Tíminn - 24.06.1952, Side 5

TÍMINN, þriðjudagiím 24. júní 1952.
5.
138. blað.
Þriðjud. 24. jihtí
um
forsetakjörið
Af liðsmönnum Asgeirs As-
geirssonar er því mjög hamp-
að, að alltof miklum og ó-
sæmilegum blaðaáróðri hafi
verið beint gegn honum. Eklci
ERLENT YFIRLIT,
Mauðungarflutn. í A.-Þýzkal.
Xaiið er, að 70—100 þúsimcf niaiins Iiafi
verið flutt úr laiidamæraEeérnðuniim
Ný útskúfunar-
í málgagni Alþýðuflokksins
á sunnudaginn segi'r svo i for-
ustugreininni, að baráttan við
forsetakjörið nú snúist fyrst
og fremst um það, hvort for-
setinn eigi að vera þjóökjör-
ínn eða ekki.
Ef Ásgeir Ásgeirsson verður
kosinn forseti, segir blaðið,
verður forsetinn þjóðkjörinn.
l! Ef séra Bjarni Jónsson
verður kosinn forseti, segir
blaðið ennfremur, verður for-
setinn ekki þjóðkjörinn.
Þeir munu vafalaust ekki
margir, sem skilja þessa rök-
semdafærslu blaðsins, nema
þá helzt á þann veg, að aðeins
mikill og þá tókst t. d. íbúum þeir, sem kjósa Ásgeir, tilheyri
ú'.:xO GROTHEWOHL,
forsætisráðherra Austur-
Þýzkalands.
Um líkt leyti og sáttmálinn | Kommúnistar telja, að íbúar
um stofnun Evrópuhers var und landamærahéraðanna hafi mjög
| irritaður í París og sáttmálinn 1 greitt fyrir flóttamönnunum.
| um afléttingu hernámsástands (Því sé ekki annað ráð tiltækt
ins í Vestur-Þýzkalandi var und en að flytja þá í burtu og láta
irritaður í Bonn, hófust í Aust-| hreinræktaða flokksmenn setj-
j ur-Þýzkalandi stærstu nauðung ; ast þar að í staðinn. Kommún-
aðeins forsetinn sjálfur, held- arflutningar, sem þar hafa átt istar telja þessa ráðstöfun enn
ur líka forsetaefnin eigi að sér stað til þessa dags. | nauðsynlegri en ella vegna þess,
njóta friðhelgi eftir að þau] Pyrir 20—30 árum mun það . að þeir búast við að flóttahreyf-
hafi gefið kost á sér. Menn hafa verið almenn trú, að tím- 1 ingin aukizt stórlega við það,
megi ekki og eigi ekki að vera1 um nauðungarflutninga værijað sú trú fer minnkandi, að
að ræða um galla þeirra og' lokið’ a.m.k. í stórum stíl. i lýð Austur-Þýzkaland komist und-
ávirðingar eftir það. Hér eigi ræSislöndunum voru hinir svo-' an áhrifum Hússa í náinni fram
... . , kolluðu sveitarflutmngar þa yf-, tið. ... „ , , -
ekki nein gagnrym heima, ir]eitt afnumdir. Þetta breyttist Nauðungarflutningarnir eru fJögurra smaþorpa að komast Jjjóölnni, en hinir, sem kjósa
heldur auðmýkt og undir- jjjng Vegar, er nazistar komust [ framkvæmdir þannig, að allir, landamærin undii forustu sera Bjarna, geri það ekki.
Sefni- I til valda í Þýzkalandi. Þeir hóf sem eru búsettir á 500 m. belti borgarstjora smna. Þorp þessi j,jógin séu ageins þeir, er
Vitanlega er sá áróður, að ust handa um nauðungarflutn-! meðfram landamærunum, eru nelm Gerstungen Untersuhe, . frami)iAAan(ja Alhvðu-
ekki megi ræða um kosti og inga í stærri stíl en áður hafði' fluttir burtu, og er öllum bygg- Hankmark og Berka-Vacha.
galla forsetaefnanna full- verið dæmi um. Þó eru nauö- ! ingum þar jafnað við jörðu. Semustu dagana hefir mjog dreg . . ' . ...
