Tíminn - 04.03.1947, Blaðsíða 3

43. blað
TÍI»IIN\. þriðjMdagima 4. niarz 1947
3
ÞAÐ ER OPTAST ÁHÆTTA að
fara með vísur, ef maður hefir ekki
því öruggari heimildir um uppruna
þeirra og gerð, en það er vandkvœð-
um bundið að fá slíkt staðfest, þeg'ar
um er að rœða lausavísur, sem gripn-
ar eru á skotspónum og birtar án sér-
stakrar, formlegrar heimildar. Mér,
er sagt, að ég hafi flaskað á þessu,
sem ég lofaði ykkur aö heyra síðast,
og þykir mér sárt, þar sem kvenmað-
ur átti í hlut, en ég er a. m. k. hóf-
lega veikur af mér gagnvart því kyni.
En nú hefi ég náð þessum stökum
með upprunalegum rithætti höfundar-
ins og geri iðrun og yfirbót, auðmjúk-
lega væntandi þess, að það reiknist
mér til réttlætingar.
PYRSTI KVEÐLINGURINN er þá
svoná:
Átt hef ég árum saman
- á því bjargfasta trú,
að Ólafur gæfist illa,
en upp — ekki fyrr en nú. t
Þegar þessí vísa var komin á kreik,
barst höfundi hennar aftur þessi staka:
Góð er að vonum þín vísa,
en vanhugsað niðurlag,
Ólafur upp mun rísa
aftur, — jafnvel í dag.
Siðari vísa kvenmannsins var svo
eins konar svar við þessari og er
svona:
Góður er sérhver genginn,
geti hann þá legið kyrr.
En Ólafur afturgenginn
er Ólafur verrí en fyrr.
NÚ ÆTLA ÉG AÐ HÆTTA Á að
láta ykkur heyra eina vísu í viðbót, en
hún nýtur sín ekki, nema saga fylgi
til skýringar.
Það var hér um árið, þegar Stefán
Jóhann var utanríkisráðherra, að
sendimaður ríkisstjórnarinnar í
Moskvu fór um Norðurlönd. Hann
sæmdi utanrikisráðherra annarra
Norðurlanda rússnesku heiðursmerki.
Er það grunur sumra manna, að Stef-
án Jóhann hafi ekki verið settur hjá,
þó að hann hafi tekið sæmdinni af
miklu yfirlætisleysl og aldrei látið
orðuna skarta á sér fyrir manna aug-
um, en þó vita menn engar sönnur á
þessum sæmdarvotti. En það er sumra
manna hald, að þetta sé skýringin á
þvi, hvern óþokka sumir menn leggja
á Stefán Jóhann, að þeir gruna hann
um að hafa óvirt vinsamlegt stórvelcy
með því að geyma orðu þess niðri í
skúffu eða á rúmbotninum. Og því er
þessi staka:
í steini ætti að sitja sá,
sé honum hlift við bana,
sem frá Stalin orðu á
og ekki notar hana.
SVO ER HÉRNA EIN STAKA, sem
maður nokkur orti um daginn, þegar
hann las um Oxfordhreyfingu i Visi
og þá siðabót, sem hún veldur vestra:
Þendist út vort þjóðarbú,
— þyaíy ekki að sníkja,
eí þeir tækju Oxfordtrú,
sem undan skatti svíkja.
ARNPINNUR JÓNSSON heflr
flutt frumvarp um breyting á lögum
um fávitahæli. Greinargerðin hefst
svo: „Árið 1935 fluttí Guðrún heitin
Lárusdóttir frumvarp til laga um fá-
vitahæli í Ed. Alþingis. Gat hún þess
í þingræðu, að málið væri ekki nýr
gestur I deildinni, enda mun það hafa
mætt takmörkuðum skilningi i fyrstu.“
Samkv. þessu hefír verið kveðið:
Það má sjá á þingskjölum,
en þau eru stundum margum-
deild,
að flutt hafi verið frumvarp um
fávitahæli f efri deild.
