Tíminn - 22.04.1951, Blaðsíða 5

90. blað.
TÍMINN, sunnudaginn 22. apríl 1951.
5.
Suntuid. 22. apríl
Kommúnistum af-
hent forustan
Það er nú komið á daginn,
eins og fyrirfram var vitað,1
að Alþýðuflokkurinn færðist
meira í fang en hann hafði
getu til, þegar hann lét stjórn
Alþýðusambandsins fyrir-
skipa uppsögn kaupsamninga
og baráttu fyrir nýrri kaup-
hækkun frá 1. þ. m. að telja.
Meðal félagsmanna í verka-
lýðsfélögunum var yfirleitt j
ekki neinn jarðvegur fyrir!
kauphækkunarbaráttu, þvi að
þeim var ljóst, að hún gat
ekki leitt til neinna kjarabóta
að óbreyttum aðstæðum. Sár
fá félög urðu því við áskorun
Alþýðusamba!nds;(tj órnarinn-
ar og aðalfélögin, sem höfðu
auglýst verkföll, eins og Hlíf
i Hafnarfirði og Baldur á ísa
firði afturkölluðu þau um
óákveðinn tima. Börðust þó
Helgi Hannesson í Hafnar-
firði og Hannibal Valdimars-
son á ísafirði grimmilega fyr
ir því, að til verkfalls væri
látið koma nú þegar, en verka
menn neituðu að fara að ráð
um þeirra.
Öll uppskeran af verkfalls
brölti . Alþýöuflokksforingj-
anna virðist vera sú, að tvö
kvenfélög hafa hafið verkfall,
annað í Hafnarfirði og hitt í
Vestmannaeyjum. Það síðar-
nefnda mun og njóta fylgd-
ar verkamannafélagsins þar.
Virðist það furðuleg herstjórn
hjá jafnaðarmönnum á þess-
um stöðum að valda með
þessu óeðlilegri truflun í at-
vinnulífin þar, en bíða ekki
heldur eftir þeirri allsherjar
stöðvun, sem virðist vera í
vændum.
Eftir að verkfallsbrölt Al-
þýðuflokksins hafði þannig
runnið út í sandinn og flokk
urinn sýnt sig þess ómegnug
an að heyja verkfallsbaráttu,
— eins óg ætlun hans var og
sýna sig þannig jafnsterkan
eða sterkari kommúnis'tum,
— hefir hann orðið að stíga
þau þungu spor að biðju um
liðveizlu kommúnista. Komm
únistar hafa beðið rólegir
eftir þessu, því að þeir vissu,
að þannig myndi hin „misk-
unnarlausa barátta“ Stefáns
Jóhanns enda. Þeir hafa líka
neytt aðstöðu sinnar til
fulls. Það sést á samkomulagi
verkalýðsfélaganna í Reykja
vík, er sagt hafa upp kaup-
samningum frá 18. maí n. k.
Það ber gleggst með sér, hve
fullkomiega Alþýðuflokkurinn
hefir orðið að ganga að afar-
kostum kommúnista.
Það er t. d. eitt ákvæði
þcssa samkomulags, að fé-
lögin „mega ekki gera sam
inga við atvinnurekendur,
nema fyrir liggí samkomu
lag allra félaganna, er að
samkomulagi þessu
standa.“ Óbilgjarnasta fé-
lagið, þótt það sé kannske
minnst, fær þannig al-
ræðisvald. Með þessu liafa
kommúnistar því alveg
tryggt sér forustuna í
væntanlegri kaupstyrjöld.
í slíkum samtökum erlends
þar sem jafnaðarmenn
ráða, er það meirihluti fé-
laganna, sem fer með úr-
skurðavaldið, en ekki eitt
félag. Það eitt er lika lýð-
ræði.
