Tíminn - 04.08.1949, Qupperneq 7

161. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 4. ágúst 1949
Álirif kvikmyiada
(Framhald aí 4. síðu).
eftir aö berjast og lenda í
ævintýrum.
Fjöldi skólabarna sagði, að
kvikmyndir gæfi þeirn löngun
eftir að gera eitthvað, sem i
frásögur væri færandi.
Stelpurnar fengu þrá eftir
að vera betur klæddar og
daðra. Kynhvötin æstist, og
þær urðu siðleysinu frekar að
bráð.
Mörg börn sögðu, að þau
vildu gera hið sama og þau
höfðu séð í kvikmyndum.
í fangelsum og betrunarhús j
um kvaðst fiöldi fanga hafa
lært afbrotatækni í bíó.
Um helmingur fanganna
sagði, að þeir hefðu fengið
löngun til að bera vopn, 28%
fékk áhuga á ránum og árás-
um á fólk, 21% langaöi til að
snúa á lögregiuna.
Yfirleitt höfðu kvikmynd-
irnar þau áhrif á flesta, að
þeir þráðu betri lífskjör. Vildu
hafa nóga peninga, og lifa í
auði og allsnægtum.
Börnin fengu þá hugmynd
að þetta væri ekki mikil vandi.
Um áhrif kvikmynda á
heilsu barna er það að segja,
að þau eru oft mjög slæm.
Æsing sú, er þau komast í,
skemmir bæði æðar og tauga-
kerfi barnanna.
Af 237 skólabörnum höfðu
93% orðið mjög hrædd á kvik-
rnyndum. Af 458 barna hóp
höfðu 61% átt bágt með svefn
eftir að hafa íarið í bíó. Áhrif-
in svöruðu til þess, að hvert
þeirra hefði drukkið tvo bolla
af sterku kaffi rétt áður en
þau fóru í rúmið, eða verið á
ferli fram á nótt.
Af börnum, sem fengu lágar
einkunnir í skólum, sóttu %
þeirra mikiö kvikmyndahús.
Þau börn, er oft fóru í bíó,
höfðu mest gaman af æsandi
myndum, og höíðu dálæti á
kúrekum og sporti. Hin, sem
sjaldan fóru í kvikmyndahús,
höfðu mestan áhuga á fræð-
andi myndum.
Þegar spurt vár um það,
hvort börnin vildu heldur
verða prófessor eða kvik-
myndaleikari, svöruðu flest
þeirra, er sjaldan sóttu bíó,
að þau vildu heldur verða
prófessor. En hin, sem oft
sóttu kvikmyndir vildu flest
verða leikarar.
Þau voru einnig spurð að
því, hvort þau vildu heldur
verða prófessor effa kúrekar.
Þau, sem oft fóru í bíó,
völdu flest kúrekann, hin
prófessorinn.
Þá var spurt: I-Ivort viltu
heldur likjast Helen Hunter,
sem er komin í læknaskóla,
eða feta í fótspor Sally O.
Dare, sem um þessar mundir
Ieikur fyrsta hlutverk sitt í
Broadwsy-leikhúsinu? — Þau
börn er oft fóru í bíó vildu
flest feta í fótspor Sally O.
um skoðun eftir að hafa séö
mynd þessa, og urðu friðar-
sinnar.
Sama máli gegndi um 214
unga stúdenta.
Eftir að hafa séð tvær kvik-
myndir, er hylltu frið, urðu
þeir talsmenn friðary
Sumar kvikmyndir eru
þannig úr garði gerðar, að
þær auka hatur og fyrirlitn-
ingu á-öðrum þjóðum og kyn-
ílokkum.
En myndir, sem sýna ágæti
þjóðar eða þjóða, efla velvild
áhorfenda til þjóðarinnar eða
þjóðanna, sem um er að ræða.
Börnum er tamt að trúa því,
sem sýnt er í kvikmynd, þó að
það sé fjarri lagi, eða alger-
lega rangt.
Þær kvikmyndir, er mest
! verka á tilfinnihgar barna,
hafa dýpst áhrif.
Það má segja, að hinar
ameríkönsku rannsóknir hafi
leitt í ]jós sama sannleika. eða
útkomu og annars staðar .hef-
ir fengist.
Sta&setning semení-
verhsniið$unnar
Dare, þau, sem sjaldan fóru
vildu flest velja læknisfræð-
ina.
Börn, er oft sækja bíó, hafa
yfirleitt verra álit á lögregl-
unni en hin. í kvikmyndum er
oft gert lítið úr lögreglunni.
Álit þeirra á þjóðum og kyn
ílokkum mótast einnig mjög
af kvikmyndum.
301 barn í Illinois, á aldrin-
um 7—12 ára, voru spurð
spjörunum úr.
