Tíminn - 19.07.1952, Blaðsíða 4

TÍMINN, laugarflaginn 19. júlí 1952.
160. blað.
Theódór Gunnlaugsson:
Orðið er frjálst
Um friðun fugia og fugladráp
Framhald).
Kjóum virðist mjög lítið
aafa fækkað hér nú síðustu
ir. Sennilega er ein ástæðan
sú, að í nálægum þorpum við
ilaturhús á haustin og aðra
ojórgulega staði, hafa strákar
tundið upp á því að skjóta þá
og talið ósvikið „sport“. Á
.iíðustu áratugum hefir
arafnastóðið ' víða verið
areinasta plága. En samt er
norgum mjög annt um
,biessaðan“ krumma. Það skil
eg ekki, fremur en hitt, hve
nargir, og þá sérstaklega í
sveitum, sjá ekki sólina fyrir
/eslings kisu. Víðast á hún
enn því láni að fagna, að
oenni sé tekið tveim höndum,
jr nún kemur inn frá veiðum
jg lær þá að heyra eftirfar-
índí blíðmæli: „Þarna kemur
pá blessuð kisa. Nú langar
aana í mjólkina sína. Hvað
róma raddir svarcbakanna,
sem ennþá hafa unun af að
bregða sér á leik uppi í blásöl-
um heiðríkjunnar?
Um c.-liðinn aðeins þetta:
Eins og minni hluti nefndar-
innar telur, virðist mér at-
húgavert að leyfa svartfugla-
dráp t. d. í Vestmannaeyjum
og við Faxaflóa, að 20. maí.
Á hina hlið teldi ég það tals-1 rjúpunnar, hefi ég áður sagt
vert annaö á Norð-Austur-! álit mitt. Ég tel rétt að gera
landi, t. d. við Rauðanúp og’ekki breytingar á þessu eins
Langanes. I og nú er pottinn búið, en mun
Ef d. og e.-liður 8. gr. frv. vera þar á verði. Annars er ég
yrði að lögum, liði ekki á þakklátur minnihluta nefnd-
löngu áður en alvarlegir at-jarinnar (S.E.H.), sem vill að
buröir gerðust í ríki þeirra: ófriðunartími rjúpunnar byrji
fugla, sem þar eru taldir og þá ekki fyrr en 15. nóv. Þykir mér
fyrst og fremst þar, sem þeir vænt um að eiga þar hauk í
gjalda verka feðranna. I
næstu framtíð mælir því allt
með því að fá alfriðarar urt-
andir, grafandir, duggandir,
hrafnsandir, rauðhöfðaandir,
hávellur, himbrima og sef-
andir. Ég mun síðar víkja að
stokkönd, stóru og litlu-topp-
önd.
Um h.-liðinn, eða ófriðun
hafast við langt uppi i landi.
Það er síður en svo, að ónóg
horni, þegar að því kemur að
meiri nauðsyn er á verndun
þekking á lifnaðarháttum rjúpnastofnsins.
fuglanna sé að baki frum-
aún er hæversk. Og hvað húnjvarpinu, en með tilliti til stað-
rer snyrtilega að mat sinum. jhátta (ytri aðstæður) virðist
Sn hvað hún kisa mín er fall-U'eynslan þar eitthvað bog-
jg — og gáfuð — og góð, o. in. Ég þekki mörg heiðavötn
n. fi.
Síðustu orðin í 2. tölulið 10.
gr.: „gefa né þiggja að gjöf“,
vildi ég fella burtu. Þar, sem
ég þekki til hér í Þingeyjar-
sýslum, er það brennandi á-
JÓN IJÍIASÖN hcfir kvatt sér hljóðs
og tekur til máls:
„NÚ ER MIÐUR jiilímántiðnr. Nú
og mn þetla leyti ern fiskimiðin út af
Éystribyggð, þar sem íslenzku hotn-
vörpungarnir fylltu sig í fyrrasumar
af ísfiski á sex tliigum, að verða ís-
laus. Og þá verður varla mikil bið á
því, að skútur Færeyinga og fiskiskip
annarra fiskiþjóða, ég á við skip þjóða,
scm þurfa að afla til þcss að standast
útgerðarkostnaðinn, lcita inn á þessi
mið.