Annað ákvæði sýnir og
ERLENT YFIRLIT:
Fulltrúafundurinn í París
Sainkomulag' næst ekki meiian áróðuriínn
er látinn ski|ia öndvegið
Fulltrúafundurinn í París,
sem á að ganga frá dagskrá fyr-
ir væntanlegail utanríkisráð-
herrafund stórveldanna, hefir
nú staðið vikum saman, án
þess að nokkur árangur hafi
náðst, eða samkomulagshorfur
séu nokkuð betri en þær voru
í upphafi.
Hér verður það ekki rakið, er
mestum ágreiningi virðist valda,
heldur verða rifjuð upp nokkur
atriði úr greinum, sem birtust
í ensku blöðunum „Manchester
Guardian“ og „Economist" um
það leyti, er fulltrúafundurinn
kom saman. í greinum þessum
er vikið að tilhögun þeirri, sem
er á þessum fundi og verið hef-
ir á fundum stórveldanna um
skeið, og það talið eiga sinn
þátt í ósamkomulaginu. Virðist
margt benda til, að gagnrýni
þessara merku ensku blaða sé
á talsverðum rökum reist.
Ofmikill áróður.
Manchester Guardian byrjar
grein sína á því, að láta í ljós
áhyggjur yfir því, að of
mikið hafi verið rætt
um viðhorf og kröfur full-
trúanna. Af þeirri athygli, sem
beinist að fundinum kunni að
leiða, að menn haldi fastar við
kröfur sínar en ella. Telur blað-
ið, að ástæða væri til að athuga,
hvort slíkir fundir ættu að vera
jafn" opinberir og tíðkanlegt er,
því að líklegra mundi til sam-
komulags að hljóðara væri um
þá. Það sé því ekki ráðlegt að
flytja málin með ræðum, sem
miðaðar eru við almennt áróð-
ursgildi út í frá, en ekki ætlaðar
til að sveigja hugi þeirra, sem
raunverulega fjalla um málin.
Með slíkum vinnubrögðum er
árangursleysið tryggt fyrirfram.
Blaðið segir, að sjálfsagt sé
ekki unnt að snúa aftur til
þeirra tíma, er utanríkismálin
voru leynileg. Vesturlandabúar
vita fyrir, að ef fundurinn mis-
tekst, munu Rússar þegar í
stað birta svo rangfærðar sög-
ur um afstöðu þeirra manna, að
þeir finni sig til neydda að
gefa skýrslu á mótl sér til varn
ar. Rússar halda líka með réttu
eða röngu, að fyrr eða síðar
verði gert uppskátt um sér-
hvert tilboð, sem þeir gera.
Þessi gagnkvæma tortryggni
gerir allar framkvæmdir erf-
iðari og alveg ómögulegt að snúa
aftur til leynilegrar utanríkis-
þjónustu.
Ytarlegar fundalýsingar
skaðlegar.
En ef Rússar vildu í raun og
veru ná samkomulagi, ættu þeir
að geta fallizt á að stytta og
takmarka daglegar frásagnir,
sem blöðum eru látnar í té af
fundunum, þar til málum hefir
verið ráðið til úrslita. (Einn dag
inn hófst dagskrárfundurinn á
því, að Jessup deildi á Rússa
fyrir að hafa brotið samkomu-
lag um það, að láta fátt eitt
fréttast af fundinum, með því
að láta Tass fréttastofuna fá
ræðu Gromykos í heilu lagi og
gera fundinn þar með fyrir sitt
leyti að áróðursfundi Moskvu-
stjórnar.)
Að sjálfsögðu, segir Manchest
er Guardian, fylgdu því nokkr-
ir erfiðleikar fyrir kommúnista
blöðin, ef þau misstu áróðurs-
efni það, sem í ræðum þessum
er, auk þess, sem óábyrgari æs-
ingablöð á Vesturlöndum misstu
spón úr aski. Aðrir mættu þó
vel við una. Þingin og almenn-
ingur á Vesturlöndum verður
að bera það traust til fulltrúa
sinna, að þeir séu ekki neyddir
til að gefa opinberar skýrslur.
