Tíminn - 06.03.1953, Page 5

54, blað.
TÉVIINN, föstudaginn 6. marz 1953.
8.
Föstud. 6. marz
\, sera reyn-
ast þjóðinni dýr
í forustugrein Tímans í
Fréttir frá starfsemi S.Þ.:
Mjólkin er hollasta fæðan
Merkilegar athuganir barnahjálparstofnunar S. Þ.
— Hefir verið fundið lyf, sem læknar holdsveiki?. —
Alþjóðleg flugmálaráðstefna í Bretlandi.
Pramkvsemdanefnci barnahjálp-
, ar Sameiiiuðu þjóðanna kemur
gær var bent á það, að fram5 Saman tii fundar 19.—26. marz. í
tíðarhorfur í afkomumálum nefndinni eiga sæti fulltrúar 26
þjóðarlnnar væru næsta tví-jþjóða. Fyrir fund nefndarinnar
sýnar. Stríðsgróðinn og gjafaiverður íögS ýtarleg skýrsla, er
féð vgeri þrotið Og þjóðin Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna
'hefir látið semja. Skýrslurnar eru
hungursneyðinni niðri með því að
flytja inn matföng frá öðrum lönd
um í stórum stíl. Það hefir t.d.
reynzt of dýrt að flytja inn nægi-
legt magn mjólkur fyrir börn á
hungursvæðunum i veröldinni ár
eftir ár. Hins vegar er vikið að
því í skýrslunni, að í mörgum lönd

ekki í trausti á Þessar j ^^jar saman úr niðurstöðum við- um, þar sem ekki er hægt að koma I _____________________ *
tekjulindir lnað um efm fram ræðna> sem farið hafa fram j Róm | við mjóikurframieiðsiu, sé hægt Sife.lt fjolgar þeim bornum, sjqölum milli ríkja eru inni-
Haagdómurinn
(Framh. af 4. síðu).
og þegna til Hákonar kon-
ungs.
Á bls. 164 segir Gizur:
.... allur dómurinn stefnir
,að því, að kveða svo ræki-
lega á um ríkisforræði Dan-
merkur yfir Grænlandi, að
j enginn maður með óbrj álaða
skynsemi, sem dóminn les,
gangi þess dulinn, að öðrum
jríkjum muni ekki stoða að
reyna að gera kröfu til Græn
lands“. — Það má vera, að
öðrum þjóðum en þeim, sem
(dómstóllinn felur undir
hugtakinu Danmörk, og í
sem
njóta aðstoðar
hjálpar S. Þ.
Barna-
eins Og hún hefir gert sein- j f vetur mijji fulltrúa frá UNICEF,' að framleiða á ódýran hátt soya
UStU árin. Atvinnuvegir þjóð Félagsmáladeild Sameinuðu þjóð- baunir, sem eru auðugar að eggja-
árinnar fullnægðu nú ekki at anna, og nokkurra sérstofnana S. hvítuefni. Margar þessara þjóða
vinnuþörfum landsmanna,; Þ., þar á méðal Alþjóða vinnumála hafa auk þess aögang að ágætum ' gó3u að dómi sérfræðinganna og
eins Og sjá mætti á því, að á j stofnunannnar, Matvæla- og land- fiskimiðum. I fiskí er eggjahvíta,
búnaðarstofnunarinnar UNESCO kalk og áuk þess vaxtarbætiefnið
03 Alþjóða heilbrigðismálastofn- B-12. Fiski er hægt að breyta í
aiinað þúsund manna ynnu
nú á Kéflavíkurflugvelli. Ann
ar helzti undirstöðuatvinnu-
vegur þjóðarinnar og sá
þeirra, sem gjaldeyrisöflunin
er byggð á, væri mjög ótraust
ur. Aflabrestur og markaðs-
vándræði vofi stöðugt yfir
honum.
Fyrir þjóðina dugar ekki
annað en að gera sér þessa
erfiðleika ljósa. Það er fyrsta
skilyrðið til þess, að hún leit
ist við að vinna bug á þeim.
Þegar þessar staðreyndir
eru athugaðar, kemur það
faldar undir því heiti, veit-
ist torsótt að fá sér dæmdan
yfirráðarétt yfir Grænlandi,
en þarna eru íslendingar,
gæti orðið jafn mikilvæg við lækn- 1 aicirei þessu vant, í eitt sinn
unarinnar (WHO).
Næringarskortur aðal-
orsk barnasjúkdóma.
Næringarskortur, segir í skýrsl-
i unni, er ein aðalástæðan fyrir
i sjúkdómum ungbarna og ung-
j linga í mörgum löndum heims.
