Tíminn - 14.04.1949, Blaðsíða 4

4
TÍMINN, fimmtudaginn 14. apríl 194g.
77. Mað
Ekki er nú vakurt, þótt riðiö sé..
Niðurlag
3.
Þegar búnaðarskólakenn-
arinn tekur sér fyrir hendur
að semja Búkolluævintýri,
verður hann að gæta þess, að
þrátt fyrir vissan stílblæ
verða þau að vera raunhæf,
állra helzt, ef efni þeirra er
tekið úr viðfangsefnum dags
ins, — þá er ekki heillavæn-
, legt að hafa að uppistöðu
puntstrá og lygi að ívafi.
. Ævintýraskáldið talar með
lotningu um halann á henni
Búkollu sinni, gerir gælur við
flórkleprana og segir að lok-
.-.w;
„Og nú við næstu kosning-
ar kemur að fjallinu. — Þá
inún koma í góðar þarfir bor,
‘'sem kommúnistar á Höfn
’hafa notað með mikilli elju-
' ‘semi til að bæta úr brýnni
méyzluvatnsþörf þorpsbúa".
Fyrir ókunnuga mun þessi
klausa um borinn vera tor-
/ skilin. Búkollusagan nær að
Ibví leyti svipleiftrum góðra
J 'ævintýra, að það verður að
"káfa niður í afgrunn athafn-
ánna til þess að finna perl-
una, sem orðið hefir höfund-
inum yrkisefni.
Ég ætla mér ekki í fram-
tíðinni að eiga í illdeilum við
Gunnar Bjarnason. Síður en
svo. En ummæli hans um
fjallið og borinn urðu tilefni
'Ii,-iþess, að mér þótti það skylda
mín að gefa lesendum hans
sannar upplýsingar um mál-
ið. Það er alltaf bezt að hafa
það, sem er sannast og rétt-
ast — jafnvel þó að það sé
óþægilegt fyrir meistara í
kynbótafræðum.
Og hér kemur ritskýring-
in á því, að umræddur bor
slæddist hingað til Horna-
fjarðar.
Allir þeir, sem fylgzt hafa
með þróun kaupstaða og
kauptúna á landi hér, vita,
að þar sem hafin er byggð
au.verður að reisa allt frá
.y/grunni. Verkefnin verða
io mörg og því erfiðari viðfangs
io-þess færri hendur, sem að
i þeim vinna. Þessvegna verð-
; ur smáþorpinu oft um megn
i að koma af eigin rammleik
i\[» framfaramálum sínum í æski
. legt horf, þróunin verður
• hægfara, því að stakkinn
i, uverður að sníða eftir efna-
.íailegri getu. Svo eru aðstæður
in .til framkvæmda mismunandi
ni.eítir staðháttum. Sumsstaðar
ibifalla fossandi ár og lækir í
grennd við þorpin, sjálfrenn
. ;andi vatn fæst kostnaðarlít-
imiS í hvert hús, vatnsaflið er
jubeizlað til ljósa, suðu og iðn-
• ■ aðar. Annarsstaðar eru olíu-
knúðar vélar ljósgjafinn, en
. neyzluvatni verður að dæla
úr. brunnum.
Hafnarkauptún er lítið
þorp, sem aðallega hefir vax-
ið á síðustu árum, enda bíða
hér margar og aðkallandi
framkvæmdir úrlausnar. Er
.. unnið að ýmsum þeirra. —
Hér verður að taka allt
neyzluvatn úr brunpum. Hef
ir oft verið rætt um, að nauð
synlegt væri að ná sjálfrenn-
andi vatni í þorpið. Hafði
verið fyrir stríð gerð lausleg
áætlun um 7 km. langa vatns
leiðslu ofan frá fjöllum.
Árið 1946 varð kauptúnið
sérstakt hreppsfélag. Þá um
vorið var hér kosin hrepps-
nefnd, er var skipuð 2 Sjálf-
stæðismönnum, 2 Framsókn-
Efíii* SifJsiFjést Jéitsson
armönnum og 1 Sósíalista. j
Hrépþsnefndin kom saman á j
fund 14. maí til að- kjósa sér.
oddvita. Mætur Sjálfstæðis-
maður varð fyrir valinu, fékk I
atkv. nefndarmanna; gegndi
hann oddvitastörfum, unz
hann fluttist búferlum héð-
an á síðastliðnu hausti.