Almenningsálit og þing Ráð-
stjórnarríkjanna mun ekki held
ur verða kvatt til ráða í þessu
sambandi.
Leynllegir fundir gefast bezt.
Hin opinbera utanríkisþjón-
usta eftir styrjöldina er gagn-
rýnd á líkan hátt í Economist.
Þar segir, að ástæða sé til að
hugleiða, hvort form og tilhög-
un þessara funda sé ekki meg-
inástæðan fyrir árangursleysi
þeirra. Er ekki hin opinbera ut-
anríkisþjónusta orðin alltof víð
tæk? Allir þeir fundir, sem
Rússar hafa átt þátt í eftir stríð
og einhvern árangur hafa bor-
ið, hafa verið leynilegir, segir
Economist. Síðasta og greini-
legasta dæmið eru viðræður
þeirra Jessups og Maliks í Lake
Success fyrir tveimur árum, þær
sem leiddu til þess, að einangr-
un Berlínarborgar var rofin og
efnt til utanríkisráðherrafund-
arins í fyrravor í maí, — þar
var tekið á Þýzkalandsmálun-
um til að reyna að leysa þau.
Á sama hátt hafa þýðingar-
mestu og skjótráðustu fundir
Atlantshafsríkjanna verið haldn
ir fyrir luktum dyrum. Það er
óhætt að segja, að fundir hafi
yfirleitt tekizt vel, þar sem
menn hafa viljað ná árangri
glöggt, hve kommúnistar
hafa verið einráðir við
samningagerðina. Alþýðu-
sambandsstjórnlnni er gert
að skyldu, að tryggja
„stöðvun á vinnu við þau
blöð, sem verða gegn verka
lýðsfélögunum í vinnu-
deilunni“. Þessi ofbeldis-
og einræðiskrafa er vitan-
lega runnin undan rifjum
kommúnista.
Þá er það loks í samn-
ingunum, að stjórn Alþýðu
sambandsins skuli leita
fjárhagslegs stuðnings er-
lendra verkalýðsamtaka og
aðstoðar þeirra til að
stöðva ísl. skip og flugvél-
ar. Verður það ekki ó-
skemmtileg ganga fyrir
Stefán Jóhann og félaga
hans, að biðja hina erlendu
flokksbræður sína að
styðja hér samskonar verk
fallsbrölt og kommúnistar
vinna að í löndum þeirra og
þeir vinna þar einhuga á
móti.
Fleira þarf ekki að nefna
til að sýna það, að hin
„miskunnarlausa barátta“
Stefáns Jóhanns hefir nú
fengið þann sorglega endir,
að Alþýðuflokkurinn hefir orð
ið að afhenda kommúnist-
um forustuna í verkalýðsmál
unum og verður að ganga er-
inda þeirra innanlands og ut
an. Svona fer það, þegar litl-
ir karlar halda að þeir geti
barizt miskunnarlaust.
Það sorglega við þetta er
þó ekki sú niðurlægjandi út-
reið, sem Alþýðuflokkurinn
hefir hlotið. Það sorglegasta
!er, að afleiðingarnar verða
ekki nema á eina leið fyrir
| verkamenn. Hagur þeirra þol
ir ekki langt verkfall. Hann
þolir þó vafalaust enn slður
stóraukna verðbólgu, sem
yrði óhjákvæmileg, ef fallist
yrði á þær kröfur, sem nú
eru gerðar.
Þetta þurfa verkamenn að
gera sér Ijóst áður en það er
um ofseinan. Það er ekki
nauðsynlegt fyrir þá að
fylgja kommúnistum í blindni
þótt forkólfar Alþýðuflokksins
hafi sett sig í þá ófæru að
þurfa að ganga að slíkum af-
arkostum.
