Tíminn - 30.08.1952, Side 4

TÍMINN, laugardagimi 30. ágúst 1952.
195. blatf.
H. J. Hólmjárn, efnafræð-‘
ingur, fór á vegum Félags ísl.
fðnrekendá til Norðurland-
anna fjögurra í janúar s.l. til i
þess að rannsaka starfsgrund j
völl verksmiðjuiðnaðarins á
Norðurlöndum, sérstaklega
aieð tilliti til tolla, skatta,
iaupgjalds, félagsstarfsemi
Iðnaðurinn og tollarnir
4thug'aseindir £rá sljórn Félags ísl. iðnrekemla við grein dr.
Benjamíns Eiríkssonar. —
um yrði lokið „sem fyrst.“
5g afstöðu stjórnarvaldanna r hafði ekkert heyrst
:il iðnaðanns. Hólmjarn sknf ■ * -------. _________
hinn 9
ákvað að
aði ítarlega skýrslu um för
pessa, og afhenti hana til fé-
.agsstj órnarinnar
rpril s. 1.
Félagsstj órnin
leggja skýrsluna fyrir árs-
ping iðnrekenda, sem haldið
/ar um miðjan aprílmánuð.
frsþingið kaus þriggja manna
íeínd til þess að athuga
ikýrsluna og gera tillögur um
notkun hennar. Að fengnu á- i
iti nefndarinnar samþykkti!
irsþingið ályktun, þar sem
iegir svo um skýrslu Hólm-
■ járns: „Staðfestir hin yfir-
gripsmikla og ítarlega skýrsla
aans vel þaö, sem reyndar
inargir hér gengu áður ekki
iuldir, að þjóðir þessar (Norð
niandaþjóðirnar) skoöa iðn_
ióinn sem óhj ákvæmilega
pjóðarnauðsyn og að þær
eggja sérstaka áherzlu á að
iUKa hann og efla og er ljóst
■ió íolla- og skattalöggjöf
pessara þjóða er samin með
>érstöku tilliti til iðnaðarins.
3k,.rar ársþingið á félags-
ujörnina að fylgjast í áfram-
naldi af skýrslu þessari ve)
neð breytingum þeim og þró-
inum, sem kunna að veröa i
bessum málum hjá nágranna
þjóðunum. Ályktar þingið að
tjosa þriggja manna nefnd til
pess að vinna með nefndum
peím, sem verða starfandi að
.annsóknum á þessum málum
it hálfu Rey.kjavíkurbæjar og
.-íkisstjórnarinnar, svo og
nilliþjnganefndarinnar í
ákattaínálum, til þess að upp
.ýsingar þessar, sem nú liggja
ryrir og að.rar. sem síðar
íunna að bætast við sama
aínis, megi «em fyrst og bezt
íoma íslenzka iðnaðinum að
gagni.“
I umræðum kom það fram.
að' ársþingið taldi sig ekki
íaía aöstöðu til þess að gagn
rýna skýrsluna, enda væri
óún gefin í nafni Hólmjárns
m ekki félagsins. Hins vegar
/æru niðurstöður hennar svo
athyglisverðar, að þó að fé-
,agió hyrfi ekki að því ráði að
aáta geía skýrsluna út, væri
sjálfsagt að senda hana sem
irúnaðarmál til nokkurra
.'aðuneyta og ábyrgra manna
í sviði viðskiptamála, svo að
'peir gætu kynnt sér efni henn
ar og fengið áhuga til endur-
oóta á þeirn málum, er skýrsl-
rn fjallaði um.
kramlag dr. Benjamíns
irið 1952.
Það láðist að senda skýrslu
nntak til dr. Benjamíns Ei-
rikssonar, hagfræðings, sem
kallaður hefir verið ráðunaut
rr ríkisstjórnarinnar í efna-
hagsmálum. Að ósk hans var
uonum sent eitt eintak sem
trúnaðarmál. Félagsstjórnin
gat ímyndað sér sérstakan á-
huga þessa hagfræðings á
iausn vandamála iðnaðarins
vegna þess að ríkisstj órnin
sýndi honum þann trúnað í
Ifrá ráðunautnum um miðjan
aprílmánuð og skoraði árs_
þingið þá á ríkisstjórnina að
láta hraða athuguninni og
gera niðurstöðurnar kunnar.
Ekkert hefir heyrzt enn af
athugunum fræðimannsins
Benjamíns Eiríkssonar á láns
1. Höfuðblekkingin í rit- málum að atvinnuörygginu sé
Smíð dr, Benjamins er í því kippt undan iðnaðinum, með
fólgin, .að kljúfa frásögnina því að hlaupið sé meir eftir
um tolla frá öðrum atriðúm kfsjinisetningum óraunsærra
í skýrslu Hólmjárns. Ráðu- manna, en aðkallandi þörfum
nauturinn gefur í skyn, að þjóðarinnar.
