Tíminn - 06.07.1946, Qupperneq 4
Sknfstofa Framsóknarftokksins e/ i
Edduhúsinu víð Lindargötu. Sími 6066
4 | RJEYKJAVÍK
FRAMSOKNARMENN'
Komib í skrifstofu Framsóknarflokksins
6. JtiLÍ 1946
119. blað
Dánariiimning.
(FramhalcL af 3. síSu)
athuga og álykta um gróSur-
farið, melskúfana hyggja menn
fremur leifar forns gróðurs en
landvarnar- og landnámssveit-
ir nýs gróðurlendis. Á harðbal-
anum koma þeir ekki auga á
hin þúsund þrauta kynbættu
kjarngrös, sem gera sveitir þess-
ar að beztu sauðfjárræktar-
sveitum landsins. Dómar þess-
ara ferðalanga munu áreiðan-
lega ekkí ýta undir byggð í
þessum héruðum.
Á sama veg fer oft um dóma
okkar um menn þá, sem við
mætum eða förum framhjá á
lífsleiðinni, við komum fljótar
auga á hrjóstrin en kjarngrös-
in, og oss missýnist um melskúf-
ana sem fyr, á landi eru þeir
fyrstn vörn móður jarðar gegn
uppblæstrinum, í lundu eru
þeir oft lífskvikunnar tiltæk-
asta líf.
Safinindi þessi hafa mér aldrei
orðið ljósari en í grafreitnum
nýja í Hjarðarhaga, þegar Þor-
valdur bóndi, veðurbarinn og
hörkulegur á brún, snöggur í
fasi og hvatskeytlegur í tali,
var að sýna mér hvar hann
hefði búið um hana Siggu sína.
Hann benti á hinar íturvöxnu,
nýgróðursettu ilmbjarkir við
höfðalagið og sagði mér að graf-
reiturinn ætti að vera byrjun
þess, að öll hlíðin yrði skógi
vaxin, skógurinn ætti með tíð
og tima að ljúka um bæinn og
fylla loftið ilmi og angan hins
gróandi lífs og þroska. „Á þann
hátt höldum við áfram að njóta
þeirra dánu, og ég vil,“ sagði
hann, „tengja dauðann við líf-
ið og taka hann í þjónustu
þess.“ „Ef þetta hefði verið gert
hérna væri hlíðin öll vaxin
skógi,“ bætti hann við. Ósjálf-
rátt kom mér í huga hvernig
faðir Eggerts Ólafssonar snérist
við harmafregninni um drukkn-
un sonar síns. Hann á að hafa
gengið þegar út og hamast í
jarðabótum það sem eftir var
dags. Slíkt andóf við þyngstu
áföllum vil ég kalla kjarngrös
íslenzkrar þjóðmenningar, kyn-
bætta af þúsund þrautum, er
gerir að sannmælum orð skálds-
ins að, „í námsskóla frostsins
nektin klæðist.“ Meðan þjóðin
tekur frostinu og erfiðleikunum
sem hvatningu til starfs og dáða
og meðan hún umsetur jafnvel
hina sárustu sorg og dýpsta
söknuð i athöfn í þjónustu gró-
andans og hins skapandi mátt-
ar, þarf ekki að örvænta um
hæfni hennar til þess að búa í
þessu landi eða óttast um hana
í glímunni við framtíðina, jafn-
vel þótt hún kunni að verða ein
og óstudd.
Við útförina var, að ósk for-
eldra, sungið ljóð Einars Bene-
diktssonar „Svanur." í kvæði
þessu lýsir skáldið tilfinningum
þeim og hugsunum, sem þessi
tigni hvíti fugl vakti 1 brjósti
hans. í líki svansins lyftist
moldin hæst, við erum vorum
himni næst og jafnvel þótt ang-
urljóð hans skeri í hjarta, birta
þau oss fjærsta og æðsta tak-
mark lífsins. Skáldið skynjar að
heimþrá vor til guðs er lífsins
kjarni og það sér i svaninum
eilífðarþrá mannsandans í á-
lagaham. Ljóðinu lýkur með
þessu erindi:
Hve sælt, hve sælt að líða um loftin heið
með hreina, sterka tóna — eða enga,
að knýja fjarri öllum stolta strengi,
að stefna hæst og syngja bezt í deyð,
að hefja rödd, sem á að óma lengi
í annars minni þó hún deyi um leið.
Er nokkur æðri aðall hér á jörð,
en eiga sjón út yflr hringinn þröngva
að vekja, knýja hópsins veiku hjörð
til hærra lífs — til ódauðlegra söngva.