JESSUP
og haldið blöðunum álengdar
meðan á umræðum stóð, svo að
þeir, sem í samningunum stóðu,
hefðu frið fyrir þeim.
Áróðurinn í öndvegi.
1 Lake Success hefir hinni op
inberu leið verið fylgt, enda ár-
angurinn yfirleitt hörmulegur.
Það er bara utan fundarsals-
ins, sem góður árangur hefir
náðst, í öryggisráðinu og alls-
herjarþinginu vita menn, að al-
menningur hlustar og vakir yf-
ir því, sem fram fer, ef ekki I
með persónulegri nærveru, þá
í gegnum útvarp og sjónvarp.
Þetta telur Economist, að hafi
haft slæm áhrif á vinnubrögð
manna. Við þetta hafa menn
miðað allt sitt starf.
Economist finnur þessari op-
inberu aðferð það líka til for-
áttu, að húp skapi óraunhæft
jafnvægi milli ríkja, sem hafa
mismunandi styrkleika og leitar
jafnframt eftir úrskurði al-
menningsálitsins í málum þeim
ýmsum, sem almenningur hefir
hvorki þekkingu, dómgreind né
þolinmæði til að brjóta til mergj
ar.
Eins og er semja stjórnmála-
mennirnir ræður sínar með hlið
sjón af áróðursgildi þeirra, og
alltaf vakir hjá þeim tortryggni
vegna þess, að hvert einasta
orð muni verða notað fyrr eða
siðar í áróðri andstæðinganna
heima eða heiman.
Því er það orðið eitt af megin
verkefnum þessara fulltrúa, að
(Framhald á 6. síðu.)
Raddir nábúarma
Mbl. ræðir í gær um upp-
sagnir nokkurra Reykjavikur
félaga á kaupsamningum og
segir m. a.:
i „Það er a. m. k. hægt að
sjá fingraför kommúnista á
einu atriði fréttatilkynningar
þeirrar, sem verkalýðsfélögin
gáfu út um uppsögn samninga
sinna og væntanleg verkföll.
Þar er þess krafist að stjórn
Alþýðusambands íslands
tryggi „stöðvun á vinnu við
þau blöð, sem verða gegn
verkalýðsfélögunum í vinnu-
deilunni“.
Það er verið að krefjast þess
að hindruð verði útgáfa blaða,
sem hafa aðra skoðun á á-
kveðnu atrlðl í efnahagsmál-
um en kommúnistar og fylgifé
þeirra. Blöð kommúnista eiga
hins vegar að fá að koma út.
Þetta er það „lýðræði“ sem
kommúnistar boða. Alþýðu-
flokkurinn hefir hingað til
talið sig hafa aðra afstöðu
til prentfrelsisins og annarra
mannréttinda en Kominform
menn. Vera má, að hann hafi
gleymt því nú, þegar hann
rær á sama báti og þeir.
En það ættu þeir menn að
vita, sem að slíkum hernað-
artilkynningum standa, að
hótanir um afnám prentfrels-
is í landinu, bæta ekki mál-
stað þeirra, sem að þeim
standa.“
Það er óhætt að fullyrða
það, að slík hótun og hér um
ræðir, verður ekki til að bæta
aðstöðu verkfallsmanna, og
þó enn síður, ef hún væri lát-
in koma til framkvæmda.
Enska knattspyrnan
Úrslit í ensku knattspyrn-
unni urðu þessi sl. laugardag:
1. deild.
Aston Villa—Portsmouth 3—3
Blackpool—Middlesbro 2—1
Bolton—Sheffield W. 0—1
Charlton—Newcastle 1—3
Derby—Chelsea 1—0
Fulham—Arsenal 3—2
Liverpool—Burnley 1—0
Manch. Utd.—West Brom. 3—0
Sunderland—Everton 4—0
Tottenham—Huddersfield 0—2
Wolves—Stoke 2—3
2. deild.
