Tíminn - 18.10.1947, Blaðsíða 3

191. blað
3
Fimmtiigui*:
Eggert Guðmundsson
bóndi á Bjargi.
Mánudaginn 20. þ. m. verSur
Eggert Guðmundsson bóndi á
Bjargi við Borgarnes 50 ára.
Hann er fæddur og uppalinn að
Eyri í Flókadal og hefir alið
allan sinn aldur í æskuhéraði
sínu, Borgarfirðinum. Kvæntur
er hann Aðalheiði Jónsdóttur
úr Árnessýslu, myndar- og á-
gætiskonu. Eiga þau fimm
börn efnileg. Elzti sonur þeirra
er 14 ára og fór nú beint heim-
an úr bæ sínum í 3. bekk
Menntaskólans á Akureyri.
Eggert er mjög duglegur
maður og greindur, dulur í
skapi og hlédrægur, en traust-
ur og einlægur. Hann hefir
mar§a beztu kosti bóndans.
Allir, sem þekkja Eggert óska
honum til hamingju í tilefni af
50 ára afmælinu.
Fimmtugur:
Magnús Jónsson
Ballará — Balasýslu.
Hann varð fimmtugur 30.
september síðastliðinn. Fæddur
er Magnús í Þrúðardal í Stranda
sýslu og ólSt upp þar og í Dala-
sýslu. Foreldrar hans voru Elín
Þórðardóttir frá Stóra-Fjarðar-
horni í Strandasýslu og Elís Jón
Jónsson.
Hann kvæntist 1934, Elín-
borgu Guðmundsdóttur, Jónas-
sonar prests að Skarði á Skarðs-
strönd. Hefir þeim orðið fimm
barna auðið.
Magnús- hóf búskap á Ballará
í Dalasýslu 1922 og hefir búið
þar síðan myndarbúi. Hann hef-
ir byggt upp öll hús jarðarinn-
ar, girt landið og margfaldað
Getið bókar:
Feður og synir eftir
Ivan Turgenjev. Vilmund-
ur Jónsson þýddi.
Feður og synir er saga, sem
lýsir viðhorfum, sem lítt eru
tímabundin, og Turgenjev kunni
vel að lýsa. Þetta er bókin um
viðhorf feðranna til sonanna og
sonanna til feðranna. Þar kem-
ur fram hinn gáfaði og trúlausi
efnishyggjumaður, sem verður
andlegur leiðtogi félaga sinna,
sem sumir eru ömurlega innan-
tómir. Og þar eru feðurnir, sem
binda vonir sínar, metnað og
lífsg]/.ði við synina, sem hneigj-
ast frá þeim,
Innan um þessi ótímabundnu
sannindi, þar sem æskan fer
sínar eigin götur, fléttast svo
ýmislegt annað, ástamál o. s.
frv.
Þessi saga er merkilegt skáld-
verk, þýdd á gott mál, þó að
hún verði sennilega ekki í röð
eftirsóttustu sk,emmtibóka.
Hugsandi fólk mun þó njóta
hennar. '
♦
Saga þessi er í flokknum
Listamannaþing II. og selzt því
ekki einstök.
túnið, svo það fullnægir nú allri
heyþörf fyrir ágætt bú. Mörg-
um trúnaðarstörfum hefir
Magnús gegnt. Verið fjölda ára
í hreppsnefnd og skattanefnd,
deildarstjóri Kaupfélags Stykk-
ishólms síðan 1938, og þannig
mætti lengi telja.
Magnús er dugandi maður að
hverju sem hann gengur og læt-
ur fleira en búskapinn til sín
taka. Hann er ágætur smiður
og listfengur og leggur gjörva
hönd á margt. Hann er dreng-
ur góður, nýtur trausts og álits
samferðamannanna og á von-
andi eftir langan starfsdag.
andastofninn hér í Kanada. —
Fyrir allmörgum árum gengu
ógurlegir þurrkar í Saskat-
chewan og Suður-Alberta. Stór
landsvæði breyttust í eyðimörk,
og fuglarnir dóu unnvörpum af
vatnsskorti eða flúðu brott, því
að stór vötn þornuðu upp, svo
að ekkert sást eftir, nema
skjallhvítir vatnsbotnarnir.
Þetta félag varði mörgum milj.
dollara til þess að búa til vatns-
geyma og hlaða flóðgarða til
þess að bjarga fuglunum. En
þessi mannvirki þörfnuðust
stöðugs eftirlits, ekki sízt vegna
bjóranna og vatnsrottnanna,
sem sífellt grófu garðana sund-
ur, þar til tekið var ^upp það
ráð að nota í þá sterk vírnet.