I’essi mið cru rétt vestan við suður-
odda Grænlands og leiðin héðan
þangað, er um það hil 3 da’gra sigl-
ing á vélbát. Þarná morar sjórinn nú
í fiski. Vill enginn hirða hann? Eng-
inn Islendirigur meina ég!
SÍÐAN VETRARVERTÍÐ lauk eru
nú liðnir rúmir tveir mánuðir. Þessa
tvo mánuði hefir bátaflotinn legið að-
gcrðalaus á landsins kostnað, því það
j er landið og alnnigi þessa lands, sera
ber hallann á bátaútgerðinni. Laglegt
sumarfrí, ekki svo?
Og eftir hverju var beðið?
jfrá 200—500 m. yfir sjó, þar hugamál allra, sem eiga og
r;f til vill kemur hún frá sem talsvert af álftum, dugg-jhafa umsjón með æöarvarpi,
pví að murka líftóruna úr lít- j öndum, graföndum, hávellum, að hlúa að því á allan hátt,
illi mús, eftir spennandi leik. stórutoppönd og stöku him- j eftir beztu getu, umgangast
3ða máske hún hafi loksins brimum verpa, og í meðal vor- J það og verja, eins og helgan
íómað máríerluungana, sem um eru margir ungar þessara reit. Fátt mun líka veita meiri
áún hafði mest strítt við að tegunda ekki fullvaxnir og unað og þroska en að athuga
iá, uppi í hlöðunni og nú vorú j sumir langt frá því, t. d. dugg- ‘ í næði og vernda æðarfugl í
iö byrja að flögra? Kannske anda, stórutoppanda og álft- varplandi. Ég mun aldrei1 stöfun óiafs Thovs og þeirra, sem
EFTIR ÞVÍ, að komast á síld við
(Norðurland og fá annað tveggja
mánaðar sunrarfrí Jiar við harmoníku-
I liljóma og bridge-spil á landsins
kostnað, ] > v í landið og almúginn
borgar tapið, að vísdómslegri ráð- .
.íka að óðinshaninn, sem varjarungar um 20. ágúst eða 17 j gleyma þeim dýrðardegi, er ég eiga síldarverksmiðjur og síldarplön
iö verja ungana sína við(vikur af sumri. Hvað þá í,var smádrengur’, leiddur umj og bræða og salta síld. Að þeirra ráð-
■jamarbakkann, hafi nú loks hörðum vorum? Einnig eru j æðarvarpið
tengið á baukinn? Það eitt erjmargar endur þá enn í sár-jsiéttu, í fyrsta sinn á ævinni,
úsr., að sannir dýravinir ættu. um, eins og hávella, stokkönd, í blíðviðri og blikandi sólskini.
jríitt með að horfa á þessa, rauðhöfðaönd, grafönd o. fl.,’Þótt varpeigandi sendi vini
æikí til enda.
Frá því um aldamót hefir
ivartbökum fjölgað hér alveg
geysilega. Liggja til þess ýms-
ir ástæður. Eitur gegn svart-
jak veít ég ekki til að neinn
iiafi reynt hér — nema til
og svo náttúrlega álftirnar.
Þegar ég sé bílför í óbyggð-
um og tjaldstæði við veiði-
vötn og fuglaver, get ég ekki
varizt því, enda stundum að
merkin sýna verkin, að um
sínum eða sjúklingi, nokkur
egg til smekkbætis, þá verða
engin rök færð til sönnunar
því, að það sé gert á kostnað
æðarfuglastofnsins. Því er þá
ekki tekið hreint af skarið,
með því að banna varpeigend-
um að bera æðaregg á borð
fyrir gesti sína? Hver myndi
fara eftir því? Eða hvers
vegna hefir allt andavarp í
Mývatnssveit ekki farið út um
þúfur síðustu áratugi, þar sem
leyfilegt hefir verið að bjóða
og selja andareggin? Hitt er
víst, að það þarf að vinna að
/arnar ungaráni þeirra og huga minn þjóta ótal myndir
pá aðallega í æðarvörpum. En 0g sumar ljótar.
