Tíminn - 22.08.1947, Blaðsíða 1
\ RITSTJÓRI:
ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON
ÚTGEFANDI:
FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Símar 2353 og 4373
PRENTSMIÐJAN EDDA h.l.
TTST JÓR ASKRIFSTOFUR:
EDDUHÚSI. Llndargötu 9 A
sunar 2353 og 437S
AFGREIÐSLA, INNHEIMTA
OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA:
EDDUHÚSI, Llndargötii 9 A
Slml
31. árg.
Rcykjavík, föstmlagiam 22. ágúst 1947
151. blað
Afhending bens-
ínmiða hafin
IJm 2099 miðar af-
lieiitir í gœr
f gær hófst afhending á
sérstökum kortum vegna út-
hlutunar bensíns til eigenda
skrásettra ökutækja hér í
bæ. Voru alls afhent um 2000
slík kort í gær frá skrifstofu
lögreglustjóra.
í reglugerð er gefin var út af
stjórnarráðinu um úthlutun-
ina, var Skömmtunarskr’/stofu
ríkisins og lögreglustjórum ut-
an lög.sagnarumdæmis Rvíkur
heimiluð undanþága til að af-
henda vikuforða til notkunar
fyrir dráttarvélar og aðrar jarð-
yrkjuvélar, er nota bensín sem
aflgjaf>. Verður sú úthlutun
miðuð við hestaflafjölda við-
komandi vélar og hversu marga
klukkutíma, vélin er notuð á
dag að öllum jafnaði.
Um Jeppa-bíla hefir verið
ákveðið að skuli gilda hið sama
og fólksbifreiðar, samkvæmt úr-
skurði frá dómsmálaráðuneyt-
inu fyrir nokkru síðan og er ekki
sennilegt að neinn mismunur
virði gerður á bensínúthlutun
til þeirfa,. hvort heldur þeir eru
notaðir í sveit eða kaupstað, og
er þó mikill munur á því hvort
þeir eru notaðir til dráttar við
sveitavinnu eða aksturs á göt-
um og þjóðfegum.
Hiroshima rís úr rústum
Síldveiðin
í fyrrinótt ög gær barst nokk-
uð af síld til Siglufjarðar og
Raufarhafnar, en fá skip höfðu
þó mikla veiði. Síldin veiddist
aðallega við Rauðanúp og á
Þistilfirði.
Allgott veiðiveður var á mið-
unum einkum vestan til, en
eystra var nokkur kaldi.
Síldarleitarflugvél sá í gær-
morgun margar stórar síldar-
torfur við Dalatanga og vísaði
skipum þangað. Lögðu nokkur
af stað þangað, einkum hin
stærri. Flugvélin sá einnig síld
við Digranes og skammt undan
Langanesi.
í gær var byrjað að lesta síld-
arlýsi um borð i rússneska skip-
ið Azerbedjan, sem ligggur nú á
Siglufirði.
Skipið mun lesta um sjö þús-
und smálestir af lýsi, sem Rúss-
ar hafa ákveðið að kaupa. Það
er að verðmæti 20 miljónir
króna.
ERLENDAR FRÉTTIR
í Bretlandi hófst í gær fram-
kvæmd nýrrar áætlunar um
eflingu landbúnaðarins. Mark-
miðið með henni er að auka
framleiðsluna um 20%. Þetta er
m. a. gert til að spara gjaldeyri.
Brezka stjórnin tilkynnti í
^yrrakvöld, að eftirleiðis yrði
ekki hægt að fá dolllara fyrir
sterlingspund, Þetta er ein af
ráðstöfunum stjórnarinnar til
að spara dollarainneignina.
Stjórn Indónesíumanna hefir
lýst yfir því, að hún muni geta
sætt sig við gerðardóm í deil-
um hennar og hollenzku stjórn-
arinnar.
Fulltrúi Brasilíumanna i Ör-
yggisráðinu hefir lagt til að
vísað verði frá ákæru Egipta á
hendur Bretum, þar sem friðn-
um stafaði ekki hætta af þess-
um deilum og hlutaðeigandi
þjóðir ættu að geta jafnað þær
sjálfar. Vitað er, að allir fulltrú-
ar ráðsins, nema fulltrúi Rússa,
eru þessari tillögu fylgjandi.
