Tíminn - 31.05.1952, Blaðsíða 5

121. blaö.
TÍMINN, laugardaginn 31. maí 1952.
Laugard. 31. niat
Ávarp „lands-
nefndarinnar"
Alþýðublaðið birtir í gær á-
ERLENT YFIRLIT:
Uggvænlegt vandamál
Eiturlyfjanotkun fer sívaxandi í mörgnm
löndum, einkum meðal æskulýðsins
Eins óg þýlega var sagt frá fyrir eiturlyf er meira en helm
hér í blaðinu í fréttum frá S.Þ. ingi hærri upphæð' en meðal- 1
fer eiturlýfjanotkun nú mjög fjölskylda kemst af með sér til’
vaxandi í • heiminum og hefir lífsviðurhalds. Enginn ungling-;
því verið hafin skipulögð al- ur hefir svo mikið fé handa á ’
þjóðleg barátta gegn henni und milli. Fyrst er keypt eitur fyrir
varp frá hinni svokölluðu ir forustu S.Þ. í mörgum til-j alla vasapeningana. Þá. er pen-
„landsnefnd", sem sett hefir j fellum virðist hún afleiðing á- (ingunum, sem kaupa á morg-
verið á laggirnar til þess að, fengisnaútnar. Þar sem hér er (unverð fyrir, varið fyrir eitur.
revna að breiða yfir það að!um vaxandi alþjóðlegt vanda- í Bandaríkjunum hafa nemend
Áseeir ! mál að ræða’ Þykir ekki Úr Vegl Ur ekki með sér nesti 1 skólann
Asgen ASgeirsson se ioiseia , að geía• um það nokkuð aukið heldur peninga til þess að kaupa
efm Alþýðuflokksins. í nefnd ] yfjrjjk Kunnur norrænn blaða-
þessari eiga sæti auk tveggja, maður; QUnnar Leistikow, hefir
fulltrúa frá Alþýðuflokknum' nýiega skrifað grein um eitur-
tengdasonur Ásgeirs, Gunnar j lyf janotkun æskulýðsins í
Thoroddsen og aldavinur Ás- j Bandaríkjunum og fer útdrátt-
geirs, Bernharð Stefánsson.og jU1' nr henni. hér á eftir:
auk þess tvær konur, er munu I Bláð.ámaður nokkur hafði
eie-a að vera til skrant<í I fyrir fimm arum heimsott hress
eiga að vera. til skrauts. ingarhæli- fyrir eiturlyfjaneyt-
AyarP Þetta er a^ymsan hatt endur_ og ér hann nú fyrir
, " "" skömmu-kom á sama stað,
vel þess vert, að það sé tekið
til nokkurrar athugunar.
í upphafi ávarpsins segir,
að „alþingismenn og forustu-
menn flokkanna eigi ekki að
Jiafa meiri áhrif en aðrir“ á
val forsetans og þjóðin vilji
blöskraði. honum, hve mjög
hafði fjölgað sjúklingum þess-
um og .eigi síður hitt, að ung-
iingar voru hlutfallslega miklu
fleiri en áðúr. Margt var þarna
af seytján til átján ára ungling
„ 14 . , . , . . um, og tólf til fimmtán ára voru
velja hann sjálf, án afskipta ekkl sv0 fðir.
þeirra. Hinir ágætu þing-1 aí þessúm sjúklingum höfðu
menn, sem undirrita ávarp margir eýðilagt sig á heróíni.
