Tíminn - 24.02.1949, Blaðsíða 1

Reykjavík, fimmtudaginn 24. febrúar 1949
IJmsögii sænska rííiíaffpællsiiig’ssígs Sveis
Rúnirnar á Kensington-
steininum ekki frá 14. M
Jansons.
Sœnski rúnasérfræðingurinn Sven Jansson er nýkom-
inn hingað til lands frá Ameríku, þar sem hann rannsakaði
-------—————-7
Ritstjórl:
Þórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Hélgason
Útgefandi:
Framsóknarflokkurinn
t~——----------------------~
33. árg.
Skrifstofur i Edduhusinu (
Ritstjórnarsímar: Í!
4373 og 2353 i;
Afgreiðslusími 2323. ji
Auglýsingasími 81300 íj
Prentsmiðjan Edda 4
t—.—------------------------ly
42. blað
ymsar foxnmenjar, meðal annars hinn fræga og margum-
deilda Kensingtonstein, sem fannst í Minnesota árið 1898.
Jansson hefir gert upp-
skátt, að hann telji risturn-
ar á steininum ekki frá því
á fjótrándu öld, en á honum
er sem kunnugt er ártalið
1362. Bendir hann á, að
steinninn hafi fundizt um
miðbik þeirra slóða, sem nor-
rænir menn námu aðallega
á síðari hluta nítjándu ald-
arinnar. Á bæ þeim, þar sem
steinninn fannst, hafði búið
sænskur bóndi, sem las mik-
ið, einlcum mannkynssögu,
að sögn þeirra, sem til þess
tíma muna.
Ennfremur hljóti málfræð
ingar að sjá, að málið á á-
letruninni á steininum sé
ekki eins og það var á fjórt-
ándu öld, heldur miklu lík-
ara því, sem á seinustu öld.
Niðurstaða þessa. rúnasér-
fræðings er því sú, að áletr
unin hafi verið gerð eftir að
landnám norrænna manna á
síðari hluta nítjándu aldar
hófst í Minnesota.
Þessi dómur Jansons mun
mörgum falla þungt, ekki
sízt mönnum af norrænu
kyni vestra, er bundið hafa
ofurást við þennan stein,
sem nú er geymdur í þjóð-
minjasafninu. í Washington.
Fyrningargjaldið
af hinnm stórvirku
jarðyrkjutækjum
Búnaðarþing fjallaði í gær
um greiðslu fyrningargjald^
af jarðyrkjuverkfærum.
Komst það að þeirri niður-
stöðu, að verkfæranefnd
hefði ákyeðið fyrningargjald
ið of hátt, og ófært væri að
lækka það hjá einstökum
samböndum, enda væri svo
ákveðið, að það félli niður,
er greitt hefði verið verð vél-
anna.
Hins vegar mælti búnaðar
þing með þvi, að fyrningar-
sjóðirnir væru geymdir í pen
ingastofnunum í hlutaðeig-
andi héruðum, og fengju jarð
ræktarsamböndin helming
þeirra til umráða, gegn á-
byrgð og greiðslu eðlilegra
vaxta.
Fáir Suðurnesja- |
bátar á sjó í gær !
Finain bátar ffrá
Kvflavík á sjó í gær
i gær voru aðeins fimm bát |
ar á sjó frá Keflavík og tveir !
frá Sandgerði. Afli var sæmi-
legur eins og að undanförnu. |
Hafa bátarnir flestir aflað!
15—20 skippund í róðri, þegar
gefið hefir á sjó.
Mikil aðsókn að
skopmyndasýning-
unni
Flestir vilja fá teikn
aða af sér mynd.
Mikil aðsókn er að skop-
myndasýningunni, sem þrír
listamenn halda í sýningar-
sal Ásmundar Sigurðssonar
við Freyjugötu. Höfðu í gær
skoðað sýninguna um 700
manns og hefir hún þó aðeins
verið opin siðan um helgi.
Þeirri nýbreytni að teikna
sýningargesti hefir veriö vel
tekið. Óska flestir eftir því
að láta teikna sig, en ekki
er hægt að hafa við, þar sem
Jóhann Bernharð hefir til
þessa einn teiknað á kvöldin
og eru um 300 manns á bið-
lista að fá sig teiknaða.
Skyndimyndir þær sem dregn
ar eru upp af sýningargest-
um kosta fimm krónur.
í oílum járnbrautarstöðvum í Kína, þar scm áhrifin frá innanlandsstyrjöldinni ná til, er fullt af flótta
fólki, sem hrakizt hefir allslaust frá heimilum sínum og' atvinnu. — Myndin hér að ofan er frá Shanghai.
