð á þá, er hafa sótt,
eða ætla sér að sækja um slík lán á þessu ári, og ekki hafa
tilkynnt ráðinu fyrirætlanir sínar, að gera það sem fyrst,
og í seinasta lagi fyrir 20. þ. m.
Reykjavík, 12. júní 1946.
Nýbyggingarráð
Tjarnargötu 4. — Sími 1790.
Il.f. Elmskipafélag Islands.
Arður til hluthafa
Á aðalfundi félagsins þ. 1. þ. m. var samþykkt að greiða
4% — fjóra af hundraði — í arð til hluthafa fyrir árið
1945.
Arðmiðar verða innleystir á aðalskrifstofu félagsins i
Reykjavík og á afgreiðslum félagsins út um land.
H.f. Eimskipafélag tslands.
i) Soedah = allt í lagi (malajíska).
Auglýsing
Að gefnu tilefni tilkynnist, að stranglega er bannað að
skilja eftir í leigugörðum bæjarins, kassa, spýtur eða ann-
að lauslegt, er veldur óþrifnaði og verður það tafar-
laust að fjarlægjast fyrir 18. þ. m. — Annars tekið á á-
byrgð garðleigjanda.
Ræktnnarráöunautnr Reykjavíkur.
UTBREIÐIÐ TIMANN