Tíminn - 05.12.1948, Blaðsíða 8

32. árg.
Reykjavík
5. des. 1948.
269. blað
Flyíaas* frásaj|Biir af eyfírxknua @g feÍMg-
eyskiaiií góSlaestainio
Fyrir nokkrum dögum kom út síöara bindið af Horfn-
um góSbestum eftir Ásgeir Jónsson frá Gottorp. Menn munu
eflaust minnast þess, bve fyrra bindið átti miklum vinsæld-
um að fagna, er það kom út fyrir tveim árum. Að þessu
sinni fjaílar Ásgeir um eyfirzka og þingeyska hesta. 3 bók-
inni er getið um 270 hesta.
Bók þessi er hálft fjórða
hundrað blaðsður og prýdd
rúmum íimmtíu myndum af
hestum og mönnum, er við
sögu koma. Bókaútgáfan
Norðri gefur bókina ut, og er
hún hin vandaðasta að öll-
um frágangi.
Lýsingarnar eru allar með
sama blæ og fyrr. Frásögn-
in er fjörleg, orðfærið kjarn-
mikið og hestavitið frábært.
Samning þessarar bókar hef-
ir þó verið örðugri fyrir Ás-
geir af þeim sökum, að hér
fjallar hann um menn og
hesta, sem hann þekkti fáa
eina af eigin raun, og varð
því að styðjast við frásagnir
annarra.
Tíðindamaður Tímans átti
stutt tal við Ásgeir í gær
vegna útkomu bókarinnar og
spurði hann um tildrögin að
henni og fleira varðandi
samningu hennar.
— Hyernig stóð á því, að
þú fórst að skrifa bækur um
hesta?
— Minningar um góða vini
langar mann ætið til að
geyma og gefa öðrum — eink
um þegar maður er farinn að
eldast. Tilgangur minn var sá
einn að forða minningum
nokkurra góðvina frá glötun,
og ég vona, að hann hafði
náðst.
— En þú hefir ekki viljað
láta staðar numið við skag-
firzka og húnvetnska hesta?
— Nei, en ef til vill hefir
það þo orðið hálfvegis óvart,
að lengra var haldið. Þó held
ég, að kynni mín af eyfirzk-
um og þingeyskum góðhest-
um um aldamótin síðustu
hafi miklu um það ráðið, að
ég hélt austur á hóginn. En
ekkert hefði þó orðíð af
þeirri ferð, ef þeir hefðu ekki
kreppt svo fast að mér sinn
frá hvorri hlið, Sigurður
Oddsson á Akureyri og Albert
Finnbogason,forstjóri Norðra.
— Jæja, dvaldirðu þar
eystra um aldamótin?
— Já, ég dvaldí nærfellt
þrjú ár á Akureyri og í Eyja-
firði um það leyti, oft hjá
Pétri Hallgrímssyni á Svert-
ingsstöðum, móðurbróður
mínum. Að vísu var ég þá
heilsulítill og undir læknis
hendi, en gafst þó kostur á
að kynnast ýmsum gæðing-
um bæði úr Eyj afirði og Þing-
eyjarsýslu. Á Akureyri og ná-
grenni hennar var þá allmik
ið um góðhesta og eins var
þar mikið um ferðamenn þá
— og flestir með hesta á þeim
árum.
Ég man til dæmis eftir þvi,
að ég kynntíst fjórum af-

m
im
SImke fyrls.* 3©© kl^kjMg'estl í ksspellssssMÍ,
vSessa I©kið er við.
í dag verður Hallgrímskirkja á Skólavörðuhæð vígð til
afnota fyrir Oallgrímssöfnuð. Hefir nú verið lokið við bygg-
ingu neðri hluta kórs hinnar. fyrirhuguðu kirkju ag er þar
nú komið hið snotrasta guðshús. Áttu blaðamenn þess kost
að skoða kirkjuna í gærdag.
Vígsluathöfnin fer fram
við guðsþjónustugjörð, sem
í Orðrórai nm brott-
för frá Berlín
framkvæmir Sigurgeir Sig
urðsson biskup, en báðir ]
prestar saínaðarins, sr. Jak- ]
ob Jónsson og sr. Sigurjón
Árnason, flytja stuttar ræð-
ur. Auk þess þjónar séra
Bjarni Jönsson fyrir altari.