ið, virðast hinsvegar hafa Enginn véifc með vissu fjölda
fljótt gleymt þessari kenningu þeúra barna og unglinga i
því að undanteknum þessum Bandarikjunúm, sem orðið hafa
inngangsorðum, er ávarp eiturlyfJanautn að bráð. En hitt
þeirra samfeldur áróður fyriríer íull yrst; að þeim fjöigar óö-
c . : . i fluga hin siðari ar. i New York
Asgen Asgeirsson. Þott þessir | handtðk lðgreglan 712 manns
agætu þmgmenn átelji að arið 1946 fyrir sölu eiturlyfja,
þingmenn skipti sér af; árið 1950 .2482 og árið 1951 hátt
þessu máli, ætla þeir sjálfum'á fjórða þúsund manns. Árið
sér þó bersýnilega þann rétt. i 1946 voru aðeins 33 af þeim 712
Ekki verður því komist hjá1 handteknu unglingar, en 1950
mat fyrir. Næst eru seld öll þau
verðmætí, sem mögulegt er og
góð klæði veðsett. Svo er
hnuplað peningum frá foreldr- var handtekin.
um og ættingjum. Þá er betlað
og stolið. Stúlkurnar gjörast
búðarþjófar eða vændiskonur.
I fyrravor var kona myrt i'
Central Park i New York af eit-
urlyfjaneytendum, og tösku
hennar stolið. En i töskunni
voru aðeins fá cent.
Lærdómsrik
raunasaga.
Ung stúlka, 16 ára, nemandi
stal miklu af &iæJ:.a.aí tg
Afleiðin eitur-
nautnarinnar.
Glæpir unglinga standa
beinu sambandi við eiturlyfa-
notkun þeirra. Ósiðsemi færist
einnig i aukana af sömu ástæðu.
Margar ungar stúlkur verða
vændiskonur til þess að fá tekj-
ur, er þær kaupa eiturlyf fyrir.
Ungir piltar útvega mönnum
kvenfólk gegn borgun, er þeir
í menntaskóíanum The Bronx,, veria tú Þess.að. fulln*gía eit
urlyfjafysn sinm. Þa gerast
því að finna hér nokkra mót
sögn hjá hinum vísu þre-
menningum.
Þó er þetta ekki neitt hjá
því og þegar þeir hefja áróð-
urinn fyrir Ásgeiri.
Þingmennirnir þrír segja,
voru 521 unglingar af hinum
2482, er fangelsaðir voru.
Áfengisnautn er
fyrsta stigið.
Flestir byrja á þvi að drekka
áfengi. Næsta stigið er að
, reykja marihuana-vindlinga.
að eining hefði verði æskileg j Marihuana er mexíkanskt eit-
ust um forsetakjörið og full ur, og fæst úr samnefndri jurt.
ástæða hafi verið til þess að Þessi jurt vex, sem illgresi, all-
ætla að svo hefði getað orðið' viða í New York. Á eftir Mari-
eftir að vitað var, að Ásgeir huana (eða maríjúana) kemur
Ásgeir Ásgeirsson myndi gefa!heróín' haö .er hvitt ,duft- sem
knst á sér taonnleikurinn mn ! menn taka 1 neflð tU aö byria
kost a sei. sannieikuxinn um með) en er siðar spýtt inn r þloð
þetta er sa, að það var vitað ið; er astríða neytandans eftir
frá öndverðu, að eining var eitrinu magnast. Sumir notast
útilokuð um Ásgeir vegna j við allfrumstæð áhöld í þessu
þeirrar ótrúar, sem fjöldi!efni. Fimmtán ára drengur
manna i öllum flokkum hafði kvaðst t.d. hafa búið til sprautu
á honum sem hlutlausum for Jur túttu (sugu). sem hann stal
seta. Þessi frásögn þingmanníra lltlnni ,bro®nr *£?“■
sem er í norðurhluta New York,
sagði sögu sina um það, hvernig
hún aflaði peninga fyrir eitur-
lyf. Hún byrjaði á því að reykja
eitraða vindlinga, er hún var
þrettán ára. Það var árið 1948.
Þá hitti hún ungan pilt á dans-
leik, og gaf hann henni Mari-
liuana-vindlinga. Og eftir það
reyktu þau bæði oft saman. Að
nokkrum mánuðum liðnum
bauð hann henni kókaín. Sagði
henni að lykta af því, og hann
gaf henni oft marihuana og
kókain. Svo leið hálft ár, hún
hitti annan ungan mann, er
bauð henni heróín. Hún tók
það i nefið í fyrstu, síðar spraut
aði hún því sjálf í sig.