Þorvaldur sagði mér að hel-
særður svanur hefði vakið hjá
sér sömu tilfinningar og skáld-
inu, og þeirri ógleymanlegu
reynslu ætti hann það að þakka
að hann væri nú örugglega
sannfærður um framhald lífs-
ins eftir líkamsdauðann. —
Þegar Ijóð þetta var sungið
við líkbörur hinnar ungu, sak-
lausu, sönggefnu stúlku skynj-
aði ég til fulls þau lífssannindi,
sem skáldið tjáir oss í því.
Hvergi verður þess jafn vel vart
og við slík tækifæri, að tilveran
hlýtur að vera ein órofa heild
ævinlegs starfs og sífellt hækk-
andi flugs, og við hljótum að
skilja, að dauðinn getur ekki
þýtt annað en fataskipti, að
heimþrá vor til guðs sé leyst
úr læðingi og „stefnt sé hæst
og sungið bezt í deyð.“
Unga stúlkan í Hjarðarhaga
hafði glatt marga með söng sín-
um og hefði vafalaust gert það
enn betur, hefði henni verið
lengva lífs auðið, en mér segir
svo hugur um, að bezt hafi hún
sungið í deyð, eins og svanur
Einars og að þá hafi söngur
hennar orkað á vini hennar til
mestrar blessunar. Bjarkirnar
ungu munu bera minningu
hennar fagurt vitni, um aldir
eiga þær eftir að gleðja þá sem
hjá þeim standa, og glæða lífs-
nautn þeirra með ilmi sínum
og yndisþokka og þyturinn í
greinunum mun hvísla nafn
ungu stúlkunnar sem með
dauða sínum gaf þeim vaxtar-
möguleika á þessum stað.
Eiðum, 18. júní 1946.
Þórarinn Þórarinsson.
Tillögur uiii ný-
skipan.
(Framhald af 2. síöu)
vélskipið „Orm Stórólfsson."
Áður hefir verið ákveðið eftir
athugun, að skip þetta skuli
vera svo og svo margar hlutar-
stöður, t. d. 20. Jón Jónsson og
félagar hans hafa þá fengið
hlutarstöður nr. 1, 2, 3, 4 og 5
við vélskipið „Orm Stórólfsson."
Þessi réttindi, sem þeir þar
hafa hlotið, hafa þeir fengið
með alveg samskonar réttindum
og skyldum eins og bóndi nú á
tímum fær leigða þjóðjörð. Þeir
eru skyldugir til að greiða í ár-
gjald 3% af kostnaðarverði
skipsins og hafa skipið tryggt
gegn öllum áföllum. Svo og að
greiða hóflegt gjald í endur-
byggingarsjóð og til viðhalds
skipsins. Félagar þessir hafa svo
þarna hyer sína hlutarstöðu og
geta þeir haldið þeim svo lengi,
sem þeir vilja og eru færir um.
Fé þetta væri aldrei aftur-
kræft, en hlutarstofninn mætti
selja, sem verðbréf, er gefur af
sér 3%, en andvirðið aldrei inn-
leysanlegt öðruvísi en með sölu
stofnsins til nýs aðila. — Líka
mætti hugsa sér þetta þannig,
að nefndir aðilar biðu ríkinu að
kaupa af því verðbréf með fyrr-
greindum skilyrðum.
Hlutarstofn og hlutarstaða er
þannig sitt hvað. Annað er óaft-
urkræft framlag, sem gefur að-
eins lága vexti. í flestum tilfell-
um yrði ríkið þar aðaleigandinn,
en hitt er réttur til aðstöðu til
þátttöku í framleiðslu þjóðar-
innar gegn vissum skilyrðum um
greiðslu vaxta, greiðslu í endur-
byggingarsjóði og greiðslu til
fullkominna tryggingar.
ttbrciðið Tímaim!
ALFA-LAVAL
MJALTAVÉLAR
Þessar vel |iekkiu mjaltavélar getuni
við nú útvegað með stuttum fyrirvara.
Samband ísl. samvinnuf élagal
Stórstúkuþingið
Þing Stórstúku íslands af I.
O. G. T. hófst 5. júlí 1946 kl. 11/2
e. h. með guðsþjónustu í Dóm-
kirkjunni. Sr. Jakob Jónsson
prédikaði, og lagði út af orðun-
um í sögunni um Miskunnsama
Samverjann: „En hann vildi
réttlæta sjálfan sig og sagði við
Jesúm: Hver er þá náungi
minn?“. Sr. Árni Sigurðsson
þjónaði fyrir altari. Að messu
lokinni gengu fulltrúar til Góð-
templarahússins, og var þingið
sett af stórtemplar, sr. Kristni
Stefánssyni. Er þetta 46. þing
Stórstúkunnar, en 24. júní sl.
voru 60 ár liðin síðan Stórstúk-
an var stofnuð. Bauð stór-
templar sérstaklega velkomna á
þingið þá tvo stofnendur Stór-
stúkunnar, sem enn eru á lífi,
og voru báðir mættir á þinginu,
prófastana sr. Magnús Bjarna-
son, frá Prestsbakka og sr. Þórð
Ólafsson frá Söndum. Þá
minntist hann einnig allra
þeirra félaga, kunnra og ó-
kunnra, sem látizt hafa síðan
Stórstúkan var stofnuð.
