Tíminn - 25.10.1946, Blaðsíða 3

195. blað
TtMlXX, föstadaglim 25. okt. 1946
3
t-

ALICE T. HOBART:
Sendisveinar
Vantar tvo sendisveina nú þegar.
Samband ísl. samvinnuf élaga
Ökkar hjartans þakkir til allra Fjallabúa, er heimsóttu
okkur af tilefni 65 ára afmœlis okkar, fyrir hlýjar
kveðjur og veglegar gjafir og annarra, er sendu hlýjar
kveöjur meö símskeyti.
í október 1946.
KRISTJANA PÁLSDÓTTIR.
SIGURÐUR KRISTJÁNSSON.
HVAÐ ER MALTKO?
; Símaskráin
1 * Vegna fyrirhugaðrar útgáfu Símaskrárinnar óskast i>
|; breytingar við Reykj avíkurskrána sendar innan 5. nóv. ]|
(> skrifstofu Bæjarsímans í Reykjavík i Landssímahúsinu. < \
|| Einnig má afhenda þær innheimtugjaldkeranum í af- ]|
\ > greiðslusal landssímastöðvarinnar i Reykjavík. ,,
'' Tilkynningareyðublöð eru í Símaskránni bls. 11 og 13. 11
Símanotendur í Hafnarfirði eru beðnir að afhenda 1!
breytingarnar á símastöðina í Hafnarfirði. Z
Jólablahsauglýsingar |
Auglýsendur, sem œtla að auglýsa
í jjólublaði Tímans, ertt vinsantlet/a
beðnir að senda uut/lýsint/arnar sem
allra í'i/rst.
rnnBmiimmwmiimiiiiiitiiiiiniimimiiiiiiiimiiiimmwmimniimnHitwiti
Tilkynning
til vörubifreiðastjóra
Það tílkynnist hér með, að frá og með 1.
nóv. n. k. verða aðeins þær vörubifreiðar
afgreiddar í sandnámi, grjótnámi og ofaní-
burðargryfjum Reykjavíkurbæjar, sem hafa
hlífðarborð meðfram öllum fjórum hliðum
vörupallsins, til varnar því, að efniö hrynji af
pallinum.
Bæiarverkfræðingur
betri tekjum og bættum starfs-
skilyrðum. Það er aðeins æski-
leg þróun og miðar að samræmi
og jafnrétti. En gegnum allar
ræður og samtöl manna gekk
það eins og rauður þráður, að
bændur verða að hafa ráð á að
fylgjast með. Við verðum að
hafa þá afkomu, að launakjör
sveitafólks séu sambærileg við
það, sem er í bæjunum.
Margt fróðlegt kom fram á
þessari samkomu. Það er fróð-
leikur, sem er til íhugunar. Þeir,
sem kaupa sér mat, — fólkið,
sem lifir fjóra daga vikunnar
mjólkurlausa, ætti nú að fara
að sjá alvöruna. Það ætti að
skilja þetta svo, að það finndi
þunga alvörunnar, þegar bænd-
urnir horfa fram á úrræði, sem
er þeim svo framandi, sem verk-
fall og sölustöðvun.
Þessir dagar vekja hugsanir
og tilfinningar. Aðeins að fólkið
skildi nú þýðingu landbúnaðar-
ins. Sá skilningur verður að
fást, ef ekki á illa að fara fyrir
ríki og þjóð. í dag bitnar á-
standið á bændum. Það er byrj-
unin. Seinna kemur svo „eftir
á“ eins og Kristófer Högset vin-
ur okkar var vanur að segja. Og
sé nú ekkert aðgert á 11. stundu,
þá kemur þetta „eftir á“ með
miklum þunga. Það er hvorki
fullyrðiiyj, spásaga eða áróður.
Hver sem hefir opin augun og
vill sjá, veit að það er svo.
Staddur I Kaupmannahöfn
16. September 1946.
Vilhelm Dietrichson.
Y ang og yin
í för með sér fyrir kínverska konu að skjóta sér undan skyldum
ekkjunnar. Og nú vissi hún líka, hvers “vegna Sen S Mó hafði
boðið henni hingað: Hún þarfnaðist þess styrks, sem návist Díönu
veitti henni.
Díana fór ‘að bera fram ýmsar spurningar, þegar þær voru
saman i náðum á kvöldin. „Bjóst þú hér I þessu húsi, þegar þú
varst barn?“ spurði hún.
„Já — mitt fólk hefir búið hér i sjö ættliði, þó að við séum
annars Ningpó-fólk.“ Hún lyfti tíu ára gamalli telpu á kné sér.