Þau notuðu alla sína peninga
fyrir heróín. Er þeir hrukku
ekki til, betluðu þau. Árið 1949
ákváðu þau að gera innbrot.
Þau voru handtekin, og hún
látin í geðveiki-ahæíi í sex mán
uði. Er hún var útskrifuð þaðan
fór hún heim og hóf nám að
nýju í The Bronx. En að nokkr-
um dögum liðnum fór hún aft-
ur að nota heróín. í skólanum,
líka í hennar bekk, notuðu
margir nemendur eiturlyf. Hún
þekkti fjóra staði í nágrenninu,
þar sem seld voru eiturlyf. Unga
stúlkan neyddist þá til þess að
afla fjár til heróínkaupa með
þvi að vera með karlmönnum.
Fyrst eyddi hún tveim dollur
anna þriggja er þvi hreinn
skáldskapur.
Þá er komið að lofinu, sem
þremenningarnir bera á Ás-
geir Ásgeirsson:
„Hann hefir gengt vanda-
mestu virðingarstöðum þjóð-
arinnar með slikri prýði, að á
betra verður ekki kosið“, seg-
ir 1 ávarpi þremenninganna!
Þá vita menn það. Ekki er
samt öldungis víst, að Emil
Jónsson og Bernharð Stefáns
son haíi alitaf haldið því
fram að viðskilnaðurinn, sem
Ásgeir lét eftir sig sem utan-
ríkis- og fjármálaráðherra
1934 hafi verið „með slíkri
prýði, að á betra verði ekki
kosið“? En menn hafa alltaf
leyfi til að skipta um skoðun.
„Hann hefir aldrei verið
einstrengingslegur flokksmað
ur, heldur jafnan reynt að
laða menn til samstarfs,"
segir þar. í blaði landsnefnd
arinnar er hann svo til viðbót
ar nefndur „hinn mikli manna
sættir“. En væri nú ekki
skemmtilegra áður en svona
djarflega er tekið til orða, að
bent væri á einhver dæmi um
mannasættir þær, sem tengd
ar.e'ru nafni Ásgeirs Ásgeirs-
sonar? Það virðist nefnilega
engum vera kunnugt um þær,
Eiturlyfin eru dýr og gróði
eitursalaiina mikill. Sá, sem er
„forfallmn“ í heróín, þarf dag-
lega að fá í sig fyrir fimmtán
dollara af því. Verðið er hærra,
þegar erfiðara er um útvegun
eitursins. 5.400 dollarar á ári
margir eitursalar og selja eink-
um jafnöldrum sínum. Fimmt-
án ára drengur, sem handtek-
inn var, kvaðst ekki hafa get-
að aflað sér fjár á annan hátt
til eiturlyfjakaupa. g svo er um
ýmsa. Drengur þessi hafði bæði
franiiö innbifot og útvegað
mönnum ungar stúlkur. Hann
notaði heróín fyrir fimmtán
dollara á dag. Hann sagðist
hafa þurft að stela og græða
20.000 dollara á ári, svo hann
fengi nóg eitur. Það var ómöéu-
legt. — Þess vegna varð hann
„lifandi beita“, ems og „alfons-
ar“ eru nefndir á glæpamanna-
máli.
Þeir, sem selja eiturlyf fá sum
ir 2 hylki fýrir að selja tíu. Mörg
um er gefið eitrfö á meðan þeir
eru að venja sig á það, eins og
áður er að vikið.
Víðtæk eiturlyfja-
sala.