Danir blómstri með litla toll- J 6. Á Norðurlöndunum ber
vernd, en sleppir að geta þess, mest á verndar-tilhneiging-
að auk tollverndar vernda um í Noregi“.-------------„Engin
þeir iðnaðinn með öðrum með tollverndunarhreyfing geng-
fjárskorti iðnfyrirtækja sem u^um> ^il dæmis hinu svo- ur samt yfir í Noiegi . —
nefnda „deponeringssystem,“ „Iðnaðarsamband Noregs hef
sem Hólmjárn getur um. Þetta ir ekki tekið neina afstöðu í
er eins og ef danskur Benja- tollamálunum, þ. e. með eða
orsök atvinnuleysis, eftir 7
mánaða vinnu hans. Hins veg
ar hefir komið í ljós, að hann
hefir varið tímanum til að
„gagnrýna" skýrslu H. J.
Hólmjárns. „Gagnrýni," þessi
var birt í tveimur dagblöð-
um samtímis, dagana 22., 23.
og 24. þ. nf! Trúnaðarbrot
ráðunautsins gagnvart stjórn
F.Í.I. að birta gagnrýni á
skýrsluna án þess einu sinni
að gefa skrifstofu félagsins
tækifæri til þess að leiðrétta
mögulegar vélritunarskekkj -
ur, er syo smávægilegt hjá
því að hann skyldi bregðast
trúnaði ríkisstjórnarinnar um
lánsfjárathugun hjá iðnaðin-
um, að ekki tekur að fást um
slíka smámuni.
Hólmjárn mun sjálfur svara
ásökunum dr. Benjamíns um
það, að í skýrslu hans sé rangt
mín væri sendur til Islands móti verndartollum. Sama
og ritaði langlokur um að_ ’ máli gegnir um iðnaðarsam-
flutningstoll á þurrmjólk sam bönd Danmerkur og Svíþjóð-
kvæmt íslenzku tollskránni. ar“, segir dr. Benjamín.
en sleppti aö geta um það, að j Þetta rekst hvað á annars
Alþingi samþykkti fyrir horn, enda ber þetta illa sam
nokkru sérstök lög, er banna' an við upplýsingar, sem fáan
allan innflutning á þessari legar eru úr norrænum iön-
vörutegund. j aðartímaritum. Tidsskrift for
2. Dr. Benjamín reynir að Industri, 15. febr. 1952, segir,
koma því inn hjá lesendum,'að Noregur hafi frá 1. jan.
að iðnaöur hjá iðnfyrirtækj- j 1952 gripið til stórfelldra tolla
um í Félagi ísl. iönrekenda sé hækkana, enda viðurkennt af
, þýðingarlítill fyrir þjóðina. J Benjamín, aö svo hafi verið. . * . . . . . „
j Finnur hann hundraðstöluna' sama'blað gefur þær upplýs- inn lönaö 'iU inn en ú
2%—3%, sem ekki er miðuð (ingar, að Finnland hafi 900%
við verkafólk í landinu, held-, hærri tolla nú en 1939. Svíar,
ur „vinnandi menn,“ og nær 'sem dr. Benjamín vill halda
áennilega til allra uppvaxinna ’ fram að forðist tollvernd,
íslendinga. Iðnfyrirtæki hjá gripu til sérstakrar tollvernd
Félagi ísl. iönrekenda greiddu ar fyrir Plastic-iðnaðinn árið
í vinnulaun áriö 1950 samtals 1950. Og Danmörk? í ritgerð-
um í Tidskrift for Industri eft
ir hagmálasérfræðinginn
að hann hefir fundið upp þá
reglu, að bæta 4% við tollinn
vegna þess að „munurinn á
söluskattinum á innfluttu vör
unum sé 4% af verði inn-
fluttu vörunnar“!!! Sam-
kvæmt núgildandi tollskrá og
reikningsaðferð B. E. á þessi
tala að vera 11.25% en ekki
15.6%. Verðtollur- báðtuulla^:
garns (grunntoilur^ "er "i'% en
ekki 8%, eins og Benjamín
virðist reikna með. Þungátoll
af sömu vörutegund telur
Benjamín 70 aúr'a,: en sam-
kvæmt núgildandi töllalögum
er hann 24,5 aurar. Hins vég-
ar er rétt farið með þessar
tölur í skýrslu Hólmjárns.
