Tíminn - 10.07.1952, Blaðsíða 5

152. blaff.
TÍMINN, fimmtudaginn 10. júií 1952.
Fimtntud. 10. júlí
*
Astæðulaust yfirlæti
stjórnaraudstöð-
unnar
Það er dálítið broslegt að
lesa blöð stjórharandstæð-
inga um þessar mundir. Þau
hafa enn einu sinni hafið
harða hríð gegn ríkisstjórn-
inni. Eins og vænta mátti,
reið Þjóðviljinn á vaðið og
taldi forsetakjörið slíkan ósig
ur fyrir ríkisstjórnina, að
henni bæri að segja strax af
sér. Alþýðublaðið hefir svo tek
ið undir, en þó verið nokkru
hógværara í kröfum sínum.
Hér skal ekki rætt um það,
hvort skoða beri forsetakjör-
ið ósigur fyrir ríkisstjórnina.
Á það skal aðeins bent, að
meðan á kosningahríðinni
Póstsjóðþurðin í
Vestmannaeyjum
(Framhald af 3. síðu.)
skrifaði póstafgreiðslumað-
urinn húsbónda Sveins þetta
bréf:
ERLENT YFIRLIT:
Qsigrar franskra kommúnista
DneIo!(>niáIið sýnir, að iifanríkissíefna
flokksstjórnariimar nýtur takmarkaðs
fylgis flokksmannaima
Um seinustu mánaðamót var minni árangur en ella. Þá er
franska kornmúnistaleiðtogan- og talið, að kommúnistar geymi
um Jacques Duclos sleppt úr ekki þýðingarmestu skjöl sín á
gæzluvarðhaldi eftir að hann 1 slíkum stöðum. Rannsóknir þess
hafði settð þar í fimm vikur. ar leiddu þó sitthvað í ljós, er
Að sjálfsögðu varð hann a'ð setja kommúnistum var óþægilegt.
tryggingarfé ;og mál hans verður I
síðar tekið til dóms. Rétturinn ósígur kommúnista.
taldi hins yegar ekki fært að j Kommúnistar hugðust að sjálf
hafa hann í gæzluvarðhaldi leng sögðu að bregðast hart við eftir
ur, þar sem'ékki væru fyrirliggj- handtöku Duclos. Þeir boðuðu
andi sannaíiit um. að hann hefði1 allsherjar verkföll og hvöttu ^
verið að fremja glæp, er hann verkamenn mjög til þátttöku f0 nm “a™ ‘“f: lokuðu yfirboöarar mínir um-
var tekinn fastur, en þingmann til að sýna hug sinn gegn þeim una V x- AÁí o’* “ finvWnV, ræddum bankareikningi og
Duclos.
aö hin svoneínda samfylkingar- 1
„Það staðfestist að gefnu
tilefni, að ávísanir þær að
upphæð samtals kr. 170.000 á
bankareikning Pósthússins í
Vestmannaeyjum, sem Spari-
sjóður Vestmannaeyja keypti
af mér í fyrra mánuði, keypti
gjaldkeri Sparisjóðsins án
samráðs við stjórnendur
Sparisjóðsins og án þeirra vit
undar. Eftir að umræddar á-
vísanir voru gefnar út, þá
má ekki hafa í haldi, nema slík ameríska fasisma, er hér væri á
ar sannanir liggi fyrir. Duclos ferðinni. Fyrirfram þótti líklegt,
stefna að því að gera flokkinn
sterkan og skipti ekki höfðatal-
tæmdu hann.
** * -...811 aðalatriði í því sambandi. (Vestmannaeyjum 8. maí 1952.
þinginu í fjarvem Thorez, for-; verkföllum, þar sem kommúnist áherzíuTvhkarfaðíerS eTá-
manns flokksins, en hann hefir ar ráða yfir stærsta verkalýðs- | a s
nú dvalið sér til heilsubótar í sambandinu og í þingkosningun
Moskvu á annað ár. jum í fyrra fengu þeir yfir 5
Ásamt Duclos var sleppt úr (milljónir atkvæða (að vísu 500
haldi tveimuí aðstoðarmönnum ’ þús. færri en í næstu kosning-
hans, einkábílstjóra og lífvergi, jum á undan). Franski kommún
en þeir höfðú verið teknir fastir ! istaflokkurinn hefir verið talinn
stóð, kepptist Alþýðublaðið með honum. Hins vegar var aðal; sterkasti og bezt skipulagði
við að lýsa yfir því að hér' ritstjóra D’Humanités, aðalmál-, kommúnistaflokkurinn vestan
væri ekki kosið um stjórnar-1 gaBns kommúnista, haidið á- , járntjaldsins
1 fram, þar sem skrif hans voru j Þratt fynr þetta, urðu mot-
Sign: M. Thorberg.
stefnuna almennt og úrslitin
gætu því engin áhrif haft á ■
talin hafa-strítt gegn öryggi rík mælaverkföllin kommúnistum
isms.
