Tíminn - 03.11.1951, Blaðsíða 3

249. blað.
TÍMINN, laugardaginn 3. nóvember 1951.
Fjórar nýjar Norðra-bækur
Færeyskar sagnir og ævlntýri, Austurland,
Að vestan og Sögnþættir landpóstanna
Ein's og undanfarin ár hefir Færeyskar sagnir og æviníýri.
Bókaútgáfan Norðri á þessu Mun mörgum leika hugur á að
hausti sent á markaðinn ýms- kynnast þessum þætti í menn-
ar merkar bækur með innlendu ingu Færeyinga. Sögurnar eru
efni. Þessa dagana hefir útgáf-. mjög skemmtilegar og viðburða
an sent frá sér fjórar bækur ríkar. Pálmi Hannesson ritar ýt-
um þessi efni og verður þeirra1 arlegan formála fyrir bókinni,
lítillega getið í þessum línum. \ þar sem hann rekur helztu þætt
Vegna rúmleysis verður þó að' ina í sögu Færeyinga. Bókin
bíða með að gera þeim þau skil, mun verða kærkominn gestur á
er vert væri.
Bækurnar eru þessar:
Söguþættir landpóstanna III.
bindi. Þetta er lokabindi rit-
safns þess, er Norðri hóf útgá-fu
á fyrir nokkrum árum. Helgi
Valtýsson hefir safnað efninu
og gengið frá ritinu í heild.
Þetta nýja bindi samanstend-
ur af einstökum þáttum, sem
ekki komust með í fyrri bindin.
Auk þess eru ýtarlegir viðauk-
ar. Þetta bindi er með sömu um
merkjum og hin fyrri. Með því
er lokið einhverju merkasta rit
safni, sem út hefir verið gefið
lengi. Saga landpóstanna er
merkur þáttur í ménningar- og
samgöngusögu landsins, og það
var þarft verk að safna þáttum
þessum í heild, því að margt af
því frásagnarverðasta hefði glat
azt, ef lengur hefði dregizt að
vinna að því. Allir þeir,' sem
þjóðlegum fróðleik unna, munu
verða þakklátir forlagi og höf-
undi fyrir að hafa ráðizt í úc-
gáfu þessa merka rits.
Sögusjóður Austfirðinga stend
ur að ritsafninu Austurland, en
af því voru áður komin út tvö
bindi og hið þriðja kom út fyrir
nokkrum dögum. Þeir Halldór
Stefánsson og Sigurður Bald-
vinsson eiga mestan þátt í rit-
ínu, sem er nær 400 bls. og prýtt
fjölda mynda’. Fyrst er raki.n
saga Papeyjar og Papeyinga allt
frá fyrstu tímum og fram á okk
ar daga. Svo koma ýmsir þætt-
ir um menn og málefni, m.a.
um hinn vaknandi þjóðmála-
áhuga á Austurlandi um miðja
síðustu öld, en Jón Sigurðsson
taldi Austfirðinga til sinna ör-
uggustu fylgismanna. Nefna má
og þáttinn um Sesseljumálin
svonefndu, en það er eitthvert
óhugnanlegasta sakamál, sem
um getur í annálum. Af ein-
stökum þáttum er þáttur Sögu-
Guðmundar einna skemmtileg-
astur fyrir fyndni og ótrúleg-
ar sögur í Munchausen-stíl. Frá
sögn Sigurðar Baldvinssonar af
SteJndóri Hinrtkssyni á Dal-
húsum er með því bezta í sinni
röð, mannlýsingin glögg og ein
kennileg. Það er snilldarhand-
bragð á þeirri sögu. Yfirieitt er
þetta bindi Austurlands meðal
allra skemmtilegustu rita um
þjóðleg fræði og mjög verðmæt
sem heimildarrit um menn og
málefni á þessum slóðum.