8. Dr. Benjamín vill Íáta í
það skína, að það rekist á yi$
þjóðarhagsmuni að framleidd
ar séu í landinu vörur, sams
konar þeim sem vöruskiptar
þjóðirnar bjóða okkur. Hvers
vegna? Sennilega vegná þess,
að hann býst við því að ís-
lenzku iðnaðarvörurnar muni
reynast iðnaðarvörum frá
þessum löndum hættulegar í
samkeppni. Að dómi dr. Benja
míns er iðnaðurinn svo þjóð-
hættulegur, að ekki má nokk
ur líftaug hans véra óhöggy-
in.
9. Sérstaklega 'telur doktor-
krón-a. Fram-
farið með staðreyndir. En
stjórn Félags ísl. iðnrekenda ^ milljónir
getur eigi látiö hjá líða í þessu {ieiðsluverðmæti hjá sömu fyr
tiJfelli að beina fram þessari irtækjum, miöað . við verk-
fyrirspurn til hæstvirtrar rík j smiðjuyerö, reyndist vera 152
isstjórnar: Á það að skiljast ’’
svo, vegna þess að grein þessi
er rituð af ráðunaut ríkis-
stjórnarinnar í efnahagsmál-
um, og birt samtímis í Morg-
unblaðinu og Tímanum, að
hún túlki núverandi afstöðu
ríkisstjórnarinnar til þessara
mála?
Því miður lítur málið þann-
ig út í augum lésenda ofan_
nefndra dagblaða, en félags-
stjórn F.Í.I. vonast til þess aö
skýring birtist á þessu atriði
frá ríkisstjórnarinnar 'hálfu,
er afsannar svo þungar get-
gátur í hennar garð.
Einstakar misfærslur í
skýrslu dr. Benjamíns.
Dr. Benjamín skrifar grein
sína í þeim tilgangi að gera
lítið úr gildi íslenzks neyzlu-
vöruiðnaðar fyrir innlendan
markað og telja lesendum trú
um skaðsemi „slíks iðnaðar“
fyrir þjóðarbúskapinn. Grein
hans er árás á íslenzkan iön-
að og Félag ísl. iðnrekenda.
Skýrslu Hólmjárns notar
hann. sem stökkpall til árásar
innar. Vegna þess hve málið
er erfitt til sóknar og rökin
vandfundin, grípur dr. Benja
mín til þess ráðs að afklæð-
ast fræöimannskufli hins fjöl
lærða hagfræðings og ganga
til vígs í einlitum'búningi á-
róðursmanns, er ekki hirðir
um, þó að hallað sé réttu
máli. Þetta geta stjórnmála-
menn leyft sér í deiluhita og
öðlast fyrirgefningu kjós-
enda sinna. En það hæfir ekki
fræðimanni, sem er að auki
ráðunautur ríkisstjórnarinnar
|an. s.l., „að athuga á hvern [ í eínahagsmálum. Þaö er hætt
Mtt skortur á hæfilegu láns-| við, að menn taki orð hans
:fé kunni, eins og stendur, að of alvarlega og vari sig ekki
valda minni framleiðslu hjá
iönaðinum en ella, þannig að
atvinnuleysi sé, af þessum á-
stæðum, meira en að öðrum
kosti.“. Vegna þess hve síð-
arnefnt vandamál vár „mjög
aðkallandi," óskaði ríkis-
stjórnin að þessum athugun-
á hamskiptunum frá vísinda
mennsku til áróðurs.
Til þess að leiðbeina les-
endum í leit þeirra að sann-
leikanum á bak við skrif dr.
Benjamíns um iðnaðinn, skal
að þessu sinni drepið á örfá
atriði:
milj. króna. 42 milljónir
greiddar í vinnulaun til ís-
lenzkra manna, í stað þess að
greiöast í erlendum gjaldeyri
út úr landinu, er ekki þýðing
ariaust í allra augum, á tím-
um, begar greiðslujöfnuður-
inn við útlönd er óhagstæður
um 250 millj. króna á 7 mán_
uðum.
3. Það verður ekki séð aí
skýrslu Hólmjárns og hefir
heldur ekki komið fram frá
Félagi fsl. iðnrekenda, að fé-
lagiö vildi beita sér fyrir há
um aðflutningstollum al
mennt á erlendum vörum.
Fullyrðingar Benjamíns um
þetta atriði eiga sér enga stoð
í veruleikanum. Félagið vill,
að innlendur iðnaður njóti
tollverndar, með því að nægi-
legur mismunur sé geröur á
tolli hráefnis og innfluttra
iðnaðarvara í samræmi við
það, er gott þykir og vel hef
ir reynzt i öðrum löndum.
4. „Finnst mönnum afstaða
Breta betri nú en hún var
meðan tollarnir voru sem
næst engir“? spyr B. E. i sam
bandi við verndartolla, án
þess að setja vandræði Breta
í nokkurt samband við missi
nýlendnanna eða blóðtökur
stríðsáranna. Hvar væri brezk
ur iðnaður í dag, ef þeir hefðu
ekki beitt verndartollum?