úturaðferðina fordæmi ég og| ý Árbók Ferðafélagsins 1943,
nun á öðrum vettvangi gera jbls. 91, segir Pálmi Hannesson
=reín fyrir því. Eftir reynslu rektor, í sambandi við um-
minni og annarra, sem meiri’gengni á áningarstöðum á
iynni hafa af þessu, eru það fjöllum uppi: „Það setur ætíð
ekki nema örfáir svartbakar,1 að mér illan grun, er ég rekst
iem leggja sig eftir ungadrápi, á hjólför á fjöllum uppi“.
miðað við allan þann urmul, j í báðum tilfellum eru það j Því með meiri dugnaði, að
sem hér hefst við og sem ájbílarnir, sem flytja stundumjí veg fyrir æðarfugladráp af
/arpstöðvar, en þær eru hér fullmikið af misjafnlega inn-! mannavöldum. Það er Ijótur
/íöa. Og lang oftast eru þetta1 rættum gestum inn í óbyggð- j blettur, sem alveg þyrfti að
■ígfullorðnir fuglar, afar var- \ irnar, til þess eins að geta ver-, afmá. Hin stóru skörð, er nátt-
ir um.sig og vitrir (sbr. skæö ið þar í næði „til að njóta lífs-j úran sjálf heggur oft í æðar-
oi’dýr á meðal refanna). ins“ eiiis og þeir orða það, en fuglastofninn, eru sannarlega
^egn þessum svartbökum.'skilja þvi miður stundum eft-jekki ábætandi.
tyrst og fremst, hefir því ver- ir áberandi spor í gróðri ogj Niðurl. næst.
;ð stefnt öllum þeim vítisvél-! dýralífi friðsælla fjalla-
im, sem menn hafa haft ráð;byggða.
Nú er vitað, að bæöi í
byggðum og óbyggöum, og
hvar þar, sem hægt er að kom
ast á bíl, eru silungsvötn mjög
eftirsótt og þá sérstaklega
fyrir þá, er í kaupstöðum búa.
j Margir fá þar- líka veiðirétt.
stöfun má bútaflotinn ekki hafa aðra
sumariðju en þessa, svo að þeir fái
sem mesta síkl. En tapið á útgerðinni
borgar almúginn og lantlið, en ekki
síklarverksmiðjurnar og síldarplönin
eða síklarsaltararnir.
Ef þessir aðilar ættri að greiða út-
gerðarkostnaðinn, mundu einungis
sárfá skip vera gerð út á síld.
EN HVAÐ MÝNDUÐ þið nú, bænd-
ur góðir, segja uin ]>að, að taka þetta
j ráðslag ykkur til fyrirmyndar: stiiðva
j alla búvinnn og skcpnuhirðingti frá
j iniðjum maí og fram að miðjum júlí,
j fara svo í skcmmtiferðalag í aðra
I landsfjórðunga nteð harmoníkuspil,
, veiðistöng og kannske grasapoka og
j halda út frá miðjurn júlí og fram á
: haustið, unz heyskapartíminn er úti.
og gera svo landinu og almúganum
reikningsskil fyrir hallanum á bú-
rekstrinum, með skírskotun til þess,
að enginn fjárhagslegur grundvöllur
hafi verið undir búrekstrinum þetta
cða undanfarin ár, með þessari starf-
rækslu búskaparins, scm þið auðvit-
að haldið fram, að sé hin cina rétta
og kjósendur Olafs Thors á Reykja-
nesskaga munti heldtir varla liafa mik-
ið út á að selja, því þaðan cr fyrir-
myndin komin, og þar cr hún í sín-
um mesta blóma nú.
Það hefir aldrei síðan veröldin
byggðist nokkurs staðar verið goldin
önnur cins kosningamúta og þelta ó-
magaframfæri bátaútvegsins, bæði í al-
geru aðgerðaleysi og meira en hálf-
gcröu aðgerðaleysi allan aðalbjarg-
ræðistíma ársins.
