Tíminn - 25.02.1948, Blaðsíða 6

6
TÍMINN, miðvikudaginn 25. febr. 1948.
45. blað
GAMLA BIO
Pósttírinu hrlngir
alltaf tvisvar.
(The Postam Always Rings
Twice)
Amerísk stórmynd, gerð eft-
ir- samnefndri skáldsögu James
W. Cain, sem komið hefir út í
ísl. þýðingu.
Aðalhlutverk:
Lana Turner
John Garfield
Sýnd kl. 3, 6 og 9.
Bönnur börnum innan 16 ára.
TRÍPOLI-BIÓ
„Steinblómið.“
Hin heimsfræga rússneska lit
mynd sem hlotið hefir fyrstu
verðlaun á alþjóðasamkeppni í
Prakklandi. Efni myndarinnar
er gömul rússnesk þjóðsaga,
framúrskarandi vel leikin. Mynd
in er jafnt fyrir fullorðna sem
börn.
Leikstjóri: A. Ptusjko.
Myndittni fylgja skýringar-
textar.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Sími 1182.
KrejBiBÍiihakui*.
Mjög spepnandi frönsk stór-
mynd, geíð- eftir hinni þekktu
sögu eftir Paul Féval. Sagan
hefir konjjð út á íslenzku. í
myndinni eru danskir skýring-
artextar.
Aðalhlutverk:
Pierre Blanchar.
Sýnd kl. 5 og 9.,
Bönfliið tlörnum innan 12 ára.
Simi 1384.
HLJÓMLEIKAR KL. 7
Iðnskóli í sveit.
(Framliald af 4. síöu)
genginni athugun og samn-
ingum, sem ríkisstjórnin ein
getur látið framkvæma.
En sjálfsagt þykir þó, að
skóianum verði valinn stað-
ur í sveit, þar sem góður
kostur væri rafmagns til
þess að knýja þær vélar og
verkfæri’ er hann kann, að
nota í verkstæðum sínum.
Æskilegítyæri einnig, að hon
um væri Valinn staður, þar
sem gnægð væri jarðhita til
upphitunar híbýla hans og
verk,stæða, og í þriðja lagi
væri 'Kágkvæmt, að hann
væri þannig settur strax í
upphafi, að verkefni væru
nærtæk^jj byggingar íbúðar-
húsa í riæstu framtíð.
Sem dæmi um stað, sem
fyrir maygra hluta sakir væri
vþl fallinn til handa slíkvun
skóla, mætti nefna Varma-
rilíð j-.'g^agafirði, þar sem
vatnspfjca til rafvirkj unar er
nærtæk, mikill jarðhiti til
hitunar híbýla er fyrir hendi
og mikil verkefni fyrir bygg-
ingarmenn í stórri, sam-
felldri byggð umhverfis stað-
inn. Það skal þó jafnframt
tekið fram, aö á landinu eru
sjálfsagt til ýmsir fleiri stað-
ir, sem áþekk skilyrði hafa
að bjóða og gætu þannig
engu síður.komið til álita, er
skólastaöur yrði valinn.
Alþingi fær nú enn að
taka afstöðu til -þessa máls.
NYJA BIO
Alexamier’s Rag- !
tiiiae Band.
Músikmyndin fræga,
sýnd kl. 7 og #.
Síðasta sinn.
TIl alls vís.
Spennandi Sherlock Holmes
leynilögreglumynd.
Sýnd kl. 5. Bönnuð börnum
yngri en 16 ára.
TJARNARBIÓ
Sagan af Wassell
lækni
Gary Cooper
Laraine Day
Sýning kl. 5 og 9.
Bönnuð innan 14 ára.
MiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiimiimiiM
Tíminn
| Tíminn berst og Tíminn verst, E
I Tíminn skerst í leikinn nýtur |
É Tírninn festir trúnað bezt |
\ Tíminn gerzt á máiin lítur. E
Kr. H. Breiðdal. E
íiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimijii
Eftir því, hvernig sú afstaða
verður, má gera sér hug-
myndir um kröfur alþingis-
manna til húsnæðis —’fyrir
hönd alþýðu manna — og
jafnframt, hversu alvarlegum
augum þeir líta á flóttann úr
sveitunum til kaupstaðanna
og þá alveg sérstaklega til
Reykjavíkur.
„Slægíirþras44.
(Framhald af 4. síðu)
inn neinn kommúnistavinur,
þótt ekki vilji hann sam-
rekkja de Gaulle.
Ástæða til þessarar afstöðu
erlendra jafnaðarmanna er
auðskiidin. Eins fordæman-
legt og það er af kommúnist-
um að metameiraþjónustuna
við Rússland en umbótabar-
áttuna innanlands, eins for-
dæmanlegt væri þáð af jafri-
aðarmönnum og umbótaflokk
um öðrum að setja áróð-
urinn gegn Rússlandi ofar
innanlandsmálunum.