'i.; '
Mynd þessi er frá Hiroshima, japönsku borginni, sem varö fyrir fyrstu atomsprengjunni. Hún sýnir, hvernig
borgin lítur út í dag. Unnið er nú að endurbyggingu hennar og er nú búið að endurbyggja til bráðabirgða um
% hluta af borginni.
nýja skipið ■ febrúar
Miklar tafir hafa orðið við siatíði þess
Hinu fyrsta af skipum þeim, sem Eimskipafélag íslands hefir
s smíðum, verður hleypt af stokkunum í Kaupmannahöfn 2. okt.
næstk. Smíði þess hefir tafist mikið, því að það átti að vera til-
búið til afhendingar í nóvembermánuði síðastliðnum.
fær fyrsta íslendingar sæmdir
i norskum heiðurs-
Bændur ákveða stórfelldan nið-
urskurð á sauðfé, án sam-
þykkis stjórnarvaldanna
Niðurskiirðisr á svæðinit milli Blöttdu og’
Iléraðsvatna samhykkttir aff tilskildum
mcirililuta sauðfjárcigcnda
Eins og sakir standa eru fullar horfur á, að bændur á svæðinu
milli Blöndu og Héraðsvatna skeri niður sauðfé sitt í haust vegna
fjárpestanna, þótt stjórnarvöldin hafi ráðið frá því og ekki talið
sig geta styrkt fjárskipti þar að þessu sinni. Hefir þegar farið
fram atkvæðagreiðsla sauðfjáreigenda á þessu svæði, þar sem
umrædd ákvörðun var samþykkt.
Varmahlíðarfundurinn. ars gerð vegna þess að vér telj-
Þann 13. f. m. héldu fulltrúar um, að dráttur á niðurskurði
bænda á þessu svæði fund i fjár á svæðinu geti orsakað það,
Varmahlíð, en nokkur undir- að elfki verði unnt að útrýma
búningur hafði áður verið haf- garnaveikinni, þar .sem það er
inn varðandi þessi mál. Það lá sannað, að nautgripir geti tekið
fyrir á þessum fundi, að stjórn- veikina og verið smitberar og
arvöldin myndu ekki samþykkja frestur niðurskurðar hlýtur að
fjárskipti á þessu svæði að orsaka útbreiðslu garnaveikinn-
sinni. Fundurinn samþykkti ar og torvelda þar af leiðandi
eigi að síður að leita eftir al- ^ útrýmingu hennar.“
mennum samtökum fjáreigenda ! Jafnframt var samþykkt að
á svæðinu um að þeir skuld- fela framkvæmdanefndinni að
byndu sig til að lóga öllu sauðfé undirbúa niðurskurðinn, ef %
Þetta fyrsta skip v erðurhi
væntanlega tilbúið i febrúar i
vetur. Allle á Eimskipafélagið
þrjú slík skip, sem hér er um
að ræða í pöntun hjá skipa-
smíðastöð Burmeister & Wain
í Höfn. í desember s.l. var lagð-
ur kjölurinn að öðru skipinu,
en væntanlega verður lagður
kjölur að þriöja skipinu á sama
stað og fyrsta skipið stendur nú.
Verður það gert skömmu eftir
að því fyrsta hefir verið hleypt
af stokkunum.
Skip þessi eru flutninga- og
farþegaskip. Þau eru 2600 DW
smálestir að stærð og geta flutt
um 2000 smálestir af varningi.
Stærð lestarrúms er 150 þás-
und rúmfet, af því er 80 þúsund
rúmfet kælirúm, sem hægt er
að flytja í frystar afurðir, m.
a. 1300 smálestir af frystum
fiski. í skipunum er farþegarúm
fyrir 12 manns, en það er há-
markstala farþega, sem flytja
má með flutningaskipum.
Þá hefir Eimskipafélagið
samið um smiði á fjórða skip-
inu, sem verður fyrst og fremst
farþegaskip.
Vitabyggingar
í sumar
í sumar hefir veriff unniff
aff byggingu nýs vita á Gróttu
og hefir hann nú veriff
steyptur í fulla hæff, en eftir
er aff ganga frá honum á
ýmsan hátt. Hann verffur um
20 m. hár. Ljósatækin til hans
verffa tekin úr gamla Gróttu-
vitanum.
Þá hefir í sumar verið reistur
lítill innsiglingarviti fyrir Arn-
arfjörð. Ljósatæki í hann eru
ókomin.
Þá hefir verið reistur minni-
merkjum
í tilefni af heimsókn Ólafs
sínu og geitfé á komandi hausti.
