Tíminn - 22.01.1950, Blaðsíða 4

4
TÍMINN, sunnudaginn 22. janúar 1950
18. blað
Vilja lesendur láta Ijúga að sér?
Það má vel vera, að stjórn-
málaumræður á íslandi hafi
löngum verið með öðrum og
leiðinlegri blæ en æskilegast
væri. Við erum margir stór-
orðir, íslendingar. Deilur
hafa verið háðar af kappi og
hörku. Og þá hefir ýmsum
orðið gjarnt að draga inn í
umræðurnar persónulegt líf
andstæðingsins, ef þar mætti
fá höggstað á honum.
Nú eru það að vísu engin
rök í deilumálum, þó að and-
stæðingnum hafi eitthvað
orðið á persónulega, eða hann
sé lítill maður vexti. Þó má
viðurkenna það, að mikill sé
munurinn, ef satt er sagt, eða
ef logið væri. Eins og stjórn-
máladeilum er háttað hér á
landi, má hver sá, sem þar
gengur fram, vænta þess, að
ráðizt verði á persónu hans.
Það ætti þá um leið að verða
honum hvct til að vanda
framkomu sína, og því meir,
sem honum er annara um þau
mál, sem hann berst fyriry
Menn verða líka að horfast
í augu við staðreyndir lífsins,
þó að ekki séu allar til á-
nægju eða fremdar.
Siðleg takmörk, sem
allir hafa virt.
En þó að íslenzk blaða-
mennska hafi ekki alltaf þótt
til einskærrar sæmdar, eru
þó viss takmörk, sem alltaf
hefir þótt óhæfa og æruleysi
að ganea yfir. íslenzk blöð
hafa jafnan sagt satt frá at-
kvæðagreiðslum opinberum,
tillögum og slíkum staðreynd
um- Og það hefir aldrei þótt
sæma að falsa ummæli
manna þannig, að eigna
þeim og birta innan tilvís-
unarmerkja setningar, sem
þeir hafa aldei sagt eða
skrifað.
„Met í sorpblaðamennsku".
Mbl. var eitthvað að tala
um met í sorpblaðamennsku
nýlega. Það hefir nú sett met
á bví sviði með því að brióta
allar bær reglur, sem áðan
voru hér taldar.
Eg mæltist til bess um dag-
inn, að ef nokkur vissi til
þess. að slíkum aðferðum
hefði verið beitt í blöðum á
íslandi fvrr en á þessu ári,
léti hann mig vita um það
dæmi. Enginn hefir bent mér
á neitt af því tagi. Ýmsa
fróða menn hefi ég sourt, og
enginn þeirra man eftir bví-
b'kum sóðaskap og soillingu
í blöðum landsins fyrr en á
þessu ári.
An<tstvggð einraeðisins.
Eitt af því, sem okkur
finnst andstyggilegt við ein-
ræðið, er það, hvernig ríki-
andi stiórnir eru einar til
frásagnar úm liðna tíma,
falsa söguna og banna cðr-
um að leiðrétta eða gera at-
hugasemdir við. Þannig er
saean endursamin að vild og
geðbótta hins ráðandi flokks.
í einræðislöndunum er bjóð
unum sögð saga liðins tíma
eins og stjórnin telur sér
henta- Þar eru fölsuð orð og
ummæli. tillögur og atkvæða-
greiðslur og enginn fær að
gera neinar athugasemdir við
það. '
Þetta er eitt af bví ljótasta
við kúgun einræðisins.
En Sjálfstæðisflokkurinn
f«l«,nzki notar þessa aðferð
cinræðisins, þó að í lýðræð-
Eftir Ilalldór Kristjánsson.
islandi sé. Bæði Mbl, og Vís-
ir hafa notað dæmalaus
vinnubrögð til að leita kjör-
fylgis Reykvíkinga þessa síð-
ustu daga. Hér verður nú birt
ofurlítið annálsbrot eða kafli
úr afrekaskrá þessara blaða:
Afrekaskrá Sjálfstæðis-
blaðanna.
12. jan.