Til þessa eftirlitsstarfs réði ég
mig nú. Ég var á sífelldu ferða-
lagi næstu árin, meðan ég
gegndi því, og ég held, að það
sé varla til nokkur járnbraut í
vesturlandinu, sem ég hefi ekki
farið einu sinni eða oftar.
Og svo er ég aftur hér á
Gimli — hefi verið eftirlitsmað-
ur hér í gistihúsinu seinustu
misserin. En það er ekki víst,
hve lengi það verður — og
kannske er það heitasta ósk mín
í kvöld, að við gætum orðið
samferða heim til gamla ís-
lands í haust....
Eldflugurnar sveima kring-
um okkur, skorkvikindin tísta í
grasinu, og fleiri og fleiri^sletti-
flugur hrúgast á húsvegginn og
ljósastaurana. Ein og ein mý-
fluga stingur mig í fótlegg-
ina — þeim þykir útlenda blóð-
ið gott. Mannamál heyrist úti
við hornið hjá Gimli café —
kannske eru það einhverjir
næturhrafnar, kannske eru
Rena eða Gloria eða Sam hinn
kínverski að koma frá vinnu
sinni. Hægur náttblær strýkst
mjúklega um kinnar manns.
Stefán frá Djúpadal í Skaga-
firði stendur upp,.því að hann
á enn óunnin skyldustörf.
Og nú er ég kominn heim.
En hann er enn handan við
þúsund rasta haf. J. H.
Stærsta almanak
heimsins
Hin forna menning Indíánanna í
Perú verður stöðugt meira og meira
undrunarefni vísindamanna. Það hefir
lengi verið ráðgáta hvað hinir svo-
nefndu Inkavegir séu í rauninni. Það
eru línur, sem svo éru langar að kíló-
metrum skiptir, á sléttunn.i miklu við
rætur Andesfjalla. Þessar línur eru
ýmist beinar eða bognar. Uppi hafa
verið getsakir um það, að þetta væru
skurðir og flóðgarðar frá gömlu
áveitukerfi.
Nú hefir Paul Kosok prófessor frá
háskólanum á Long Island fundið þá
lausn, sem virðist betri. Hann dvaldi
á þessum slóðum í júnímánuði og tók
eftir því, að við sólarlag 22. júní, en
þann dag eru vetrarsólhvörf á suður-
hveli jarðar, féllu skuggarnir sam-
hliða einni höfuðlínunni. Hann hélt
rannsónknum sínum áfram og fann
þá línur, sem merktu jafndægur vor og
haust, sumarsólstöður og önnur tíma-
mót. Hann stóð þar frammi fyrir
stærsta almanaki í heimi, því að það
nær .alls yfir svæði, sem nemur 300
fermílum.
Þá hefir prófessor Kosok líka fundið
þarna gríðarstórar teikningar, sem
menn hafa hingað til ekki getað áttað
sig'á, því að heildaryfirsýn hefir vant-
að, þar sem þær eru sumar 130 km.
langar. Kosok hefir flogið yfir í flug-
vél og úr loftinu sjást myndirnar
glöggt. Þetta eru fuglar, köngulær,
plöntur, marghausaðar slöngur, o. s.
frv. Menn eru ekki vissir um hvað
meint er með þessum teikningum í
almanakinu, en prófessorlnn heldur,
að þær séu ættarmerki einhvers konar.
Öll þessi mannvirki eru álitin vera
um það bil 200 ára gömul.
langardagimt 18. okt. 1947
A. J. Cronin:
Þegar ungur ég var
þó að hreyfa sig, leit kumpánlegu og skilningsriku augnaráði
á umsjónarmanninn og drap loks tittlinga framan í hann,
rétt eins og þeir byggju yfir einhverjun óttalegu gríni.
„Æ, er það þú, Dandie,“ sagði maðurinn loks og brosti
aulalega. Enn hikaði hann þó eins og andartak, en smeygði
sér svo framhjá okkur, án þess að skeyta frekar um okkur. >
Mér ægði auðvitað það álit, sem afi sjáanlega naut í
bænum. En mér veittist ekki ráðrúm til þess að hugsa málið
til þrautar, því að nú glapti annað fyrir mér. Ég kom auga
á hús, sem ég kannaðist við — það voru bæjarstjórnar-
byggingarnar. Þá vissi ég, að við vorum komnir á aðalgöt-
una í Levenford.