Líka er hægt að lesa þar
löngu vituð sannindi,
að tillögunni tekið var
með takmörkuðum skilningi.
Jæja. Þetta er víst orðinn nógur
kveðskapur í dag, eða svo mun það
reynast, þegar farið verður að leið-
rétta.
— En stingið samt að mér stökum
og stelið þeim hispurslaust.
Við látum þær kætina kveikja
og kveðum þær fullri raust.
EN NÚ HVERP ÉG AÐ ALVAR-
LEGRI HLUTUM. Maður nokkur, sem
er málkunnugur finnskri konu og
skiptir bréfum við hana, sýndi mér
um daginn bréf frá henni. Það var
skrifað 2. febrúar. Hann hafði_ sent
henni smáböggul með nokkr.ufn hvers-
dagslegum smáhlutum í, — hlutum,
sem vlð höfum yfirleitt ekki áhyggjur
af, því að okkur finnst það sjálfsagt,
að við getum hvenær sem er, gengið
i næstu búð og keypt svoleiðis smá-
muni. En bréfið finnsku konunnar
var skrifað undir allt öðrum kring-
umstæðum en þeim, sem við lifum og
hrærumst í. Hér er sýnisþorn af
bréfinu:
„DÓTTIR MÍN ER SJÖ ÁRA göm-
ul. Hún heitir Pirkko og gengur hér í
skóla. Það er mjög erfitt að fá barna-
föt, — já, .fatnaði yfirleitt, hérlendis.
Við fáum 40 merki til fatnaðarkaupa
á missiri og það þarf 5 merki fyrir
einum metra af . taui. Ef við kaupum
band, tvinna eða eitthvaö þess kon-
ar, þarf merki til þess alls. Það er
ekki hægt að komast af nema með
því að styðjast við eldri birgðír, og
hingað til hefi ég verið svo hep'pin að
gera þaö. Nú hefir þú líka verið svo
góður að hjálpa mér um dásamlega
sokka. Þá sparast merki.“
ÞESSI STUTTI KAPLI og fáein
orð um það, hvernig hún hafi gert
telpunni sinni föt úr gömlu, hvað
stríðsskuldir og skaöabætur liggi þungt
á þjóð hennar, en jafnframt æðru-
laus og róleg orð um, að viðast hvar
í heiminum sé nú erfitt, bregða upp
fyrir okkur annarlegri mynd. Þá
skiljum við veij það, sem er fyrr í
bréfinu og ég vitna nú í:
„Ég Varð svo hrærð og glöð, að ég
grét af þakkarkennd. Hlutir, sem
ekki hafa sézt hér í landi árum sam-
an og ég. gat heldur ekki látið mig
dreyma um. Það voru aftur komin
jól á mitt hrjáða heimili og ég bless-
aði þig og bað til guðs míns, að hann
léti þér gefast tífalt aftur í einhverju
formí. Ég get ekkert gott gert þér til
endurgjalds, aðeins vottað innilegasta,
dýpsta hjartans þakklæti."
VIÐ HÖPUM SJÁFSAGT GOTT AP
að hugsa um þetta bréf. Það er þægi-
legt að hafa nóg til alls og geta látið
allt eftir sér, en þegar við sjáurn
svona bréf, þá liggur við að okkur
finnist margt af okkar daglegu önn
og áhyggjum vera hégómi. Þá verður
kannske margt, sem náð hefir valdi
yfir lífi okkur, tíma, peningum og
fyrirhöfn, allt i einu svo lítið og lágt
og ómerkilegt. En að sama skapi rísa
frumstæðustu og brýnustu lifsþarf-
irnar til aukinnar virðingar. Þá skilj-
um við gamla fólkið, sem sagði af
djúpri og sannri alvöru. að hverri
máltið lokinni: „Guði sé lof.“ Og þá
skiljum við líka betur hvilikur auður
er lagður í sannar, djúpar og einlægar
tilfinningar.
