Tíminn - 16.04.1950, Blaðsíða 3

83. blað
TÍMINN, sunnudaginn 16. apríl 1950
3
Leikfélag Hösavíkur minnist
20 ára starfsemi
50 ár liðin frá sfofiiim lcikfclags
á Hásavík.
Hinn 3. marz s.l. hafði
Leikfélag Húsavíkur boð inni
til minningar um tuttugu ára
starfsemi sína, og jafnframt
til að minnast þess, að fimm-
tíu ár voru liðin síðan fyrst
var stofnað leikfélag á Húsa-
vík.
Hóf þetta sátu flestir nú-
verandi félagar Leikfélagsins
og margt boðsgesta. Formað-
ur Leikfélags Húsavíkur, Ein-
ar M. Jóhannesson, stjórnaði
samsætinu, bauð gesti vel-
komna og minntist látinna
forvígismanna leiklistarmála
í Húsavík. Meðan setið var yf-
ir borðum rakti Júlíus Hav-
steen bæjarfógeti sögu leik-
listar og leikfélags á Húsa-
vík, í ýtarlegu erindi, en
hann var um skeið starfandi
að leiklistarmálum í þorpinu.
Varaforseti bæjarstjórnar,
Axel Benediktsson, og sr.
Friðrik A. Friðriksson prófast
ur fluttu einnig ræður í hóf-
inu.
Frú Aðalbjörgu Jónsdóttur,
sem um langt skeið hefir
starfað í Leikfélagi Húsavík-
ur og verið einn hinn ötul-
asti og vinsælasti leikari, sem
á svið hefir komið í Húsavík,
var afhent mynd af Húsavík,
sem þakklætis og viðurkenn-
ingarvottur félagsins fyrir á-
gætt starf.
Að loknu borðhaldi voru
sýndir þættir úr leikritinu
Maður og kona, sem æfðir
höfðu verið til sýningar
vegna afmælisfagnaðarins.
Gamla leikfélagið.
Árið 1886 var fyrst leikinn
sjónleikur á Húsavík svo vit-
að er. Árið 1893 var Skugga-
Sveinn sýndur þar. Af leikend
úm þeim, sem þá komu á
svið, eru tveir enn á lífi, þeir
Grímur Sigurjónsson járn-
smiður og Þórhallur Sig-
tryggsson kaupfélagsstjóri,
og sat hinn síðarnefndi nú
hóf Leikfélagsins sem gestur
þess.
Hinn 14. febrúar 1900 var
stofnað leikfélag á Húsavík
AUSTAN LANDS
og nefndist það Sjónleikafé-
lag Húsavíkur. Af stofnendum'
þess eru átta á lífi og voru
þeir nú allir kjörnir heiðurs- j
félagar Leikfélags Húsavíkur,
í tilefni af hinu tvöfalda af-!
mæli, er hér var minnzt. j
Menn þessir eru: Bjarni Bene j
diktsson kaupm., Benedikt
Snædal, Guðni Magnússon,
Karl Einarsson og Valdimar
Jósafatsson, allir búsettir í
Húsavík, Finnbogi Finnboga-
son, Klemenz Klemenzson og
Steinólfur Geirdal; eru hinir
þrír síðast tcldu nú allir
burtfluttir af Húsavík.
Árið 1902 missti Sjónleika-
félag Húsavíkur öll áhöld sín,
tjöld og búninga, í eldsvoða,
er verzlunarhús Örum &
Wulfs brunnu.
20 ára starf.
Leikfélag Húsavíkur, það er
nú starfar, var stofnað 4. des.
1929 og hefir starfsemi þess
haldist óslitin síðan, þrátt
fyrir margskonar örðugleika.
Stjórn félagsins skipa nú:
Einar M. Jóhannesson form.,
Njáll Bjarnason gjaldkeri,
Valdimar Kristinsson ritari
og meðstjórnendur Birgir
Steingrímsson og Sigurður
Hallmarsson.
Leikrit þau, er Leikfélag
Húsavikur hefir valið til sýn-
inga, hafa yfirleitt verið valin
með það fyrir augum, að þau
hefðu menningarlegt gildi
fyrir áhorfendur og leikend-
ur. Af leikritum, sem félagið
hefir sýnt, má nefna: Ævin-
týri á gönguför, Skugga-
Svein, Lénharð fógeta, Mann
og konu, Pilt og stúlku og
Galdra-Loft.