Nú er svo komið í Bandarikj-
unum að eiturlyfja er neytt í
skólum, rétt við nefið á kenn-
urunum. í fjölda veitingahúsa
og á skemmtistöðum eru eitur-
lyf til sölu. Fyrir tveimur árum
óx sala heróins mjög mikið. Þar
áður hafði kókaín verið aðal-
eiturlyfið. En vegna dugnaðar
nokkurra leynilögréglumanna
við að ljósta upp um kókaín-
um á dag, síðar þrem til fjór- smyglara, minnkaði mjög sala
um dollurum, þá sex og siðast
tiu. Hylkið kostaði einn dollar.
Stúlka þessi veðsetti allt, sem
hún gat. Hún fékk stöðu og
eyddi öllu kaupinu fyrir eitur.
Svo braut hún rúðu i klæðaverzl
nema þingmönnunum þrem-
ur. Hitt vita menn t. d. að Ás-
geir Ásgeirsson átti frum-
kvæði að þvi á hernámsárun
um, þegar brýnust þörf var
fyrir þjóðareiningu, að hefja
deilur um viðkvæmasta deilu-
mál flokkanna, kjördæmamál
ið og koma þannig á stað slík
um ófriði og sundrungu aö
ekki var hægt að mynda þing
stjórn um langt skeið. Maður
sem á viðsjárverðum tímum,
gerist upphafsmaður og frum
kvöðulí sllkrar sundrungar, er
vissulega til alls annars lik-
legur en að vera mannsættir
og réttsýnn þjóðarleiðtogi.
Forsetakjörið sjálft er líka
bezt dæmi þess, hvílikur ein-
ingarmaður Ásgeir er. Engan
veginn er ólíklegt, að eining
hefði getað náðst um forseta
efni, ef Ásgeir hefði ekki af
persónulegum metnaði knúið
fram framboð sitt. Maður,sem
þannig verður valdur að óein
ingu um försetakjörið, er ekki
vænlegur til einingar sem for
seti.
Svo eru það lokaorð „lands
nefndarinnar“. Stjórnarflokk
kókainsi. Leýnilþgiíeglumönnun
um tókst að fá inngöngu i hið
svo nefnda Belerezó-Medina
smyglarafélag, sem mátti segja
að hefði einokun á öllu kóka-
íni í Ameríku. Á átta mánuðum
tókst þessum þrem leynilög-
reglumönnum að ljósmynda svo
mikið af starfsemi óaldarflokks
ins að tuttugu og sjö meðlimir
hans í Bandaríkjunum og tutt-
ugu og átta í Perú var hægt
að handtaka samkvæmt þeim
sönnunargögnum, er fengizt
Forsetakjörið er
ekki „selskabs-
Ieikur"
í Forsetakjöri, málgagni Ás
geirs Ásgeirssonar, segir m. a.
á þessa Ieið:
„Ennfremur hefir fólk tek
ið upp riýjan „selskapsleik“.
í boðum hafa menn prófkosn
ingar. Iðnaðarmaður nokk-
ur átti þrítugsafmæli fyrir
nokkru dögum. Hann gerði
þá að gamni sínu að fá alla
þá, sem heimsóttu hann til
þess að greiða atkvæði í for
setakosningunum, og voru
atkvæði talin seint um kvöld
ið“.
Vissulega er þessi nýi „sel-
skabsleikur“ alveg í samræmi
við það, er stuðningsmenn Ás
geirs reyna að túlka forseta-
kjörið. Það er reynt að láta
menn lita á það sem stóran
og’ skemmtilegan „selskabs-
leik“ á borð við fegurðarsam-
keppni. Hér sé eingöngu verið
að velja toppfígúru, er sýna
eigi útlendingum. Til slíks
starfs sé Ásgeir alveg tilval-
inn.
Ef menn athuga málið hins
vegar betur, er forsetakjörið
vissulega enginn „selskapsleik
ur.“ Forsetinn á að vinna að
þvi að sætta flokkanna, þeg-
ar illa gengur við stjórnar-
myndanir. Hann getur undir
vissum kringumstæðum ráðið
því, hverjir fara með stjórn.