Mbl. falsar frásögn af til
tekinni atkvæðagreiðslu í
fjárhagsráði 28. nóvember
1949, og segir Framsóknar-
menn hafa greitt atkvæði
gegn tillögu, sem samþykkt
var með samhljóða atkvæð
um allra f járhagsráðs-
manna, þar með Framsókn
armannanna auðvitað.
13- jan.
Mbl. segir að í tilteknum
Iögiim, lögunum um togara
kaup ríkisins frá 1945, sé
heimild, sem þar er hvergi,
fyrir því, að fjármálaráð-
herra láni 18 milljónir úr
ríkissjóði.
20. jan.
Mbl. birtir innan tilvís-
unarmerkja setningu, sem
það hefir búið til, en segir
að sé úr tiltekinni grein í
Tímanum, og eignar siðan
Rannveigu Þorsteinsdóttur
þessi ummæli, þó að grein-
in í Tímanum væri nafn-
laus ritstjórnargrein.
Sama dag:
Vísir svarar réttum upp-
lýsingum Tímans um frum
varp Framsóknarmanna
um stóríbúðaskatt í tilefni
af þrálátum fölsunum Vís-
is, með því að þræta og
kallar Tímann Ijúga því
fyrir hræðslu sakir, að
í frumvarpinu séu ýms á-
kvæði, sem þar hafa alltaf
verið.
Þetta er lítill þáttur úr af-
rekaskránni í stríðsdagbók
S j álf stæðisf lokksins.
Sjálfstæðisstefnan þolir
ekki sannleikann.
Hvernig má það vera, að
ekki heimskari menn en
blaðamenn Mbl. og Vísis leið-
! ist út í annað eins og þetta?
, Hvers konar ósköp eru þetta
, á mönnunum?
Stjórnir einræðisríkjanna
. breyta sögunni sér í hag til
J að gera fólkið hrætt yið and-
stæðingana og vekja traust á
sjálfum sér. Þessir landar
okkar hafa fallið í sömú gröf-
Ósannindin eiga að hjálpa
Sjálfstæðisflokknum.
Hans eigin menn halda,
að vonlaust sé um völd
hans og álit, ef fólkið veit
sannleikann.
Og þá er gripið til þessara
ráða.
Þá er logið til um efni í
frumvarpi Framsóknar-
manna og logið til um á-
kveðnar atkvæðagreiðslur
tiltekinna Framsóknar-
manna.
Þetta á að verða til að
níða af þeim æru og tiltrú,
* svo að fólkið haldi áfram
að kjósa Sjálfstæðisflokk-
inn. Það fæst ekki til þess
með öðru móti og þá þykir
sjálfsagt að reyna þetta.
En ég held, að það sé æra
og álit Sjálfstæðisflokk«ins
og blaða hans, sem hér er í
mestri hættu.
Frægt að endemum.
Það er orðið frægt að en-
demum, að Þjóðviljinn sagði
nýlega, að Aðalbjörg Sigurð-
ardóttir hefði viljað láta
brennimerkja atvinnulausa
menn fyrir það eitt, að þeir
væru atvinnulausir, þegar
hún var í bæjarstjórn. En
hitt er áþekkt, þegar Mbl.
kemur þar í hugleiðingum
sínum, að Rannveig Þorsteins
dóttir muni láta taka þá af
lífi, sem ekki vilji greiða stór-
íbúðaskatt, af því Tíminn
hafði bent á dæmi þess úr
sögunm, að mikið arðrán og
óhóf auðstéttarinnar gæti
leitt til blóðugrar byltingar
og mannvíga.
Eina batavonin.
Hér þarf að vakna öflugt
og heilbrigt almenningsáli^
því að það eitt getur tekið í
taumana- Hver óskar eftir
því, að engu orði verði trú-
andi af því, sem íslenzk blöð
flytja?
Blöðin eru að öðrum þræði
tæki flokkanna til að afla sér
fylgis. Ef hin nýju vinnu-
brögð Sjálfstæðisblaðanna
verða sigursæl, er auðséð,
hvað af því hlýzt. Þá verða
það hin ríkjandi vinnubrcgð
framtíðarinnar. Þau blöð,
sem segja satt, verða undir.