Margir góðir leikkraftar
hafa komið fram á svið á
leiksýningum félagsins, og
hefir meðferð margra leikrita
og einstakra hlutverka verið
með ágætum. Má í því sam-
bandi nefna Kristján Ólason
(Skrifta-Hans, Lénharður
fógeti), Sigurgeir Aðalsteins-
son (Skugga-Sveinn), Guð-
(Framhald á 7. siðu.)
UTAN UR HEIMI
Sjómenn á svörtum lista.
í spurningatíma í norska stór-
þinginu kom það nýlega á dag-
inn, að um það bil tvö þúsund
norskir sjómenn hafa misst at-
vinnu sína með þeim atburðum,
að útgerðarmenn hafa nöfn þeirra
á skrá og ráða þá naumast nokk-
ursstaðar í skiprúm.
Sakargiftir á hendur þessum
mönnum eru ýmislegar, svo sem að
hlaupast burt úr skiprúmi, koma
ekki til vinnu þegar skyldugt var,
þrjózka, þjófnaður og svo framveg-
_ is, en skrifstofustjóri vinnumiðl-
unarskrifstofunnar segir, að und-
antekningarlítið stafi ógæfa þess-
ara manna af drykkjuskap.
Sakamálasögur lengja lífið.
Norma Talridge heitir 105 ára
gömul kona í Englandi. Hún seg-
ist hafa haldið heilsu sinni við
með því að lesa sakamálasögur,
enda lesi hún aldrei minna en
þrjár á viku, enn þann dag í dag.
— Segið svo að þær séu óhollar!
Gaukarnir.
í Noregi hafa þeir, sem reka
launsölu áfengis, verið nefndir
gaukar og gegn þeim vinna nú
áhugamenn af miklu kappi.
Flestir hvolpar.
Nýlega var frá því skýrt, að
hundtík nokkur hefði átt 12
hvolpa i einu og töldu ýmsir
heimsmet. Fljótlega bárust þó
fréttir um annað eins og vel það.
Hæsta tala, sem komið hafði fram
fyrir nokkrum dögum í þessu sam-
bandi, var 15 hvolpar í einni fæð-
ingu. Það var i Hokksund í Nor-
egi — en einn af hvolpunum fædd
ist andvana.
Friðaðar rottur.
í Nýju Delhi á Indlandi og hér-
aðinu í kring er talið að séu 50
sinnum fleiri rottur en menn. Af
trúarlegum ástæðum gera Hindúar
lítið til að eyða rottum, svo að
það eru aðeins slöngur og ýmsir
rottusjúkdómar sem eyða þeim.
Framh.
Mánudagsmorguninn var
hætt að snjóa og létti dálítið
til. Fengum við nú jeppa og
bílstjóra frá Skálafelli til að
flytja okkur á Hcfn, í stað
hins bilaða1. En færð og vegir
er miklum breytingum háð á
þessum slóðum. Nú var talið
með öllu ófært að aka á ís
yfir fljótin miklu og breiðu,
sem voru svo greiðfær dag-
inn áður, og þegar komið var
austur fyrir Flatey á Mýrum,
var beygt til sjávar og ekið
meðfram honum, því þar var
mun snjóléttara. Er þar farið
fram hjá Skinneyjarhöfða.
Hjá honum er vík, þar sem
þeir Mýramenn og Suðursveit
ungar róa stundum, þegar
gott er í sjó og fiskivon.
Höfðu þeir róið þar tvisvar
eða þrisvar í vetur og fengið
mikinn afla, ágæta björg í
bú. Alkunnug er hin mikla
kartöflurækt Austur-Skaft-
fellinga, skilyrði eru þar góð
og sendinn jarðvegur, en að-
stcðu þessa hafa sýslubúar
notað svo vel, að það er öðr-
um landsmönnum til fyrir-
myndar.
Okkur gekk ferðin vel
austur á flugvöllinn á Mela-
tanga og innan skamms kom
bátur að flytja okkur yfir ós-
inn á Höfn. Og litlu síðar bar
frú Þorbjörg frá Volaseli heit
svið á borð fyrir okkur og Jón
kom heim frá vinnu sinni.
Enn var mokafli og mikið að
gera fyrir alla.