Fátt er nú þýðingarmeira
fyrir umbótaflokkana, sem
eru bæði andvígir kommún-
istum og íhaldi, en að varast
þá starfsaðferð auðvaldsins,
er felst í svo öflugum áróðri
gegn Rússum,að menn gleymi
öllu öðru og finnist umbóta-
mál heimalandsins ómerki-
legt „dægurþras.“ Ef þessi á-
róður bæri tilætlaðan árang-
Athugasemd
í 39. tbl. Tímans, sem kom
út 19. þ. m., er grein, sem
hefir fyrirsögnina SÍNK
SKÖMMTUNARYFIRVÖLD.
Greinarhöfundur átelur
það, að skömmtunaryfirvöld-
in veiti aukaskammta af kaffi
og sykri til samkomuhalds í
sveitum „svo nauma, að undr-
un sæti, og fullnægi hvergi
nærri þörfinni."
í tilefni af þessari grein
hefir viðskiptanefndin beðið
mig að koma á framfæri við
ritstjórn TÍMANS þeim leið-
réttingum eða skýringum, er
ég teldi að við þyrfti.
Eftir að ég tók við starfi
skömmtunarstjóra 15. ágúst s.
1. hefir verið fylgt -í einu og
öllu því fyrirkomulagi, sem
áður var um úthlutun á
aukaskömmtum til skemmt-
anahalds í sveitum, þ. e. að
úthluta ákveðnu magni af
kaffi og sykri, miöaö við þann
fjölda gesta, sem forstöðu-
menn skemmtananna gerðu
ráð fyrir að sækja myndu
skemmtunina, sé um skyn-
samlega áætlun mannfjöld-
ans að ræða. Magn aulca-
skammtanna hefir verið hið
sama og áður var, og hafa
ekki heyrzt um það neinar
rökstuddar kvartanir, að
magnið væri naumt, fyrr en
þessi greinarhöfundur vekur
máls á því. Skammtarnir hafa
verið, og eru enn t. d. handa
áætluðum 100 gestum: 5 kg.
sykur og iy2 kg. af óbrenndu
kaffi. Til samanburðar má
geta þess, að dagskammtur
100 manna af þessum vörum,
samkv. núgildandi skömmt-
unarákvæðum, er sem hér
segir: 5 kg. sykur og 1 kg. af
óbrenndu kaffi. Má af þessu
vera ljóst, að aukaskammt-
urinn til skemmtanahalds í
sveitum er á engan hátt svo
naumur, að undrum sæti,
þegar gestunum er gefinn
kostur á að fá jafnmikið á
skemmtuninni af þessum
vörum og þeir neyta venju-
lega allan daginn og kvöldið
með á heimilum sínum.
Um fyrirkomulag á úthlut-
unum þessara aukaskammta,
að þeir veitist af skömmtun-
arskrifstofu ríkisins í Reykja-
vík, en ekki af oddvitanum í
viðkomandi hreppi, er það að
segja, að það er haft svona
einungis til þess, að samræmi
náist um stærð þessara auka-
skammta í hinum ýmsu
hreppum. Reynslan hafði
sem sé leitt í Ijós, að tölu-
verðs ósamræmis gætti í þessu
efni, og að réttmæt óánægja
reis út af slíku. Langt er því
síðan að þessu var breytt á
þennan veg. Um slæmar póst-
samgöngur er óþarft að ræða
í þessu sambandi, sökum þess,
að forstöðumenn skemmtan-
anna sækja um þessa auka-
skammta nær undantekning-
arlaust símleiðis og fá inn-
innkaupaheimild í símskeyti
samdægurs eða næsta dag,
annaðhvort beint til sín eða
til viðkomandi verzlunar, ef
þess er óskað. Það skal fúss-
lega viðurkennt, að í sumum
tilfellum er hægara fyrir for-
(Framliald á 7. síðu)
þurrkast út og eftir verða
tvær fylkingar, kommúnistar
og auðvaldssinnar. Þetta
þurfa umbótaflokkarnir og
miðflokkarnir að varast,
mynda því með sér traustari
samtök og forðast ekki síður
að ónetjast auðvaldinu en
kommúnistum.
X+Y.
ur, myndu umbótaflokkarnir {
A. J. Cronin:
Þegar ungur ég var
Allt í einu tók ég undir mig ógurlegt stökk, þaut úr úr
herbérginu — út úr húsinu. Ég nötraði frá hvirfli til ilja, og
ég hljóp eins og brjálaður maður. Til hvers var ,aö stríða
og berjast — var ekki allt vonsvik og blekking? Hvað stoð-
aði að berjast gegn syndinni — hún var alls staöar og al-
drottnandi. Þarna hafði afi staðið fyrir framan. spegilinn,
burstað sig og strokið og snurfusað, glaður og reifur og full-
ur eftirvæntingar. Mér fannst ég hafa veriö svikinn í tryggð-
um. Og þetta hafði gert sá maður, sem ég hafði elskað og
treyst á.