Til þess að forsetinn geti unn
ið þessi störf farsællega þarf
hann að hafa tiltrú sem hlut
laus og heiðarlegur maður og
ekki að Iigga undir tortryggni
scm pólitískur klikumaður.
Þegar menn gera sér grein
fyrir þessu, munu þeir vissu-
lega treysta séra Barna bezt
til að vera slikur sáttasemj-
ari milli flokkanna. Hann hef
ir haft minnst pólitísk af-
skipti af forsetaefnunum og á
honum hvflir því minnst tor
tryggni. Hann er viðurkennd
ur fyrir það að vera samvisku
samur embættismaður, er
ekki vill vamm sitt vita. Hann
mun reynast traustur og rétt
sýnn þjóöhöfðingi.
Allir þeir, sem ekki líta á
forsetakjörið sem „selskabs-
leik,“ munu því fylkja sér um
séra Bjarna. Yonandi sýna úr
slitin það, að meginþorri kjós
endanna tekur forsetakjörið
alvarlega en ekki sem skemmti
atriði og „selskapsleik.“
arnir eru áfelldir fyrir það að
vilja „hjálpa þjóðinni til“ viðjhöfðu. Allir fengu menn þessir
forsetavalið. Framboð Alþýðu I ma.rgra ára Jangelsisvist. Kóka-
flokksins er vitanlega ekki
nefnt. „Landsnefndin“ hafði
hinsvegar hugsað sér „að láta
þjóðina alveg sjálfráða".
Flokkarnir neyddu hana hins
vegar til að taka upp hansk-
an og hefja áróður sinn. Já,
aumingja landsnefndin. Sak-
laus er hún. Gallinn á þessari
frásögn er bara sá, að löngu
áður en stj órnarf lokkarnir
höfðust nokkuð að, var búið
á vegum Alþýðuflokksins og
venslamanna Ásgeirs að hefja
skipulegan neðanjarðaráróð-
ur um allt land. En náttúr-
lega mæla þau vinnubrögð
eins og annað með því.að hin
réttu vinnubrögð yrðu ástund
uð á Bessastöðum, ef Ásgeir
yrði forseti.
in er unnið úr kóka-jurtinni,
sem vex i Andesfjöllunum. Yfir
völdin í Perú og Bolivíu gerðu
gangskör að þvi að hindra fram
leiðslu kókaíns eftir að sann-
að varð, hve mikla bölvun það
gerði.
Þáttur Lucky
Luciano.
Eiturlyfjasalar sneru sér þá
að sölu heróíns. Það er, eins og
morfin, unnið úr ópíumplönt-
unni. Hún vex víða i Austur-
löndum, t.d. Kína, Indokína,
Burma, Ceylon, Indlandi, Pak-
istan og Egyptalandi. Hér í Ev-
rópu vex jurt þessi í Tyrklandi.
Miklu erfiðara er því að fylgj-
ast með sölu heróins en kóka-
íns, þar sem hið fyrrnefnda eit-
ur fæst svo víða.
i (Framhald á 6. siðu).
Misheppnuð „frels-
isbarátta"
Kristjón Kristjónsson er
einn þeirra manna, er skrifa
í blað Ásgeirs Ásgeirssonar,
Forsetakjör. í grein sinni seg
ir hann m.a.:
„Það, sem ég vil leggja á-
herzlu á er það, að forseta-
kosningarnar í sumar eiga
að verða frelsisbarátta fólks
ins gegn flokksræðinu.“
Vafalaust segir Kristjón
þetta i góðri meiningu, enda
hefir hann undanfarið staðið
utan flokka.Því miður sýnir þó
grein hans, að honum hefir
misheppnast „frelsisbarátt-
an“ í þetta sinn. Hann hefir
nefnilega blindast af áróðri
flokksræðisins og því fallið í
þá gröf að styðja einn flokks-
frambjóðandann. Vonandt
tekst betur til hjá öðrum,
sem vilja heyja slika frelsis-
baráttu.