Von til, að fullnað
Skeiðsfoss verði
á árinu 1951
H □ B
Ný vélasamstæða hefir verið liöntuð í Eng-
landl, og leyfi ern fengin.
Bæjarstjórn Siglufjarðar samþykkti í þessum mánuði
að taka tilboði frá ensku fyrirtæki um vélar og tæki til
stækkunar á Skeiðfossvirkjuninni. Á síða^tliðnum vetri var
að tillögu Framsóknarmanna í Siglufiröi hafizt handa um
undirbúning að fullnaðarvirkjun Skeiðsfoss, og er málið nú
komið þetta áleiðis.
Vélskipið Helgi
selur vel í
Bretlandi
Vélskipið Helgi frá Vest-
mannaeyjum seldi tæpar 100
lestir af ísvörðum fiski i Bret
landi í fyrradag fyrir um
fimm þúsund sterlingspund.
Helgi flutti ísvarinn bátafisk
frá Vestmannaeyjum.
Guðmundur Marteinsson
rafmagnsverkfræðingur gerði
útboðslýsingar á viðbótarvél-
um til Skeiðsfossvirkjunar-
innar, aflaði tilboðs og ann-
ast annan undirbúning í því
sambandi.
Nýja vélasamstæðan verð-
ur af sömu stærð og sú, sem
fyrir er — 2375 hestafla vatns
túrbína og 2000 kílóvatta raf-
all. Kaupverð allra tækjanna
er 7S0 þúsund krónur. Hefir
fjárhagsráð veitt leyfi til
kaupanna, og skýrir blaðið
Einherji í Siglufirði svo frá,
að Siglfirðingar eigi í þessu
efni sérstaklega mikið að
þakka raforkumálaráðherr-
anum, Bjarna Ásgeirssyni,
sem veitt hafi þessu máli mik
inn stuðning og greitt fyrir
því, að unnt yrði að panta
vélarnar sem fyrst.
Þrátt fyrir þetta eru ekki
likur til, að vélarnar komi
hingað til lands fyrr en 1951,
þar eð afgreiðslutími er lang
1 ur. En fullnaðarvirkjun ætti
þó að geta verið lokið síðari
hluta árs 1951. „Tekur þá við
rekstri og rafmagnsmálum
Siglfirðinga“, segir í Ein-
herja.
Erfitt að bjarga
Keflavíkurbátnum
sem
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiHiiiitiMiiiiimuini
| Hjaltlendingar
| taka aftur upp
[ - fornan sið
í Það er ævaforn siður á
i H-jaltlandi að halda á ári
í hverju víkingagildi. Er
| þessi siður talinn eiga ræt
Í ur sínar að rekja til vík-
§ ingaaldarinnar, er menn
Í fögnuðu hækkandi sól.
| Þessar sólhvarfahátíðir
Í kalla Hjaltlendingar nú
| „Up-Helly-Aa“.
Í Á stríösárunum féll þessi
| siðvenja niður, en nú hef-
I ir hún verið tekin upp
| að nýju. Hámarki sínu
Í náði hátíð þessi, er brennd
Í var, samkvæmt venju, hið
i þrjátíu feta langa víkinga
i skip, sem víkingurinn,
í Gissur jarl kölluðu þeir
i hann, kom á að landi.
Báturinn, Vonin, sem sökk
við bryggjuna í Keflavík ný-
lega liggur enn á hafsbotni.
Kafað var við bátinn í gær
og er hann talinn litið brot-
inn, en þó erfitt að ná honum
upp, þar sem hann liggur á
miklu dýpi. Sést aðeins á sigl
urnar um fjc*u. Gunnvör var
ágætisbátur 60 lestir að stærð
og er mikill skaði, ef ekki
tekst að fá hann jafngóðan
eftir þetta áfall.
Dettiíoss er væntamegur
til Keflavíkur í dag til að
taka þar frosinn fisk og í dag
alveg nýr þáttur í verksmiðju er verið að losa þar kolaskip.
Togaradeilan óleysl
Togaradeilan er enn óleyst.
en stöðugt er unnið að samn-
ingáumleitunum. Allir togar-
ar, sem komið hafa til hafn-
ar eftir 10. febrúar, hafa
lagzt við festar, og eru þessir
togarar þegar stöðvaðir:
Hvalfell, ísólfur, Skalla-
grímur, Þórólfur, Skúli Magn
ússon, Marz, Akurey, Kald-
bakur og Egill rauði.
Met í flutningunum
til Berlínar
Bretar og Bandaríþjamenn
settu í gær nýtt met við mat-
vælaflutningana til Berlínar
borgar. Fluttu flugvélar
þeirra 7900 lestir.