Þetta hús er aðeins lítill
hluti hinnar miklu og veg-
legu kirkju, sem fyrirhugað
er að reisa á Skólavörðuhæð,
eftir hinni fögru teikningu1
nrófessors Guðjóns Samúels-
hnekkt
Rússar hafa komið þeim
orðrómi á kreik, að vestur-
veldin muni hætta loftflutn-
ingunum til Berlinar og fara
brott með allt sitt lið innan
tveggja mánaða.
sonar. Er miklll óhugi meSal 01a>’’ hershMSinei Banaa-
„a vtQirta ! rlkjamanna, mítmœlti i gœr
Skemmtisamkoma I
í Flóa
Asgeir Jónssön frá Gottorp
bragos hestum úr Þingeyjar- ]
sýslu, sem koma við sögu í
þessari bök. Það voru þeir i
Ingólfs-Blesi, Múla-Blesi, þá |
átta vetra, Ljótur Péturs á
Gautlöndum og Stígandi
Steinþórs á Litluströnd. Ég
var og á héraðshátíðinni á
Helgastöðum í Reykjadal ár-
ið 1398, og er mér hún minn-
isstæð. Þar fóru fram mikl-
ar og athyglisverðar kapp-
reiðar.
— Hvernig hagaðir þú efn-
issöfnun í bókina?
— Ég tók mér ferð á hend-
ur austur í Eyjafjörð og Þing
eyjarsýslu á slætti sumarið
1947 og hitti að máii ýmsa
gamla og nýja kunningja, er
við hesta voru kenndir. Það
kom þó brátt í ljós, að óger-
legt var að taka menn frá
cnnum um hábjargræöistím-
ann, setjast með» þá inn í
stofu og rekja þar sögu og
skrá. Mér ægði að fara fram
á slíkt. Ég tók því það ráð að
fá ýmsa valinkunna menn til
þess að safna fyrir mig heim
iidum um hesta og senda mér
síðan til úrvinnslu.
Brugðust menn yfirleitt vel
við þeirri beiðni, og fékk ég
margar góðar frásagnir, sem
ánægja var að vinna úr. Auð-
vitað barst ginnig margt, sem
var svo lauslegt, að ég hafði
ekki lag á að vinna mér það
til mat.ar. Varo því að láta
nægja fáar línur um ýmsa
hesta, sem e.t.v. hefðu átt
skilið lengri sögu. Sumir þætt
irnir voru þannig úr garði
j gerðir, að ég taldi réttast að
j birta þá óbreytta. Eru það
| einkum tveir þættir, sem hér
eru birtir sem eins konar bók
arauki, eftir þá Jón Haralds-
! son á Einarsstöðum og Sig-
, urð S. Bjarklind.
En öllum þeim, sern stutt
hafa mig að þessu verki með
ráðum og dáð, vil ég þakka
afnaðarfólks að halda á
fram kirkjubyggingunni strax
á næsta ári, og sækir um að
fá leyfi yfirvalda til að
steypa grunninn undir alla
kirkjuna.
Samt sem áður er það mik-
il bót fyrir þennan fjölmenna
söfnuð, sem telur um 14 þús-
und manns, að fá kapelluna
til guðsþjónustuhalda.
Kirkjan er öll hin smekk-
legasta að gerð. Sæti eru í
henni fyrir 250 manns, en
gólfsvæði er mikið, svo að
kirkjan rúmar um 300
manns.
Altaristaflan ,í kirkjunni
er sérstaklega fögur. Er það
kirkjurúða, með helgimynd-
um, sem gerð er úr brenndu
gleri með mörgum litum. Var
hún gefin hingað til lands
fyrir allmörgum árum til
Hallgrímskirkju af dönskum
manni, Storr að nafni.
af alhug, og þá ekki sízt góð-
ar viðtökur og fyrirgreiðslur
á ferðalagi mínu um sýslurn-
ar sumarið 1947.
— Hvert skal svo leitað
hesta í næstu bók?
— Nú er leitinni hætt. Ég
ætla ekki að skrifa meira um
þetta efni, heldur láta það
öðrum eftir, sem léttfærari
eru en ég. Ellin sækir nú fast
ar að mér með ári hverju og
færir mér erfiðleika í fang.
En mér þykir vænt um að
hafa fengið að fjalla um
þetta hugðarefni mitt áður
þessum orðrómi og kvað hann
ekki eiga við neitt að styðj-
ast.