Það mun hafa verið í ráði
að fundur okkar félaga yrði
haldinn á Höfn og að bænd-
ur kæmu þangað. En bersýni
legt var, að enginn Hafnar-
búi myndi koma þangað, ann
ríkis vegna. Höfn í Horna-
firði er að mörgu leyti blóm-
legt kauptún, sem styðst bæði
við land og sjó. Margir þeirra
bænda, sem flutt hafa af
jörðum sínum í sýslunni,
hafa ekki farið til Reykja-
víkur, á mölina, heldur stað-
næmst á Höfn, byggt þar yf-
ir fjölskyldu sína og ræktað
sér landspildu og styðjast því
að ekki litlu leyti við búskap
enn!
Nú var snúið blaði við í
skyndi og fundur okkar boð-
aður á samkomustað Nesja-
búa, við Laxárbrú. Hófst
hann um tvöleytið. Hann
sóttu milli 30 og 40 bændur
úr Nesjum og Lóni og af
Mýrum. Fluttum við þar sitt
erindið hver eins og í Suður-
sveit og voru fyrirspurnir og
umræður á eftir. Samkomu-
staðurinn er í kjallara sókn-
arkirkjunnar og þykir sum-
um það ekki viðfelldið. Hefir
svo verið lengi. Þessi frjó-
sama og góða sveit á eftir að
koma sér upp samkomuhúsi
, við sitt hæfi, en skylt er að
, geta þess, að nú er þar haf-
i ist handa um nýtt og betra
I hús og byrjað á grunni þess.
j Oft hefi ég verið á fund-
i um í kirkj ukj allaranum og
skemmt mér vel við glaum
og dans, en fyrir stærri sam-
komur er hann lítt hæfur, og
engin skilyrði til veitinga,
sem þó er oft þörf fyrir. Ein-
kennilegt er, að hinar fá-
mennari sveitir sýslunnar
hafa komið sér upp góðum
fundarhúsum, meðan stærsta
sveitin og fjölmennasta lét
það ógert.
Eftir Ragnar Ásgcirsson.
J upp á Hérað og færðinni um
Héraðið, en þar var talið ó-
Þegar lokið var fundinum Fagradal — frá Reyðarfirði
í Nesjum fórum við til kvöld-
verðar til Hjalta bónda Jóns-
sonar í Hólum ásamt fleiri fært víða vegna snjóþyngsla.
gestum. Hjalti er kvæntur En nú hafði brugðið til hins
Önnu dóttur Þorleifs í Hól- J betra og gert blíðviðri. Ráð-
um, er lengi var þingmaður stafanir voru gerðar til að
Austur-Skaftfellinga, þjóð- [ ryðja Fagradalsveginn beggja
kunnugs manns. Lifir hann megin frá, en á sleðum
enn og er hjá þeim hjónumj skyldi farið yfir ófæruna. Við
háaldraður. Þótt nokkuð væri j önduðum því rólega og höfð-
síðla kvclds, er við komum um litlar áhyggjur um kvöld
þar, var hann á fótum, létt- [ ið á Reyðarfirði og spiluðum
ur í lund og léttur í spori og allt kvöldið, fyrst hjá hús-
ekki er mikið að að verðajbónda vorum, en á eftir hjá
gamall, þegar endingin er svo Þorsteini Jónssyni kaupfé-
góð. Hann er bæði fróður og
minnugur og því gaman við
hann að ræða. Var ekki langt
til miðnættis, er við kvöddum
það heimili og fórum út á
Höfn, en þar beið sá farkost-
ur, er skyldi flytja okkur til
Reyðarfjarðar. Allt of fáa
kunningja hitti ég á Höfn, til
þess var enginn tími, því mið
ur fyrir mig.
Nú héldum við beint út í
varðbátinn Óðinn, því komið
var miðnætti, og skriðum „til
köjs“. Var nú komið að þeim
hluta ferðarinnar, sem helzt
var ástæða til að kvíða fyrir
ósjóvana landmenn. En sá
kvíði var ástæðulaus, því sjór
lagsstjóra.