„En ég var vist ekki sérlega auðsveipið barn — ekki eins og þessi
stúlka. Þegar fætur mínir voru reyrðir, reif ég umbúðirnar af
mér hvað eftir annað, og einu sinni mútaði ég gömlum þjóni til
þess að kaupa handa mér pappir og skæri, svo að ég gæti búið
til lótusluktir fyrir luktahátíðina. Ég vildi líka fá að stunda nám
með bræðrum mínum og frændum — og það var mér meira að
segja leyft um skeið. Faðir minn var upp með sér af ljóðunum,
sem ég orti, og móðir mín dáðist að ísauminu mínu.“
Þriðja daginn virtist Sen S Mó ekki ætla að láta sjá sig, og þegar
hún kom loks, var meiri asi á henni en venjulega. „Móðir min,
elzta kona ættarinnar, óskar þess að fá að sjá þig,“ sagði hún.
Þær gengu hlið við hlið gegnum skálana. Díana hugsaði margt.
Það hafði sýnilega kostað Sen S Mó harða baráttu að fá þennan
drottnara kvennaskálanna til þess að leyfa henni að sjá sig.
Tíu til tólf konur biðu í herberginu, sem þær komu inn í. Úti
við rimlagluggann sat móðir Sen S Mó, höfuð fjölskyldunnar.
Fullkomnari líkamsgerfing kínverskrar ættmóður hefði ekki verið
hægt að finna: Hárið, hrafnsvart og gljáandi, vafið saman í hnút
í hnakkanum, kinnarnar guldyftar með hrísgrjónapúðri, svipur-
inn harðlegur og stellingarnar þóttalegar. Ef einhver átök höfðu
átt sér stað milli Sen S Mó og þessarar konu, þá var þess vand-
lega gætt, að það kæmi ekki í ljós á neinn hátt. Díana gat ekki
heldur getið sér til um það, hvort ættmóðurinni likaði vel eða
illa dvöl hennar í húsinu. Hún hafði aldrei fyrr staðið andspænis
manneskju, sem var jafn torræð gáta og þessi kínverska kona.
En samt sem áður fann hún, án þess að hún gæti þó gert sér grein
fyrir því, hvernig hún vissi það, að þessi kona bjó yfir óvenjulegu
þreki og viljastyrk — hún hefði getað stjórnað heilu keisara-
dæmi.
„Mikli fræðari, setztu — chin dzó, chin dzó.“ Ættmóðirin benti
á kringlótt borð, sem stóð í miðju herberginu.
„Ég er ekki þess verð að sitja við þetta borð — óvirðulegra
sæti ....“ sagði Diana. Svo vel þekkti hún kínverska siði, að hún
vissi, að slík andmæli voru óumflýjanleg. Loks lét hún þó tilleiðast
að þiggja sætið, sem henni var boðið.
Svo var byrjað að matast. í hvert skipti, sem nýtt fat var borið
inn, hóf ættmóðirin upp matprjóna sína, valdi ljúffengasta bit-
ann og lét hann á disk Díönu. Djúp þögn ríkti. Konurnar beindu
augum og munni eingöngu að lostætinu, sem þakti borðið. Að
síðustu báru þernurnar inn skálar með háum hrísgrjónahlöðum
og fengu veizlugestunum heitar þurrkur. Þá hófust samræðurnar.
Sen S Mó bauð Díönu að skoða bústað ættmóðurinnar. Hún
stóð upp — allar hinar konurnar stóðu upp samstundis og slógu
hring um hana. Nú gengu þær út úr herberginu, þar sem þær
höfðu matazt, og inn í næsta herbergi — tveggja jena herbergi,
tvisvar sinnum sjö fet, það er að segja tvö kinversk sperrubil.
Við vegginn stóð gríðarlega stór rekkja með útskornum himni.
Hún fyllti herbergið hér um bil.
Húsmóðirin leiddi gest sinn við hönd sér eins og góðir siðir
buðu. Díana var þreytt og ringluð og lét logna aðdáun sína i ljós
með ýktum orðatiltækjum. Gljáborin kísta stóð við rúmstokkinn,
og Díana spurði af meðfæddri forvitni hvitrar konu, hvort setið
væri á henni, þegar háttað væri og klæðzt.
En kistan var ætluð til alt annars. Ættmóðirin lyfti lokinu og
tjáði henni, að í þessari kistu hefði hún alið börn sín.