SVONA AUGN ABLIKSM YNDIR,
sannar og glöggar, sýna okkur, að þaö
er enginn hégómi, að senda kunningj-
um sinum i löndum skorts og rústa
smávegis glaðning. Ég hefi enga til-
hneigingu tll að verja það, að gjafa-
bögglafyrirkomulagið hefir verið not-
að til að flytja utan dollaravörur og
stofna til prangs ineð þær erlendis og
flytja inn aftur gamalt glys og rusl og
okra á. En hitt held ég, að hinir sönnu
og réttu gjafiíbögglar séu sá út-
flutningur okkar, sem lengst og bezt
mun verða okkur til góðs og reiknast
okkur til réttlætingar bæði þessa heims
og annars, svo langt sem nokkur
reikni/igsskil ná, löngu eftír að allur
stríðsgróði er horfinn.
Pimyska konan og litla telpan
hennar gleyma ekki i bráðina því, sem
þær fengu í litla bögglinum eða
hvaðan það kom. Þannig tengja
menn bönd vináttu og tryggða yfir
ólgandi höf. Þeir, sem það gera, halda
uppi áhrifamikillí og góðri landkynn-
ingu.
Pétur landshornasirkill.
S KIPAUTGCRÐ
RIKISINS
„ESJA”
fer í strandferð samkvæmt á-
ætlun, austur um land, til
Siglufjarðar og Akureyrar um
miðja þessa viku.
Pantaðir farseðlar óskast
sóttir.
ALICE T. HOBART.
Yang og yin
„Þú vilt kannske sýna mér, hvað langt þú er kominn áleiðis?"
Stundu síðar sátu þeir báðir inni í tilraunastofunni, álútir
yfir myndum og teikningum.
Ef við eigum að ljúka þessu starfi í sameiningu, hugsaði Ló Shí,
verður það að gerast fljótt. En upphátt sagði hann: „Mér skilst,
«
að nú vanti aðeins herzlumuninn. Flestir vísindamenn aðrir en
þú myndu segja, að niðurstaðan væri fundin.“
„Ef til vill,“ sagði Peter. „En við verðum samt að sjá sýkilinn
grafa sig inn í vatnshneturnar. Þá fyrst vitum við allt og getum
hafið útrýmingarherferðina gegn sjúkdóminum. Það verður mikið
starf. Við verðum að eyða sniglunum á sextán hundruð fermilna
r,væði.“
„Það starf verður þú að eftirláta mér,“ sagði Ló Shí stilliléga.
„Ég skal berjast fyrir því, að nýja heilbrigðisstjórnin láti kenna
bændunum að eyða þeim.“
Það var nótt. Allir gluggar voru galopnir, og léttur súgur fór
um svefnherbergi Peters og Diönu. Peter vaknaði nokkru fyrir
dögun, venju fremur hress og endurnærður. Hann hafði sofnað
með spurn i huga, og svarið hafði fæðzt meðan hann svaf. Hann
ætlaði að fela Ló Shi að ljúka rannsóknarstarfinu og treysta því,
aö hann leiddi það til fullra lykta, þjóð sinni til ævarandi bless-
unar. Hann varð þessum hugfólgna nemanda aðeins til trafala,
ef hann dvaldi lengúr í Kína. Og Diana þráði alltaf að komast
heim — heim til Mei Mei.
Fyrstu skímu komandi dags lagði þegar inn í herbergið. Þýður
morgunblærinn lék um vanga Peters, og allt í einu greip hann
aköf löngun til þess að sitja úti í garðinum, þqgar sólin rynni upp.
Ósjálfrátt fannst honum líka eins og einhver biði hans þar. Hann
flýtti séí- að k'.æðast, staðnæmdist snöggvast við rúm Díönu og
horfði á hana, þar sem hún hvíldi sofandi, laut snögglega niður
að henni og strauk hendinni um kinn hennar. Hún vaknaði
kehnske við það og kæmi þá með honum út í garðinn. En hún
brosti aðeins í svefninum.
