Tíminn - 19.11.1947, Blaðsíða 3

212. blað
TÍMSNN, miðvikudaginn 19. nóv. 1947
.3

er svarlð gegn verðSiólgu og dýrííð.
| Verzliffi við kæiipíélögin og sparið
þauuig fé ySar.
:: !
Samban.d isi samvirmufélaga }

Tilkynning
<>
<>
<>
<<
<>
<>
<>
írá Félagi íslenzkra iðnrekenda: 1!
< >
>>
< >
<>
>>
<>
<>
<>
<>
< <
<>
<>
<>
< >
<>
<>
Athygli verksmiðj ueigenda skal vakin á því að fröst-
ur til að skila skýrslum um hráefnaþörf fyrirtækjanna <.
o. fl. til Fj árhagsráðs er útrunninn n. k. fimmtudag,
hinn 20. þ. m. Skulu skýrslurnar hafa borizt til skrif- 0
stofu félags vors fyrir þann tíma. ' ’
'<>
< >
<>
<<
Félag íslenzkra iðnrekenda
Laugaveg 10.
Ilsismæðm*!
■ Ra-gnheiður - Jón-sdóttir:
Dóra og Kári. Bókaút-
■gáfa Æskunnar. Stærð:
141 bls. 12x18 sm. Verð:
kr. 20.00 innb.
Þetta er falleg saga, blátt
áfram yndisleg.
Sumum finnst sjálfsagt,
að svona sögur eigi ekki að
skrifa, því að þær séu fallegri
en lífið sjálft. Séu þær það,
eiga þær þá það erindi við
okkur, að segja okkur og
sýna, að svona geti lífið vel’-
ið, ef við vildum vera eins og
persónur sögunnar og stæð-
um við það.
Þessi bók er nokkur sendi-
bréf frá Dóru til vinstúlku
hennar. Eins og þeir vita, sem
lesið hafa fyrri Dórubækurn-
ar, er Dóra dóttir stríðsgróða-
manns í Reykjavík, einbirni
og eftirlætisbarn. En hún er
heilbrigð og góð stúlka. Hún
er í innilegu vinfengi við
systkini ein, Kára og Völu,
verkamannsbörn, sem eru
bæði gáfuð og dugleg. Bréfin
frá Dóru, og þar með þessi
saga, snúast að verulegu leyti
um vináttu og kunningsskap
þessara ungiinga, sem eru
nokkrum árum innan við
tvítugt.
Þessi bók er skrifuð með
íslenzk viðhorf samtíðarinn-
ar fyrir augum. Hún segir
frá heilbrigðum ungiingum,
sem láta ekki spillingu aldar-
farsins á sér festa. Söguhetj-
urnar hafa óbeit á tóbaki og
áfengi og Hvers konar slæp-
ingshætti. Og þessir ungling-
ar eru líka hafnir yfir allan
þröngsýnan misskilning, nag-
andi beizkju og andúð, sem
oft hlýzt af stéttagreiningu
og ólíkum lífskjörum. Dóttir
auðmannsins metur fólk eftir
manngildinu sjálfu, án
drambs og yfirlætis. Börn
verkamannsTns gera það líka,
án allrar tilhneigingar til að
finnast stétt sín lítilmótleg
eöa ómerkileg. Þetta heil-
brigða, óháða sjálfsmat, án
yfirlætis og niðurlægingar-
tilfinningar vegna ytri kjara,
hjálpar þeim til þroska og
frama á grundvelli heil-
brigðrar vináttu.
Ef hér er ekki komið að
kjarna málsins, veit ég ekki
hvar hann er. Ég veit ekki
neitt, æskulýð þessa lands
til bjargar undan þeim
mannfélagsmeinum, sem
þjaka þjóðina nú, ef það er
ekki sá andi, sem þessi bók
er skrifuð í og hún flytur með
sér til lesendanna. Þess
vegna er sérstök ástæða til
að mæla með þessari sögu.
Eflaust má segja, að í þessa
litlu sögu vanti margt, sem
geri bækur að miklum lista-
verkum, hálærðar skýringar
á flækjum sálarlífsins, hárfín
stílbrögð og langsótta lífs-
speki. Látum svo vera, en
þetta er saga, sem er skrifuð
í léttum stíl og byggð á lífs-
sannindum og skilningi og
heilbrigðri dómgreind. Og
það er ef til vill mest um
vert, að jafnframt því, sem
hún er spennandi skemmti-
lestur og dægradvöl, hjálpar
hún, dómgreind • ungra les-
enda til þroska.
Höfundurinn er ekki blind-
ur eða sljór gagnvart spilli-
tízku og mannskemmdum
aldarfarsins, þó að söguhetj-
urnar séu eftirlætisbörn