Hér reis afi á fætur með virðulegu fasi, fór út úr vagnin-
um og skálmaði á undan mér yfir götuna að lágri byggingu
með útiþrepum og stórum látúnsskildi, sem á var letrað
nær gersþtnum stöfum: Duncan McKeller málafærslu-
maður. Gluggar voru beggja megin við aðaldyrnar, og fyrir,
þá voru þunn gluggatjöld dregin til hálfs. í þessi tjöld voru
ofnir gylltir stafir — Byggingafélagið í Levenford stóð öðr-
um megin — Tryggingafélagið Klettur hinum megin.
Ég tók eftir því, að talsverður hógværðarblær færðist yfir
hið hressilega andlit afa míns, þegar hann kom inn í skrif-
stofu málafærslumannsins. En eigi að síður leyfði hann sér
að glotta og gretta sig framan í mig, þegar frekar ógirnileg
kvenpersóna með gljáandi smokka utan yfir kjólermunum
stakk höfðinu út um lúkuna og tilkynnti okkur, að Blair
borgarstjóri væri inni hjá málafærslumanninum, svo að
við yrðum að bíða. Seinna komst ég að raun um, að þessi
ygldi kvenmaður kom afa alltaf í vont skap — hann varð
bókstaflega að gretta sig dálítið.
Við biðum á að gizka fimm mínútur. Þá opnuðust dyrnar
að einkaskrifstofu mmálafærslumannsins. Prúðbúinn maður
með svart skegg kom fram í biðstofuna, tók hatt sinn og
setti hann á sig. Hvasst augnaráð hans nísti mig gegnum
merg og bein. Hann leit vanþóknunaraugum á afa, en stað-
næmdist þó fyrir framan okkur.
„Nú — þetta er þá drengurinn,“ sagði hann.
„Já — það er hann, herra borgarstjóri," sagði afi.
Borgarstjórinn hvessti valdsmannsaugu sín á mig, og allt
látbragð hans bar því augljóst vitni, að hann þekkti alla
mína sögu miklu betur heldur en ég sjálfur. Það leyndi sér
ekki, að hann var að íhuga einhverja atburði, sem ég hafði
verið við riðinn — einhver glappaskot, sem mig höfðu
hent, svo óttaleg og lítillækkandi, að ég hefði helzt kosið
að sökkva niður um gólfið. Fæturnar skulfu undir mér.
„Þú ert náttúrlega ekki búinn að kynnast neinum dreng
á þínu reki — það er svo stutt síðan þú komst,“ sagði hann.
Röddin var undaflega mild og vingjarnleg.
„Nei, herra borgarstjóri,“ stundi ég.
„Strákurinn minn, hann Gavin, myndi áreiðanlega vilja
leika sér við þig. Hann er lítið eldri en þú. Þú skalt koma
til okkar bráðum. Við búum við Drumbuckveginn — það
er ekki svo langt frá ykkur.“
Ég laut höfði. Ég þorði ekki að segja honum, að mér
langaði ekki vitund til þess að leika mér við þennan Gavin,
sem ég hafði aldrei heyrt nefndan fyrr. Borgarstjórinn tví-
steig líka dálitla stund, strauk á sér hökuna, kinkaði svo
kolli og arkaði út.
Nú hafði McKellar tóm til þess að tala við okkur. Einka-
skrifstofa hans var mjög fagurlega búin húsgögnum, þótt
húsið sjálft væri fornfálegt. Skrifþorðið hans var úr rauðviði,
á gólfinu var þykkt, rósofið teppi, sem fætur manns sukku
í, á arinhyllunni voru mörg silfurstaup og á fölgrænum
veggjum héngu innrammaðar myndir af merkum og virðu-
legum mönnum. Sjálfur sat McKellar á hverfistól og ávarp-
aði okkur, án þess að líta upp:
„Þér urðuð að bíða dálítið, Dandie. Eruð þér búinn með
verkefnið? Eða hefir kannske einhver kvensa verið að herja
á yður þessa dagana með hótunum um lögsókn ....?“
Hann leit upp, og þegar hann sá mig, þagnaði hann, rétt
eins og ég hefði eitthvað spillt gamanyrðum hans. Þetta
var maður um fimmtugt, þrekinn og rauður í andliti, ný-
rakaður, snöggklipptur og látlaus í klæðaburði. Augna-
brúnirnar loðnar og litvana og augun skær og hvöss, en þ,ó
góðmannleg. Hann skaut fram rauðri og þrútinni neðri
vörinni og renndi augunum íhugandi yfir plöggin, sem afi
rétti honum.