.1 ungarflutningar þeirra smávægi' Þessi landræma verður algert ur flottamannastraumnum,! essi ugsunar a ur ei sv _
I legir í sambandi við þá, sem 1 eyðiland. Á 4,5 km. breiðu belti, en(ia munu nauðungarflutnmg- sem engan veginn í osamræmi
. . f . . T . | kommúnistar hafa framkvæmter liggur meðfram þessu eyði- arnn' nu mestu vera um garð vlð þá foringjadýrkun, sem
mn sé íriöhelg persona. Jafn- á undanförnum árum. j landi, eru fluttir burtu allir þeir genSnir °g varðgæzlan venð stor fyigismenn Asgeirs Asgeirs-
vel kongarmr eru nu undirt Þag þykir nu fUnvist, að það^íbúar, sem kommúnistar telja um bert. ísonar ástunda nú. Hún er full
smásjá gagnrýninnar og það fóik skipi orðið mörgum milljón ' sér ótrygga. Lauslega er áætlað, 1 komlega í ætt við þann áróð-
hjá hinum konunghollustu um, er Rússar eru búnir að' að nauðungarflutningarnir nái Brottflutta folkið. iur einræðisherranna að þeir
þjóðum, t. d. Bretum. Frið- flytja frá þeim löndum, sem, til 70—100 þús. manns því að Þótt flóttafólkið hafi hörmulega * einir séu þjóðin er fálli fram
helgiskenningin er úrelt kenn t>eir hernámu og lögðu undir sig hér er víða um allfjölmenn þorp s°gu a5 segJa’ mun ÞaS þó ekki; .
1 - . . _ . .. —vilja Skipta a kjörum við þá, er,°g moioji pa.
komin fjarstæða. Sá timi er
löngu liðinn, að þjóðhöfðing-
ing, er tilheyrir einvaldstím-j eftir styrjöldina, þ. e. frá Eystra
unum, en ekki tímum lýðræð-! saltslöndunum . Austur-Prúss-
is oo- mannréttinda i landi, Austur-Pollandi, Ruth-
? ' 1 eniu og Bessarabíu. Flest af
Hitt er svo annað mal, að
og smábæi að ræða.
Sú skýrmg á þessum um-
lent hafa í nauðungarflutning- j
Flóttinn úr landamæra- unum. Yfirleitt vár mönnum til mælum Alþýðublaðsins getur
' eniu og Bessarabiu. Piest aí héruðunum. kynnt um nauðungarflutning- j líka verið til, að hér sé aðeins
.. .11 þessu fólki hefir verið flutt til I pftir tdk að kvisast um anar nær fyrirvaraiaust- Menn um samskonar hugsanagraut
gagnrýnina varðandi þjóð-1 siberiu. Leppriki Rússa hafa svo ] i)essar fvrirætlanir kommúnisla icngu aðeins i'áðrúni til a.ð taka , að ræða og hjá manninum,
höfðingj a eða þjóðhöfðingja- tekið þetta fordæmi uPP og jiafa íbúamir á umræddu svæðí ^ sagði um vindinn, að eng
efni ber að hafa hófsamlega meira og minna stórfelldir nauðjreynt ag fiytja tii Vestur-Þýzka
ungarflutningar átt sér stað inn iands. Stjórnarvöldin i Austur-
og byggja hana á fullum rök-
um. Liðsmenn Ásgeirs Ás-
geirssonar hafa enn ekki get-
að bent á það með neinum!
an þeirra. Fyrir nauðungarflutn
ingunum verða yfirleitt þeir,
sem hinir nýju valdhafar álita
rökum, að andstæðingar hans' mÍtÍtf*„'ega °8 iikiegasta ^11
hafi farið yfir þessi takmörk j
í gagnrýni sinni á honum. j xildrög nauðungarflutning-
En fyrst farið er að beita aniia i Austur-Þýzkalandi.
þessum órökstudda áróðri j Nauðungarflutningarnir, sem
gegn andstöðublöðum Ásgeirs'nú eru hafnir i Austur-Þýzka-
Ásgeirssonar, verður ekki landi, ná aðallega til 5 km. breiðr
komist hjá því að gera að um-! ar landræmu meðfram landa-
talsefni ljótasta blettinn, sem'mærum Austur-Þýzkalands og
settur hefir verið á núv. for- Vestur-Þýzkalands. Tilgangur-
setakiör með blaðaskrifnm 11111 llleð Þessum nauðungar-
setakjoi meö biaöaskrifum. flutningum er ekki sizt sáj að
Þar er um að íæða .tilraun llindra flðttamenn , pvi að konl
heimilisblaðs Asgeirs Argeirs- j ast tiJ Vestur-Þýzkalands.
sonar, Forsetakjörs, til að; straumur flóttafólksins frá Aust
draga hinn nýlátna forseta,! ur-Þýzkalandi til Vestur-Þýzka
Svein Bj örnsson, á hinn ó- lands hefir alltaf verið mikill,
Þýzkaiandi hafa líka gert rlð , tekið með og var það
Sumt gamla fólkið neitaði að yf . . . . * . ,
heimili sín, nema það, mn vissi hvaðan hann kæmi
eða hvert hann færi. Þau um-
irgefa
fyrir því og því stórlega aukið
varðgæzluna. Flestir þeirra, sem
hafa komizt undan yfir landa
mærin i seinni tíð, hafa lent i
kúlnahrið frá landamæravörð-
unum og þurft að komast yfir
margfaldar gaddavírsgirðingar
(Framhald á 6. síðu).