Var fulltrúunum falið að fá at-
kvæðisbæra fjáreigendur til að
undirrita svohljóðandi yfirlýs-
ingu:
„Vér undirritaðir atkvæðis-
atkvæðisbærra sauðfjáreigenda
samþykktu hann.
Niffurskurffurinn samþykktur.
Þann 27. f. m. kom svo fram-
kvæmdanefnd fjárskiptamáls-
ríkisarfa Norðmanna og fujltrúa bærir fjáreigendur í . ...hreppi ins saman að Gunnsteinsstöð-
Norðmanna á Snorrahátíðinni í á fjárskiptasvæðinu milli Blöndu
júlí siðastliðnum, hafa nokkrir og Héraðsvatna, skuldbindum
íslendingar verið sæmdir norsk- oss til að lóga öllu sauðfé voru
um heiðursmerkj um í viður- 0g geitfé á næsta hausti — 1947
kenningarskyni fyrir störf — * því trausti að Alþingi og
þeirra í þágu Norðmanna. ríkisstjórn láti oss njóta styrks
Stórkrossi St. Ólafsorðunnar af rikisfé og stuðnings um líf-
voru þessir menn sæmdir: lömb samkvæmt lögum um gáfu skuldbindingu):
Bjarni Benediktsson, utanríkis- varnir gegn útbreiðslu næmra 1. Skagahreppur
málaráðherra, Ólafur Thors sauðfjársjúkdóma og útrým-
fyrrverandi forsætisráðherra, ingu þeirra frá 9. maí 1947.
Vilhjálmur Þór, fyrrverandi ut- Ennfreum getum vér fallist
anríkismálaráðherra og Einar á tillögur sauðfjár.sjúkdóma-
Jónsson myndþöggvari. Nefndar og óskir fjáreigenda
Kommandör með stjörnu af á fjárskiptasvæðinu vestan
St. Ólafsorðunni: Agnar Kl. Blöndu um að hafa svgeðið fjár-
Jónsson, skrifstofustjóri. Komm- laust eitt ár.
(Framhald á 4. síðu) | Þessi samtök eru meðal ann-
um og lá þá fyrir niður-
staða undirskriftasöfnunarinn-
ar. Hafði hún farið á þessa leið
(fremri talan er tala allra at-
kvæðisbærra fjáreigenda í
hreppnum, en síðari talan er
tala þeirra fjáreigenda, sem
40 31
2. Höfðahreppur 13 3
3. Vindhællshreppur 33 30
4. Blönduóshr. n. Blöndu 3 3
37 34
49 48
67 65
3 2
45 32
28 22
íslendingar í Þýzkalandi þakklátir
fyrir hjálpina að heiman
Utanríkisráffuneytinu hefir fyrir nokkru borizt skýrsla frá
Árna Siemsen stórkaupmanni, sem er fulltrúi Rauffa Kross íslands
og framkvæmdastjóri félags íslendinga í Þýzkalandi. Lætur hann
háttar viti á Jökulfjörðum utan j j)ar j jjós mikig þakklæti íslendinga fyrir hina miklu hjálpar-
Dýrasýningunni í Ör-
firisey senn lokið
Samkvæmt upplýsingum er
blaðinu hafa borizt frá Sýn-
ingarnefnd Sjómannadagsráðs-
ins mun dýrasýningunni í Örfir-
isey senn lokið. Aðsókn að sýn-
ingunni hefir verið mikil. Hafa
alls 28,000 manns greitt fullan
aðgangseyri, en auk þess er
fjöldi barna og unglinga er hafa
fengiö ókeypis aðgang að sýn-
ingunni. Er talið að sýningar-
gestir séu nú alls orðnir um
40,000. Sýningin hefir staðið
nokkuð á þriðja mánuð.
vert við Hesteyrarfjörð. Er hann
aðallega ætlaður til leiðbein-
ingar skipum, er þurfa að leita
þarna athvarfs í vondurn veðr-
um. Ljósatæki eru heldur ekki
komin í þennan vita. Loks er
verið að reisa lítinn vita á Mal-
arhorni við Drangsnes.
Nýbúið er að kveikja á tveim
vitum, á Selskerjum á Húnaflóa
og á Digranesi á Austfjörðum.
Vitar þessir voru reistir fyrir
nokkrum árum, en Ijósatækin í
þá hafa ekki fengizt fyrr en nú
til landsins. Báðir eru þeir
fremur stórir.
