Tíminn - 23.04.1949, Síða 3

80. blað
TÍMINN, Iaugardaginn 23. apríl 1949.
3
í slen.dingajpættir
h i
»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦#♦♦• ií i
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦ t. j? 1
Fimmtugur: Þórður
féíagssijóri í
Fimmtugur er í dag Þórður'
Pálmason, kaupfélagsstjóri í
Borgarnesi. Hann er fæddur
23. sept. 1899 í Höfða á Höfða
strönd, sonur sr. Pálma Þór-
oddssonar, er lengi var prest-
ur i Hofs- og Fellsprestakalli
og konu hans Önnu Jónsdótt- j
ur, prófasts í Glaumbæ, Haljs
sonar. Er sr. Pálmi enn á lífi
háaldraður. Ólzt Þórður upp
hjá foreldrum sínum, en hóf
ungur verzlunarnám, fyrst í
Samvinnuskólanum, og síðan
að afloknu námi þar, fór
hann . til Englands og starf-
aði þar um skeið hjá ensku
samvinnufélögunum. Að því
loknu kom hann heim og
gjörðist bókhaldari hjá kaup-
félagi Skagfirðinga á Sauðár-
króki um nokkurra ára skeið.
Árið 1928 réðist hann kaup
félagsstjóri til kaupfélags
Vestur-Skaftfeílinga í Vík og
gengdi því starfi í 5 ár. Árið
1933 tók hann svo við forstöðu
kaupfélags Borgfirðinga í
Borgarnesi og hefir haft það
starf m_eð höndum um 16 ára
skeið. í forstjóratíð Þórðar
hefir kaupfélagi Borgfirðinga
aukizt mjög vöxtur og við-
gangur, og hagur þess eflzt
og blómgazt jafnt og þétt.
Hefir félagsmönnum fjölgað!
stórum og almenn viðskipti
þess aukizt að sama skapi.
Auk þess hefir félagiö bætt
við sig ýmsum nýjum starfs- !
greinum í stjórnartíö hans. j
Á þessu tímabili hefir hið.
myndarlega mjólkursamlag
félagsins risið frá rótum og I
fært út kvíarnar ár frá ári.
Einnig hefir félagið reist nýtt1
og fullkomið slátur- og frysti1
hús í Borgárnesi í stað gam-
als sláturhúss og í sambandi
við það tvö sveitasláturhús á
félagssvæöinu. Þá hefir það
og komið upp og rekið sauma
stofu um nokkurra ára skeið
og nú fyrir skömmu einnig
stofnsett myndarlegt vélavið
gerðarverkstæði í samlögum
við Finnboga Guðlaugsson í
Borgarnesi, sem er forstöðu- j
maður þess. Loks hefir það j
um þriggj a ára skeið rékið!
umfangsmikla bifreiðastöð,!
er annast mestalla þunga-
vöru- og flóksflutninga um
héraoið: Þó að jafnumfangs- j
mikil starfsemi og sú er
félagið hefir með höndum, sé
að sjálfsögðu árangur sam-
starfs og samráða margra
góðra manna, er hitt auðsætt,
að megin ábyrgðin og vánd-
inn hvílir á herðum forstjóra
þess. Forsjá hans og hygg-
indi hljóta' því að verða af-
gjörandi um farsæla afkomu
og oryggi stofnananna, og
reynslan hefir sýnt að Þórð- I
ur Pálmason var þessum'
mikla vanda vaxinn. Jafnt og
þétt í öruggum áföngum hef-
ir þessi ómetanlega viðskipta
lífæð héraðsins eflzt og auk-
izt undir stjórn hans og hand
leiðslu undanfarin 16 ár. Tel
ég félaginu og héraðinu mik-
ið lán að fá að njóta starfs-
krafta hans þetta umbrota-
tíma'úl, en honum líka að fá
að njóta hinna miklu verk-
* efna. Félagið hefir vaxið með
honum og hann hefir vaxið
með því. En þannig verður
alltaf árangur góðrar sam-
vinnu og heilbrigðrar.
Pálmason, kaup-
Borgarnesi
Fáein orð um prent-
villu 0. fl.