Barnadauði og fæðingar fyrir tím-
ann, orsakast einhig af næring-
' arskorti.
| Ástæðurnar fyrir næringarskort
j inum eru misjafnar eftir því
er í heiminum, en skortur á eggja-
hvítuefni, nauðsynlegum bætiefn-
um og kalkefnum eru algengar á-
bezt í ljós, hvílík óhappa
stjórn nýsköpunarstjórnin1 kröm eru algengustu kvillar, sem
hefir verið. Þegar hún kom til j næringarskortur hefir í för með
válda, átti þjóðin 1200 milj.i®ér- Auk í*ess eru milljónir barna
kr. inneign erlendis, miðað
mjöl og fiskfars. Með fiskmetinu
að viðbættum þeim spónamat, sem
nú er, illu heilli, aðalfæða barna
á hungursvæðunum, væri hægt að
fullnægja næringar- og bætiefna-
þörfinni, er nú háir milljónum
barna og unglinga víða um heim.
Alþjóðaþing um flugmál.
Aukið öryggi á alþjóðaflugleið-
um og þægindi fyrir farþega og'
I flugvélaáhafnir verður meðal
hvar j þeirra mála, sem rædd verða á ’ sjúklinginn
sjöunda þingi Alþjóða flugmála-'
stofnunarinnar (ICAO), er það
kemur saman í Brighton á Eng- ‘
ingu holdsveiki eins og hún hefir
reynzt til varnar berklaveikinni.
Sérfræðingar heilbrigðisstofnun-
arinnar voru sammála um, að eng-
in ástæða væri til að fara með
meðal hinna útvöldu. En það
eru fleiri leiðir til að ná yfir
ráðum yfir löndum, en að fá
sér þau dæmd. Er Bretar
holdsveiki-sjúklinga eins og úrhrök j fÓru fram á það Við Dani að
þjóðfélagsins. Sannleikurinn væri fá forkaupsrétt á Grænlandi
sá, að holdsveiki væri ekki smit- j sér til handa eða Kanada, og
næm eins og t.d. berklaveiki. Hins _ fengu stjórnina í Khöfn til
vegar óttuðust holdsveikisjúkling-
ar svo mjög að verða einangraðir,
J stæður. Skyrbjúgur, blinda og bein 1 landi þann 16. júní n.k.
í heiminum vanheil allt sitt líf,
sökum þess, að þau hafa ekki rétta
og holla fæðu á meðan þau voru
að vaxa og þurftu mest á henni
að halda.
Mjólkin er hollasta fæðan.
Af einstökum fæðutegundum er
mjólkin hollust börnum, segir í
skýrslunni. Matvæla- og landbúnað
arstofnun Sameinuðu þjóðanna og
barnahjálpin styrkja í sameiningu ,
Flugmálastofnunin hefir á und-
anförnum árum — í samvinnu við
tæknilega aðstoð Sameinuðu þjóð-
anna — aðstoðað meðlimaþjóðir
sínar til að endurbæta flugþjón-
ustu þeirra. Hefir ísland sem kunn-
ugt er notið góðs af þessu starfi.
Þingið mun ræða tillögur, sem
miða að því að samræma enn bet-
ur en nú er alþjóðaflugreglur til
aukins öryggis og þæginda. Stofn-
unin hefir nú þegar samþykkt 14
meginreglur um alþjóðaflug til við-
bótar stofnskrá ICAO. Þessar nýju
reglur fjalla um ýmsir varúðar-
við núverandi verðgildi pen-
inga. Fyrir þetta mikla fjár-
magn hefði mátt byggja upp
blómlegt atvinnulif, svo að j
við hefðum nú getað komist
af án varnarvinnunnar á j
Keflavíkurflugvelli og ekki j
þurft að óttast, þótt sjávarút
végurinn yrði fyrir skakka-
föllum öðru hvoru. Þetta
hefði mátt gera með því að
nota umrætt fjármagn að
miklu leyti til að reisa stól'' rópu með því að leggja til endur- 1 hafi meðferðis, er þeim er lent á
vatnsorkuver, byggja upp gjaldslaust nauðsynleg mjólkur- J alþjóðaflugvöllum.
stóriðju og traustan iðnað á! bús-tæki. En fjölmargar þjóðirj Á þinginu verður reynt að bæta
orkuframleiðslu þeirra Og skortil' aðstæður til að geta fram- j Úr göllum
auka stórlega rækt- j uu*Bjaule®a_r aí.^ð,ir i
unni, að þessar þjóðir noti sér af ! skilyrði víða um heim með þvi að
' benda á auðsæja galla á lending-
arskilyrðum, veðurspám, björgun-
að oft kæmi fyrir að þeir leyndu
sjúkdómi sínum. það yrði til þess
að sjúkdómurinn gæti heltekið
og smithættan, frá
honum' ykist. Leggja sérfræðing-
arnir til, að holdsveikisjúklingar
verði því aðeins einangraðir, að
veruleg hætta sé á smitun frá
þeim.