Allmargir vitar eru fullgerðir
að öðru leyti en því, að Ijósa-
tæki vantar. Orsök þessa skorts
er sú, að síðan stríðinu lauk hef-
ir eftirspurnin eftir vitaljósa-
tækjum verið gífurleg, en það
stafar aftur af því, að vitakerfi
sumra landa ger-eyðilögðust í
stríðinu.
starfsemi Rauffa Kross íslands, er hófst síffari hluta ársins 1945.
Nánari frásögn utanríkisráðuneytisins fer hér á eftir:
Fram að hernámi Danmerkur lendinganna búa, gerðist brátt
önnúöust danskir ræðismenn þróngt fyrir dyrum, þegar
fyrirsvar og vernd íslendinga í flóttafólk tók að streyma þang-
Þýzkalandi, en frá þeim tíma að úr öllum áttum. Var það og
ag til ófriðarloka ræðismenn ósjaldan fyrir hreina tilviljun
og fulltrúar Svía. Bæði hinir að • íslenzkt flóttafólk gat náð
dönsku og hinir sænsku ræðis- sambandi við Árna. Oft var
menn sýndu málefnum íslend- örðugt að greiða fyrir fólki
inga mikinn áhuga og höfðu þessu, en honum tókst jafnan
jafnan góða samvinnu við fé- að greiða götu þess með þolin-
lag íslendinga um ölll vanda- mæði og dugnaði.
mál. j Stuðningur Rauða Kross ís-
í ófriðarlok hættu hinir lands hófst með sendiför Lúð-
sænsku ræðismenn að annast víks Guðmundssonar skólastjóra
íslenzk málefni, og var þá ekk- til Þýzkalands síðari hluta sjim-
ert fyrirsvar lengur af hálfu
íslendinga í Þýzkalandi. En
bæði danskir og sænskir ræðis-
menn héldu áfram að gera ís-
lendingafélaginu margháttaða
greiða, einnig sænski, danski og
norski Rauði Krossinn og aðrir
norrænir aðilar. í Lúbeck, þar
sem Árni Siemsen er búsettur og
á öðrum stöðum í Norður-
Þýzkalandi, þar sem flestir ís-
5. Engihlíðarhreppur
6. Bólstaðahlíðarhr.
7. Lýtingsstaðahr.
8. Akrahreppur
9. Seyluhreppur
10. Staðarhreppur
11. Rípurhreppur (áætlað) 6
12. Sauðárkrókshreppur 8 3
13. Skarðshreppur 20 19
14. Skefilstaðahreppur 31 29
Alls hafa því 321 fjáreigandi
af 383 alls tekið á sig skuldbind-
inguna. Hafa þannig 83.81%
þeirra, sem atkvæðisrétt hafa,
samkvæmt kjörskránum, skuld-
bundið sig með undirskriftum
(Framhald á 4. siðu)
Snorrahátíðin vakti
mikla athygli í Noregi
Af norskum blöðum og blaða-
úrklippum, sem hingað hafa
borizt, er ||að ljóst að Snorra-
hátiðin hefir vakið mikla at-
hygli i Noregi og átt mikinn
þátt í að treysta vináttubödnin
milli íslendinga og Norðmanna
Meðan á heimsókninni stóð
birtust daglg^a fregnir af henni
í öllum blöðum Noregs, en jafn-
framt tóku blaðamennirnir,
sem hingað komu, að senda
greinar sínar heim í flugpósti.
í öllum þessum greinum er lát-
in í ljós mikil hrifning yfir mót-
tökunum, og lofa blaðamenn-
irnir gestrisni og hlýju íslend-
inga á hvert reipi.
Það þykir nú sennilegt, að
Snorralíkneskið í Björgvin-verði
ekki afhjúpað í haust, eins og
ráðgert hafði verið, heldur í
ars 1945. Safnaði .hann upplýs-
ingum um íslendinga í Þýzka-
landi og tókst að ná sambandi
við allflesta þeirra. Næsta skref-
ið var þáð, að Rauði Krossinn
tók að senda matarböggla til
íslendinga. Veitti Árni Siemsen
þeim flestum móttöku og sendi I júnímánuði að vori, og er þá
þá áfram, en Einar óperusöngv- j hugmyndin að bjóða íslending-
ari Kristjánsson tók að sér að um og Færeyingum til heim-
(Framhald á 4. síðu) I sóknar og hátíðar í því tilefni.