Efíir séra Pörstein
lljörnsson
Ég sé að kollega S. V. hefir
sent mér svar við greinar-
korni mínu hér í blaðinu í
fyrra mánuði. Vill hann þó
um sem fæst tala. Er það
skiljanlegt og ber að virða.
Ekki var heldur ætlun mín að
leggja út í ritdeilu. En með
því að þetta ýtti heldur undir
mig að senda þessu góða blaði
smáleiðréttingu, sem vel má í frásögninnl, ,,og þeim
kallazt hégómleg, þá er víst vanda, sem læknunum er á
Drykkjuskapur í Danmörku
Eftir -Pétnr Si^nrðsson
I nóvember s.l. birti norska
blaöið, Folket, grein með
þeirri yfirskrift, að drykkju-
skapur færi i vöxt í Dan-
mörku. En danskt blað
hafði þá endursagt ræðu,
sem prófessor dr. med. Einar
Thomsen hafði nýlega flutt
um hættur hins ölvaða
manns.
„Það var ófögur mynd, sem
prófessorinn brá upp af á-
standinu í Danmörku," segir
Auk aðalstarfs síns við
kaupfélag Borgfirðinga, hefir
Þórður Pálmason tekið meiri
og minni þátt í fjölda mörg-
um öðrum framfara- og at-
hafnamálum héraðsins og
Borgarneskauptúns, t. d. lengi
verið í hreppsnefnd kauptúns
ins, haft með höndum fram-
kvæmdastjórn fyrir útgerð-
arfélag m.s. Laxfoss o. fl. o.fl.
í stjórn Sambands ísl. sam-
vinnufélaga var hann kosinn
árið 1939 og endurkosinn
þrisvar eftir það, síðast síð-
astliðið ár.
Þórður Pálmason er ágæt-
lega greindur maður og
gegn, prúður i framgöngu,
hæglátur og yfirlætislaus.
Alvörugefinn hversdagslega,
þéttur á velli og þéttur í
lund, en þó glaður og reifúr,
gefist tóm í góðra vina hópi.
Hann er kvæntur Geir-
laugu Jónsdóttur, hrepp-
stjóra á Bæ á Höfðaströnd,
óvenjulegri myndar- og táp-
konu! Eiga þau þrjú börn, tvö
uppkomin, dóttur og son, og
eina dóttur á æskuskeiði. Er
heimili þeirra hjóna alþekkt
fyrir myndarskap, glæsileik
og gestrisni. Lengst af hafa
þau búið í fremur þröngum,
fornfálegum húsakynnum, í
gömlu „faktorshúsi", sem fé-
lagið eignaðist í Borgarnesi.
Samt var heimili þeirra allt-
af óvenjulega aðlaðandi, og
þar var alltaf óvenjulega
gestkvæmt og gestir fundu
aldrei svo mjög til þrengsla,
þótt margir væru aðkomandi.
En fyrir þremur árum reisti
félagið nýjan kaupfélags-
stjórabústað í Borgarnesi,
fagurt hús og vandað, sem
hæfir hinni ábyrgðarmiklu
og vandasömu stöðu, er hvíl-
ir á herðum þess manns, sem
á hverjum tima er falin for-
sjá umsvifamesta og afdrifa-
ríkasta athafnafyrirtækis
héraðsbúa. En um íeið fengu
þau kaupfélagsstjórahjónin
bústaö, sem hæfir umsýslu
þeirri, er starfinu fylgir,
rausn þeirri, sem þeim er í
blóð borin og heimilisbrag
þeim, er þau hafa skapað.
Vinir Þórðar og velunnar-
ar senda honum við þennan
æfiáfanga hans þakkir fyrir
unnin störf og góð og gömul
kynni og óska honum þess,
að einnig í framtíðinni fari
þar saman farsæld í störfum
í annárra þágu og eigin heill.
Bjarni Ásgeirsson.
