Tíminn - 04.04.1950, Qupperneq 1

Ritstjóri:
Þórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefandi:
Framsóknarflokkurinn
[,---------------------—------
Skrifstofur í Edduhúsinu
Fréttasímar:
81302 og 81303
AfgreiSslusimi 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
34. árg.
Reykjavík, þriðjudaginn 4. apríl 1950
76. blað
llllllltlllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIimillllMIIUIIIIIIIi*'
K
*
Form. B.I. gegnir I
störfum búnaðar-1
málastjóra
Stjórn Búnaðarfélags ís- |
lands hefir samþykkt sam i
kvæmt ósk forsætisráð-1
herra að ráðstafa ekki i
starfi búnaðarmálastjóra f
til frambúðar að svo |
komnu máli, og hefir f
stjórnin falið formanni |
B. í., Bjarni Ásgeirssyni, f
að annast störf búnaðar- [
málastjóra fyrst um sinn. f
Svipuð slys á
tveim togurum
Togarinn Svalbakur írá
Akureyri- kom með slasaðan
mann til Reykj avíkur á sunnu
dagskvölciiö. Slysiö kom fyrir
þegar togarinn var á veið-
um á Selvogsbanka. Varð þá
Victor Sigurðsson á milli
jhlera og gálgans. Meiddist
j hann þá á brjósti mjög mik-
j ið. Victor var íluttur á Lands
: spítalann.
j Svipað slys varð Þorsteini
Ingvarssyni að bana á tog-
aranum Akurey s. 1. föstu-
dag. Slóst þá hleri í Þorstein
og varð honum að bana.
Fiskþurrkunarstöð S.Í.F. við
árvog brennur til kaldra
Elliða-
kola
sm siálsa !
saMstraíairða.
Næstu ciaga fara fram í
London samningaumleitanir
um s'ölu íslenzkra sildaraí-
urða. Af háííu ríkisstjórnar
íslands taka þeir þátt í þess-
um samningum Stefán Þor-
varðarson, sendiherra og
Sveinn Benediktsson, fram-
kvæmdastjóri.
Utffl Icstir af fiski voru í hiisiiiu og'
ekki var haegí að segja |iað í gærkviildi,
hve Híklar skcauuadirnar á fiskimim ern.
í gærkveldi um klukkan átta kom upp eldur í fiskþurrk-
unarstöð Sambands íslenzkra fískframleiðenda við Ellíða-
árvog við Reykjavik. Brann húsið til kaldra kola, en áföst-
um bragga, sem einnig var fiskgeymsla, tókst slökkviliðinu
að bjarga. Þegar biaðið fór í pressuna í gærkveldi logaði enn
í húsunum, og álitið var, að slökkvistarfið mundi taka lang-
an tíma. í húsinu var áætlað um 1400 lestir af fiski og hafa
skcmmdir á honum vafalaust orðið miklar og vélar eyði-
Um þriðjungur fjárfestingar þetta
ár að þakka Marshallhjálpinni
Var iuii 11 af himdraði fjjsirfcsiiiigariimar
á síðasta ári.
í gær voru tvö ár iiðin síðan Truman Bandaríkjaforseti
undirritaði lögin um cfnahagsaðstoð til Evrópu, og um þetta
leyti er líka um það bil hálfnað tímabil Marshall-áætlunar-
innar. í tilefni af þessu flutti Björn Ólafsson, viðslciptamála-
ráðherra stutt erindi um þetta efni í útvarpið í gærkvöidi.
Rakti hann þar nokkuð hlut íslands í efnahagsaöstoðinni
og fara hér á eftir nokkur atriði úr ræðu hans.
ísland fékk 13,2 millj.
doilara.
Á þessum tveimur árum
hefir ÍSland fengið úthlutað
13.2 millj. dollara af Marshall
aðstoð, en það samsvarar 136,
7 millj. krónum. Um síðustu
áramót höfðu komið til lands
Ins Marshall-vörur fyrir rúm
lega 7,5 millj. dollara eða 52,
7 millj. króna, miðað við inn-
kaupsverð. Hlutur Marshall-
varanna i heildarinnflutn-
ingnum árið 1949 mun hafa
verið um 11%, en á þessu ári
má gera ráö fyrir að hann
nálgist að verða 25% af heild
arinnflutningnum.