HVAÐ HALDIÐ ÞIÐ, að allur ís-
lcnzki bátaflotinn hefði getað verið
búinn að nioka tipp miklum afla í sí-
feldu logni og blíðu við Grænland frá
miðjum maí og fram að miðjum júlí,
við Grænland, cf aðeins hefði verið
séð fyrir aðflutningi til hans af tit-
gerðarvörum og utanflutningi aflans,
eða bara með því, að gcra út frá höfn-
iim hér á landi? Það mtindi vera meiri
afli cn fékkst hér á allri vctrarver-
tíðinni! Og við getum sannað þctta
með því að benda á afla Norðmanna
og IJana við Grænland þcnna líma,
cn þcir eiga Icngra að sa-kja cn við.
F.N NÚ, UM MIÐJAN JÚLÍ. cru
þau Grænlandsmið að verða íslaus og
aðgcngileg, sem leikur cinn er fyrir
vélbáta að nota og sækja á frá íslandi.
Þetta cru Eystribyggðarmiðin. Sti of-
urlítið lengri leið á þau cn á venju-
leg mið hér við land, vinnst upp á
bctri veðrum og fleiri vciðidögum á
hverri viku þar cn hér við land. Þar
er mokafli og skipin fljótfyllt, cn hér
engan afla að fá á þessum tíma árs.
Róið þangað sem aflinn er! Án þess að
gera það, liefir aldrei fengizt afli.
Scndið skipin ykkar til Eystribyggðar
og fyllið þatt á stuttri stund af sölt-
uðuiri þorski. Og lofið þeim að sitja
að síklinni fyrir eigin reikning, sem
vilja vera vonbiðlar hennar, ár eftir
ár."
JÓN hefir lokið máli sínu.
Starkaður.
a og þar á meðal eitrinu, sem
jvi miður hefir drepið ýmsa
töra og alsaklausa fugla.
áéu hin víðáttumiklu heim-
iynni svartbaksins og aljir
lifnaðarhættir hans athugað-
r vel, þá viröist mér það hlið-
jtæð fjarstæða að tala um
gjöreyðingarhættu í sam-
oandi við hann, á sama hátt
jg sagt væri, að öllum flugna-1
skara Mývatnssveitar væri
ítefnt í beinan voða með því
tlugnadrápi, sem nú tíðkast
húsum inni. Og við þann,
jem þegar er byrjaður á lík-
ræðunni yfir síðasta svart-
oaknum okkar, vil ég segja
petta: Ertu nú viss um það
kunningi, aö þaö snúist bara
Æltli það yrði ekki freistandi
fyrir marga, ef þetta ákvæði
frumvarpsins yrði að lögum,
að hafa skotvopnin með bátn
um og annarri útgerö eftir 20.
ágúst? Hvernig ætli svo að
endur, gæsir, himbrimar og
jafnvel álftir færu út úr þeim
heimsóknum stundum?
Nei, hér erum við áreiðan-
lega á refilsstigum. Þó ætt-
um við bezt að þekkja hvaða
dilk það dregur á eftir sér, að
láta greipar sópa, meöan eitt-
Jkki alveg við, á þann hátt, hvað er að hafa. Á þessum
að löngu eftir að mannanna1 málum verður aö taka fösUwi
jcrn almennt, telja þaö borga
sig að berjast fyrir lífinu hér
við yzta haf, þá mætti heyra
Jjar hásar, skerandi og hjá- bornu íslendingar njóta eða
og fumlausum tökum. Hér
gildir þaö sama og annars-
staðar, að hinir ungu og ó-
Kiiiiiiiuiiiimim'Miijtiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiii
d@kk
| 600x16 fyrir jeppa 1
| 750x16 1
700x20
[ 750x20 1
I 825x20 - [
f 900x20
| fyrirliggjandi
| Garðar Gíslason !if |
| bifreiðaverzlun

Þeir húseigendur
sem liafa hug á að fá sér olíukynta miðstöðvarkatla
hjá okkur fyrir haustið, snúi sér til umboðsmanns okkar
fyrir Kópavogshrepp, Einars Júlíussonar bygginga-
fulltrúa, Álfhólsveg 15.
Vegna mikilla eftirspurna væri æskilegt, að pantanir
kæmu nógu snemma, svo að hægt sé aö afgreiða þær.í
tíma.
yélsmiifa OL OSsegi h,fB

tfughjAii í Jítnahum
Nýr, hamfietfur
lundi
K j ö t b ú ð i n B
Laugaveg 78.
AUGLYSIÐ ! TIMANUM