Flokkar þeirra tapa og
hverfa smám saman eða
vinna það sér til lífs og gengis
að taka upp sömu vinnu-
brögð og íhaldið í blöðum sín
um.
Þeir menn, sem vilja
binda sig við staðreyndir,
eru þá dæmdir úr leik í
blaðamennsku. Þar verða
þeir einir liðgengir, sem
ljúga purkunarlaust, eins
og gert er nú á ábyrgð rit-
stjóra Vísis og Mbl.
Blöðin hætta að vera
sagnfæðilegar heimildir.
Innlendar fréttir verða
sagðar svo, að þær hafi
pólitískt áróðursgildi eins
og útlendu fréttirnar í MbL,
Alþýðubl. og Þjóðv- núna.
Þetta er sú þróun, sem
óhjákvæmilega er framund-
an, ef vinnubrögð Sjálfstæðis
blaðanna reynast sigursæl.
Hér er það lesendanna, að
taka i taumana. Ef almenn-
ingur vill, að blöðin fari rétt
með staðreyndir eins og efni
laga, atkvæðagreiðslur opin-
berra trúnaðarmanna og
skjalfest ummæli annarra,
þá verður hann að gera það j
skiljanlegt þeim blöðum, sem!
brjóta þessar reglur.
Það eina, sem nú getur
bjargað islenzkri blaÖa-
menningu, er að blöð eins
og Mbl. og Vísir hljóti hvers
manns ámæli og almenna
fyrirlitningu fyrir hin nýju
vinnubrögð.
Og þetta er alvarlegra
mál en einar kosningar, þó
að örulagaríkar séu.
Brimlending íhaldsins.
Eg skil það vel, að ritstjór-
um Sjálfstæðisblaðanna er
nokkur vorkunn. Þeir telja
annað heppilegra umræðu-
efni fyrir bæjarstjórnarkosn
ingarnar en bæjarmálin, og
það er eðlilegt. Svo var grip-
ið til þess ráðs að gera frum-
varpið um stóríbúðaskatt að
æsingamáli. Áróðursvélin var
(Framh. á 6. síðu.J
JÓHANNES HARALDSSON i
Laugahlíð hefir sent Tímanum eft
irfarandi bréf í tilefni af blaða-
skrifum undanfarið um húsnæðis-
vandræði og erfið afkomuskilyrði
í Reykjavík. Hér er hans álit:
„ÞEGAR EG LAS grein þá í
Tímanum, er segir frá eymd og
örbirgð fólks í höfuðstað lands-
ins, flugu í hug mér úrræði til
I bjargar, er í fljótu bragði virðast
I ofur einföld. Tökum þetta fólk, sem
j enn er við heilsu, og flytjum það
1 út í sveitir til framleiðslustarfanna.
Þetta mætti hugsa sér á tvenn-
' an hátt:
í fyrsta lagi eru til fjölmargar
byggilegar eyðijarðir í sveitum
landsins, er setja mætti stærri fjöl- J
skyldurnar á, ef bæjarfélag þeirra
og þá ríkið legði þeim fé til stofn-
kostnaðar búinu. Enda virðist þurfa
fjárframlag til, ef fólk þetta á að
lifa, og þá ekki séð, að það sé
nema stundarfró, ef fólkið hefst við
í bænum áfram.
I
J í ÖÐRU LAGI munu vera til
fjölmörg sveitaheimili, er teldu sér
happ að fá fólk, t. d. hjón með
■ barn, til vinnu á heimilinu, gegn
I algengum og venjulegum kjörum,
| og er reyndar víða þannig háttað,
j að hjónin gætu haldið sitt eigið
heimili þrátt fyrir það, að þau
j annaðhvort eða bæði stunduðu
i vinnu á búinu.
! Það verður ekki í fljótu bragði
séð, að það ætti að vera verra að
taka þetta fólk til landbúnaðar-
| starfa en útlendinga, sem enga
þekkingu hafa á atvinnuháttum
hér og eru þar að auki mállausir
að segja má, a.m.k. fyrst í stað.