Skipting varanna.
Innflutningur Marshall-
vara til ársloka skiptist eftir
kapitalvörum, rekstararvör-
um og neyzluvörum þannig:
kr. 21.995.344,— 42.1%
— 21.786.180.— 41.7%
— 8.485.156.— 16.2%
hafa verið fyrir
millj. kr.
7.3 — —
4.8 — —
10.6 — —
3.4 — —
1.7 — —
1.7 — —
0.9 — —
0.9 — —
0.8 ' — —
3.9 — —
George Marshall
! dollarasvæðisins. En það fer
j einnig að nokkru eftir því,
; hvernig væntanlegri Marshall
aðstoð næstu tveggja ára er
varið. Virkjun Sogs og Lax-
ár og aðrar stórframkvæmd-
ir koma til með að hafa for-
göngu að notkun Marshall-
^fjárins, en án Marshall-að-
stoðarinnar væri ekki hægt
|að ráðast í þessar stórvirkj-
anir. Með aukihni raforku
skapast miklir nýjir mögu-
leikar til að gera atvinnu-
líf okkar fjölbreyttara og
auka lífsþægindi fólksins í
sveitum og þorpum landsins.“
Yfirleitt lítil
veiði hjá bátum
Kapitalvörur
Rekstrarvörur
Neyzluvörur .
Stærstu vöruflokkarnir, sem greiddir
Marshallfé, eru:
Fóðurbætir ............................ 10
Hveiti ................................
Landbúnaðarvélar og dráttarvélar ....
Aðrar vélar og varahlutir..............
Smurnings- og brennsluollur ...........
Áburður ...............................
Smjörlíkisolíur .......................
Pappír og pappi til fiskumbúða ........
Járn og stál ..........................
Hrísgrj ón ............................
Síldarnætur ...........................
Afstýrði kjararýrnun.
Það leikur ekki á tveim
tungum, að með Marshall-
aSstoðinni hefir verið hægt
að reisa skorður við því að
lífskjör almennings versnuðu
til mikilla muna á árunum
1948—‘49, vegna aflaskorts
og vaxandi markaðserfiðleika.
Hefði þessarar aðstoðar ekki
hotið við, varð ekki hjá því
komist, að draga stórlega úr
innflutningi fjárfestingar-
vara, sem hefðu haft mjög
óhagstæð áhrif á atvinnutekj
ur margra stétta þjóðfélags-
ins. Á s. 1. ári er talið að
Marshall-aðsoðin hafi stað-
ið undir um 11% af fjárfest-
ingu hér á landi og verður
hluti hennar í fjárfestingu
þessa árs væntanlega miklu
meiri eða allt að 30%.
Það er að miklu leyti undir
okkur sjálfum komið, hvort
tekst að. ná því marki árið
1952 með aukinni framleiðslu
og útflutningi, sérstaklega til
Reykjavíkurbátar fengu
flestir um 5 smálestir í gær
og er það minni afli en þeir
fengu fyrir helgina. Aftur á
móti hefir fiskast betur í
Keflavík og Sandgerði og
hafa bátar þar fengið að jafn
aði um 10 smálestir.
Sjómenn álíta, að talsverð-
ur fiskur sé á miðunum, en
hann taki ekki beituna. Á
síld veiðist mjög lítið en loðn
an er skárri. Undanfarið hef-
ir veiðst allmikið af loðnu.
iagzt, svo að hér er vafalaust um mjög mikið tjón að ræða.
Slökkvistarfið mjög erfitt.
Hvass vindur á norðaustan
var á og magnaði eldinn
skjótt, og var hann orðinn
mjög mikiil, þegar slokkvilið
ið kom á vettvang. Braggarn
ir, sem fiskverkunarstöðin
var í, stóðu alveg niður við
sjó, og kom slökkviliðið fyrir
tveim dælum fram í sjó, og
dæidi sjó á eldinn. En mikill
leir barst úr vognum í dæl-
urnar, og unnu þær því illa.