I til mikilla vonbrigða, en and-
stæðingum þeirra til uppörfun-
' ar. Þátttakan í verkföllunum
Eins og 'áður hefir yerið rakið J var sáralítil og ninnu Þau brátt I ^“^0gð mTínáherzlanl
er í blaðinu, var Duclos hand- ut i sandmn. Þetta er talmn, ^ Jafnframt
í sambandi við oeirðir, I mesti osigur franskra kommun I * áhgrzla á „i meira verði
stjórnarinnar. Eftir þessi skrif. er kommúnistar höfðu efnt tU ista um langt skeið. Hann þykj&ð sfnna barattúmálum líðandi
framannefndra blaða fyrir i tilefni af komu Ridgway hers- j u be a _ þess merki, að stefna . ., , -A .
kosningarnar er því vissulega! höfðingja. Þeir höfðu hvatt Uðs, Þeirra i utannkismalum njoti (Framhald á 6. siðu).
fvHr h„,, ímenn sína til að fara í motmæla ekki nnkils fylgis og aroður
• 'Jr , .... , a aa!göneur og .halda mótmælafundi þeirra gegn Bandaríkjunum beri
þvi fram, að urslitm seu em- B e - -
!róður
Það mun hafa verið á grund- heira forstjóra
velli þessarar línu, er Billoux Guðbrandar Magnússonar,
kom með frá Moskvu, sem mót- Reykjavík.“
mælahreyfingin gegn Ridgway
var hafin. Staðreyndirnar eru þær, að
Eftir , m°tnlælahrfyfIng fé hefir þorrið hjá Pósthúsinu
þessi hafði farið ut um þufur,
breyttist skyndilega hljóðið i
málgögnum kommúnista. „Ný
lína“ hafði auðsjáanlega komið
að austan. L’Humanité birti
það,'hvort stjórnin sæti leng
ur eða skemur. Þjóðviljinn 'Handtaka Duclos
gekk enn lengra og sagði, að
Ásgeir Asgeirsson væri í einu ’ hér
og öllu samþykkur stefnu í tekinn
íssi skrif! er kommúnistar höfðu efnt til ist
framamvefndra blaða fyrir í tilefni af komu Ridgway heis-jir beia þess merki, að stefna
- i. -- . _ . . ~ ^ — 5 utanríkismálum njóti
tveggja síðu grein eftir Elienne
Fajon, sem er talinn emn helzti
fræðimaður flokksins. í grein
I til þess að. sýna andúö sína gegn
hver tíómur um stjórnarstefn ; ganciarikjminm. Einn slíkan úti
una almennt. Þótt úrslitin. fund hofðu .þeir boðað á Lýð-
megi hinsvegar telja.ósigur á, veldistorginu í Pans, en lög-
vissan hátt fyrir þá flokka, J reglan hafði bannað hann aí
sem standa að rikisstjórninni, öryggisástæðum. Kommúnistar
verða þau síöur en svo talinn
sigur fyrir stjórnarandstöð-
una. Að svo miklu leyti, sem
Þjóöviljinn tók afstöðu til for
setaefnanna, beitti hann sérj
mest á móti Ásgeiri Ásgeirs-
syni, en Alþýðufloklcurinn var
hafður í felum og fékk ekki
einu sinni að tala í útvarpið
vegna þess, aö liðsmenn Ás-
geirs töldu stuðning flokksins
spilla fyrir honum. Raunveru-
lega var því enginn flokkur
óvirtur eins mikið í sambandi
við forsetakjörið og Alþýðu-
flokkurinn.
hugðust að hafa það- bann að
engu og stefndu liði sínu þangað
Lögreglan varði torgið og kom
til harðra átaka. Þeim lauk með
sigri lögreglunnar, sem handtók
, ýmsa forsprakkana og þar á
meðal Duclos, er hafði verið þar
í bíl sinum og virtist vera einn
þeirra, sem stjórnaði áhlaupum
kommúnistá. Hins vegar hefir
hann mótmælt þvi sjálfur og
sagzt hafa verið þarna á ferð
af tilviljun í friðsamlegum erind
um.
1 áframhaldi af þessum óeirð-
um lét dómsmálastjórnin fara
fram húsleit í ýmsum bækistööv
um kommúnista. Víðast höfðu
ekki tilætlaðan árangur. Verka
menn hafi fylgt kommúnistum
vegna þess, aö þeir hafi treyst
þeim til baráttu fyrir hagsmuna
málum verkalýðsins. Hins vegar
séu þeir ekkert ánægðir yfir ut-
anríkisstefnu þeirra og hlýði
ekki kalli, þegar flokkurinn
hvetur til baráttu vegna hennar.