Ég þráði það eitt að flýja frá hinni hræðilegu uppgötvun,
sem ég hafði gert. Ég hljóp bara beint af augum. Ósjálfrátt
hafði ég tekið stefnu upp til hæðanna, og þegar ég fór fram-
hjá garðyrkjustöðinni, var kallað á mig með nafni. Ég vakn-
aði sem af draumi. Murdoch stóö úti við hliðið — hann var
að klippa og jafna limgerðið. Ég nam staðar og rölti svo til
hans.
„Hvaö gengur á?“ spurði hann. Hann lagði frá sér klipp-
urnar, þerraði svitann af enninu meö stórri, brúnni hend-
inni og virti mig fyrir sér. „Maður skyldi halda, að þú hefðir
séð draug.“
Ég gat ekki svarað svona gamansemi — ég gat yfirleitt
ekkert sagt.
„Gengur þér námið illa?“
Ég hristi höfuðið. Mér var of þungt í skapi til þess, að
ég kærði mig um að tala við liann. En nú var forvitni Mur-
dochs vakin, og hann starði á mig rannsóknaraugum.
„Ég veit svo sem hvers kyns er,“ sagði hann loks drýldnis-
lega. „Sá gamli er auðvitað kominn í vætuna einu sinni
enn .... Er það ekki rétt til getið?“ sagði hann, þegar hann
veitti því athygli, hvernig mér varð við. „Hann tekur þá ekki
annað fyrir á meðan.“
„Tekur ekki annað fyrir!“ hrópaði ég, bólginn af vand-
lætingu yfir því, að hann skyldi tala svona gálauslega. „Þú
myndir varla segja þetta, ef þú vissir, hvað komið hefir
fyrir.“ Ég gat varla tára bundizt. „Ef fólk getur ekki einu
sinni reynt að lifa heiðarlegu lifi, þegar þegar það er kom-
ið á hans aldur . ...“
„Nú-nú,“ sagði Murdoch glaðlega, upp með sér af því,
hve fljótur hann var að geta í eyðurnar. Svo ropaði hann, dró
djöflarót upp úr vasa sínum, beit í hana og tók að japl^. á
henni. Hann kippti sér ekki upp viö neina smámuni.
Ég sneri mér undan, fölur og titrandi. Augu mín beindust
að vagni, sem ekið var upp veginn. Allt í einu fannst mér
þessi vagn, sem skrönglaðist þarna áfram með rykkjum og
skrykkjum, vera táknmynd alls lífsins — mér fannst ég hafa
lifað þetta allt einhvern tíma fyrir mörgum öidum.
„Nú skal ég segja þér eitt, drengur minn,“ sagði Murdoch
eftir stundarþögn. „Þú ert. að verða fullorðinn maður og
kominn tími til þess, að þú hagir þér samkvæmt því. Ég
veii líka, að þú ert greindur piltur, en ég hefi alltaf verið
auli við allt annað en garðrækt. En ég var samt ekki svona
einfaldur á þínum aldri. Afi gamli hefir alltaf verið svona.
Hann hefir alltaf haft gaman af kvenfólki. Það þótti honum
meira að segja meðan konan hans lifði, og þótti henni þó
vænt um hann.“
Ég þagði. Ég vissi ekki mitt rjúkandi ráð.
„Hann er nú einu sinni svona,“ hélt Murdoch áfram, „og
getur ekki á sér setið, þó að hann sé óneitanlega farinn að
reskjast. Mér finnst, að þú þurfir ekki að kippa.þér upp við
það.“
„Þetta er viðbjóðslegt,“ stundi ég.
„O-jæja — segjum það. En hvað er svo sem við því að
gera?“ Murdoch klappaði mér vingjarnlega á öxlina, og ég
gat ekki betur séð en hann ætti fullt i fangi með að verjast
hlátri. „Ekki held ég, að heiminum sé nein hætta búin af
þessum sökum. Og þú tekur þig á, þegar þú eldist ofurlít-
ið meira. Komdu nú og líttu á nellíkurnar mínar. Þaö er
engin skömm að þeim.“
Hann tók klippurnar og opnaöi hliðið. Ég hikaði við, en
skáskaut mér þó inn fyrir og elti hann að nýju vermihúsi,
er hann hafði verið að vinna að. Þar sýndi hann mér ótal
potta, sem í -voru nellíkurnar, er voru að því komnar að
springa út. Þetta var ný tegund, sem hann hafði sjálfur
ræktað, og hann var ekki lítið hreykinn, er hann sagði mér
aðferðina, sem hann hefði notað. Það var yfir honum ein-
hver ósegjanleg ró, þegar hann handlék þessi blóm sín,
reytti burt illgresi, sem skotiö hafði upp kollinum í pott-
unum kringum þau, og hlúði að þeim. Svo tók hann einn
pottinn upp af mikilli varfærni.
„Ég ætla að kalla þær Murdoch Leckie, ef mér heppnast
þetta vel,“ sagði hann, „Hljómar það ekki fallega? Mér