Aldrei nokkurntíma kom til
ágreinings um afgreiðslu
mála milli þessara samstarfs
manna, samstaTfið hefir ver-
ið ánægjulegt. .i
, Hreppsnefnd Hafnarhrepps
kom saman á annan fund
sinn 17. mai 1946. Fyrsta mál
ið, sem tekið var fyrir á fund
inum, var: ,‘,Vatnsveita“.
Nefndarmenn urðu sammála
um, að eins og þá horfði í
dýrtíðarmálunum, væri ekki
gerlegt að leggja í fram-
kvæmdir með vatnsveitu of-
an frá fjöllum. Kostnaðurinn
yi’ði svo gífurlegur. Fékkst
síðar á því atriði samhljóða
álit sérfróðra manna. Hins-
vegar samþykkti hrepps-
nefndin einróma, að reyn-
andi væri að gera tilraun til
að ná í neyzluvatn með jarð-
borun i þorpinu. Hafði þá slík
jarðborun verið framkvæmd
á ýmsum stöðum með ágæt-
um árangri undir umsjón
rafmagnseftirlits ríkisins —
jaröborunardeild.
Þegar beiðni þessi barst
rafmagnseftirlitinu, var ver-
ið að bora eftir vatni í Vest-
mannaeyjum, í kjördæmi nú-
verandi fjármálaráðherra,
Sjálfstæðismannsins Jóhanns
Þ. Jósefssonar. Gekk borun-
in erfiðlega þar og loksins
endaði vatnsleitin án nokk-
urs árangurs. Var þá komið
fram yfir áramót 1947; bor-
inn síðan með tilheyrandi út-
búnaði fluttur til Hornafjai’ð
ar. Var hann hér í 4 mánuði
— 6 holur boraðar. Árangur-
inn varð ekki svo góður, sem
æskilegt hefði verið. Þó er
vatn fyrir hendi í nokkrum
borholum, áætlað nægilegt
núverandi neyzluvatnsþörf
þorpsbúa. Djúpvatnsdæla hef
ir verið keypt, fjárhagsráð
hefir veitt fjárfestingarleyfi
vegna virkjunarinnar, vonir
standa til, að vatnsgeymirinn
verði steyptur á komandi
sumri, og innflutnings- og
gjaldeyrisleyfi fáist bráðlega
fyrir pípum í vatnsæðar um
þorpið. Um fjárhagslega hlið
málsins er það helzt að segja,
að framkvæmdir hljóta mjög
að vera háðar þvi, hvernig
úr rætist í þeim efnum. Sam-
kvæmt lögum nr. 93 5. júní
1947 um aðstoð til vatns-
veitna, á að fást úr ríkissjóði
allt að helmingur kostnaðar
við jarðborun, vatnsgeyma,
dælur og dæluhús. Engan
styrk úr ríkissjóði hefir Hafn
arhreppur ennþá fengið til
umræddra framkvæmda. En
þess er að vænta, að hann fá-
ist svo sem efni standa til, —
því verður ekki trúað að ó-
reyndu, að Alþingi sitji að
störfum til að semja áfei’ðar-
falleg pappírslög.
Þetta er sagan um borinn,
sem Gunnar Bjarnason er að
dylgja með í ævintýrinu. Ef
eitthvað er misráðið við það,
að sú tilraun var gerð að ná
í neyzluvatn handa þoi’psbú-
um með jarðboruninni, þá
verður öll hreppsnefndin að
svara til saka. Þá hluti hefði
Gunnar Bjarnason átt að
kynna sér, áður en hann
gerðist sá slefberi að ala á
tortryggni og rógi í garð póli-
tískra andstæðinga. Sam-
herj um hans mun svíða sár-
ast rætni hans.
Hér skal kryfja heilindi
Gunnars Bjai'nasonar betur
til mergjar: Ef vatnsborunin
hefði borið þann árangur, að
komið hefði verið niður á
kraftmiklar vatnsæðar, sem
spýtt hefðu gosi úr iðrum
jarðar, — eða ef algerlega ó-
vænt hefði fundizt hér heitt
vatn — þá hefði innræti bún
aðarskólakennarans komið í
dagsljósið á eftirfarandi hátt
í dálkum ísafoldar:
„Undir forustu Sjálfstæð-
ismanna á Höfn voru hafn-
ar jarðboranir til að bæta
úr brýnni neyzluvatnsþörf
þorpsbúa . . .