Þau sögðu skoðanir sínar á
hernaði, um það bil mánuði
eftir að þau höfðu séð kvik-
mynd, sem var mótstæð hern-
aði, eða friðarmynd. Það var
(Framliald af 3. slðu).
töxtum er ekki hægt að flytja
sementið þessa vegalengd
fyrir minna en kr. 80.00 pr.
tonn, þótt gjört s-é ráð fyrir
að bifreiðin fái fullfermi af
vörum einnig í bakaleiðinni.
Þessi aukni flutningskostn-
aöur á þennan hluta' fram-
leiðslunnar nemur minnst
kr. 400 þús. árlega. Þegar
þessi hluti dreifingarkostn-
aðar sementsins er tekinn
með er hagnaðurinn fyrir
þjóðarheildina því orðinn um
kr. 270 þús., Akranesverk-
smiðjunni í vil, eða rúml. kr.
3,50 pr. tonn. Vera má að eitt
hvað mætti lækka þennan
flutningskostnað, en til þess
að lækka hann nægilega mik
ið til þess að Akranes og Ör-
firisey standi jafnt að vigi
að þessu leyti þyrfti flutn-
ingskostnaðurinn þessa vega
lengd að fara niður í kr. 27,00
pr. tonn sem má teljast mjög
hæpið að hægt verði að koma
honum.
i í skjh’slu okkar gerðum við
ráð fyrir að ódýrast yrði að
nota í sementið innfluttan
(kisilsand. Þó vissum við að
1 nota mátti hverahrúður sem
orðið hefði að taka fyrir aust
an fjall eða kisilleir, sem
finnst skammt frá Lækjar-
'botnum við Hellisheiði, en við
gjörðum frekar ráð fyrir að
dýrara yröi að nota þessi efni
vegna ílutningskostnaðarins.
Var þá ekki vitað um önnur
hentugri innlend efni. Síðan !
nefndin skilaði áliti .hefur
verið haldið áfram að svipast
eftir nothæfum innlendum
kisilefnum. Nýlega fórum við
dr. Jón Vestdal ásamt Jóhann
esi Áskelssyni jarðfræðing í
leit að kisil um sunnanverðan
Borgarfjörð. í förinni voru
einnig þeir Sigurður Símon-
arson og Þorgeir Jósefsson
frá Akranesi. Fundum við á
nokkrum stöðuin eigi alllangt
frá Akranesi efni sem' inni-
heldur milli 70—80% af kisil.
Sú náman, sem best liggur
við er í botni Hvalfjarðar og
inniheldur 84% af kisil. Er
þar um mikið magn að ræða,
|sem liggur við sjávarmál,
þannig að auðvelt er að taka
það á pramma flesta daga
| árs. Þetta efni verður mun ó-
'dýrara að nota en innfluttan
að heita má, að öll efni séu
fundin í sementið . skammt
frá Akr^iesi. Má telja full
víst að ódýrara verði að flytja
kisilinn frá Hvalfjarðarnám-
unni til Akraness en að flytja
kísilleirinn frá Lækj arbotn-
um til verksmiðju í Örfiris-
ey, einkum vegna þess að
kísilleir sá inniheldur milli
60 og 70% af vatni og þarf
því að flytja þeim mun meira
magn af. honum til þess að
hann nægi í-sementiö. Hval-
fjarðarkísillinn inniheldur
1 nær ekkert vatn, en í staðinn
þarf að mala hann.
! Af þessu má það vera aug-
Ijóst að þótt munurinn á
Jstofn- og reksturskostnaði á
; sementsverksmiðju á þessum
, tveim stöðurn sé ekki mikill,
þá er hann þó af frarnan-
| greindum ástæðum Akranesi
í vil.
Ýms önnur atriði koma líka
til greina og skulu nú athug-
uð þau helztu.
Eins og stendur er nú til
á Akranesi nægileg ónotuð
raforka fyrir verksmiðjuna
frá Andakílsvirkj uninni. í
Reykjavík er rafmagnsskort-
ur tilfinnanlegur og lítur út
fyrir að svo verði næstu árin,
því að allar aðstæður eru
þannig að flest bendir til þess
að áburðarverksmiðjan verði
helzt sett við Reykjavík. Raf-
orkuþörf áburðarverksmið j -
unnar er það mikil, að ekki
virðist gerlegt að hlaða meiri
orkuneyslu á næstu fyrirhug-
aða Sogsvirkjun ofan á eðli-
legar þarfir til annarra nota,
ljósa og orku fyrir Reykjavik
og Suðurlandsundirlendið. Þá
má geta þess að Akraneshöfn
getur annað mun meiri um-
ferð ne nú er þar en Reykja
víkurhöfn er þegar yfirhlað-
in. (Auk þess. hefur Akranes-
bær boðið verksmiðj unni
ókeypis lóð og ívilnanir um
hafnargjöld).