hamingjunnar, og beri gæfu
til að vera góðir og heilbrigð-
ir unglingar. Slíks eru mörg
dæmi úr lífinu sjálfu og bók-
niénntir'nar þurfa ekki alltaf
að vera spéspegill, sem af-
skræmir heilbrigða fegurð
saklausrar æsku.
Þessi saga er unglingabók.
Hún gefur lesendunum fyrir-
myndir, sem öllum er gott að
eiga. Því eiga þeir, -sem vilja
ungu fólki vel, að kaupa þessa
bók upn á skömmum tíma.
Clarence Hawks: Litla
kvenhetjan, Marinó L.
Stefánsson þýddi. Bóka-
útgáfa Æskunnar. Stærð:
175 bls. 12x18 sm. Verð:
kr. 17.00 innb.
Þetta er saga lítillar stúlku
sem hefir verið alin upp' á
fósturheimili munaðarlausra
barna í gömlum stíl, en er
send þaðan heim til móður-
systkina sinna. Sitthvað
skrítið kemur fyrir og sumt
spaugilegt, en annað lær-
dómsríkt. Og óneitanlega er
góð lýsingin á Lúkretíu, sem
segir að systir sín, pisðir
Elenóru litiu, hafi rænt sig
manninum, sem hún elsljaði
og því hafi hún jafnan farið
á mis við ástúð og ánægju,
aldrei átt sitt eigið heimili,
en aðeins verið ráðskona
Natans bróður síns, sem hún
vitanlega kúgar og þvingar
margvíslega.
En þó að Lúkretía sé óneit-
anlega komin ærið iangt frá
sínu rétta eðli, eftir leiðurn
lífslýgi og sjálfsblekkingar á
þessum grundvelli, er hún þó
enn með lifandi hjarta og
tilfinningu undir öllum písl-
arvættisímyndunum sínum.
Hún er í raun og veru meiri
og betri manneskja en hún
vill vera, og því er gaman að
kynnast henni eins og öðru
fólki sögunnar.
Ólafur Jóh. Sigurðsson:
Litbrigði jarðarinnar.
Saga. Helgafell. Stærð
113 bls. 13x30 sm. Verð:
kr. 18.00 ób. 26.00 innb.
Þetta kver er sagan um
fyrstu ástarhrifningu ung-
lingsins, sem stúlka í grennd-
inni gerir sér títt við sér til
dægrastyttingar og afþrey-
ingar, þegar ekki næst til
annars, sem hún kysi heldur,
eða svo er helzt að skilja.
Annars er sagan sögð frá við-
horfum piltsins en ekki
hennar.
Þetta verður varla kallað
stórbrotið efni, en hins vegar
liggur þaö á því sviði, sem
allir þeir, sem slitið hafa
barnsskónum, munu kannast
við. Og ekki verður viðfangs-
efnið kallað ómerkilegt, og
sízt væri vanþörf á skáldrit-
um, sem gætu orðið æsku-
fólki styrkur og leiðbeining á
þeim slóðum. En ekki mun
þessi saga vera fallin til þess,
nema ef vera kynni á þann
hátt, að halcja stúlkum frá
fordæmi 'Sigrúnar- Maríu,
sem virðist vera heldur létt-
úðug og að því er séð verður,
heldur ómerkileg.
Ólafur Jóhann skrifar
þjálfaðan stíi og það vantar
ekki í þessa bók nærfærnar
og góðar lýsingar. Hann skil-
ur og kann að lýsa hvernig
jörðin og tilveran öll skiptir
iitum og blæ í augum ung-
lingsins, eftir því, hvernig
hugarástand hans er. Að því
leyti gerir hann efni sínu góð
skil. Svo er það heldur ekki
meira, því að annað hefir
hann ekki færzt í fang að
þessu sinni.
Kristmann Guðmunds-
son: Góugróður. Ástar-
saga. Helgafell. Stærð
153 bls. 13x20 sm. Verð
kr. 60.00 í góðu bandi.
Þessi saga hefir viðfangs-
efni, sem er áþekkt því, sem
Óiafur Jóhann velur sér í
Litbrigði jarðarinnar. Það er
fyrsta ástin.
Árni, búðarmaðurinn ungi,
ætlar „ekki að verða kvenna-
bósi, eins og kaupmaðurinn,
því það var ekki fallegt. Það,
sem liann óskaði sér, var allt
annars eðlis og miklu dásam-
legra. Hann vildi elska af al-
hug'og aðeins eina“.
Og ástfanginn verður Árni
og stúikan hans líka á móti,
en kjarkleysi, hégómaskapur
og övitaháttuir ungfinguins