ÍSLENZKA ÞJÓÐIN á nú i mikl
um erfiðleikum vegna fjárhags-
óreglu og óstjórnar á ýmsum svið-
um, og er hætt við, að frelsi henn-
ar og sjálfstæði verði skammvinnt,
ef eigi tekst að koma lagi á hið
bráðasta.
Mikinn þátt í því, hvernig kom-
ið er, á hin öfuga stéttaskipting í
þjóðfélaginu.
Eftir því sem fólkinu fækkar, er
vihnur að framleiðslunni, en öðr-
um auka- eða millistéttum fjölg-
ar, hefir heildarbúskapur þjóðar-
innar versnað, sem og líka eðlilegt
er, og er engin speki. Því hvaðan
á því fólki að koma lífsviðurværi,
er vinnur óarðbæru störfin, ef ekki
frá þeim, er vinna að hinum skap-
andi verðmætum þjóðarheildarinn
ar?
LAND OKKAR OG HAF mætti
vera gjöfult, ef lítill hluti þjóðar-
innar, sem vinnur að framleiðslu-
störfunum, getur séð hinum stóra
hópnum fyrir öllum þörfum og öll-
um sínum lúxus, sem einmitt þar
á sér stað, þó að örbirgð sé þar
ekki einsdæmi heldur.
Þessvegna er það á allan hátt
þjóðarnauðsyn að taka blátt á-
fram fólk, sem dregur fram lífið
á ölmusum og styrkjum, og setja
það niður við framleiðslustörfin,
og styrkja það til þess. Það eru
styrkir, sem kæmu aftur, kannske
margfaldir.
Þetta er í fáum orðum mín hug-
mynd til lækningar eymd og vol-
æði höfuðstaðarins, og jafnframt
ofurlítil meinabót þrautpíndri og
örmæddri framleiðslustétt“.
í FYRRADAG voru nokkrir
menn að talast við á veitingastað
einum í Reykjavík. Þar voru fylg-
ismenn Sjálfstæðisflokksins, Al-
þýðuflokksins og Sósíalistaflokks-
ins. Öllum leizt þeim heldur illa á
bæjarstjórnarkosningarnar. Þar
töldú þeir allir að baráttan stæði
um Sigríði Eiríksdóttur og áttunda
mann Sjálfstæðisflokksins. Fylgis-
aukning Framsóknarflokksins í
Reykjavík þótti þeim býsna slæm.
Og svo var þetta allt svo öfug-
snúið, að Framsóknarflokkurinn,
sem átti að vera alveg fylgislaus
í bænum, skyldi verða til þess að
flytja og berjast fyrir máli
eins og stóríþúðaskattinum og
njóta svo vinsældanna af því að
einhverju leyti, því að það voru
þeir vissir um, að stóríbúðaskatt-
urinn væri að verða vinsælt mál.
— Skyldi það vera víða í bæn-
um, sem menn tala svona?
Starkaður gamli.
Konan mín
SIGRÍÐUR GUÐRÚN SIGTRYGGSDÓTTIR,
andaðist að heimili sínu, Meðalholti 11, hinn 20. þessa
mánaðar.
EINAR MÁGNÚSSON.
ÍUXZlMttUtÍÍU
Allt til að auka ánægjuna
Strákústar,
Stufkústar,
Stéttakústar,
Miðst.-ofna-
kústar,
Glasakústar,
. Veggf.kústar,
Bílþvottakústar,
Gluggakústar,
2 teg.
Kalkkústar.
Kúaburstar 3 teg.,
Klósettburstar 2 t.
Fiskburstar,
Naglaburstar 2 t.
Uppþvottab. 4 teg.
Fataburstar,
Hárburstar,
Skóburstar,
Skóáburðarb.,
Brúsaburstar,
Gólfsópar,
margar teg.,
Hand-skrúbbur, • i
margar teg.,i
Skrúbbuhausar,
2 teg.,i
Barnaskrúbbur,
Pottaskrúbbur,
Pottaþvögur,
Kústasköft.
Komið, — skrifiö, — símið, — sendið. — Takið bursta-
vörurnar um Jeið og þið seljið okkur: Flöskur, glös ogi
tuskur.
Verzlun Ingþórs, Selfossi
Sími 27.