Þannig er þá líf kínverskra kvenna, hugsaði Díana. í sliku
fangelsi verður jafnvel kínversk ættmóðir að lifa. Hér hefir hún
Fást þelr tll að
rökræða?
(Fravihald af 2. síöuj
inber er þessi svarti markaður
með peningana, eins og hús-
næði, að í sjálfu blaði forsætis-
ráðherrans eru auglýsingarnar
blrtar. Stjórnmálaritararnir
segja að allt sé í lagi. Þeir kepp-
ast við að skrifa um jafnrétti
og auðjöfnun, uppbyggingu o.
s. frv. En inn á milli ritgerða
þeirra eru auglýsingarnar, vitn-
isburður daglega lifsins og raun-
veruleika þess. Þær æpa að
stjórnmálaleiðurunum og bregða
sterku ljósi nakinna staðreynd-
anna gegn um moðreyk rit-
stjórnargreinanna.
Brauðið er tekið frá
börnunum.
Ég er ekki á móti stjórninni
af því, að mér komi til hugar
að enginn eyrir af þeim 1200
milljónum, sem eyðst hafa á
síðustu tveimur árum hafi geng-
ið til góðs. En ég veit, að gjald-
eyrir hefir verið tekinn frá ó-
leystum nauðsynjaverkum og
og varið óþarfa með fullu vit-
orði og vilja stjórnarinnar, og
það fyrirgef ég henni ekki.
Mig og mina sveitunga vant-
ar alveg jafn tilfinnanlega
dráttarvélar, skurðgröfu o. s.
frv., þó að einhverjir aðrir hafi
þessa hluti. En það væri
kannske hægt að bæta úr þörf
okkar á þessu sviði, ef vel hefði
verið ráðið.
Eigingjarnir braskarar hafa
fengið gjaldeyri til einkaþarfa.
Sumt er flutt úr landi, sumt er
fest í byggingum, sem aldrei
verða þjóðinni að notum i hlut-
falli við það, sem til þeirra er
kostað, sumt er látið fyrir alls
konar glingur. Þannig hefur Ól-
afur Thors og stjórn hans tekið
brauðið frá börnunum og fleygt
því fyrir hundana. Því er ég á
móti.
Hér skal staðar numið að
sinni. Þessi atriði vil ég gjarnan
ræða til þrautar við Mbl. Þegar
því er lokið, getum við tekið fyrir
afkomu ríkissjóðs og atvinnu-
veganna, landbúnaðarmál, á-
fengismál o. s. frv. En þetta er
gott i einu.
Látið mig nú ekki bíða lengi.

17 nýjar
bækur
frá H.f. Leiftur
Litið til baka.
Endurmlnningar Matth. Þórðarsonar ritstjóra frá Móum á Kjalar-
nesi. Bókin skýrir frá helztu atburðum, er höf. eru minnisstæðir frá
yngri árum, meðan hann dvaldl 1 foreldrahúsum og eins frá þeim ár-
um, er hann stundaði fiskveiðar hér við land. Höf. kemur víða við
og er fróður um margt, enda er frásögn hans skemmtileg og lifandi.
Enginn vafi er á því, að bókinni mun verða vel tekið. — Þetta er 1.
bindi af þremur og er gert ráð fyrir, að næsta bindi komi út snemma
á næsta ári. Bókin er prentuð á góðan pappír, prýdd mörgum mynd-
um og er 250 bls. að stærð. (Er komin í bókaverzlanir).
Þröngt fyrir dyrum.
Eftir Matth. Þórðarson ritstjóra. Ritið er tileinkað Fiskifélagi ís-
lands og fjallar um fiskveiðar og landhelgismál: Þetta rit mun ó-
efað vekja eftirtekt margra. (Er komin í bókaverzlanir).
Úr blöðum Jóns Borgfirðings
(Menn og minjar, 1. hefti). Æviágrip og kaflar úr dagbókum Jóns
Borgfirðings. Ennfremur nokkur bréf frá Jóni Sigurðssyni forseta
til J. B., áður óprentuð.
Gr ímsey j arlýsing
(Menn og minjar, 3. hefti). Eftir síra Jón Norðmann. Lýsing þessi á
Grímsey er samin á árunum 1846—1849, meðan J. N. var þar prest-
ur, og er bæði fróðleg og skemmtileg.
Allrahanda
(Menn og minjar, 4. hefti). Eftir síra Jón Norðmann. J. N. safnaði
um langt skeið ýmiskonar þjóðlegum fróðleik og nefndi hann safn
sitt ALLRAHANDA. Kennir þar margra grasa. J. N. mun alltaf
verða talinn einn af merkustu skrásetjurum íslenzkra fræða, og því
munu allir þjóðsagnaunnendur fagna safni þessu.