I Þá er að lokum að minnast
á eitt atriði sem telja verður
all-veigamikið fyrir þjóðfé-
lagslegt öryggi, og það er að
dreifa hinum stærri atvinnu-
stöðvum um landið. Eins og
áður er fram tekið þykir sýnt
að sökum raíorku- og sam-
gönguskilyrða verði ekki hjá
þvi lcomist að reisa hina fyr-
irhuguðu áburðarverksmiðj u
í námunda við Reykjavík. Það
virðist því einsætt útfrá áður
nefndu sjónarmiði, að velja
öðru hinna fyrirhuguðu stór-
fyrirtækja staö í öðru byggð-
arlagi, ekki síst vegna þess
1 aö öll rök benda til þessýað
'sú staðsetning sé út af fyrir
sig, bæði hagkvæmari og- eðli
legri.
I Auk þess hefur Akranes
mikið og gott, en lítt numið
uppland og kaupstaðurinn er
tengdur einu blómlegasta
landbúnaðarhéraði þj óðarinn
TrésmíBavélar og
áhöld tii sölu
Trésmíöavélar og áhöld, sem skemmdust í bruna'í'
trésmíðaverkstæði Almenna byggingafélagsins eru til
sölu. Til sýnis á brunastaönum, en tilboð sendist á
skrifstofu vora fyrir kl. 4 n. k. föstudag. 'V*
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
Gætið þess að hirða og verka vel allar húðir og
skinn, er til falla á búum yðar og afhenda þær Kaup-
félögunum til sölumeöferðar.
Reynslan mun hér eftir sem hingað til færa yðui
sanninn um það, að með því móti fáið þér hagstæð-
ast verð.
£antbtm<i Ui AatftViHnufiélacfa
Ferffafélag íslands
ráðgerir að fara 8 til 9 daga
skemmtiferð austur í Horna-
fjörð og Öræfi. Lagt verður af
staö 12. þ. m. og flogið til
Hornafjarðar. Farið landveg
um Suðursveit yfir Breiða-
merkursand í Öræfin og dval-
ið þar nokkra daga. Þá farið
vestur Skeiðarársand að
Klaustri og dvalið þar einn
dag, en síðan til Reykjavik-
ur. Upplýsingar og áskriftar-
listi í skrifstofunni, Túngötu
5.
Eldurinn
gerlr ekkl boð á undan sérl
Þelr, sem eru hyggnlr,
tryggja strax hjá
Samvinnutryggingum
Notnð íslenzk
frímerki
kaupl eg ávalt hæsta verði.
Jón Agnars, P.O. Box 356,
Reykjavlk.
£utfta/‘jf/'//H
JajjUatit
er vinsælasta blað unga fólksins.
Fiytur ijölbreyttai greinar um er-
lendc. sem innlenda jazzleikara.
Sérstakar frétta- spurninga- texta-
og harmonikusíður.
V Undirritaður óskar að gerast
skrijandi að Jazzblaðinu.
Nafn
Heimili
Staður
Jazzblafttð
Rónargötu 34 - Reýfcjavíif.
myndin: „Ekkert að frétta af að geta lækkað eitthvað. Spar
vesturvígstöðvunum." Mörg 1 ar þessi fundur milli ,3—400
þeirra barna, sem áður höfðu : þús. kr. erlendan gjaldeyri
verið hernaðarsinnar, skiptu! árlega. Er því nú svo komiö
kisil. Ætti því sementið enn | þessarar viku til Hamborgar,
Antwerpen og Rotterdam.
K.f. Eimskipafélag fslaniis
Tengilí h.f.
R.a.fvélaviðgerbir
Heiöi y/ Kleppsveg..,
Simi 80694.
eru hafin. Ómissandi ferða-
félagi er ánægjuleg bók. Varla
getur skemmtilegri sögubók
en bók Sumarútgáfunnar „Á
VALDI ÖRLAGANNA."
Fæst hjá Eymundsen.
Fasteignasolu-
miðstööin
Lækjargötu 10B. Sími 6530.
Annast sölu fasteigna,
skipa, bifreiða o. fl. Enn-
fremur alls konar trygging-
ar, svo sem brunatryggingar.
Innbús-, liftryggingar o.-fl. 1
umboði Jóns Finnbogasonar
hjá Sjóvátrygglngarfélagi ís-
lands h.f. Viðtalstimi alla
virka daga kl. 10—5, aðra
tíma eftir samkomulagl.
Hver fylglst með
Tímasuou ef ckkl
LOFTUR?