ýÚMÍii Yímahh
bezt að hnýta þar við fáein-
um orðum. Svo er mál með
vexti, að þrjár prenvillur voru
í þessum nefnda greinarstúf:
,,uppgefna“ í stað ,,ugglausa“,
„þjótandi“ í stað „fjúkandi"
og biskupstitill kominn við
nafn séra Jóhanns Hannes-
sonar, úr hverju eða hvaðan
höndum, er verða að með-
höndla, á sjúkrahúsunum,
heldur til þess að verða
drukknir. Drukkið væri ódýrt
og vont áfengi og í svo stór-
um stíl, að ekki þyrfti nema
litla morfínsprautu til þess
að sjúklingurinn dæi. Það
væri þetta, sem gerði lækn-
unum svo erfitt að með
höndla slasaða, ölvaða menn.
Þegar þessir tveir sérfróðu
menn, læknar og prófessor-
ar, höfðu lýst hinu ömurlega
ástandi, talaði dr. Jaeobsen
um „Antabus“ töflurnar. Þá
höfðu þær verið notaðar
handa 300 sjúklingum eöa of
drykkjumönnum. Hann gerði
stöðugt fleiri og fleiri slas- | ráð fyrir, að eítirlit með þess-
aða og Ölvaða menn. Það er , um mönnum kynni að þurfa
ömurleg sjón að sjá, hvernig að hafa allt að því í fimm ár.
ölvaður maður trýllist, og ef ' Af 50 sjúklingum, sagð^lp.nn,
hann slasast, á læknirinn oft j að 29 hefðu komizt á réttan
mjög erfitt með að með-jkjöl á þriggja mánaða tíma.
höndla hann. Stundum deyja Flestir hinna voru og á báta-
úi veiöldinni veit ég ekki. Lík | Slfkir sjúklingar í höndunum vegi.
á lækninum, eingöngu sökum
Prófessorinn gat þess og,
, börn. Hann segist hafa orðið
hvað eftir annað að með-
höndla ölvuð börn, sem færð
ist það helzt fyrirboða. Ann-
að eins hefir skeð! Jafnvel 1 öfurövunar'
uppnefni hafa stundum síðar
meir orðið heiðursnöfin. Og
nóg um þetta.
Vel má nú vera, að ég hafi
gengizt inn á meira en ástæða
var til fyrir hönd séra Jó-
hanns. Hafði ekki annað við
að styðjast en ummæli hans
úr grein S. V. Og þótt eflaust hafi verið tU hans a sJukra-
séu þar rétt hermd, þá skiptir husið' Einn 10 ára, dreng nefn
samband oft nokkru máli. • |r hann’ sem stolið hafi pen-
Svo er ekki heldur alveg ó- in8'akassa og 12 íeiðhjólum
hugsandi, að víðar kunni að tJi Þess að ná í peninga til
vera pottur brotinn, hvað áfenSiskauPa- Hann endaði
prentvillur snertir, en á heim ræðu sína> segir blaöið, á
ilum vorra blaða. Þeim hugs- Þeim orðum: „að drykkj u-
anlega möguleika skal þó skapurinn keyrði fram úr öllu
sleppt. Fyrir stuttu frétti ég hófi. Hann væri óskaplegur.“
Hvað segj a nú danskir and-
banningar og mennirnir, .sem
stöðugt byggja vonir sínar á
að nú væru það ekki aðeins j fræðslu. Vissulega eru Danir
karlmenn, sem drykkju, held menntuð þjóð og mikið er þar
ur einnig konur og jafnvel auðvitað um alls konar upp-
það, að í sumar sem leið hafi
verið til umræðu á Norður-
Ennfremur er þess getið, að
á einhverjum læknafáðsfundi
nú ekki til þess að njóta þess,
1
löndum, að það landið (Noreg j hafi prófessor Möller staðfest
ur) sem „offramleiðslu“ hefðijmíög vitnisburð dr. Thom-
af guðfræöingum, kynni að sens um hinn óstjórnlega
geta hjálpað hinum um1 drykkjuskap, menn drykkju
nokkra, einkum Svíþjóð, sem
hefði of fáa. Þá yar í norsku
blaði „Samleren“ nýlega get-
ið um, að sænskur biskup
Gullberg aö nafni, væri þessa
mjög fýsandi og teldi auðvelt
að sigrast á þeim formsatrið- I«
um er þessum innflutningi á \\
prestum er til trafala. Kveð- |::
ur hann þetta mikilsvert mál
fyrir einingu norrænna
kirkna. Einnig er þarna getið
ummæla eftir Bergrav
biskup. Segir hann á hihn
bóginn, aö þessi „offram-
leiðsla“ hjá þeim í Noregi sé
að mestu tilbúningur. Þeir
geti naumast séð af nokkr-
um guðfræðingi eða presti.