Holdsveikin hefir þjáð mann-
kynið frá alda öðli og er enn alvar-
legur sjúkdómur víða um lönd, eink
um í hitabeltinu. Er varlega áætl-
að, að um 7.000.000 manna séu
holdsveikir í heiminum.
Áberandi kvittanir
Nú er senn liðinn mánuð-
ur síðan Þjóðviljinn var
að heita sér því, að spyrja
sig til ráða, ef hún nokkru
sinni tæki það til yfirvegun
ar að afhenda Grænland,
munu þeir þó hafa verið
með nokkurn veginn réttum
sönsum. Sú Bandaríkjastjórn,
sem 3. ágúst 1921 reit stjórn
inni í Khöfn: „að vegna þess,
hvað hin landfræðilega
hnattstaða [Grænfands] er
þýðingarmikil mundi stj órn
þessa lands [Bandaríkjanna]
ekki vera tilleiðanleg til að
viðurkenna að þriðja ríki
eigi rétt til aö eignast for-
kaupsrétti hagsmuni dönsku
stjórnarinnar á þessu lands-
svæði ef hin síðarnefndu
kynni að óska að afhenda
þá“ mun hún og hafa verið
með fullum sönsum. Ræstad
mjólkurframleiðslu í 19 löndum i reglur, allt frá lendingu flugvéla stækkaður og má því telja,' 8'amli kann nn að vera geng-
Suður-Ameríku, löndunum við í slæmu veðri til skjala og skil-! ag komin sé í ljós sæmileg in 1 barndóm en sumir þeir
austanvert Miðjarðarhaf og í Ev- J rikja, sem krafist er, að flugvélar | revnsla um ba* hver tileane: i Norömenn sem ætla, og hafa
ua______A 1__' „ v t__-• ___i__ ! l-io fi wioAfovÁic or VaoÍvyi or 1 onf o " ir i & o , . _
sem kunna að vera á
mjólkrtrafurðir ! flugreglum ýmsra þjóða. Til þessa
urinn hafi verið með stækk-
un hans.
Það lesefni, sem hinn
stækkaði Þjóðvilji hefir flutt
ætlað og stíla beint að því,
að leggja undir Noreg ekki
aðeins Grænland, heldur og
] öll Norðurhafslöndin eru
un landsins,
því, sem unnið var að
heilbrigðr: eílingu sjávar-
útvegsins. Allt þetta lét ný-
sköpunarstj órin ógert, nema
eflingu sjávarútvegsins. All-
ur stríðsgróðinn fór í súginn,
nema sá takmarkaði hluti
. f hlj . jfyrir börn sín. Er lagt til í skýrsl- ■ hefir ICAO tekizt að bæta ílug- j umfram hag er
jainmioa ] nriv>. aX hocoa„ of skilvrði víða um heim með bvf að , , .. ’
blaðmu, fjallar
fremst um Rússland og lepp
gróðurskilyrðum og fiskimiðum
sínum til að bæta úr mjólkurþörf-
inni.
Soyabaunir, hnetur og fiskur —
matreitt á mismunandi hátt — eru
meðal þeirra fæðutegunda, sem
þegar hafa verið reyndar með góð
artækjum o.s.frv.
Ný lyf gegn holdsveiki.
Sérfræðingar Alþjóðaheilbrigðis-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna
áður var í i íAkÍ £aidnirf a? ^inu brjái-
i æði. Það er fallegt af hæsta-
' réttardómara, að vara okkur
| við hættunni, en það er
ifjarri því að alþjóðadómstóll
hans, sem til sjávarútvegsins i TnStaKrtUH11 h°U barnaíœöa j <whO), sem nýlega komu saman
rann. Svo sorglsga var jafn- °g-3gd'.........................-S1 Brasiliu’ tel1a að nýtt lyf '
framt á uppbyggingu sjávar-
Sem
Þá er bent á það í skýrslunni, að . sulfones nefnist og svokölluð BCG
| me® nýuppfundnum aðferðum . bólusetning gefi góðar vonir sem
Útvegsins haldið, að ein rneg megi geyma ávexti og grænmeti! megul gegn holdsveiki.
iíiáherzlan var lögð á þann | milli uppskerutíma án þess að nær
ingarefni í þessum hollu matvæl-
um fari forgörðum.
Fiskimjöl og soyabaunir
í stað mjólkur.
í skýrslu UNICEF er bent á, að
ekki sé hægt til lengdar að halda
þátt hans, er reynst hafði
fallvaltastur, síldveiðarnar.