Hann gekk hæg^t niður stigann og skyggndist inn í stofurnar —
kyrrlátar, litlar stofur með opna glugga. Þar voru engin ókjör
húsgagna né annarra dauðra muna — engin teppi, engin glugga-
tjöld, sem lokuðu ljósið úti.
Hann reikaði út í garðinn, sem Díana hafði ræktað, og settist
á hvítan steinbekkinn undir vorgrænu skrúði laufgaðra bam-
bustrjánna. Hann hallaði sér aftur á bak, spennti greipar bak
við hnakkann og horfði upp í himininn. Nú kemur sólin upp,
sagði hann við sjálfan sig. Himinninn og jörð mettast birtu nýs
dags. Hann dró andann djúpt og saug að sér höfgan ilm
trjánna. , Saman við hann blandaðist magnþrunginn eimur
hinnar dökku, frjósömu moldar, sem hafði verið rækt öld fram
af öld. Fyrir enda bekksins voru nýjar bambusplöntur í þann
veginn að teygja kollinn upp úr jörðunni — þær höfðu senni-
lega brotizt út úr moldarfangelsinu i gær, en sínar eigin brum-
hlífar höfðu þær ekki enn náð að sprengja. En í sama vetfangi
og hann leiddi hugann að þessu, heyrði hann ofurlágan brest —
einn — tvo — þrjá — fjóra — fimm — brumhlífarhar höfðu
brostið. Það var eins og -strengur skylfi djúpt í sál hans — hin
mikla harpa lífsins á strengi sína jafnt í hjarta mannsins og
blaði hinnar smæstu jurtar. Hin himneska birta, sem var í
þann veginn að lauga jörðina, laugaði hann einnig.
Díana vaknaði af værum blundi og settist upp í rúminu. Peter
var horfinn. Hún átti því raunar að venjast, að hann væri á bak
og burt, þegar hún vaknaði, en í dag fannst henni hún endilega
verða að vita, hvar hann var niðurkominn. Hún brá sér í kápu
og hljóp niður stigann. Hann var ekki í vinnuherbergi sínu.
Samt sem áður þóttist hún vita, að hann væri ekki farinn í
sjúkrahúsið. Svo varð henni litið út í garðinn, og þá kom hún
auga á hann. Hann mátti ekki liggja þarna á köldum stein-
bekknum. Hún vissi, að hún hafði vaknað vegna þess, að hann
þurfti aðhlynningar við.
„Peter“, kallaði hún á hlaúpunum yfir grasflötina. „Þú mátt
ekki liggja þarna.“
En hann svaraði henni ekki — bærði ekki einu sinni á sér.
Andlit hans var náfölt. Hún kraup á kné, þreif báðum höndum
utan um hann og hOrfði á hann.
Allt í einu var eins og hún myndi eftir einhverju. Hún spratt
á fætur, án þess að vita, hvað hún gerði, og hljóp inn eftir frakk-
anum hans.
Hann er o.rðiiin slitinn, hugsaði hún ósjálfrátt inju leið og hún
breiddi hann yfir hann. Hann þarf að fá sér annan nýjan.
Útfarardagurinn var runninn upp. Starfsfólkið í sjúkrahús-
inu tindist út — allt í hvitum klæðum, því að sorgarbúningur
Kínverja er hvítur. Fremstur gekk ungur, grannur maður — það
var Sen Ló Shf. „Það er einmanalegt fyrir góðan mann að deyja
sonarlaus, jafnvel í hinu nýja Kína,‘.‘ sagði hann við Díönu. „Við
i sjúkrahúsinu verðum að vera börnin hans. Leyfið mér að gegna
hlutverki elzta sonarins og ganga á eftir'kistunni.“
ENDIR.
-------------------------------1}-----------------------
Bændur!
Gangið £rá pöntiinum yðar til kaupfé-
lag'aiina uú.
