Tíminn - 01.07.1950, Blaðsíða 8

34. árg.
Reykjavík.
1. júlí 1950.
141. blað
Aldrei jafn fáar stúlkur gefið sig
fram til síldarsöltunar og í ár
En iiægt að solja mpira af Naltsíld on
nokkurn tíma áður
Verði síldveiði góð í snmar, munu íslendingar geta selt
greiðleg'a mikið magn saltsíldar. Nú bregður hins vegar svo
við, að aldrei hafa eins fáar stúlkur gefið sig fram til síld-
arsöltunar. —
Góðar söluhorfur.
Sölusamningum er þannig
háttað, að vissa er fyrir, að
við getum selt 180 þúsund
tunnur saltsíldar eða jafnvel
meira. Hafa samn'ngar ým-
ist verið gerðir um þessi við-
skipti eða sterkar líkur til að
samningum ljúki innan
sk.amms. Ei þetta meira
magn en tekizt hafa samn-
ingar um undanfarin ár,
þótt síldveiðin hafi á hinn
bóginn verið svo treg síðustu
árin, að við höfum ekki get-
að uppfyllt gerða samninga.
Hörgull á síldarstúlkum.
Nú bregður hins vegar svo
við, að sögn síldarsaltenda,
að aldrei hafa jafn fáar stúlk
ur gefið sig fram til starfa
við síldarsöltun sem í ár. Hef
ir þetta valdið miklum áhyggj
um. Síldarstúlkur njóta nokk
urrar kauptryggingar, um
þúsund krónur, og sé mikið
saltað, er sildarsöltun upp-
gripaatvinna, er hefir gefið
mjög mikið í aðra hönd á
stuttum tíma. Að vísu er sild
arsöltun erfið vinna, þegar
mikið berst að, en slíkt mun
fólk ekki setja fyrir sig, ef
um góðan afrakstur er að
ræða.
Saltsíldin gefur meiri
gjaldeyri.
Þótt bræðslusíld skapi
miklar gjaldeyristekjur, ef |
aflabrögð eru sæmileg, fæst;
þó miklu meiri gjaldeyrir. ef
söltunarhæf síld er söltuð.
Þegar svo er ástatt sem nú er,
um gjaldeyrishag þjóðarinn-
ar, væri það meiri háttar ó-
lán og sleifarlag, ef söltun
síldar skyldi stranda á ó-
nógu vinnuafli í landi. Virðist
skylt að gera í tæka tið ráð-
staíanir til þess, að slikt
hendi ekki.
Iðnaðurinn og verk-
smiðjustúlkurnar.
Uppástungur hafa verið
Læknavörður á
laugardögum
Læknaféiag Reykjavíkur
hefir ákveðið að varðlæknir
starfi eftir kl. 2 á laugardög-
um yfir mánuðina april—
september.
Vitjanabeiðnum verður veitt
móttaka í Læknavarðstof-
unni í barnaskóla Austur-
bæjarr sími 5030.
Menn eru beðnír að ónáða
varðlækni ekki nema brýna
nauðsyn beri til og að þeir
nái ekki til heimilislæknis
sins.
gerðar um það, að iðnrekend
ur í landinu hafi í þessum
efnum samvinnu við síldar-
saltendur og stjórnarvöld, ef
nauðsyn krefur. í fjölda verk
smiðja er nú þurrð á hráefn-
um, en stúlkur, sem þar
vinna, þora að vonuin ekki
að fara í sildarvinnu í sum-
ar, af ótta við, að þær verði
ekki teknar aftur í verk-
smiðjuvinnuna aftur í haust,
ef þær fara einu sinni. Er
þetta mjög skiljanlegt.
Virðist eðlilegt, þegar þjóð-
arnauðsyn kallar, að verk-
smiðjur og iðnaðarfyrirtæki
drægu úr starfsemi sinni í
sumar, ef með þarf, og
reyndu að nota tímann til
þess að safna hráefnum til
starfsemi sinnar í vetur, þeg-
ar atvinnuþörf verður meiri.
en hétu stúlkum sínum, er
færu í síldarsöltun, atvinnu
á ný, þegar þær kæmu i
haust.
