Tíminn - 13.01.1953, Page 1

Ritstjóri:
Þórarlnn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefandi:
Framsóknarflokkurlnn
Skrifstofur í Edduhúsi
Fréttasímar:
81302 og 81303
Afgreióslusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
37. árgangur.
Reykjavík, þriðjudaginn 13. janúar 1953.
9. blað.
Áætluð veruleg verðlækkun á GllðrnuildurHðlldórssoníBs
tilbúnum áburði á þessu ári hlaut fyrst3 afreksmerkið
Aburðarsala ríkisins auglýsir í dag áætlimarverð á til- ^
búnum áburði á jþessu ári, og er hið áætlaða verð stórum J
Iægra en áburðarverð var í fyrra. Nemur þeita talsverðri!
upphæð fyrir þá,
áburði.
sem kaupa verulegt magn af tilbúnum
Lækkun verðsins nemur að
minnsta kosti 10—23 af
hundraði, og þannig kostar
nú kaií 50% 100 kíló
80 krónur, og kalk-
ammoniaksaltpétur, 75 kg.,
78 krónur, þrífosíat, 100 kg.
157 krónur cg annað verð
hliðstætt því.
Þótt um áætlunarverð sé
að ræða, er ekki iíklegt, að
hækkun verði frá því.
Verðlækkun, farm-
gjaldalækkun.
Orsakir þessarar verð-
lækkunar á tilbúnum áburði
eru tvær. Annars vegar hef-
ir orðið nokkur verðlækkun
á tilbúnum áburði erlendis,
en hins vegar kemur hér til
lækkun sú á larmgjöldum á
Skagfirðingar ræða
nauðsynjamál sín
á bændafundi
Mánudaginn 29. desember
komu allmargir bændur í
Akrahreppi saman til fund-
ar, að Stóru-Ökrum i Blöndu
hlíð til þess að ræða ýmisj
mál, sem bíða aðkallandi úr
lausnar, ýmist fyrir sveitar-
félagiö sérstaklega eða hér-
aðið i heild.
Helztu umræðuefni fund-
arnis voru rafmagnsmál,!
símamál, hafnarmál, láns- j
þörf landbúnaðariná, land-
brot Héraðsvatna, nýbýli og
eyðibýli í Akrahreppi.
Gerðar voru ýmsar ályktan (
ir og tillögur, sem faldar (
verða þingmönnum kjördæm
isins' til íyrirgreiðslu.
burð-' rpr utarir.
í au9lvsingunni er til-
| kyr.nl, að áburðarpcntunum
íslenrkum flutnlngaskipum, ,e" ! að srnla í skrifstofu Á-
er var einn bátturlnn i lausn butSarsölunnar fyrir miðjan
febrúarmánuð. Þa‘5 er jafn-
að við sömu áburðarkaup í Fyrir fníbæra framgöngn við I»jör«nn fé-
laga siima er Vörður fórst 29. jjan. 1950
ar
verkfallsins
uði.
í desembermán-
framt tekið frrm. að af bland
aða áburði verði aeðins lítið
masn á boðstólum, aðallega
Afreksmerki hins íslenzka lýðveldis hefir verið veitt í fyrsta
sinn, og hlaut það Guðmundur Halldórsson frá Bæ í Stein-
gímsfirði fyrir vasklega framgöngu við björgun félaga sinna
er togarinn Vörður fórst 29. janúar 1950. Var það silfur-
merki, er hann hlaut.
Munar allmiklu.
Þessi verðlækkun á tilbún- ,garðræktar.
um áburði eru góðar fréttir
fyrir bændur landsins, þvi að
áburðarkaup eru víða enn af
meiri háttar kostnaðarliðun-
um við búskapinn. Fyrir þá
bændur, er keyptu í fyrra til
búinn áburð fyrir 10 þus-
und krónur, nemur hagnað-
urinn af verðbreytingurmi
1—2 þúsund krónur, sé mið-
SlökkvilllS ívisvar
kvatt íit
Slökkviliðið var tvisvar ^
kvatt út í gær. í fyrra skipt- j
ið kl. 10,19 árdegis að.Bald-|
ursgötu 9 þar sem eldur var j
í spýtnarusli í kjallara og var
fljótlega slökktur og urðu
litlar skerrlmdir. Þá var
slökkviliðið kvatt að Skál-
holtsstíg 2A kl. 18,30 og var
þar eldur í blómakörfu í kjall
ara, en engar skemmdir
urðu.
