Tíminn - 07.08.1952, Blaðsíða 5

175. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 7. ágúst 1952.
Fimmtml. 7. ágúst
Kommiínismmn er
ekki lausnin
Hákon Nore
(Framhald af 4. siðu.)
þjóðarinnar. En festa sú í öll
um stjórnarháttum, sem hin
sterka en mjúka stjórnar-j
hönd Hakonar konungs skap
aði, var kjolfestan, svo að sigl
ingin var örugg þó að oft gæfi
á taátinn.
Þegar Ilákon konungur nú
lítur yfir stjórnartímabil sitt
getur hann glaðst yfir ein-
hverju glæsilegasta framfara
skeiði, er fundið verður í sögu
nokkurrár þjóðar. Raforku-
framkvæmdir hennar á þess-
um árúm, eru svo stórkostleg
Kommúnistar predika, að
þaö sé ráðið gegn atvinnu-
leysi og dýrtíð að taka upp
kommúnistíska stj órnar-
hætti. Stjórnskipulag komm-
únismans sé lausnin á þeimj
efnahagslegu vandamálum,! agYþví 'efni”eru'Norðinenn
er Islendmgar hafi nú við aðjnú fonistuþjóð, ekki aðeins í
gluna. 1
Það koma vissulega í Ijós
margir ágallar á þessum mál-
flutningi kommúnista, þegar
nánar er aðgætt. Einn gall-
inn er þó sérstaklega áber-
andi. Hann er sá, að kommún
istar forðast yfirleitt vand-
lega að gera samanburð á
lífskjörum hér á landi og í
þeim ríkjum, þar sem komm-
tiltölu við fólksfjölda heldur
á heimsmælikvarða. Og stór- |
iðjan, sém hefir fylgt þar í;
kjölfarið, er að verða tröll-
aukin í - ýmsum greinum, og
má þar' nefna köfnunarefnis
framleiðsluna.
Siglingaflotinn hefir um
langt skeið verið á borð við
flota m'eotu siglingaþjóða
únistar hafa náð völdum. Það (úeimsins^ Sem fiskiveiðaþjóð j
ætti þó að vera gleggsta sönn
unin um efnahagslega yfir-
burði hins kommúnistíska
skipulags, að lífskjörin væru
þar almennt betri en í þeim
löndum, er búa við aöra þjóð
félagshætti.
Það er ekki hel'/ur nóg, að
kommúnistar sneiði hjá þvi
að gera slíkan samanburð
að fyrra bragði, heldur reyna
þeir að komast hjá umræð-
um um hann, ef andstæðing-
ar þeirra brjóta upp á þeim.
Helzt reyna þeir þá að beina
umræðunum að aukaatrið-
um, en ganga framhjá aðalat
riðunum sjálfum. Það er t. d.
'frægt, þegar Dr. Benjamín
Eiríksson birti hinn glögga
greinaflokk sinn um lífskjör
in í Sovétríkjunum, þá ræddi
Þjóðviljinn nær eingöngu um
það, að Benjamín hafði feng-
ið rangar upplýsingar hjá
verðgæzlustjóra um eitt at-
riði varðandi verðlag hér inn
anlands. Á annað minntist
röð, bæði um fiskiraiinsókn-
ir, fiskiveiðatækni og fiskiðn
að. Landbúnaðurinn færist
ört, einkum síðari árin, um
alla tækni og alhliða umbæt-1
ur, í fullkomið nýtízku horf.
Og trjáviðariðnaður þeirra
stendur mjög framarlega.1
Hliðstæðar framkvæmdir
hafa orðið á mörgum sviðum
menningármála og má þar
einkum'Tiefna, hve framar-
lega Norðmenn standa í
ir hins erlenda herveldis til
að halda við hugrekki. bar-
áttuþreki og sigurvon til
enda, er hinn langþráði dag-
ur styrjaldarloka og sigurs,
rann upp yfir hinni þjáðu
þjóð.
Þegar svo konúngurinn sté
á land í hinum frjálsa Nor-
egi, nákvæmlega 5 árum eft
ir að hann hafði orðiö aö yf-
irgefa landið, tók þjóðin á
móti honum með .óstjórnleg-
um fögnuði sem sinni ást-
kæru þjóðhetju. Og það sæti
skipar hann enn í dag.
Það er margt, sem hefir
hjálpast til að gera Hákon
konung svo ástsælan, sem
raun ber vitni. Þess ber fyrst
að geta, að hann kom í upp-
hafi sem ímynd hins endur-
heimta fullveldis þjóðarinn-
ar eftir fimm alda erlendan
konungdóm. Hann hefir síð-
an orðið ímynd hins glæsi-
i lega framfaratímabils, er rík
isstjórnarár hans hafa mark
að. Og hann hefir nú síðast
orðið ímynd frelsisbaráttu
þjóðarinnar að nýju og sig-
urs í ógnþrunginni baráttu.