Raddir nábáanna
mæli má annars vel heimfæra
upp á fylgi Ásgeirs Ásgeirs-
sonar, því að þegar þrengsta
klíka Alþýðuflokksins og f jöl-
skyldulið Ásgeirs er undan-
skilið, þá getur enginn gert
grein fyrir því, af hverju
sæmilegasta hátt inn í þær
deilur, sem risið hafa við for-
setakosninguna.
Þessum svarta bletti, sem
settur hefir verið á forseta-
kjörið, var vel lýst í grein eft-
ir Jóhann Sæmundsson pró-
fessor, er birt var í Tímanum
síðastl. sunnudag.
Tilefni þessa atviks er það,
að Jónas Jónsson hefir í blaði
sínu Landvörn gert að um-
talsefni mjög hæpinn utan-
ríkissamning, sem Ásgeir Ás-
geirsson gerði, er hann var
forsætis- og utanríkisráð-
herra. Þennan samning gerði
hann án vitundar þingsins,
en vegna sæmdar landsins
þótti þó ekki annað hlýða en
það samþykkti hann eftir á,
svo að þetta leiðinlega mál
yrði ekki opinbert. í mál-
gagni Ásgeirs, Forsetakjöri, er
ekki reynt hið minnsta til að
réttlæta þetta verk Ásgeirs,
en hinsvegar birtir kaflar úr
blaðagrein, er stungið var
undir stól fyrir mörgum árum
og aldrei birtist opinberlega,
en þar er óbeint gefið til
kynna, að Sveinn Björnsson
hafi átt þátt í þessari samn-
ingagerð., Forsetakjör birtir
þessar aðdróttanir skýringar-
laust og geta lesendur þess af
því ekki annað ráðið en að
það sé raunar Sveinn Björns-
son, en ekki Ásgeir Ásgeirs-
son, er ábyrgð beri á þessu
verki.
en þó einna mestur seinustu
mánuðina. Ástæðan fyrir þvi er
sú, að íbúar Austur-Þýzkalands
þykjast nú sjá fram á, að sam-
eining Þýzkalands muni dragast
um ófyrirsjáanlegan tíma og
Austur-Þýzkaland því heyra und
ir yfirráð Rússa um langan tíma
enn.
Mbl. ræðir nýlega um þann
og breiða skurði og aðrar torfær áróður Alþýðublaðsins, að það þetta fyigj stafar eða hver sé
ur, er gerðar höfðu verið til að sé ósæmilegt af hinum blöð-
hindra flóttamenn. Sumir flótta unum að ræða um forseta-
mennirnir eru meira og minna kjörið. Mbl. segir:
særðir. Margar fjölskyldur hafa
reynt að komast undan, og eru „ , ,
fjandskapur við það, að al- j blaðsins, þá er það eitt víst,
þess ýmis dæmi, að þeim hafi
verið sundrað á leiðinni. Varð-
mennirnir hafa náð i suma, en
aðrir fallið á leiðinni.
Yfirleitt hefir flóttafólkið ekki
getað haft neitt meö sér og
sumt af því hefir verið fáklætt,
þar sem flóttinn hefir verið haf
inn fyrirvaralaust.
Síðan um njánaðamót nemur
tala þess flóttafólks, sem kom-
izt hefir til Vestur-Þýzkalands,
orðið mörgum þúsundum. Þó hef
ir því farið fækkandi seinustu
dagana. Fyrstu dagana var
flóttamannastraumurinn mjög
tilgangurinn með því að veita
það.
En hvernig, sem skýra ber
áðurnefnd ummæli Alþýðu-
Þetta er vitanlega hin hæfa aö bera gegn Sveini
herfilegasta blekking. Einsj Björnssyni meðan hann varj
og Jóhann Sæmundsson i lifenda tölu og gat borið
bendir á i grein si'nni, hafa’ hönd fyrir höfuð sér, þykirj
sendinefndir'einungis það málgagni Ásgeirs nú viðeig-j
hlutverk að vinna að undir-! andi að bera gegn honum;
búningi þeirra samningaj látnum, ef það mætti verðai
sem álitnir eru fáanlegir, en! til þess að bæta vígstöðu Ás-
það er svo rikísstjórnin ein,1 geirs í forsetakosningunum.
menningi gefist kostur á því,' að meginþorri kjósenda munu
að átta sig á málunum? Ef mál J veita séra Bjarna Jónssyni
staður AB-liðsins og skyldfolks brautargengi 29. júní næst.