Torveldaöi þetta mjög slökkvi
starfið. Voru þá sendir tank-
bíiar eftir vatni. Einnig að-
stoðaði slökkvibíll frá Reykja
víkurflugvelli.
í tveim þurrkunarklefum
voru 50 lestir af fiski, og
reyndist illmcgulegt að kom-
ast að klefunum til slökkvi-
starfs. Byggingarnar voru
innréttaðar með timbri.
Geysilegur reykjarmökkur.
Eftir tveggja stunda slökkvi
starf var eldurinn farinn að
dvína, en logaði þá enn í
innviðum, en braggarnir
voru þó ekki fallnir vegna
þess, að þeir voru úr járn-
grindum. Geysilegan reykjar
mökk, svartan og þykkan,
lagði af brunanum og und-
an vindinum inn yfir bæinn.
Upptök eldsins.
Upptck eldsins eru talin
þau, að kviknaði hafi út frá
{ olíukyndingu. Um klukkan 8
i í gærkveldi voru vaktaskipti
. í fiskþurrkunarstöðinni. Tóku
i þá vaktmenn eftir því, að
kviknað hafði í í kyndingar-
klefa. Gerðu þeir þá slökkvi-
liðinu aðvart, en reyndu síð-
aií að ráða niðurlögum elds-
ins með slökkvitæki, sem þeir
höfðu við hendina, en tókst
ekki, því að eldurinn var orð
inn svo mikill. Báru þeir þá
vatn á eldinn, en vegna þess
að vatn var af skornum
skammti, tókst þeim ekki að
slökkva.
Mikilí og óbætanlegur skaði.
Að bruna þessárar fiskþurrk
unarstöðvar er mikill og ó-
bætanlegur skaði. Stöð þessi
þurrkaði saltfisk með eins
konar súgþurrkun, og var
hún fyrsta stöð af þessari
gerð, sem reist hefir verið hér
á landi, en nú hefir annari
verið komið upp á Suður-
nesjum. Við þurrkunina voru
notaðar alldýrar og umfangs
miklar vélar. sem vafalaust
hafa skemmzt mjög e'ða eyði
lagzt. —
Eins og fyrr segir, var ekki
fullkomlega séð í gærkvöldi,
hvort hinar miklu fiskbirgð-
ir, sem i húsinu voru, hafa
eyðilagzt alveg, eða hve mikl-
ar skemmdir á þeim eru.
Einnig voru í húsinu all-
miklar birgðir af fiskstriga,
og voru það einu birgðirnar,
sem til voru i landinu af þeirri
vöru, og brunnu þær allar. —
Útvegsmenn vilja
fá 93 aura fyrir
fiskinn
Á fundi í Útvegsmannafé-
lagi Reykjavíkur sunnudag-
inn 2. apríl var samþykkt eft
irfarandi tillaga:
„Þar sem fullyrt er í grein-
argerð með frumvarpi um
: gengisskráningu o. fl., að eft-
ir gengisbreytinguna eigi út-
vegsmenn að geta fengið um
0.93 kr. pr. kg. fyrir slægðan
fisk með haus, telur fundur-
inn, að stjórn L. í. Ú. beri að
halda á þeim rétti og knýja
fram ofangreint verð fyrir
bátaútveginn. Ennfremur
telur fundurinn það beina á-
rás á bátaútveginn, að leyfð-
ar skyldu hækkanir á rekstr-
arvörum bátaútvegsins strax
eftir gengisskráninguna, þar
sem vitað er, að möguleikar
voru á að greiða rekstrarvör-
urnar fyrir gengisbreyting-
una og var þannig hægt að
halda sama verði á olíum,
salti, veiðarfærum og fleiri
útgerðarvörum til loka þess-
arar vertiðar“.
Einnig vítti fundurinn
þann seinagang, sem hefir
verið á því að veita síldarút-
■ vegsmönnum frá seinustu
síldarvertíð einhverja aðstoð
til þess að leysa inn sjóveð-
in af bátunum.