5. „Hinn verndaði iðnaður
hefir síður en svo upp á at-
vinnuöryggi að bjóða“, fullyrð
i.r dr. Benjamín, með þeim rök
stuðningi, að „iðnaðarþjóðirn
ar þekki atvinnuleysi og gjald
eyrisskort ekki síöur en aðr-
ir“. Undir öllum eðlilegum
kringumstæðum er þessi íull
yrðing um atvinnuift'yggið hin
versta rangfærsla, enda viður
kennir Benjamín á öðrum
stað, að „verkaskiptingin sé
undirstaða velmegunarinnar“,
en iðnaðurinn eykur verka-
skiptinguna í þjóðfélaginu.
En vissulega hefir reynsla síð
ustu missera leitt í ljós, að
svo illa er hægt að halda á
Jörgen Jensen kemur berlega
fram, að danska iðnaðarsam
bandið hneigist að verndar-
tollum. „Industrirádet“ (iðn
aðarráðið) styöur hið nýja
tollafrumvarp ríkisstjórnar-
innar, vegna þess að með því
sé horfið frá hinni neikvæðu
markað vera hættulegan fýrir
útflutningsiðnaöinn. Danski
fjármálaráðherrann lét þau
orð falla í athugasemdum með
nýja tolilagafrumvarpinu, að
tilgangurinn með. frumvarp-
inu væri að veita danska iðn
aðinum nokkur'n styrk í bar
áttunni fyrir þyi að hálda
verulegum hluta heimamark
aðsins, og að auka útflutning
inn sem framast má verða
með heimamarkaðinn aö bak
hjarli.
Á aðalfundi Iðnrekandasam
bandsins danska hinn 23. apr.
1952, lét þáverandi formaður,
tollastefnu og ríkisstjórnin í AxelGruhn, i Uos_þá skoð;un,
hafi þar viðurkennt, að toll- i a.sreynsluxsinm 1 u '
urinn eigi að vera tæki, sem ff ufmgsiðnaði, aö engin nt:
notað sé í atvinnu- og fjár- | flu ningsiðnaöur gæti ha dið
• velli nema hann hefði heima-
markað.
málapólitíkinni. Hingað til
hafi algerlega óhæft ástand
ríkt í tollamálunum.
Danski fjármálaráðherr-
ann minntist á það í athuga-
semdum með nýja tollfrum-
varpinu, að lágu tollarnir þar
lendis hafi ekki gert iðnað-
inum mein vegna þess að inn
flutningshöftin hafi veitt iðn
aðinum verndina. í framsögu
ræðunni, dró ráðherrann ekki
dul á sambandið milli tolllaga
frumvarpsins og tilslökun'ar-
ínnar á innflutningshöftun-
um. Þegar slakað er á þeim,
þarf iðnaðurinn á tollvernd
að halda.
7. Doktor Benjamín ber
Hólmjárn á brÝn ónákvæmni
um meðferð talna. Meðferð
hans sjálfs á tölum er í sam-
ræmi við aðra umgengni hans
á staðreyndum í ritgerðinni
um tollverndina.
Dæmi: Hann telur tolla á
baðmullargarni 15.6%, eftir
10. Niðurstöður dr. Benja-
míns og útreikningar varð-
andi söluskatt, og-ýmsar fleiri
missagnir, er stáfa sehnilega
af því. að hann þekkir of lítið
til þessara hluta af eigin
reynslu, verða leiöréttar með
viðeigandi útreikningum síð-
ar.
Að síðustu er þess að geta,
að rannsóknarnefnd er starf
andi í iðnaðarmálum á veg-
um íslenzku ríkisstjórnarinn
ar. M. a. og ekki hvað sízt á
nefndin að rannsaka tclla-
mál iðnaðarins.
Virðist ótímauært af dr.
Benjamín Eiríkssyni eða öðr-
um að kveða upp úrskurð I
málinu fyrr en niðurstaða af
athugunum nefndarinnar ligg
ur fyrir. ,__,,
Reykjavík, 28. ágúst 1952.
Stjórn Félags ísl. iðnrekenda.

Bylting í Ijósmyndagerð
AGFA-LITFILMUR eru komnar á markaðinn og fást
í Ijósmyndaverzlun okkar. Önnumst alla vinnu, fram_
köllun, kopieringu og stækkun. — Skoðið sýningar-
gluggana með hinum fallegu litmyndum, teknum og
unnum af meðlimum Ljósmyndarafélags íslands.
TÝLI H.F.
Austurstræti 20.