Kommúnistar
skipta um „Iínu.“
Ofarir konnnúnista í þessum
verkfallsmálum hafa nú orðið til
þess, að þeir hafa liafizt handa
um svonefnda sjálfsgagnrýni og
byrjað að birta játningar þess
efnis, að þeir hafi verið á villi-
götum.
Skömrnu áður en konunúnistar
hófu mótmælaherferðina gegn
Ridgway, haföi e.inn af aðalleið-
togurn þeirra, Franlois Billoux,
komið frá Moskvu. Eftir heim-
iö að gagnrýni stjórnarand-
stöðunnar á stefnu ríkisstjórn
arinnar. Hún er að vísu ekk-
ert ný, heldur er aðeins tugg-
in upp sama gamla tuggan um
að stjórnin hafi leitt þrenging
ar og atvinnuleysi yfir þjóð-
ina, hún sé úrræðalaus og geti
ekkert o. s. frv.
skrif stjórnarandstööublaff-1 stafana. Hvorki kommúnistar
anna beggja, Þjóðviljans og, né Alþýðuflokkurinn þorðu þá
Alþýðublaffsins, aff þau forff ag benda á nokkra leið til að
ast aff benda á nokkur úr- j hincira stöðvunina. Alþýðu-
ræffi eða nokkrar leiffir, sera: fiokkurinn valdi því sama
flokkar þeirra hafi beitt sérjkostinn 0g kommúnistar 1946
kommúnistar þó haft aðstöðu til að brenna ýmsum skjölum áð- ur, m. a. í aðalbækistöðvunum í París, svo að leit þessi bar komuna skrifaði hann grein í hið opinbera mánaðarrit flokks ins Cahiers du Communisme. í grein þessari hélt harin því fram,
stjórn Stefáns Jóhanns hrökklaöist frá völdum haust- iö 1949, var sú leið oröin meö öllu ófær lengur. Ekkert ann- að blasti þá framundan en al- ger sötðvun, ef ekki væri grip- ið til róttækra viðreisnarráð- verið afstýrt. Vafalaust má sitthvað að verkum hennar finna. En því verður ekki neit að, aö þeir erfiðleikar og þaöi atvinnuleysi, sem þjóðin glím ir við í dag, er ekki nema svip 'ur hjá sjón í samanburði við
fyrir og hefðu leitt tii betra;
, árangurs en stjórnarstefn-
og'hljópst úr leik.
Ef fylgt hefði verið stefnu
í Vestmannaeyjum og að það
er búið að vera á vitund póst-
málastjórnarinnar árum sam
an. Líka er það staöreynd, að
póststjórnin hefir tryggt sig
að nokkru leyti með ábyrgð-
um 20 manna í Vestmanna-
eyjum, sem héldu að þeir
væru aö ábyrgðast framtíðar
fjárreiður póstafgreiðslu-
mannsins.
Loks er það staðreynd,' að
hinn löggilti endutskoðandi
ríkisstj órnarinnar, samstarfs
maður Gunnars A. Pálssonar,
dómara samkvæmt sérstakri
umboðsskrá, hefir fyrir nær
tveim árum talið sig sann-
reyna stórfellda sjóðþurð hjá
póstafgreiðslunni í Vest-
mannaeyjum, án þess að gera
yfirboðurum sínum aðvart, og
líkur til, að hann -hafi gert
sitt til þess að breiða yfir um-
ræddar misfellur, og þetta allt
með vitund Gunnars Pálsson-
aí’.
Þá er það líka vitað, að Páll
Þorbjörnsson var mikill um-
gengnis- og húsvinur á Póst-
húsinu í Vestmannaeyjum
fram að því aö skipt var um
póstafgreiðslumenn á síðastl.
vori, og hann var ferðafélagi
, póstafgi-eiðslumannsins er-
kveðið fyrr en a siðustu stundu ° .
af skiljanlegum ástæðum. Var'ð e ld s ^úita ur sumri, liklega
þetta til þess, a'ð hann hlaut arið og Franz Andersen
ekki nægilegt atkvæðamagn tU binn löggilti endurskoðandi
að ná kosningu. Vegna þess,1 taldi sig sannreyna fjárþurð-
hve tíminn var stuttur frá því ina.
að framboð lians kom fram, | Rétt er að geta þess, að Póst
tókst ekki að sýna kjósendum húsið í Vestmahnaeyjum á
fram á, hvert var hið raunveru 1
Raddir nábúanna
í Reykjavíkurbréfi Mbl. á
sunnudaginn er rætt um for-
setakjörið og segir þar m. a.:
„Mismunandi ástæður lágu
til þess að nokkrir af fylgis-
mönnum Sjálfstæðisflokksins
og Framsóknarflokksins töldu
Asgeir Asgeirsson æskilegastan
af frambjóðendunum sem for-
seta íslands.