leggur steina í götu þeirra.
Og prangarinn, húsbóndi
háns, kemur svo fortölum
sínum, að Árni gengur erinda
hans og reynir að greiöa fyrir
því, að hann nái ástum stúlk-
unnar. Sjálfur reynir hann.að.
hugga sig við aðra stúlku,
sem er líka ástfangin af
honum. En eftir fyrsta koss-
inn „fannst honum hann
vera í þann veginn að drýgja
einhvern glæp.“ Og því bað
hann stúlkuna að reyna að
fyrirgefa sér, flýði af hólmi
og læddist út.
En í sögulok eru þau þó
sætt fullum sáttum, Árni og
stúlkan hans, og hætt að
misskilja hvort annað, þó að
traustið sé kannske takmark-
að. '
Ég segi ekki, að það sé neitt
nýtt að sækja í þessa sögu,
en hún er skrifuð af þrosk-
uðum rithöfundi og það eru
margar fallþgal’ lýsingar í
bókinni. Og það er alltaf
fengur að því, sem opnar
augu okkar fyrir fegurðinni
og ekki sízt, þegar um er að
ræða fegurð hreinna og göf-
ugra tilfinninga mannshjart-
ans.
Eins og venja hefir verið
undanfarin ár snéri ráðu-
neytið sér til Búnaðarfélags
íslands fyrir miðjan ágúst í
sumar og óskaði tillagna fé-
lagsins um síldarmjölsþörf
landbúnaðarins á komandi
vetri. Búnaðarfélagið taldi
þörfina 10 þús. smálestir af
1. flokks mjöli.
Þessi niðurstaöa var til-
kynnt samninganefnd utan-
ríkisviðskipta 14. ágúst og
nefndin beðin að sjá um, aö
þetta síldarmj ölsmagn yrði
til ráöstöfunar innanlands og
að það yrði allt ógölluð 1.
flokks vara.
Frestur til að panta síld-
armjöl til innanlandsnotkun-
ar, var útrunninn 1. okt.
Þann 15. okt. var rannsakað,
hve mikið væri selt fram að
þeim tíma. Reyndist salan
6189 smálestir og hafði tekið
fyrir beiðnir og sölu eftir 1.
okt. Rkisverksmiðjurnar áttu
þá óseldar 1463 smál. af 1. fl.
mjöli. Með tilliti til tíðarfars
og annarra aðstæðna var
ákveðið 29. okt. að halda eftir
þessu magni, en um leið fall-
ist á aö öðrum óseldum síld-
armjölsbirgðum væri ráð-
stafaö til útflutnings. Er því
þessi varaforði af 1. fl. síldar-
mjöli, 1463 smálestir, fyrir
hendi.
Að fengnum tillögum Bún-
Sparið peninga,
kaupið þennan
gólfgljáa.
Heildsölu
Efnagerðin STJARNAN. \\
Sími 7049. ::
aðarfélags íslands bar ráðu-
neytið hinn 23. ágúst fram þá
ákveðnu ósk við viðskipta-
málaráðuneytið, að gerðar
yrðu þá þegar nauðsynlegar
ráöstafanir til að 18 þúsund
smálestir af erlendum korn-
tegundum, maís, heilúm,
kurluðum og möluðum, klíði
og rúgmjöli, verði fluttar til
landsins á komandi vetri, og
um leið var bent á, að brýna
nauðsyn bæri til að helm-
ingur þessa fóöurbætis væri
fluttur inn í september og
októbermánuði.
Með bréfi, dags. 20. okt. fer
Fjárhagsráð fram á, að félag-
aðarfélag íslands, að það
endurskoði áætlun sína um
innflutning á fóðurbæti, þar
sem vöntun á gjaldeyri geri
erfitt að kaupa eins mikinn
fóöurbæti og sú áætlun geröi
ráði fyrir. Ennfremur fer
Fjárhagsráð fram á að félag-
ið geri tillögur um skömmtun
á fóðurbæti.
Búnaðarfélag íslands tók
mál þetta til nýrrar athug-
unar og í ályktun félagsins
um það 6. nóv. er komizt svo
að orði:
„Samkvæmt athugun, sem
ráðunautarnir hafa gert að
nýju, hefir komið í ljós, að um
6000 smálestir af fóðurbæti
eru nú komnar til landsins til
(Framhald á 6. síðu)
H. Kr.

SKI^AUTGeRÐ
RIKISINS
SíaBiaiiiímcr vor verða framvegir:
Skrífstofan 7650 (6 línur)
vöruafgreiðslan 7658

Útvegun á fóðurbætl
Greinargerð frá laiidlniiiaðarráðuiieytinii