Við Hornfirðingar ættum
að fara að kannast við það,
(Framhald á 6. síSuJ.
Stutt athugasemd
Sigtr. nokkur Benediktsson
frá Snæringsst. ræðst fram
á ritvöllinn í Tímanum 19. þ.
m. og hafði áður heyrzt að
grein þessi væri á leiðinni, en
tafir á orðið.
í nefndri grein stendur að
Gunnar Bjarnason og undir-
ritaður hafi vitað er ójárn-
uðu hrossin voru tekin í
haust.
Þarna fer Sigtr. með vísvit-
andi ósannindi, þar sem hann
var sjálfur staddur á þessum
markaði en hvorki Gunnar
Bjarnason eða undirritaður,
og þeir er héldu þennan mark
að töldu sig algerlega svikna.
Meðan Sigtr. hefir þennan
málflutning tel ég hann ekki
svaraverðan.
Næst, þegar hann finnur
köllun hjá sér að skrifa um
þetta mál, ætti hann að bæta
einum kapitula við, og það er
um hrossaræktun á síðast-
liðnu hausti hjá Hrossasölu-
félagi Húnvetninga og Skag-
firöinga. Þar er þetta upp-
lýst:
1. að hross úr Húnavatnssýslu
voru ekki tekin fyrr en kom
ið var fram í nóvember og
jörð freðin, þó voru þau
rekin járnlaus vestan úr
Vatnsdal til Akureyrar.
2. kostnaður við móttöku
hrossanna og rekstur varð
milli 80 og 90 kr. á hross
eða fjórum sinnum hærri
en árið áður.
3. að Sigtr. Benediktsson var
ráðinn rekstrarmaður og
rekinn nauðugur frá rekstr
inum heim til sín áður en
hann kapmist út úr sýsl-
unni. Ég mun svo ekki
svara . þessari persónu
meira enda þótt hann ráð-
ist á mig með svívirðingar
í annað sinn.
28. marz 1949.
Guðjón Hallgrímsson.
Nú fara, páskar í höntl og þeim
fylgja fimm fríir dagar hjá blaða-
mönnum Annars er það nú svo
með blaðamennskuna sem margt
annað, að það er dálítið erfitt að
mæla þjónustutímann í klukku-
stundum. Ef til vill dettur blaða-
maðurinn eftir langa leit ofan á
það, sem mest er um vert í starf-
inu. Fiskimaöurinn er ekki lengi
að draga fiskinn eftir að hann er
kominn á öngulinn og smalinn finn
ur sitt fé, þegar hann er kominn
þangað, sem það er. Það er stund-
urn líkt þessu með aflann okkar
við blaðamennskuna.
Blaðamennska er fjölþætt starf
og frjótt. Lesandinn vill að starfs-
menn blaðsins láti engar fréttir
fram hjá sér fara og honum fellur
það vel að þeir hendi líka á lofti
það sem skemmtilegt er og segi
vel frá því. Svo vill hann fá áróð-
ursgreinar um sín áhugamál og
ritgeröir um menn og málefni sam-
tíðarinnar. Ég hef til dæmis þreif-
að á því, að minningargreinar um
látna menn og lifandi eiga talsverð
an öruggan lesendahóp, þrátt fyrir
það, að oft gæti óþarfrar mæigi
og bragðleysis í þeim skrifum.
Minningargreinar eru sjálfsagðar,
en þær eiga að vera stuttorðar,
gagnorðar heimildir og glöggar
mannlýsingar. En þeir, sem á
annað borð eru ritfærir, geta sýnt
þá íþrótt í minningargreinum
engu síður en öðru. Og í því sam-
bandi vil ég aðeins minna á sumar
greinar Sigurðar skólameistara og
Jónasar frá Hriflu. En annars eru
það engin tíðindi þó að blöðin
birti góða minningargrein og þarf
ekki að tengja það við nein sér-
stök nöfn.