Stórstúkustig var þvínæst
veitt 21 félaga reglunnar. Á
þinginu sitja nálægt 90 fulltrú-
ar frá hinum ýmsu deildum
reglunnar um land allt.
Skýrslur embættismanna
Stórstúkunnar og reikningar
Stórstúkunnar og hiiina ýmsu
stofn/.na innan hennar voru
lagðir fram, og hófust um
kvöldjð umræður um skýrslurn-
ar og reikningana.
Aflasölur
Fjögur íslenzk skip seldu ís-
varinn fisk í Englandi í s.l.
viku fyrir rúmar 900 þús. kr.
Sala einstakra skipa er sem hér
segir:
Bv. Baldur seldi í Grimsby
2880 kítt fyrir 9499 sterl.pd-,
Bv. Júpíter seldi í Grimsby 4118
kítt fyrir 13240 sterl.pd., Kópa-
nes seldi í Fleetwood 2855 vætt-
ir fyrir 7545 sterl.pd., Skalla-
grímur seldi í Fleetwood 4127
vættir fyrir 5091 sterl.pd.
Islendingi sleppt
úr varðhaldi
í Kaupmh.
Eftirfarandi tilkynningu hefir
blaðið fengið frá utanríkismála-
ráðuneytinu:
Að gefnu tilefni skal það upp-
lýst, að íslenzka ríkisstjórnin
hefir ekki, beint eða óbeint, átt
nokkurn þátt í því, að danska
lögreglan sleppti Birni Sv.
Björnssyni úr haldi í maímán-
uði síðastliðnum, enda hefir
henni ekki borizt ósk um slík
afskipti úr neinni átt.
Um orsökina til þess, að Birni
var sleppt, veit utanríkisráðu-
neytið ekki annað en það, sem
dönsk blöð bera með sér, en 1
þeim eru þau ummæli höfð eft-
ir danska ríkissaksóknaranum,
að frá íslenzkum stjórnarvöld-
um hafi alls engin tilmæli bor-
izt um þetta mál, en hins vegar
hafi Birni verið sleppt eingöngu
vegna þess, að alla heimlid hafi
brostið til þess að halda honum
í varðhaldi eftir að mál hans
hefir að fullu verið upplýst.
HCSMÆÐUR!
(5
Chemía-vanillutöflur eru ó-
viðjafnanlegur bragðbætlr í
súpur, grauta, búðinga og alls
konar kaffibrauð. Ein vanillu-
tafla jafngildir hálfri vanillu-
stöng. — Pást í öllum matvöru-
verzlunum.
rHEMin":
Cjamla Síé
Unnustur
Hugmannsins
(Swing Shift Maisie)
Ann Sothern,
James Craig,
Jean Rogers.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
?í ýja Síé
( við Skúiagötu |
* A
Saga
Bopgi iræl tariuuar
Mynd tek n á kvlkmynd 1919
eftir skáld íögu G ínnars Gunn-
arssonar. 1 elkln e f dönskum og
islen ’.kum 1 -ikurum
Sýnd kl. 3, 6 og 9.
Sala hefst kl. 11 f. hád.
Siðasta sinn.
Útbreiðifl Tíuiaun!
TÍMINN
kemur á hvert sveitahelmlli og
þúsundlr kaupstaðaheimila, enda
gefinn út i mjðg stóru upplagi.
Hann er þvi GOTT ACGLÝS-
INGABLAÐ. Þeir, sem ekki
hafa reynt það, ættu að spyrja
hina, er reynt hafa.
TÍMINN
Lindargötu 9A, simi 2323 og 2353
Sigriin
á Sunniihvoli
Sænsk kvikmynd.
Viktor Sjöström
Karin Eklund
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9
Sala hefst kl. 11 f. h.
Sjómannaútgáfan
Ennþá er tekið á móti áskrifeudism að Sjóiiiannaiitgáiiiiini.
Fjórar luekur hennar eru þeg’ar koninar ut.
Þær erti til sýnis þessa ilagaua í skeimnugliigga Haraldar.
Uítið í gluggami og kynnið yður kostaboð litgáfunnar.
Askriftasöfnun í Reykjjavík unnuzt:
Bókaútgáfa Guðjóns Ó. Guðjónssonar
Hallveigarstlg 6 A.
Bókaverzlun fsafoldarprentsmiðju
Bókaverzlun Lárusar Blöndal
Bókaverzlunin Laugavegi 100
SJÓMANNAÚTGÁFAN