Vorannir nálg'ast.
Samband ísl. samvinnuf élaga
▼ «
::
Augtýsing

Stúlka óskast
til starfa í Rannsóknarstofu háskólans. Stúdentspróf,
eða hliðstæð menntun æskileg.
Skrifleg i umsókn sendist fyrir 8. þ. m.
::
::
«
::
ism BaneðalmeÍSg'jöf af Itálfti ltariisfeöra ineð
ij
áskilgcfimm hörmina fyrir tímabilið frá I. «
H
marz fiS 1. ntaí 1947. «
Á tímabili þessu skal meðalmeðgjöf vera jafnhá barna-
lífeyri eins og hann er ákveðinn í 26. gr. laga nr. 50 1946,
um almannatryggingar, en það er sem hér segir:
1) Á 1. verðlags.svæði, þ. e. í kaupstöðum og kauptúnum
með 2000 íbúum eða fleiri, kr. 800,00 á ári til barna
á aldrinum 1—16 ára.
2) Á 2. verðlagssva^ði, þ. e. í öllum sveitarfélögum öðr-
um en talin eru undir 1. liö, kr. 600,00 á ári til barna
á aldrinum 1—16 ára.
Á meðgjöf þessa greiðist verðlagsuppbót samkv. vísitölu
eins og verður hvern mánuð á ofannefndu timabili, og
greiðist hjln eftir á mánaðarlega.
Jafnframt tilkynnist, að eftir 1. jánúar 1947 geta mæö-
ur óskilgetinna barna eða aðrir framfærslumenn þeirra,
er yfirvaldsúrskurð hafa i höndum um meðalmeðgjöf með
slikum börnum, snúið sér til Tryggingarstofnunar rikis-
ins eða umboðsmanna hennar og fengið þar gr^iddan þann
barnalífeyri, er þeim ber samkvæmt skilríkjum sínum.
Hið sama gildir um fráskildar konur, er fengið hafa með-
lagsúrskurð með börnum sínum.
Fclagsniálaráðiutcytið, 27. fclir. 1947.
«
^♦♦♦♦•♦♦♦♦♦••♦♦♦*t

«♦♦♦♦•♦♦•♦

Þeir,
«►
o
o
O
o
o
O
O
o
O
O
o
o
o
O
O
O
o
o
O
o
o
O
o
O
o
o
o
o
4
sem gera vilja Veiði og Fiskiræktarfélagi Rangæinga til-
boð í stangarveiði til eins eða fleiri ára í Hólsá vestan
megin frá sjó að vatnamótúm Ytri-Rangár og Ytri-Rangá
frá nefndum vatnamótum að Árbæjarfossi og einnig frá
Árbæjarfossi að upptökum, meö' öllum lækjum sem í hana
renna að austan og vestan að undanskildum Selalæk.
Ennfremur þeir, sem gera vilja tilboð í stangarveiði til
eins eða fleiri ára í Þverá frá Eystri-Rangá inn að fyrir-
hleðslu hennar með öllum smærri ám og lækjum sem i
hana eða eftir hennar farveg renna að undanskildum
Kvoslækjará og Torfastað'argróf. — Sendi formanni féíags-
ins, Guðmundi Þorbjarnarsyni að' Stóra-Hofi, nefnd til-
boð fyrir kl. 12 á miðnætti föstudaginn 14. marz 1947.
Áskilinn réttur aö taka hvaða tilbo«i sem er, sem og að
hafna öllum.
♦
♦
i
♦
í
Sljórn fclag'sins. |

llöfiBiu fyrii'li^jnmli
einangrunarkork
i þykktum 1” og 1 y2”
Útvegum einnig allaf þykktir af einangrunarkorki beint
frá fyrsta ílokks 'verksmiöju.
Sluftur afgrciÖslutíini.
Verðið er sérstaklega hagkvæmt.
Eggert Kristjánsson&Co.h.f.

/