Stúdentaóeirðir
í Kaíró
Miklar stúdentaóeirðir urðu
í Kaíró i gær. Kom til bar-
daga við lögregluna, og særð-
ust tuttugu stúdentar. Þrjú
hundruð stúdentar voru hand
teknir og settir í fangelsi.
Lögreglustjóri Kaíró-borg-
ar dó í gær af sárum, sem
hann hlaut, er stúdentar
vörpuðu handsprengju að
bifreið hans.
Dagrenning — félag f
f ungra Framsóknarmanna í i
| Flóa, efnir til skemmti- f
f samkomu að félagsheimil- i
l inu í Gaulverjabæ næstk. f
f laugardag. Hefst samkom- |
f an klukkan 8.39 síðd. Til f
f skemmtunar verður: Sjö i
| stúlkur syngja með gítar- f
§ undiríeik, kvikmynd verð- i
í nr svnd og ræður fluttar. f
aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiMiiiiicití
Yfirlýsing írá
stúdentaráði
Vegna blaðaskrifa út af
rseðu þeirri, er Sigurbjörn
Einarsson dósent flutti í
hátíðasal Háskólans 1. des.
á 30 ára fullveldisafmæli
stúdenta, viíl Stúdentaráð
lýsa því yfir, að skoðun sú,
er fram kom í nefndri ræðu
um hlutleysisstefnu íslands
var í samræmi við áður yf-
irlýsta stefnu stúdenta í
sjálfstæðismálum s þjóðar-
innar.
Sáttanefnd til
Palestínu
Allsherjarþingið hefir sam-
þykkt með litlum atkvæða-
mun tillögu Breta um skipun
sáttanefndar til þess að miðla
málum í Palestínu. Það er þó
mjög á huldu, hvaða. sjónar-
mið þessi nefnd á að leggja
til grundvallar starfi sínu.
sjóðs boðið út í dag
Sala fíréfsa liefsí á naorgisii, ea fyrsii drákt-
m* fer ffram 15. jan. 1©4©.
í nóv. s.l. voru samþykkt lög um nýjan flokk happdrætt-
isskuldabrcfa, sem ríkið ætlar að gefa út, en þetta er í raun-
inni 15 millj. kr. innanríkislán. Verður lántökunni hagað
með svipuðum hætti og í haust, en hún gaf skjótan árangur
eins og kunnugt er og seidust ö!l bréfin upp á skömmum
tíma.
Sala happdrættisskulda-
bréfanna mun hefjast á morg
un, og munu bréfin einnig
en ég leggst á bakið — í raun vera komin á sölustaði úti á
og veru er þetta ekki annað
en fátækleg þakkargjörð mín
sjálfs til vina, er ég á mikla
gleði að gjalda.
Þetta sagði Ásgeir, en hann
og bækurnar hans eru raun-
ar aðeins ein endursögn ís-
lenzka ævintýrsins, er svo oft
heíir gerzt, um „óskólageng-
inn“ íslenzkan bónda, sem
ástin á málleysingjunum og
starfið á gróandi jörð gerði
að skáldi eða rithöfundi með
hjálp góðra, meðfæddra
gáfna.
landi. Lániö á aðallega að
nota til þess að greiða lausa-
skuld ríkissjóðs við Lands-í
bankann, en hún er nú 39
millj. kr. og hefir myndazt
vegna ýmissa framkvæmda
ríkissjóðs, sem ákveðnar
hafa verið í lögum og ríkinu
gert að skyldu að afla fjár
til.
Dregið verður í þessu nýj a ]
A bréf. Verður einnig dregið
tvisvar á ári í þessum flokki
eins og hinum fyrri og vinn
lngafjöldinn er hinn sami.
Verður síðan dregið tvisvar-á
ári næstu fimmtán ár, en þá
fást bréfin greidd að fullu.
Ef menn eiga skuldabréf í
báðum flokkunum, fá menn
tækifæri til að keppa um 1844
vinninga fjórum sinnum á
ári og er unphæð þeirra allra
1.5 millj. kr., en heildartala
vinninga í báðum flokkum er
27.660.
í dag birtist hér í hlaðinu
happdrættisláni 15. janúar auglýsina frá ríkisstjórninni
1949 fyrsta sinn, og verða um fyrirkomulag þessa nýja
þessi skuldabréf merkt B, en happdrættisláns og er mönn-
skuldabréfin frá í haust eru um bent á að kynna sér hana.