Byrjað á byggingu
náttúrugripasafns
að suffld
Líkur eru til að byrjað
verði eitthvað á byggingu
náttúrugripasafnsbygging-
ar á háskólalóðinni að
sumri. Er það Iláskóli ís-
lands sem reisir bygging-
una sem búið er að stað-
setja milli íþróttahússins
og skólabyggingarinnar.
Gunnlaugur Ilalldórsson
vinnur að því að teikna hús
ið, sem verður mikil bygg-
ing og rúmgóð, þar verður
meðal annars til húsa
kennslustofa fyrir náttúru-
vísindi, auk húsakynna
þeirra sem heyra safninu
beint til.
Það var árið 1950, sem á-
kveðið var að stofna til þess-
ara verðlaunaveitinga, er
nefndust Afreksmerki hins ís
lenzka lýðveldis, og er svo
kveðið á, að það skuli veitt
fyrir björgunarafrek úr lífs-
háska, helzt á hverju ári, ef
ástæða þykir til. Merkin eru
tvö, gullmerki og silfurmerki.
Fyrsta veitingin.
Guðmundur Halldórsson er
fyrsti maðurinn, sem fær af-
reksmerki hins islenzka lýð-
veldis, en ætlunin er að veita
það í desember ár hvert, þeg
ar ástæða þykir til. Þeir, sem
muna Varðarslysið og hafa
veitt athygli þætti Guðmund
ar í björgun skipverja, munu
á einu máli um, að hann sé
um þessum, og er svo kveðið
á, að í henni séu forseti orðu-
nefndar, sem nú er Matthías
Þórðarson, fyrrv. fornminja-
vörður, og forseti Slysavarna
félagsins, sem nú er Guð-
bjartur Ólafsson, og að auki
formaður, sem forseti skipar.
Er það dr. Björn Þórðarson,
fyrrv. forsætisáðherra. Verð-
launin skulu aðeins veitt fyr-
ir björgun íslenzkra manna
úr lífsháska.
Brcyting á stjórnar
háttum í Júgóslavíu
Kardell utanríkisráðherra
og varaforsætisráðherra
vel að þessum heiðri kominn, | Júgóslavíu lýsti á þingi í gær
en annars hefir ekki verið fyrirhuguðum tareytingum á
sagt frá þessum atvikum sem
skyldi.
Sérstök verðlaunanefnd.
stjórnarháttum
landsins.
Frumvarp ríkisstj. um tollalag-
færingar á hráefnum iðnaðarins
Frniuvairpái miðar allt að |>ví að létta innl.1
iðnaði sanabcppnina við erlend. iðnvörur
Verður forsætisráðherrann,
sem nú er Tító, forseti ríkis-
ins og jafnframt stjórnarfor
Forseti íslands skipar að til maður. Einnig verða miklar
lögu forsætisi'áðuneytisins breytingar á þinginu. Önnur
nefnd til að úthluta verðlaun deild þess verður svonefnt
___________________ j framleiðsluþing og kosið til
jþess af fólkinu í aðalstarfs-
greinum landsins, og skipt-
ist það í þrjár deildir fyrir
landbúnað, iðnað og hand-
verk. Kardell sagði, að með
þessu sýndi Júgóslavía, að
með þessu sýndi Júgóslavía,
að leið Rússa í stjórnarhátt-
um væri ekki eina leiðin til
sósíalisma, og hér væru stig
in mikil spor til fullkomnara
lýðræðis.