Asgeirs Asgeirssonar er jafn- ; ° f .,, .. ,, ,
góður og það lætur, er þvi, þá j komandl> >tt Alþyöublaðið
ekki beinn vinningur að því að i Asgeir Asgeirsson ógni með
málið sé rætt sem viðast og Því að telja þá ekki lengur til
ýtarlegast? | þjóðarinnar. Slikt ofstæki og
Fyrir þá, sem til þekkja, er(það, sem kemur fram í þess-
ofureðlilegt, að þetta fólk ari útskúfunarkenni’ngu, mun
bregðist einmitt með þessu eillmitt vera mörgum hvatn-
móti við gegn almennum um- . til þess að sýna að það
ræðum i allra aheyrn. Styrk- ■
ur þess var frá upphafi leyni-
starfsemi og kafbátahernað-
ur.
Ætlunin var sú að nota til
hins ýtrasta öll einkasambönd
og áhrif voldugra vensla-
manna. Slík barátta þrífst
ekki í fullu dagsljósi. Hún þarf
að vera myrkri hulin. Það er
eina leiðin til þess að hún nái
tilgangi sínum.
Gott dæmi um baráttuað-
eru ekki slíkar aðfarir, sem
duga til þess aö komast í for-
setastólinn á Bessastöðum.
Tvö loforð
Noröur í Eyjafirði lætur As-
geir Ásgeirsson segja, að hann
sé það forsetaefnið, er standi
samvinnuhreyfingunni næst.
sem getur gengið frá samn-
ingunum og tekíð á ríkið
þær skuldbindingar, er
fylgja þeim. Öll lagaleg og
pólitísk ábyrgð hvilir því á
henni. Þessvegna er ekki
hægt með neinum rétti að
gera sendinefndir ábjrgar
fyrir samningum, enda er
það hvergi gert.
Það er því hið furðulegasta
verk, sem heimilisblað Ásgeirs
Ásgeirssonar fremur, — og
það vafalaust ekki án sam-
ráðs við hann, — að ætla að
draga hinn nýlátna forseta
inn í þessa deilu og koma á-
byrgðinni af Ásgeiri yfir á
hann og það ekki með sterk-
ari rökum en óljósri aðdrótt-
un í grein, sem aldrei var
birt. Það vopn, sem ekki þótti
Menn
að Ásgeir
vissu, —,
Ásgeirsson sækti það fast
að komast að Bessastöðum, \
en þó mun fæsta hafa órað |
fyrir því, að hann sækti
það af slíku ofurkappi, að j
draga nafn hins nýlátna'
forseta inn í deilur á hinn!
ósmekklegasta hátt í þeirri
von að geta bætt vígstöðu'
ferð AB-liðsins er það, að víðs- Hann muni því tryggja vel
vegár af landinu heyrast fregn hlut hennar, ef slíkt kæmi til
ir um, að menn, bæði konur hans kasta sem forseta.
og karlar, hafi fengið bréf frá
einhverjum aðila hér í Reykja
vík, þar sem því er sagt frá
að þaö sé i skyldleika við Ás-
í Reykjavík, þar sem fylgi
Ásgeirs Ásgeirssonar er mest
meðal kaupmanna og fé-
geir Asgeirsson eða hans glæsi t sýslumanna, er því hinsvegar
legu og góðu konu. Þó að þessijiofað, að ei’gi Ásgeir það eftir
skyldleiki sé svo fjarlægur, að ■
sína meö því móti.Vart verð
ur komist hjá því, að ýmsir
spyrji, hvort maður, sem
slíkum vopnum beitir, sé
aöilar hafa aldrei fyrr áttað
sig á honum eða notiö hans á
neinn veg, er hann nú allt i
einu grafinn upp, í skjóli hans
farið fram á, að Ásgeiri Ás-
geirssyni verði greitt atkvæði
til forsetadæmisins.“
Víðast hvar brosa menn að
hinn réttí eftirmaöur Sveins þessari nýju ættartölustofn-
Björnssonar. iun, segir Mbl., þótt einstöku
Og vissulega ætti það blað, 'sálir kunni að vera svo ein-
sem slíkt verk hefir unnið, faldar, að þær gangist upp
ekki að gerast siðameistari yf-jvið skyldleikann við svo tigið
ir öðrum blöðum og' ásaka fólk og hyggi gott til þess, ef
þau fyrir ósmekkleg skrif í til kemur, að njóta gestrisni
sambandi við forsetakjörið. [að Bessastöðum.
að mynda utanþingsstjórn,
muni hann sjá til þess, að
samvinnuhreyfingin eigi þar
ekki ítök.
Þótt Ásgeir hafi oft reynt
að vera loðinn í afstöðu tíl
manna og málefna, er auð-
velt að gera sér ljóst, ef at-
hugaöur er ferill hans, hvort
þessara loforða hann myndi
betur efna, ef til kæmi.
Þetta sýnir hinsvegar, að
með ýmsum hætti er nú reynt
að afla Ásgeiri fylgis og ekki
alltaf með sem heiðarlegust-
um aðferðum og málflutningi.