Skólafólkið.
í öðru lagi má benda á, aS
allmikil brögð hafa verið að
þvi að undanförnu, að skóla-
fólk hafi ekki fengið vinnu,
er skólanámi lauk i vor. Virð-
ist eðlilegt, að því yrði og
eftir föngum beint að þessari
vinnu.
Veiðihorfur.
Nú verður að vísu ekkert
um það vitað, hvernig afla-
brögð kunnar að verða í sum
ar. Það vekur þó nokkrar von
ir, að fyrstu skipin hafa feng
ið dágóð köst. í öðru lagi er
það álit margra glöggra sjó
manna, að síldveiði verði
betri^þegar langvarandi norð
anátt er fyrir sildveiðitím-
ann og í byrjun hans, líkt og
nú hefir átt sér stað. Telja
þeir, að átan, sem aðallega
er við yfirborð sjávarins, ber-
ist þá nær landi en ella, en
síldargöngurnar elti.
En hvað sem líður öllum
vangaveltum um veiðihorfur,
þá er okkur skylt að vera við
því búnir að veiða sem mesta
síid og hagnýta hana á þann
hátt, sem hagur þjóðarinnar
krefst.
Mlklir brottflutningar fólks
frá Patreksfirði
lm níntíu manns liafa farið þaðan þetta
síðasta niÍNseri
Um níutíu manns hafa flutt frá Patreksfirði á þessu ári,
sagði séra Einar Sturlaugsson á Patreksfirði við tíðinda-
mann Tímans í gær. Er það um það bil tíundi hver maður,
sem þar var búsettur um síðastliöin áramót. Flest af þessu
fólki hefir flutt t.l Reykjavíkur, en tvær fjölskyldur til Ak-
ureyrar og tvær í sveit. Tvær fjölskyldur munu ætla að
flytja í kauptúnið.
Hinn heimskunni kjarnorku-
fræðingur Niels Bohr sendi
fyrir nokkru S. Þ. opin bréf
um kjarnorkumál. Hér sést
hann flytja ávarp í útvarp
um bréf sitt.
Þessir miklu brottfluttn-
ingar þykja iskyggilegir, og
hætta er á, að fleiri leiti á
eftir, þegar margir eru farn-
ir í önnur byggðarlög. Megin
orsök brottflutninganna er
ótti við léleg atvinnuskilyrði.
Á Patreksfirði voru tveir tog
arar, en annar þeirra var
seidur, og hinn fórst. Er þar
því enginn togari nú. Óskað
hefir verið eftir tveimur af
þeim togurum, sem nú eru í
smíðum, til Patreksfjarðar,
svo að rætast ætti úr um at-
vinnu, ef þeir koma.
Afli smábáta, er gerðir voru
út frá Patreksfirði í vor,
brást að kalla algerlega. Nú
sem stendur er einkum at-
vinna við hafnargerðina og
byggingu nýrrar mótorraf-
stöðvar, sem á að vera til
ljósa og suðu i kauptúninu.
Landher Bandaríkjanna tek-
ur þátt í vörnum S.-Kóreu
Norðiirlieriiin koininn snðnr yfir Han-fljót
oi> haróar ornNtu geisa sumian fljótsins
Það var tilkynnt í Washington síðdegis í gær, að Tru-
man Bandaríkjaforseti hefði skipað landher Bandaríkj-
anna að taka þátt í hernaðaraðgerðum á Kóreu ásamt flug-
her og flota. Norðurherinn hefir brotizt suður yfir Han-fljót
og sækir að Su-won flugvellinum. Harðir bardagar geisuðu
| í gær 10 mílur sunnan árinnar á allbreiðu svæði
Rætt um fjárveit-
ingu til hernaðar
Á Bandaríkjaþingi I gær
var rætt um frumvarp stjórn
arinnar um framlag til hern-
aðarþarfa hinna frjálsu
þjóða. Upphæð sú, sem stjórn
in fer fram á til þessara
þarfa er 1200 millj. dollarar
og eiga 1000 millj. að fara til
Atlanzhafsbandalagsins en
10 millj. af því sem eftir er
til Kóreu.