Sá kynleg ljós-
*
a
1 Alþingi kom saraan í gær eftir jólahléið og vorn þegar
lögð fram mörg ný mál, þótt ærinn forða ætti það frá haust
dögunuin af óioknum málum. Meðal frumvarpa þeirra, seua
fram komu í gær, var um breytingu á lögum um tollskrá og
1 er frumvarpið að mestu miðað við það að létta tolla á þeim um
hráefnum og einivörum, sem iðnaðurinn þarfnast hér á
landi, eða bæta aðstöðu innlenda iðnaðarins í samkeppn-
inni við sams iconar erlendar iðnaðarvörur á markaði.
ná til, má nefna brauðgerð,
netjagcrð, ölgerð, málninga
verksmiðjur, vegnasmíði,
spunaverksmiðjur, sauina-
stofur, sjóklæði, skyrtu-
gerð o. fl.
Auk þeirra atriða, sem hér
hafa verið nefnd eru breyt-
ingar til lagfæringar á toll-
á ýmsum eínivörum og
(Framháld á 2. síðu.i
Um klukkan 19,35 á sunnu- Ríkisstjórnin leggur frum- enda um það, hvaða atriði1
daginn sá allmargt fólk á Eyri varpið fram, og við undir-jværi lögð mest áherzla á í
við Ingólfsfjörð í Stranda- búning málsins af hálfu fjáriþessu sambandi.
sýslu, þár á meðal Guðjón málaráðherra og iðnaðar- j
Guðmundsson, hreppstjóri, málaráðherra hafa verið
kynleg ljósfyrirbrigði á teknar til ýtarlegrar athug-
himni. Var þetta allstór ljós- unar allar tiUögur um breyt
kringla, en þó minni en tungl ingar á tollum, sem borizt
að sjá. Sveif það yfir himin- hafa frá iönaðarfyrirtækjum
bogann og hvarf bak við fjall og samtökum iðnaðarins og
ið, og mun sýnin hafa varað iðnaöarmanna. Enn fremur
um 8 mínútur. Ekki er talið, hafa verið athugað gaum-
gæfilega bráðabirgðanefndar
álit það, sem borizt hafði frá
milliþinganefnd í iðnaðar-
málum og sérstaklega haft
samband við Fél.. ísi.; iðnrek-
að hér hafi getað verið um
ljós frá flugvél að ræða, enda
er ekki vitað til, að nein flug
vél hafi verið á flugi á þess-
um slóðum uin þetta leyti.
Nær íil margra
iðngreina.
Of langt er að teija npp
atriði þau, sem frumvarp
þetta nær til, en það snert-
ir fjölmargar iðngreinar,
bæði gamiar og nýjar, til
hagsbóta, bæði með þeim
hætti að tellur lækkar á
cfnivörum eg í aukinni
vernd iöngreina n»eð hækk-
un aðflutningsgjalda. Af
iðngreinum, seiu ákvæðin
Frumvarp um fjöl-
skyfdubæturnar
væntanlegt
Næstu daga er væntanlegt
frá ríkisstjórninni frumvarp
um breytingar á tryggingalög
unum vegna þeirra fjölskyldu
bóta, sem voru einn þáttur i
lausn vinnudeilunnar fyrir
jólin. Mun það' frumvarp fela
í sér ný ákvseði og breyting-
ar í samræmi við hina nýju
stei'pan u«a fjðlskyMubætur.
Frumv. um tolla-
lækkun á kaffi
og sykri
Ríkisstjórnin hefir lagt
fram frumvarp um að fella
niður aðflutningsgjöld, þ.e.
vörumagns- og verðtoll af
kaffi og sykri. Er það í sam-
ræmi og til framkvæmda á
þeirri ráðstöfun, sem stjórn-
in beitti séi7 fyrir í lausn
vinnudeilunnar að lækka verö
á þessum vörutegundum all-
verulega. Einnig er í frum-
varpinu heimild fyrir ríkis-
stjórnina að endurgreiða
verzlunum gjöld þessi af
birgðum þeim, sem þær áttu
22. des. s.l. svo að lækkuaim-
gseti k»H»ið þá þegar til fmm-
kvæsnda.