Barnsley—Coventry 3—0
Blackburn—Leicester 1—0
Brentford—Chesterfield 4—0
Doncaster—Queens P. 0—2
Hull City—Bury 4—0
Leeds—Grimsby 1—0
Luton—Birmingham 1—1
Sheffield U.—Cardiff 1—2
Southamton—Manch. City 2—1
Swansea—Preston 2—1
West Ham—Notts County 4—2
Áður í vikunni fóru fram
þessir leikir i 1. deild:
Middlesbro—Wolves 1—2
Newcastle—Portsmouth 0—0
Staðan er nú þannig:
1. deild.
Tottenham 39 23 9 7 77-42 55
Manch. U. 39 22 7 10 65-39 51
Blackpool 39 20 9 10 77-48 49
Middlesb. 39 18 10 11 75-60 46
Newcastle 38 16 13 9 60-50 45
Arsenal 40 18 8 14 71-55 44
Burnley 40 14 14 12 47-39 42
Portsmout 39 14 14 11 63-64 42
Liverpool 39 16 10 13 52-55 42
Bolton 38 17 6 15 60-55 40
Stoke 40 13 14 13 46-49 40
Wolves 37 15 7 15 70-53 37
Derby 38 15 7 16 74-67 37
Sunderl. 39 11 14 14 58-70 36
Fulham 39 12 11 16 48-62 35
W. Brom. 40 12 10 18 49-58 34
Charlton 39 13 8 18 58-77 34
Huddersf. 39 14 5 20 61-84 33
Aston Villa 39 10 12 17 58-65 32
Everton 39 11 8 20 46-78 30
Sheffield 38 9 8 21 51-78 26
Chelsea 37 8 8 22 43-61 24
2. deild.
Preston 40 25 5 10 90-47 55
Manch. C. 38 18 11 9 81-59 47
Cardiff 39 16 15 8 51-42 47
Birmingh. 39 19 8 12 61-50 46
Coventry 40 19 6 15 72-55 44
Blackburn 40 18 8 14 62-61 44
Brentford 40 18 7 15 73-71 43
Leeds 39 17 8 14 58-55 42
Doncaster 39 14 12 13 60-64 40
Southamt. 39 14 12 13 62-68 40
Sheffield 38 15 9 14 67-58 39
Hull City 39 14 11 14 68-66 39
W. Ham 39 15 9 15 66-67 39
Barnsley 39 15 8 16 73-61 38
Queens P. 40 14 10 16 67-78 38
Leicester 39 13 10 16 62-55 36
Notts C. 38 12 12 14 56-54 36
Swansea 39 16 4 19 51-69 36
Luton 39 9 13 17 52-62 31
Bury 40 11 8 21 55-82 30
Chesterf. 40 8 11 21 39-67 27
Grimsby 39 7 11 21 56-91 25
Huddersfield hlýtur að vera
ægilegt nafn fyrir leikmenn
Tottenham. Á laugardaginn
léku þeir á móti Hudders-
field á heimavelli sínum í
London, og í þriðja skipti á
árinu beið Tottenham ósigur
. fyrir Huddersfield. Ekki var
þó hægt að kenna landsleikn
: um um, því bæði liðin áttu
sinn hvorn manninn i lands-
t liðinu. Og annað, þetta er í
i annað skiptið síðan keppnin
hófst í haust, að hinum mark
heppnu framherjum Totten-
ham tekst ekki að skora mark
i leik. Hitt skiptið var, þegar
Huddersfield sló Tottenham
úr Bikarkeppninni. Þrátt fyr
ir þetta tap verður að telja
að Tottenham sé öruggt með
meistaratitillnn. Liðið á þrjá
leiki eftir, þar af tvo heima
á móti Sheffield W. og Liver-
pool, en sá þriðji verður háð
ur í dag í Middlesbro. Sigur í
einum þessara leikja dugir.
Blackpool sigraði Middles-
(Framhald á 6. síðu.)