Algert hafnbann.
Jafnhliða því, sem Brad-
ley forseti herforingjaráðs-
ins tilkynnti þá ákvörðun for
setans að beita landhernum
einnig, kvað hann hafa ver-
ið tekna þá ákvörðun að setja
á algert hafnbann á #llum
höfnum Kóreu-skagans. Brad
ley hershöfðingi sagði að ekki
væri ákveðið enn né hægt að
skýra frá því, hvaða sveit-
um landhers yrði beitt, né
hvort notaðir yrðu skriðdrek-
ar. Ákvörðun þessi væri tek-
in til þess að brjóta á bak
aftur sókn innrásarhersins og
hrekja hann norður fyrir 38.
breiddargráðu.
Brutust yfir Han-fljót
í nótt.
Mac Arthur tilkynnti í gær
að hersveitir norðurhersins
hefðu brotizt yfir Han-fljótið
i fyrrinótt. Notuðu þær til
þess létta báta og fleka og
tókst að koma yfir 40 skrið-
drekum og á eftir allmiklu
af fótgönguliði. Sótti lið þetta
síðan allhratt fram og hörf-
aði varnarherinn undan, en
bjóst til varnar á ný um 10
mílum sunnar. Norðurherinn
sótti fast fram að Su-won
flugvellinum, sem ér annár
stærsti flugvöllur Suður-
Kóreu. Bandarískar flugvélar
gerðu harðar árásir á norður
herinn og skutu niður fimm
flugvélar hans í gær og eyði-
lcgðvK allmarga skriðdreka og
bifreiðar.
Er nú verið að leggja jarð-
strengi í göturnar. Þess er
vænzt, að hafnargerðinni
þoki það áfram í sumar, að
þilbátar fái þar trygga legu
næsta vetur.
Sláttur vestra
Á Rauðasandi var sláttur
hafinn fyrir Jónsmessu, og
um Patreksfjörð og Tálkna-
fjörð mun almennt verða
byrjað að slá í næstu viku.
Kappreiðar Sindra
við Pétursey
Frá fréttaritara Tímans
i Vík í Mýrdal.
Hestamannafélagið Sindri,
félag Eyfellinga og Mýrdæla,
efndi til kappreiða við Péturs
ey í Mýrdal um síðustu helgi.
Aðeins var keppt í stökki, og
voru tólf hestar reyndir.
Fyrstu verðlaun hlaut grá
hryssa. Freyja frá Brekkum
í Mýrdal, eign Kjartans Guð-
mundssonar. Önnur verðlaun
fékk Þráinn Antons Guðlaugs
sonar í Vík og þriðju verð-
laun Blakkur Guðlaugs Ei-
ríkssonar á Felli í Mýrdal.
Hershöfðinginn
segir af sér.
Hershöfðingi
suðurhersins
Queuille tekur að
sér stjórnarmyndun
Hlaut trau.st þingsins
Queuille fyrrum forsætis-
ráðherra Frakka hefir nú tek
ið að sér að reyna stjórnar-
mýndun. Hann lagði i gær
fyrir þingið frumdrög að
stjórnarsamningi sínum og
baðst' traustsyfirlýsingar
þings!ns tll að mynda stjórn-
ítiá. Sagðl hann að nú riði á
að allir borgarflokkar Frakk-
lands stæðn saman. Þingið
veitti honum traust til stjórn
armyndunar.
sem samþykkt öryggisráðsins
um hernaðaraðgerðir gegn
reyndi að stytta sér aldur. Norður-Kóreu eru fyrirskip-
eftir sókn norðurhersins suð' aðar. Segir þar. að samþykkt
ur yfir fljótið en það var Þessi sé ölögleg og því harð-
hindrað og sagði hann síðan
af sér.
Mótraæla samþykkt
öryggisráðsins.
Stjórn Norður-Kóreu hefir
sent S. Þ. orðsendingu þar
mótmælt að fulltrúa
Norður-Kóreu var ekki leyft
að skýra málið frá sinni hlið.
Segir einnig, að Suður-Kóreu
menn hafi hafið árásir og
beri því einir sök á styrjöld-
inni.