En miklu, máske mestu, ræð-
ur þó um þetta maðurinn
sjálfur, hinn vammlausi, trúi
og einlægi þjónn þjóðar sinn
ar, og mannvinurinn, er eng-
í an lætur synjandi frá sér
! fara. Han hefir frá upphafi
gert sér far um að kynna sér
,af eigin sjón og raun land
! sitt og þjóð með stöðugum
ferðalögum um hið víðáttu-
mikla ríki og stöðugum við-
tölum við háa og lága, þar
sem hann aldrei gerir sér
nokkurn mannamun. Enda
hefir hann, á ríkisstjórnarár
um sínum, meö mannkostum
sínum og framkomu einni
líkamsirienningu, eins og síð að fá hann til að gefa Quis- hann og fylgdarlið hans til samail) ag mestu þurrkað út
nefn ircifro r,_01'C7rvr>-*-ínloílro ■»» lö(vfr»vv«lon4 tTolrl TTn o-l o n rl c ho v eom Toorrn UOV , . . .
þær tilhneigingar, er nokk-
ur hluti þjóöarinnar hafði á
ustu - vetrar-Olympíuleikar ling lögformlegt vald til Englands, þar sem hann var
sönnuöu bezt. ! stjórnarstarfa í landinu, lét útlagi um 5 ára skeið.
i hann sig engu skipta. Hann ; Þó a6 hann að sjálfsögðu ' fyrstu árum hans, til að koma
Hákon konungur og stjórn tók sjálfur þá ákvörðun, og yildi forða lifi sínu> þá Var á lýðveldi í Noregi.
artímabil hans mundi ætíð sagði stjórn sinni að ef hún honum þó mikiu meira um-i viðskinti hans vi« Verka
hafa hlotið haan sess í sogu væri honum ekki samþykk i hugað um hitt að verða ekki' mmnmJokkin nor?k~
Noregs”sem farsælt og ein- því, yrði hann að afsala sér fnr1pi ðvinannn oo- pío-o eio-i man“aIi0KKmn norsKa
Stætt framfaraskPÍð *har spm no- niðinin sínnm knnnno- íangl ÖVinanna Og eiga e.0l skyrðl þetta mai allvel. A
stætt tramtaraskeið,-þar sem og mðjum sinum konung- á hættu að verða þvingaður timahiii var finkknrinn miho-
konungurinn með sinni dómi. En til þess kom að sjálf atiri-narathafna timabili var flokkunnn mjog
trau^tu skanffprð trú- söcðn pkki i stlcinaiatnama’ er! róttækur í skoðunum og hafði
traustu sKapgero, tru- sogðu ekKi. veittu árasarmonnunum og h„s • „tefnnckrá cinni
mennsku 1 starfi og alþyð- En eftir að þessu hafði ver- ianrirá?;aiyðnum stinrn<:kinu pa0 . steinusKra sinni ao
legri ljúfmennsku, var hinn ið neitað, hcfst hinn ægilegi iee vfirráð í laudiiiu. ieggja niður konungsdæmið,
mikli sameiningarmáttur eltingarleikur, þar sem reynt .. . er hann fengi bolmagn til
þjóðarinnar bæði í friði og var að handsama konunginn Oll þjóðin fylgdist með þess þess.
Um um mannraunum konungsins j Nygaardsvald fyrrv. for-
Þjóðviljinn yfirleitt ekki í
greinum Benjamíns, heldur baráttUúEn það sem á vant- lifandi eða dauðann.
reyndi að ómerkja hana alla aði til "að gera þennan ást- tveggja mánaða skeið var og barautu hans fynr lifi sinu sætisraðherra og formaður
vegna þess, að þetta eina at-!sæla þjóðhöfðingja að þjóð- hann hundeltur stað úr stað, °S frelsi hennar. Henni. verkamannaflokksins hefir
riði hafði reynst rangt! Slík-]hetju, 'ávann hann sér með fyrst á landi og síðar í lofti varð það brátt ljóst, að hann ( skrifað all ýtarlega um kynni
ur málflutningur ber sann- framkomu sinni í eldraun- með stöðugum sprengjuárás- °S ríkisstjórnin höfðu nieð- (sín af Hákoni konungi. Hann
arlega ekki gott vitni um inni miklu í síðari heimsstyrj um, svo að hann var aldrei ferðis fjcregg norska ríkisins, segir þau hafa byrjað, er
sterkan málstað. öldinni, er landið var hernum óhultur þótt hann færi huldu er Þeir voru að verja, hið hann, fákunnandi um stjórn
ið og hánn sjálfur varð land- höfði. Stndum varð hann að stjórnskipulega vald þess, og arstörf, hikandi og óframfær
I»á hefir Þjóðviljinn t. d. fiðtta Þreki og karlmennsku hlaupa frá miðri máltíð, eins og komið var þá, var það, iim, gekk á konungsfund til
til fjórum sinnum hærra í hann á ráðin um> hvernig
Sovétríkjunum, miðaö við snúast <&yidi við þeim vanda
kaupgetu, en það er hér. og fðk þar off Sjaifur f0rUSt
Þaö aíriói gefur þó glöggt til una ^iiar g'yiiingar og hotan
kynna, hvort lífskjörin
muni vera betri í Sovétríkj-
unum en hér á landi og
hvort landbúnaðurinn þar ....... . , . , , . .