Minningargreinar eru vitanlega
hafðar svo, að yfirleitt særa þær
engan og því verða ekki deilur ut
af þeim. Öðru máii gegnir með
ritgerðir um bókmenntir og listir.
Þó að venjulegar bókagreinar blaða
og fleira séu í ýmiskonar auglýs-
ingastíl, kemur fyrir að þar eru
líka ádeilugreinar um bókmennt-
ir og listir og ekki alltaf sem sann-
gjarnastar. Og slíkar umræður geta
verið mjög gagnlegar og það raun-
ar alveg eins, þó að sumum, sem
þátt taka í þeim, sé annað betur
gefið en stilling og hófsemi. Hitt
er raunar fremur vöntun, hvað
sjaldan eru raunverulegar og veiga
miklar ritdeilur í blöðum um bók-
menntir og listir og andleg mál.
En skæruhernaður getur líka verið
góður.
Þessar hugleiðingar voru nú ef
til vill óþarfar og utan við, en þó
áttu þær að vera skýring á því,
að blaðamenn gætu svo sem undir-
búið störf sín, þó að þeir ættu
frídaga. Það væri hægt að viða
að sér efni til fróðleiks og skiin-
ings, svo að blöð þeirra nytu góðs
af, og það er hægt með mörgu
móti. Og vitanlega á alltaf að nota
frídaga þannig, að menn komi
hressari og betri til starfa sinna
aftur að hvíldardögunum loknum.
Og það vona ég að þessi hátíð sýni.
Blööin hafa skýrt frá því, að
allir skíðaskálar hér í grennd verði
fullskipaöir um páskana. Fólkið
leitar til fjallanna til að hrista af
sér borgarrykið. Um það er yfir-
leitt gott eitt að segja, þó að skíða-
skálaferðirnar geti líka orðið ieið-
inleg tízka, ef þær eru einkum
farnar til að láta félagana sjá
skíðabúninginn sem sameinar það
tvennt, að vera einkennisbúningur
og tízkuklæði, og svo er legið reykj-
andi á viðlegustað án nokkurra af-
reka. Ekki segi ég að slíkt sé al-
gengt, en leiðinlegt er að sjá ferm-
ingarbörn 'reykjandi í skíðaferð
upp um fjöll. En hitt verður al-
drei metið um of, að fjöldi fóiks
sækir sér þrótt og heilbrigði til
fjallanna og við óskum þeim til
hamingju og vonum að sem flestir
borgarbúar læri að njóta þeirrar
lífsnautnar, sem skíði og skaflar
hafa yfir að ráða.
En páskahátíðin er hátíð lífsins
og við hana er sérstaklega bundin
í hinum kristna heimi trúin á
sigur lífsins yfir dauðanum, upp-
risuna, eins og það er kallað, og
framhaldstilveru einstaklingsins.
Ég mun ekki að þessu sinni snúa
hugleiðingu minni í neitt trúboð,
en ég vona að þessi hátíð vorsins,
og það sem henni fylgir, geri okk-
ur ekki ónæmari fyrir undrum
lífsins, því að þrátt fyrir allt verð-
um við að viðurkenna, að lífið
sjálft er hið mesta undur, og „trú-
menn“ jafnt sem „vantrúaöir"
verða að beygja sig fyrir því og
játa að þeir skilja það ekki. En
með fordómalausri athugun getum
við þó lært að skilja og meta brot
af lögmálum lífsins og á þeim
grundvelli ættum við svo að byggja
trú okkar og lífsskoðun, hvernig
sem hún verður. — Gleðilega hátíð.
Starkaöur gamli.
Maðurinn minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi
Hafliði Balclvinssou
Hverfisgötu 123
vevður jarðsunginn frá dómkirkjunni miðvikudaginn
20. apríl kl. 1.30 e. h. Athöfninni verður útvarpað. Blóm
og kransar afbeðið.
Jónína H. Friðriksdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
Framkvæmdastjórastaða
Bandalag íslenzkra skáta
óskar eftir framkvæmdastjóra. Æskilegt, að
umsækjandi sé eöa hafi verið skáti. — Frek-
ari upplýsingar gefur skrifstofa Bandalags ís-
lenzkra skáta, Skátaheimilinu, Reykjavík. •—