„Auk þess,“ segir hann „Sví-
ar vilja nátturlega fá þá
beztu, sem vér höfum, en þá
viljum vér hreint ekki losna
við.“ Þetta segja nú þeir. Og
má af því sjá, að þarna hefir
verið um svolítið meira að
ræða en klókindin tóm úr ein
um lítilþægum íslendingi.
Einmitt af því að þessar um-
ræður hafa staðiö yfir hefir
norski blaðamaðurinn minnzt
á málið við séra Jóhann. Um-
mæli Berggravs létta voirandi
áhyggjunum af S. V. í þessu
efni og sýna að varla muni
hér þurfa á að halda „aðför
að lögum.“
Kemur þá að hinum sterka
leik. Því að vissulega mun það
þykja snjallt aö geta sýnt
fram á að vitnum beri ekki
saman. Og samt er þessi saga
ekki öll. Minum vitnuin ber
saman. Veit ég, að hinn hisp-
I ursíáusi merkismaður Jón
prófeSsor Helgason sági ýmis-
(JFramliald á 6. síðu).
lýsingu og fræðslu. En þetta
hefir löngum reynst og veiga-
lítil meðul til þess að bjarga
afvegaleiddu mannkyni og
siðgæði yfirleitt. Þar þarf að
kóma til sterkari öfl. Annað
hvort verður máttug trú að
koma til sögunnar og stjórna
manninum innan frá, eða
sterk löggjöf, sem stjórnar
utan frá. Allt þar á milii get-
ur verið gott og miðað smátt
og smátt til þess að þoka
mannkyni fram á við, en það
nægir ekki gegn hinum illu
öndum áfengisneyzlunnar,
styrjaldabrjálæði og öðrum
vei’stu óvinum mannkynsins.
Þar dugar aðeins hið rnátt-
uga.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦♦
H
H
H
♦♦
♦♦
H
U
H
|j frá Bæjarsímanum í Reykjavík |
j| og Hafnarfirði |l
Að gefnu tilefni skal á það bent, að símnotend.wn er «
j|*.óheimilt að leigja eða selja öörum símanúmer eða'SÍma,; ||
I: er þeir hafa á leigu frá bæjarsímanum. Brot gégn á- H
kvæðum þessum varða m. a. missi símans fyrirvara- S
laust (sbr. 6. lið skilmála fyrir talsímanotendur lahds- , H
S símans, bls. 20 í símaskránni 1947—1948).
::
II Reykjavík, 23. april 1949.
Bæjarsímastjórinn;
5
iiiiiiiuiimiiiimiiiiiiiiimiiiiiiimiimiiimiiiiiniimimiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiimiimiiimmiiiiiiiiiimimiHnini'T
I Skógræktarnámsför til Noregs |
Þremur eða fjórum ungum Reykvíkingum mun aö |
Í líkindum, fyrir atbeina Skógræktarfélags íslands, gef- |
| ast kostur á að taka þátt í för til Norður-Noregs fyrri |
í hluta júnímánaðar til náms í trjáplöntun o. fl. skóg- |
| ræktarstörfum. 1
Þeir, sem kynnu að óska að taka þátt í þessari vænt- |
I anlegu för sendi umsókn til Skógræktarfélags Reykja- |
1 víkur, pósthólf 781, Reykjavík, sem fyrst.
Nánari upplýsingar gefur formaður Skógræktarfélags |
| Reykjavíkur, Gúðmundur Marteinsson, sími 1929 eða |
| 5896.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiumiiiiiiiiiiiiis
I =