En aðalástæðan fyrir þvi að
úrslitin urðu þau, sem raun
varð á, er sú, hversu framboð
Ásgeirs Asgeirssonar hafði
lengi verið undirbúið í kyrr-
þey. Oneitanlega hafa hygg-
indi og verklagni verið sýnd í
þeim undirbúningi.
Framboð séra Bjarna JónS’-
f.°.n^LVZ..h!nS, póstafgreiðslumannsíns
lega eðli málsins.
Því var haldið fram af hálfu„ .
fylgismanna Ásgeirs Asgeirsson j e
; engar ávísanir, hvorki vond-
ar né
an. Þau forffast jafnframtjeffa stefnuleysi kommúnista,___
aff benda á nokkur ráff til j og Alþýðuflokksmanna sein-1 gert sér grein fyrir úrræða-
þaö, sem orðið hefði, ef stjórn
arandstaðan hefði fe.ngið að
ráða.
Þetta veit líka þjóðin. Þess-
vegna hefir vegur stjórnarand
stöðunnar ekki verið að vaxa,
þótt erfiöleikatímar séu að
j afnaði stj órnarandstæðing-
um heppilegir. Þjóðin hefir
góðar, útgefnar af
Benediktssyni, enda
ar, að Morgunbíaðið hefði tek- ieru e^ki ávísanir þær, sem
ið upp of eindregna afstöðu við j fyrir hendi voru, taldar til
þetta forsetakjör. En vegna fjárþurðarinnar.
þess, hvemig málið lá fyrir j Fjárþurð þeirri, sem hér er
kjósendunum, taldi blaðið ; gerð aö umtalsefni, skal ekki
nauðsynlegt að gera sem niælt bót, en í Ijósi þeirra
staðreynda, að póststjórnin
lausnar þeim vandamálum
er blasa framundan.
Þetta er skiljanlegt. Stjörn-
arandstöðuflokkarnir hafa
staðið og standa ráðþrota
frammi fyrir viðfangsefnun-
um. Þegar kommúnistar
hlupu úr nýsköpunarstjórn-
inni, var ástandið orðiö þann-
ig, að útflutningsatvinnuveg-
irnir hefðu stöövast, ef ekki
hefðu verið hafnar uppbóta-
greiðslur úr ríkissjóði. Þegar
ustu þrjú árin, hefðu hjól.leysi og ábyrgðarleysi stjórn-
og viðkomandi ráðherra vissu
um hversu málum var hátt-
að, og viðkomandi póstaf-
útflutningsframleiðslunnar
stöövast fyrir löngu. í kjölfar
þess hefði svo iðnaðurinn
stöðvast einnig, þar sem eng-
ilm gjaldeyrir heföi verið til
hráefnakaupa. Hér myndi nú
vera ríkjandi stórfelldasta at-
vinnuleysi og neyð, ef kom-m-
únistar og Alþýðuflokksmenn
hefðu fengiö aö ráöa.
Fyrir aögerðir stjórnarinn-
ar hefir þessum hörmungum
arand#töðufl. og því hefir
hún ekki snúist til fylgis við
þá, þótt hún áfellist ýmislegt
í stjórnarstefnunni. Það er
gleggsta grein fyrir málavöxt-
um.
Munurinn á baráttuaðferð-
um Morgunblaðisins annars
vegar og fylgismanna Ásgeirsj
Ásgeirssonar hins vegar, var í, greiðslumanni var gefinn kost
stuttu máli sá, aö Morgunblað j ur á því að greiða og tryggja
ið flutti mál sitt í heyranda; fjármuni þá, sem vantar, og
hljóði, fyrir opnum tjöldum, en | ekki mun búið að sannreyna
liðsmenn Ásgeirs Ásgeirssonar tölulega, virðist óeðlilegt að
.töldu sér aöiar starísaöferöir ^ endurgreigsiubogum skuli
hentan . i ekki tekiö eftir margra mán-
Mbl. segir ennfremur, að aða hlaup, en maðurinn grýtt
staðreynd, sem síðar mun það hafi áður dregið í efa, að ur og sú aöferð notuð af hálfu
koma'áþreifanlega í Ijós, að kjör Ásgeirs Ásgeirssonai*. óhlutvandra manna til þess
stjórnarandstæðingar liafa leiddi til gæfu fyrir land og'að ná sér niöri á pólitískum
andstæöingum.
Og að lokum: Hvern á að
grýta, og hver vill kasta
veriö að tapa og þeir munu þjóð, eihs og aðdragandin aö
halda því áfram meöan þeir ’ því hafi verið. Úr því, sem kom
bera ekki gæfu til að skipa sér ið er, verði þó að vona, aö bet-
um ábyrgari stefnu en þeirjur rætist úr en til hafi veriö fyrsta steininum?
hafa fylgt urn skeið. 'stofnaö. 1
H. B.