Tíminn - 10.02.1952, Qupperneq 3

Heimsfrægur söngvari
Eftir séra Gtnmar Árnason
Páll postuli komst svo að orði,
að hvað sem menn gjörðu, ættu
þeir að gjöra Guði til dýrðar.
Það vill nú gleymast og ekki
sízt þeim, sem fengið hafa
mörgu pundin. Plestír leita sinn
ar eigin frægðar, sem leita henn
ar á annað borð.
Hins eru þó nokkur dæmi, að
miklir snillingar hafa helgað
gáfu sína hamingju meðbræðra
sinna, og unnið þannig Guði til
dýrðar. Maðurinn, sem hér.um
ræðir var einn af þeim. Hann
hét Ira D. Sankey og var heims
frægur söngvari. Ef til vill sá
söngvari að fornu og nýju, sem
jnest og varanlegust áhrif hafði
á áheyrendur sína.
Sankey fæddist 28. ágúst 1840
í smábænum Edinburg í Penn-
sylvaníu í Ameríku. Þar dvald-
ist hann til sextán ára aldurs.
Á þessum barnsárum var hann í
sunnudagaskóia og varð þar fyr
ir trúarlegum áhrifum. Sú glóð
varð síðar að skærum eldi.
1857 varð faðir hans banka-
stjóri í New Castle. Þar gekk
Sankey í menntaskóla og tók
þátt í sunnudagaskólastarfi, m.
a. sem söngstjóri. Svo bar við,
að maður, sem kallaður var
„Söngva-pilagrímur“ kom til
borgarinnar. Sú hrifning, sem
hann vakti, opnaði augu Sankey
fyrir því, hvílík áhrif góður ein
söngur gæti haft í kirkjunum.
Tók hann því að iðka slíkan ein
söng sjálfur og fékk ýmsa aðra
í lið með sér. Barst, orðstír hans
skjótt víða, og kirkjan fylltist
hvenær, sem hann söng.
1870 var Sankey kosinn á al-
þjóðamót KPU-manna, sem
haldiö var í Indianapolis. Þar
hlakkaði hann til að hitta pré-
dikara nokkúrn, sem þá fór rpik
ið orð af. Hann hét D.L. Moody.
Fundum þeirra Sankeys og
Moodys bar fyrst saman við
morgunbænir á sunnudegi. Sag
an segir, að landi Sankeys hafi
hvíslað að honum á meðan
Moody bað: Sankey, söng-
urinn á mótinu er alveg neðan
við allar hellur, blessaður taktu
nú lagið, þegar þessi náungi
hættir að biðja, ef það verður
þá nokkurn tíma.“ Og Sankey
greip tækifærið, þegar það gafst
og söng kunnan sálm. Hrifning
.aralda fór um salinn. Á eftir
kynnti landinn þá Sankey og
Moody. Moody spurði: „Hvaðan
ertu? Hvað starfarðu? Ertu
kvæntur?“ Sankey svaraði því,
að hann væri kvæntur, ætti tvö
börn, byggi í Pennsylvaniu og
starfaði á vegum stjórnarinnar.
Moody sagði stutt og laggott:
„Þú verður að gefa það upp á
bátinn“.
Moody, mesti vakningapré-
dikari heimsins, hafði þá haíið
starf sitt í Chicago. Og sú varð
raunin á eftir allharða innri bar
áttu og margar og heitar bænir,
að Sankey hlýddi kalli hans.
Hófst nú hið merkilega sam-
starf þessara tveggja snillinga,
sem stóð í áratugi og kalla má
heimssögulegan viðburð. Er
skemmst frá því að segja, að
milljónir sóttu samkomur
þeirra, fólk af öllum stéttum og
á öllum aldri, allt frá forseta
Bandaríkjanna og til mesta úr-
hraks stórborganna, bæði í Am-
eríku og Englandi. Tæpast er
ofsagt, að öllum áheyrendunum
urðu þeir Moody og Sankey ó-
gleymanlegir, og á óteljandi
menn og konur höfðu þeir svo
gagntæk áhrif, að heita mátti
að það hæfi nýtt líf.
Aðsóknin að mótum þeirra
var oft svo gífurleg, að fræg-
ustu leikarar og kvikmyndadís-
ir nútímans myndu varla draga
að sér slíkan fjölda eitt kvöld,
hvað þá mörg. Það kom fyrir,
að þeir héldu átta samkomur
í stórum samkomusal sama dag
inn, og alltaf urðu þó margir að
hverfa frá.
Moodys verður ekki getið sér-
staklega að þessu sinni. En lít-
illega gerð tilraun til að skýra
galdurinn við Sankey.
Svo segja fróðir menn, að því
verði ekki neitað, að ýmsir sam
tímamenn hans hafi verið betri
söngvarar og söngstjórar,. en
enginn þeirra hafði þó neitt
lík áhrif.
Skýringuna ætla menn þessa:
Enginn maður söng af slík-
um eldmóði. Hann var söngv-
ari hins mikla konungs. Söngur
hans var þetta eina ákall:
Krjúptu Kristi!
Sankey batt sig heldur ekki
við „löggilta" og sígilda sálma
né lög. Hann var í vissum skiln-
ingi dægurlagasöngvari. Hann
söng lög, sem hrifu fólk, og
sálma, sem snurtu það. Og hann
lagði engu minni rækt við að
orðin heyrðust og skildust en
að lögin næðu til hjartans.
Sankey var líka snillingur í
að túlka hug sinn með svip-