Þó að Færeyjar séu næstar
okkur af öllum löndum, og Fær-
eyingar skyldari okkur en nokk
ur önnur þjóð, er það því mið-
ur þannig, að þekking okkar á
högum þeirra og menningu er
í lakasta lagi. Eins og við, eiga
þeir mikinn fjölda þjóðsagna og
ævintýra, sem geymzt hafa á.
vörum fólksins og orðiö þeim
til ómetanlegrar hjálpar í þjóð-
ernisbaráttunni. Færeyski mái
fræðingurinn dr. Jakob Jakob-
sen safnaði færeyskum þjóðsög-
um rétt fyrir aldamótin. Nú
hafa þau frú Theodóra Thorodd
sen og Pálmi Hannesson rektor
valið úr safni þessu til þýðingar
og árangurinn er heilmiktl bók,
fjölda heimila núna í skamm-
deginu.
Vínveitingar ríkis-
stjórnarinnar
.Y.V,
/.V
.V.
er nefnist einu nafni Að vestan,
að koma út. Þetta bindi inni-
heldur sagnaþætti af einstök-
um mönnum. Síðari hlutinn er
saminn af S.J. Austmann og
kennir þar margra grasa. t fyrri
hlutanum eru einkum þættir
af mönnum, sem að einhverju
leyti voru frábrugðnir fjöltían-
um, svo sem Otúel Vagnsson,
hinn djarfi vestfirzki sjósoknari
og skytta. Bráðskemmtiiegur er
þáttur Hlaupa-Möngu. Yfir höf
uð má telja safn þetta með því
bezta í sinni röð, og eykur það
mjög gildi þess, að hin sér-
stöku sjónarmið landa vestra
iroma glöggt fram, en þau sýna
að Islendingseðlið afneitar sér
ekki, þó að í annarri heimsálfu
sé. Sagan um lönguhausana er
vottur þess. Ekki er váfi á að
mörgum mun leika hugur á að
kynna sér það, sem Vestur-ls-
lendingar hafa lagt af mörkum
á sviði þjóðlegra fræða, og á
utgáfan þakkir skiiið fyrir að
hafa ráðizt í slíkt stórvirki, sem
ritsafn þetta er.
Gerist áskrifendur að
c7
^Jisncmum
Askriftí'.rslml 232S
manna fyrir gerðum hins opin-
bera, er fyrirskipar bindindis-
fræðslu í skólum, gefur út lög
til varnar óreglu í landinu, veit
ir fé til bindindisstarfsemi, en
iðkar svo hið gagnstæða og gef
ui fordæmi, sem til eftirbreytni
er mjög háskalegt.
Vér erum þess albúnir, hvenær
sem þess kynni að verða af oss
krafizt, að færa fram nægar
sannanir fyrir máli okkar og
vér förum þess eindregið á leit
við hið háa Álþingi, að það hlut
ist til um, að betri siðir, í þess-
um efnum, verði upp teknir af
hendi hins opinbera.
Virðingarfyllst,
Reykjavík, 30. október 1951
Stórstúka íslands af I.O.G.T.
Kristinn Stefánsson (sign),
Björn Magnússon (sign).
Þingstúka Reykjavíkur:
Einar Björnsson (sign),
Kristinn Vilhjálmsson (sign).
Áfengisvarnanefnd kvenna í
Reykjavík og Hafnarfirði:
Viktoría Bjarnadóttir (sign),
Guðlaug Narfadóttir (sign).
Umdæmisstúka Suðurlands:
Sverrir Jónsson (sign),
Guðgeir Jónsson (sign).
Samvinnunefnd bindindis-
manna:
Pétur Sigurðsson (sign),
Ingimar Jóhannesson (sign).
Áfengisvarnanefnd Rvíkur:
Þorsteinn J. Sigurðsson (sign),
Gísli Sigurbjörnsson (sign).
»Bókmenntaviðburður
Sjálfsævisaga
Hagalíris
Út er komið upphaf að sjálfsævisögu Guðmundar G.
Hagalíns, er hann nefnir „Jeg veit ekki betur“.
Það þykja jafnan merk tíðindi meðal bókavina, þeg-
ar út koma ævisögur skráðar af Hagalín, enda hafa
„Virkir dagar“, „Sturla í Vogum“ og „Saga Eldeyjar-
Hjalta“ hlotið viðurkenningu alþjóðar.
Nú skrifar Hagalín sína eigin sögu. í þessu fyrsta
bindi segir frá brensku Hagalíns á Vestfjörðum og eru
felldar í þann ramma fjöldi sagna af forfeðrum hans
og brot úr menningarsögu þess tímabils, sem hann
ólst upp á.