sé rekin miklu miklu betur,1® &f Þ.eim ]afnast Þ° ?*k\á
unum, sem rigndi niður um- ancn lands og vinveittrar þjóð , konungi neinn aufúsugestur.
hverfis hann.° En að lokum ar- °g nu varð konungurinn j.En hann segist hafa gengið
komst hann undan, ásamt ekki aðeins sameiningartákn' af þeim fundi léttari í huga
þjcðarinnar, heldur og ímynd j en hann kom. Konungur tók
þjcðfrelsisins og barátta! honum eins og gömlum vini,
hans frelsisbarátta sjálfrar ræddi við hann í bróðerni og
háð borgarastyrjöld, en tjón ^ löndum, er þeir undirokuðu giíkiaaðehlf 'f°S Það Vaið
krónprinsinum og stjcrninhi,
; við það, sem margra alda ó-
'sjálfstæði og erlent arðrán
i hafði valdið okkur. Hér voru
og hagkvæmar, en eins og
kunnugt er, hafa ýmsir
lærimeistarar kommúnista , .
hér ekki átt nóg sterk orö Þa engirsakfærir vegir, eng-
til að deila á íslenzka bænd,inn 1 naður’J nær en^inn
ur fvrir búskussahátt! varanlegur ^usakostur, svo
j að aðems fa dæmi seu nefnd.
Þá afsökun má oft heyra Rússar stóðu á flestan hátt
hjá kommúnistum fyrir léleg betur að vígi í þessum efn-
eftir styrjöldina. * augum Þjóðar
Staðreyndirnar eru samtkans’. heldur 1 auguin
þær, að lífskjörin eru svo
miklu lakari þar en hér, að ísl.
kommúnistar forðast að
ræða um slíkan samanburð.
Það sýnir, að hið kommún-
istiska skipulag hefir ekki
slíka yfirburði á efnahags-
sviðinu og þeir vilja vera
um lífskjörum í kommúnista um. Þeir bjuggu i landi, sem láta. Þá er það ekki heldur
löndunum, að atvinnulífiö á margan hátt er miklu auð-
hafi verið þar í hálfgerðum j ugra og auðunnara en ísland.
rústum, er kommúnistar tóku J Þess vegna hefðu framfarirn-
við stjórninni. Óhætt er þó ar á umræddu tímabili eða
að fullyrða, að atvinnuvegirn. frá 1918 síst átt að verða
ir voru sist lengra komnir^minni þar en hér og lífskjör-
hér á landi, er íslendingar' in þar því að vera betri, ef
hlutu sjálfstæði sitt 1918, en j allt væri með feldu. Tjón það,
þeir voru í Rússlandi um það sem þeir urðu fyrir í síðari
leyti, er kommúnistar brut- heimsstyrjöldinni, hafa þeir
ust til valda. Að vísu höfðu j fengið bætt og vafalaust vel
Rússar þá tapað í styrjöld og það með herfangi frá þeirn
tekið með í reikninginn, að
skipulagi kommúnismans
fylgir það, að menn verða að
afsala sér frelsinu og eiga
allt sitt undir almáttugu rik-
isvaldi, sem er í höndum fá-
mennrar yfirstéttar.
Þegar þetta allt er athug-
að, munu menn sannfærast
um, að kommúnisminn er
ekki lausnin á efnahagsleg-
um vandamálum okkar.
heimsins þessi 5 löngu útlegð
arár. Qg forusta hans í út-
legðinni i frelsisbaráttu
norsku þjóðarinnar varð
henni ómetanleg. Ekki aðeins
vegna hinnar virku baráttu,
er háð var undir forustu hans
af þeim Norðmönnum, sem
komust úr landi, bæði ’nernað
arlega og með starfsemi verzl
unarflotans. Engu minna
virði var sá siðferðilegi styrk
ur, er hann veitti*þjóð sinni,
bæði þeim er landflótta fóru,'
og hinum, er heima sátu og
börðust í hinni frægu mót-
spyrnuhreyfingu. Gegnum út
varp og leynirit, bárust heima
þjcðinni stöðugt hvatningar
og hughreystingarorð kon-
ungsins, er hjálpuðu henni til
leiðbeindi honum í hvívetna.
Þar með hófst óslitið 10 ára
samstarf með þeim, er lauk
með gagnkvæmri vináttu og
trausti, er entist meðan báð-
ir lifðu. Lofsyrði hans lýsa
innilegri vinsemd og trausti
þessa . reynda stjórnmála-
manns til konungsins. Og nú
er norski verkamannaflokk-
urinn, sem um skeið hefir
haft hreinan meirihluta í
þinginu og einn farið með
stjórn landsins, engu ókon-
unghollari en aðrir flokkar
þess.
Ég átti þess kost ekki alls
fyrir löngu að hlýða á ávarp,
er merkur menntamaður í
Noregi flutti Hákoni konungi
við hátíðlegt tækifæri. Hann
skýrði þar frá því, að hann
hefði verið eldheitur lýðveld-
(Framhald á 6. síðu.)