brigðum sínum og látbragði.
Hann var ákaflega aðlaðandi
maður og hrífandi.
En með þessu er ekki sögð
öll sagan.
Sjálfur hefði Sankey efa-
laust sagt þetta um áhrif sín.
— Það er allt Guðs gjöf. Honum
einum helga ég söng minn. Og
hann einn gefur ávöxtinn,
Sankey dó 14. ágúst 1908, en
minning hans lifir enn um lakjg
an aldur.
Manni verður að spyrja: Gætu
ekki ýmsir hér á landi tekið
upp merkið, sem Sankey bar
til slíks sigurs? Væri ekki kirkj-
unni hollt að treysta ekki um of
á mátt prestanna einna?
Mætti ekki kirkjulegur söng
ur heyrast líka oftar og víðar
en hann gerir nú? M.a. í hinni
almennu dagskrá útvarpsins.
Sumir segja, að fegurstu
sálmalögin séu fegursta „músík
in“, sem til sé. Ég get ekki um
það dæmt. Hitt er ég viss um,
/ slendingaþættir
Sextug: Valgerður Friðriksdóttir
Hún er fædd á Núpi undir |
Eyjafjöllum 10. febr. 1892,
dóttir hjónanna Friðriks Ben
ónýssonar og Oddnýjar Bene-
diktsdóttur, er lengst af áttu
heima í Vestmannaeyjum.
Eignuðust þau nítján börn,
en af þeim eru átta á lífi.
Meðal þeirra er hinn kunni
aflamaður Benoný skipstjóri '
í Vestmannaeyj um. Tvær
systranna fluttust norður á
Langanes og giftust bændum
þar. Elzta systirin Sigríður,
giftist Pétri bónda Metúsal-
emssyni á Hallgrímsstöðum.
En V^lgerður, þá rúmlega
tvítug ,giftist Sigtryggi Vil-
hjálmssyni bónda, og síðan
hreppsnefndaroddvita, á Ytri
Brekkum. Bjuggu þau hjón'
fyrst á Ytri Brekkum en síð-
að margir hefðu meira yndi af'ar á Ytra Álandi í Þistilfirði.
að heyra fallegan sálmasöng á
stundum heldur en sum dans-
lögin, og jafnvel ýmislegt af
„hinni hærri músík", þessari,
sem fer langt fyrir ofan allt og
alla.
Og gagnið yrði ekki minna.
Það er gott að koma út í blæ
himins blíðan á heiðum vor-
morgni. Þess háttar sálubati er
að hlusta á fagran sálmasöng.
Hann lyftir okkur upp í sigur-
hæðir.
tltbrelðið Tímann
vík og stundað ýms störf með
miklum dugnaði, var m. a. um
En segja mátti þá sem oftar, f »/ Jráðskona hjá Félagi
að skjótt brygði sól sumri! f^skaupenda i Reykjavik.
því að Sigtryggur lést fyrir Áf ellefu börnuny Valgerð-
aldur fram, haustið 1928, eft ar eru 10 a lifi- Aita börn
ir uppskurð á sjúkrahúsi í hennar
Reykjavík, en börnin voru
og Sigtryggs heitins
(hið elzta dó í bernsku) eru
mörg og öll innan við ferm- nu komin vei ti1 manns og
ingu. Hélt Valgerður áfram tvö ynSri börn bennar mann
búskap á Ytra Álandi fjögur vænle8"- Vilhjálmur útgerðar
eða. fimm ár, meðan elztu mabur á Þórshöfn, Friðrik sjó
börnin voru að komast til maður 1 Reykjavík, Oddný
nokkurs þroska, en brá síðan Sift í Reykjavík, Sigríður ráðs
búi og fluttist til Þórshafnar.
Átti hún þar heima i nokkur
ár með börnum sínum, en
síðan hefir hún dvalist á ýms
um stöðum, nú síðustu árin
með börnum sínum í Reykja-
kona í Keflavík, Guðmundur
starfsmaður hjá Mjólkursam
sölunni í Reykjavík, Valgerð-
ur gift í Ólafsfirði, Aðalbjörg
kennslukona í Skógaskóla,
(Framhald á •. sfðu>
.V.*.’-WAV.V.'.V.WJ,.V.*.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V,
I ■ ■ ■ ■■■■■!
Bnnflutningur FERGUSON
dráttarvéla frjáls
142 af 150 bændum völdu FERGUSON dráttarvél
— síðastliðiö ár —
Getum útvegað til afgreiðslu í vor FERGUSON DRATT-
ARVÉLAR með benzín eða dieselhreyfli. Gæði FERGUSON
DRÁTTAVÉLAR þekkja allir. — Enda er hún langsamlega
vinsælust allra dráttarvéla, sem til landsins hafa komið.
FERGUSON DRÁTTARVÉLIN er sparneytin, sterk, ending-
ingargóð og ódýrust allra sambærilegra véla.

I

í
Fjöldi verkfæra er fáanlegur fyrir FERGUSON DRATTARVELAR, t.
raðhreinsarar, kartöfluupptöku og niðursetningarvélar, flagjafnarar,
flutningskassar, vagnar o. fl. Enda er vélin ágæt til að fullvinna með flög.
d. sláttuvélar, plógar, diskaherfi,
ámoksturstæki, áburðardreifarar
FERGUSON DRÁTTARVÉLIN er ódýr, örugg og endingargóð. Pantið FERGUSON DRÁTTARVÉL strax.
Tryggið yður afgreiðslu fyrir annatímann.
jQ/t á A/
HAFNARSTRÆTI 23 REYK JAV i K - Sl MI : 81395 - SIMNEFNI: ICETRACTORS
I

/AV.WA\W.V.*J%VY»YMiW.W.YiW.Y.W.W.Y.%\,W,.Y.Y.,.*.V.V.Y.*.YAV.Vrt,.V.V.V.W.V.V.Y1iVV'.Y.'A\%%V