íslenzkar þjóðsögur, IV.
Safnað hefir Einar Guðmundsson. í þessu hefti eru um 30 sögur,
sagnir og ævintýri. Ef til vill er þetta bezta heftið i safninu, og eru
þó hin fyrri góð. — V. hefti er i prentun.
Sveinn Elversson.
Skáldsaga eftir Selmu Lagerlöf. Þetta er ein af fegurstu og minnis-
stæðustu sögum höf. og svo spennandi, að óhætt er að fullyrða, að
fáir leggja þessa bók frá sér hálflesna. — Axel Guðmundsson hefir
annazt þýðinguna.
Spádómabók.
Stjörnuspádómar, talnaspeki, draumaráðningar o. m. fl. Þetta er
ein þeirra bóka, er allir hafa gaman af, bæði ungir og gamlir. —
Flestir segja, að .spádómarnir séu réttir og talnaspekin gerir yður
mögulegt að ráða margar gátur, sem áður voru yður torskildar.
Jalna.
Skáldsaga eftir Mazo de la Roche.
Gamla konan á Jalna.
Skáldsaga eftir Mazo de la Roche.
Dúmbó.
Bráðskemmtilegar sögur með fjölda mynda úr lífi og leikjum Indí-
aði myndirnar.
Sögur Sindbaðs.
Hinar heimsfrægu ævintýrasögur úr Þúsund og einni nótt, endur-
sagðar af L. Houseman. Freysteinn Gunnarsson skólastjóri annaðist
íslenzku þýðinguna. Bókin er full af myiTdum.
Indíánabörn.
Bráðskemmtilegar sögur með fjölda mynda úr lífi og leikjum Indí-
ánabarna. Enginn vafi er á því, að þessi bók verður uppáhaldsbók
íslenzkra barna. Jón H. Guðmundsson þýddi bókina.
Barnagull.
1. hefti: Baldur og baunagrasið, Dikk Vittington og Stígvélakisa. Öll
ævintýrin eru með mörgum myndum. Þetta er falleg og ódýr
barnabók.
Fóthvatur og Grái-Úlfur.
Indíánasögur með mörgum myndum.
Toppur og Trilla.
Saga um tvíbura. Toppur og Trilla eru beztu börn og munu verða
góðir vinir lesandans. Freysteinn Gunnarsson íslenzkaði bókina.
Nóa.
Bráðskemmtileg saga um litla stiilku, sem var kölluð Nóa. Sagan
er svo skemmtileg, að telpurnar hætta ekki við lesturinn, fyrr en
sagan er búin. — Axel Guðmundsson þýddi þessa bók.
Ennfremur höfum við nokkur eintök af eftirtöldum bókum:
Morkinskinna,
útg. af Finni Jónssynl, Kbh. 1928—32. XL + 480 bls. Verð 54 kr.
Ordbog til Rímur,
eftir Finn Jónssom.Kbh. 1926—27. VI + 420 bls. Verð 32 kr.
Vatnsdæla saga,
útg. af Finni Jónssyni, Kbh. 1933. XXVII + 76 bls. Verð 8 kr.
Bandamanna saga,
útf. af Finni Jónssyni, Kbh. 1933. XXVII+76 bls. Verð 8 kr.
Fóstbræðra saga,
útg. af B. Þórólfssyni, Kbh. 1925—27. XLIII + 246 bls. VerÖ kr. 22.
Heiðreks saga,
útg. af Jóni Helgasynl, Kbh. 1924. LXXXIX + 168 bls. Verð kr. 27.
Kirialax saga,
útg. af Kr. Kaalund, Kbh. 1917. XXIV + 106 bls. Verð kr. 7.20.
Flóamanna saga,
útg. af Finni Jónssyni, Kbh. 1932. XIV + 80 bls. Verð kr. 6.
Sendum einstaklingum og bókasöfnum bækui- gegn póstkröfu hvert
á land sem er.
Enn eru nokkur eintök óseld af Lýðveldishátíðinni 1944.
Getum ekki afgreitt fleiri pantanir af Alþingishátiðinní 1930. Bókin
•er algsslega uppseld hjá okkur.
H.f. Leiftur
Tryggvagotu 28. — Reykjavík.
in»n»»»i»»»»»»»»m»«»:»»»»n»»miiiininnn:»»;»»»»»»m:m»»»»n