„Fallega skrifað af þér, Dandie — það skal ég staðfesta,
hvar sem er. Hver dráttur eins og meitlaður. Ég vildi, að
þér færuð eins vel með sjálfan yður og þessi skjöl.“
Afi hló dálítið vandræðalega. „Mennirnir ráðgera, en
guð ákveður. Ég er þakklátur fyrir það, sem þér látið mig
fá að gera.“
„Forðizt freistingarnar, er sagt.“ McKellar hripaði fáein
orð í bók,- sem lá fyrir framan hann. „Ég færi yður þetta
til tekna, ásamt hinu. Ég sendi svo vini okkar, Leckie,
ávísunina í lok mánaðarins. — Ég sé, að þér hafið komið
með nýja vinnumanninn með yður.“
Hann hallaði sér aftur á bak í sæti sínu og virti mig
fyrir sér. Hann var jafnvel enn hvasseygari en borgar-
stjórinn. „Þetta er snotur drengur," sagði hann. „Það er
óþarfi að kvíða því, að hann komizt ekki áfram.“ En hann
sagði þetta eins og hann væri að viðurkenná staðreynd,
sem honum væri mjög móti skapi — röddin gaf hér um bil
í skyn, að hann hefði búizt við að sjá einhvern óttalegan
vanskapnað, þar sem ég var.

Sparnaður
er svarlð gegn verðbólgu og dýrtíð.
Verzlfð við kaupfélögin og sparið 8
þannig fé yðar.
Samband ísl. samvinnuf éSaga
ssscssssssssssssssscssssssssscsssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssss
Innilegar þakkir til allra þeirra sem glöddu mig og
sýndu mér vinarhug á sextugsafmæli mínu.
Ámundi Jónsson,
Minna-Núpi.
f
O
O
o
• O
O
x O
O
o
hefi ég opnað í Ingólfsstærti 14. Viðtalstími kl.
Lækningastofu
1—2 og á Hraunteig 21, viðtalstími kl. 5—6 y2.
Sími 7995.
• . Magnús Ágústsson
læknir.
o
o
o

KÍNVERSKA SÝNINGIH
í Listamannaskálanum er opin daglega frá kl. 10,30
f. h. til kl. 11 e. h.
Sýningin verður aðeins opin til 26. þ. m.
Aðalfundur Loftleiða h.f.
verður haldinn í Tjarnarcafé, sunnudaginn
16. nóvember klukkan 2 e. h. (en ekki 23.
okt. eins og áður var auglýst). Hluthafar
vitji aðgöngumiða að fundinum i skrifstofu
vora, Hafnarstræti 23.
\
LOFTLEIÐIR H.F.
< >
o
o

Ostur
Höfum ávallt '’fyrirliggjandi hinn ágæta 45%
mjólkurost frá Mjólkursamlagi Kaupfélags Borg-
firðinga.
Eggert Kristjánsson&Co. h.f j
Gjalddagi TÍMANS
var 1. júlí. Þeir, sém ekki
hafa greitt blaðiff, eru
áminntir um aff gera þaff
sem fyrst.
Leiðrétting
í mjög vinsamlegri afmælis-
grein um Guðrúnu Bergsdóttir
í tilefni áttatíu ára afmælis
hennar, sem frú Margrét Símon
ardóttir frá Brimnesi ritar í
Tímann 14. þ. m., hafa slæðst
inn tvær meinlegar villur, sem
rétt þykir að leiðrétta.
Heimili Guðrúnar er Ytri-
Hofdaiir, en ekki Syðri-Hofdal-
, ir og fæðingardagurinn er 19.
en ekki 14. okt. 1867.
I Áttræðisafmæli Guðrúnar er
.4 því á morgun. B.
Auglýsendur!
Hafið þér athugað að lesend-
um Tímans fjölgar sífellt í
Reykjavík og flestum öðrum
kaupstöðum og að Tíminn er
útbreiddasta blaðið yfirleitt í
kauptúnum og sveitum um land
allt.
Lciðrétting
Hér í blaðinu var nýl. rætt um
um skömtun á ísl. prjónavörum
og nji'.nnzt á útflutning ullar í
því sambandi. Gætir þar nokk-
urs misskilnings í frásögn
blaðsins, þar sem sagt er, að nú
sé greitt úr ríkissjóði með út-
fluttri ull. Ákvæði um niður-
greiðslu hafa ekki verið í gildi
undanfarin tvö ár. Þau giltu
árin 1944—45, þó þær greiðslur
hafi ekki enn farið fram.