„JEG VEIT EKKI BETUR“ er bráðskemmti-
leg aflestrar og frásögnin fjörug og lifandi
á borð við það bezta, sem Hagalín hefir
áður ritað.
SckjfelL útcjáfan
Bókahsíi II.

Vér undirritaðir leyfum oss ]
hér með að bera fram við hið 1
*
háa Alþingi umkvörtun vegna ■
hinna mjög svo áberandi vín- !
veitinga ríkisstjórnarinnar. Oss ]
er alls ekki ljúft að bera fram ]
slíka ádeiiu á hendur vorri hátt ]
virtu ríkisstjórn, en fordæmi <
hennar í þessum efnum er frek ■
lega skaðvænlegt. Það miðar að \
því, að brjóta niður það verk, ]
sem við vinnum og það almenn ]
ingsálit, sem bindindismenn í ]
landinu reyna að skapa. 11
Það fer ekki leynt, er gerist i
Tr , á hinum hærri stöðum. Mönn- ]
Ymsum hefir an efa komið , , , ,
....... . . „ .. .... i um er vel kunnugt um þessar
mjog a ovart, er það vitnaðist, I , ... .
... „ . . _ . i vmveitingar nkisstjornannnar,
að buið væn að safna sognuml • ■ ... .J . 1
, ... . . „ , , og þær brjota mður virðmgu
og þattum fra Vestur-lslend-. I _
ingum, þar sem ráðgert er að
safnið verði alls 16 bindi. Þessa • ]
dagana er þriðja bindi safnsins,
Norðra-bækur
Sönii ást ©g' iogiu
eftir Fritz Torén í þýðingu Kristmundar Bjarnasonar.
Þessi hrífandi og skemmtilega skáldsaga gerist að mestu
í Svíþjóð og segir frá trylltum átökum, gjáiifi og munaði
stóriðnaðarmanna og fjárbraskara, er hugðu að leggja und-
ir sig heim allan viðskiptaiega. Hér renna fram ótal mis-
litir þræðir ásta, svika og atorku. Sagan er óvenjulega við-
burðarík, sérstæð og athyglisverð. Bókin er í stóru broti,
328 þéttprentaðar síður. — Heft kr. 48,00, ib. kr. 68,00.
Sögubúkin
Bók þessi færir bömum og unglingum nokkrar af góðu
og gömlu sögunum, sem vinsælastar urðu í gamla daga.
Gunnar Guðmundsson yfirkennari valdi sögurnar og sá
um útgáfuna, en Halldór Pétursson listmálari teiknaði
myndirnar. Það koma aldrei nein ellimörk á góða sögu,
hún er alltaf jafn fersk og ný. — 159 bls. Ib. kr. 22,00.
Jádý Bolton eignast nýja vinkonu
Saga þessi, sem er full af dularfullum og spennandi at-
burðurn og ævintýrum, er sú þriðja í röðinni í sagnaflokkn-
um um Júdý. Áður eru útkomnar: Júdý Bolton og Júdý Bolt-
on í kvennaskóla. Meðal íslenzkra stúlkna eykur Júdý Bolt-
on vinsældir sínar með hverri nýrri bók. — 160 bls. Ib. kr.
28,00.
Benni í Scotland Yard
Allir drengir fagna nýrri Benna-bók. Benni í Scotland
Yard er áttunda Benna-bókin. 130 bls. Ib. kr. 28,00.
HVER NY BOK
EYKUR ÁNÆGJU HEIMILISINS.
Sendum gegn póstkröfu.
1
i
m
Eókaútgáfan Norðri
Pósthólf 101 — Reykjavík
.Y.V.V.V.V.V.Y.’.V.Y.V.V.V.Y.V.V.V
■4••♦•♦♦*•*•♦♦••*♦♦♦♦•♦*•♦••♦•

Höfum fengið

svartan — dökkbláan og brúnan lit.
Einnig rauðan, grænan og brúnan lit á alls
konar gardínutau.
Efnalaugin GlæsPr
;s:nnst::«a::::i:u::ar4::su:nuus:s