Miðvikudaginn lögðum við
svo upp frá Reyðarfirði og
voru þeir Þorsteinn og Páll
með í förinni. Farið var á
tveimur 10 hjóla „trukkbíl-
um“ frá setuliðinu og voru
þeir fullhlaðnir vörum til úti
bús kaupfélagsins á Gálga-
ási, hinu nýja þorpi hjá Eg-
ilsstöðum. Var þar aftöku-
staður fyrrum eins og nafn-
ið bendir til, og má enn sjá
mannabein þar norðan und-
ir ásnum. Enn hefi ég ekki
heyrt annað nafn á hinu
nýja þorpi, og finni málhag-
ir menn þar eystra ekki ann-
að betra en Gálgaás, er hætt
var að heita má sléttur alla j við að það festist fyrir fullt
leið. Við sofnuðum fljótt og og allt við bæinn.
vel og ég vaknaði ekki fyrr j pag Var seinfarið eftir veg-
en í bugtinni út af Lóni, en (inum og snjóýtan að verki á
í þá sveit höfðum við ekki undan, en þar sem rudda leið
komið i þetta sinn. Þótti það þraut beið Jón póstur frá
ekki rétt sökum þess, að Egilsstöðum með hesta og tvo
taugaveiki hafði komið upp j g'teða. Settumst við þar klof-
þar á næsta bæ við fundar- j Vega á heypoka og létum okk
staðinn og lágu sjúklingar ur iíöa vel. Snjóbirtan var
þar þungt haldnir og var ekki mikil, sólskin og blíða, him-
séð fyrir endann á útbreiðslu ingnæfandi, fannhvít fjöll til
veikinnar. Að ýmsu leyti er,beggja hliða. Á miðjum
Lónið ein einkennilegasta Fagradal er sæluhús, allgott,
sveit landsins. Fjöllin hrika-j og þar sem við vorum vel
leg og falleg og við fólkið hefi' nestaðir, ef ferðin skyldi
ég kunnað vel. Hrjósturlönd j ganga seint, þótti sjálfsagt
eru þar mikil og sandar, en ( að neyta þess þar. Ekki tafði
þar eru líka einhver fegurstu það lengi og settumst við nú
bæjarstæði á Islandi, t. d.
Stafafell og Hlíð. Eystra-
Horn eða Hvalneshorn er
tröllalegt að sjá af sjó og
ströndin þar óvingjarnleg.
Við fórum nærri Papey og
komum við á Djúpavogi til
að setja einn farþega á land,
og annan á Breiðdalsvík.
Upp af henni gengur Breið
dalur, mikil sveit og fögur, en
einangruð. Eru þar um 30
bæir. Til mála hafði komið
að halda námskeið þar, en
þótti ekki gerlegt sökum þess,
að ekki er enn komin hita-
lögn í hið nýbyggða fundar-
hús sveitarinnar í Heydöl-
um.
Vel fór um okkur félaga á
Óðni. Skipstjóri, Gunnar
Gíslason frá Papey, og mat-
reiðslumaðurinn gerðu allt
fyrir okkur, sem hægt var,
en við hvíldum okkur á milli
máltíðanna. Undir kvöld var
komið til Reyðarfjarðar og
er við höfðum komið okkur
fyrir á gistihúsinu, gengupi
við að hitta formann Búnað^
arsambands Austurlands, Pál
Hermannsson, fyrrum al-
þingismann, því hann var
hinn raunverulegi húsbóndi
okkar* meðan við dvöldum í
Austf irðingaf j órðungi.
Heldur höfðum við haft
slæmar fréttir af færðinni á
saddir og hreSstir á heypok-
ana aftur og leið enn betur
en fyrr og ókum þar til snjó-
inn þraut og bíll beið okkar.
Er einkar skemmtilegt að
koma af Fagradal niður í
Egilsstaðaskóg á hvaða tíma
árs sem er, og björkin er eitt
hið prúðasta skógartré, bæði
sumar og vetur. Ófærð mikil
hafði vérið á Fagradal und-
anfarið og Jón póstur oft feng
ið verstu veður á þessari leið,
þar sem við fengum nú sól-
skin og blíðu. Innan stundar
sátum við í stofu hjá Sveini
bónda á Egilsstöðum. Litlu
siðar komu trukkbílarnir að
skila vörunum í verzlunina
og urðu menn fegnir að fá
með þeim ýmislegt, sem far-
ið var að vanta „í efra“, en
aftur nefna Héraðsbúar Reyð
arfjörð „í neðra“ í dagigeu
tali.
Vetrarlegt nokkuð var uppi
á Héraði, þó að allmikið hefði
hlánað, en vegir voru nú aft-
ur að verða færir um byggð-
irnar. Lagarfljót var ísi lagt.
Leit nú allvel út með fund-
arsókn næstu daga, enda fór
svo, að hún mátti teljast góð.
Á Gálgaási hefir nú verið
byggt sláturhús og frystihús,
en braggar tveir allmiklir
reistir til íbúðar fyrir verka-
(Framhald á 6. siOu.)