Tugum miljónum króna var
veitt í síldarverksmiðjur,
sem enn hafa ekki komið að
rieinum notum.
Það er einn sorglegasti
þátturinn í allri íslandsög-
unni, að fyrir hinn mikla um og ðregig hefir úr fólks
stríðsgróða skyldi ekki reist figftanum þaðan. Bygging
eitt einasta stórt vatnsorku ] fveggja stórra orkuvera er
ver, ekki eitt einasta stórt j vel ^ veg komin og góðar horf
iðiifyrlrtæki og ekkert stórt !
átak gert i ræktunarmálum
ríki þess eða er réttara sagt
samfeldur dýrðaróður um á- . . .. , , . . ,
standið í þessum löndum. í*af\_n°kkrn sin_m ?ugs-
Alltaf er þó forðast að gera
1 nokkra tilraun til þess að
bera saman lífskjörin í þess-
j um löndum og í lýðræðis-
löndunum. Annað efni sem
aukist hefir í Þjóðviljanum,
er svo níð um Bandaríkin, I
sem hefir bersýnilega þann |
tilgang að spilla sambúðinnij
við þau.
Af því,
að sér það, að vera barn-
fóstra stórveldanna eða starf
rækja nokkra stórpólitík og
því heldur ekki tekið að sér
þaö hlutverk að girða í eitt
i skipti fyrir öll fyrir það að
I lagaþræta geti orðið um drott
.invald yfir landinu [Grænl.].
Haagdómurinn er enginn
endanlegur úrskurður um
hvernig stækkun | Það» hver hafi yfirráðarétt
landsins. Það er þessi mikla
yfirsjón nýsköpunarstjórn-
arinnar, er veldur því, að
þjóðin á nú afkomu sína
uudir fallvöltum atvinnu-
vegi og verður að láta mörg
liundruð manna vinna í
þjónustu erlends hers.
Eftir að nýsköpunarstj órn
in fór frá völdum, hefir orð-
ið veruleg- stefnubreyting í
rétta átt ög þó einkum eftir
að núverandi stjórn kom til
valda. Ræktunarframkvæmd
ir hafa stóraukist í sveitun-
stóriðjufyrirtækið, áburðar-
verksmiðjan, taki til starfa
innan skamms. Undirbún-
ingur að byggingu sements-
verksmiðju er komin vel á-
leiðis. Þeirri stefnu, sem með
þessu hefir verið mörkuð og
er í fyllstu andstöðu við verk
nýsköpunarstj órnarinnar,
þarf að fylgja kappsamlega
á komandi árum. Til þess
þarf hinsvegar mikið erlent
fjármagn og því verður að
reyna að afla þess eftir þeim
leiðum, er hagkyæmastar I meir
Hinsvegar er þess ekki að
vænta, að árangur þessarar
stefnubreytingar komi þeg-
ar fram. Það tekur sinn tíma
að byggja upp nýja atvinnu
vegi og fjármagnsskortur get
ur orðið meira og minna til
trafala. Þessvegna þarf þjóð
in að vera við því búin, að
hún þurfi að þrengja að sér
og leggja á sig aukna vinnu,
ef hún ætlar að standa á
cigin fótum og geta verið ó-
háð erlendum framlögum.
Þann hugsunarhátt þarf
sjálfstæð þjóð líka jafnan
að hafa, að hún kjósi held-
ur skert kjjör en að sætta sig
Sulfone lyfið, sem fyrst var
reynt í síðustu styrjöld, hefir þeg-
ar reynzt ágætlega og jafnvel veitt
fullan bata eftir eins árs notkun.
Það er talið sulfone lyfinu til á-
gætis, að hægt er að gefa það í Þjóðviljans hefir verið not-jy:fir Grænlandi, og stjálft
töfium í inntökum. I uð, má bezt ráða, hvaðan það, dómsorðið fjallar alls ekki
BCG bólusetningin lofar einnig! fé kemur, sem gerir um Það- Dómurinn er og að-
stækkun blaðsins mögulega.!eins úrskurður um sakarefni,
Augljósar geta ekki rit-,milli Norðmanna og Dana,
stjórar Þjóðviljans kvittað ^ildi eða lögleysu náms Norð
fyrir framlögin. jmanna í Grænlandsóbyggö-
Það sýnir bezt, að Rússar,um; Þau ísiénzku skjöl og skil
telja ísland mikilvægt, að riki’ sem yfiiTáöarétturinn
þeir skuli leggja fram stór-|yfir Grænlandi hvílir á, hafa
kostleg framlög til blaðaút- j uldrei verið lögð fyrir dóm-
gáfu hér. Er vissulega full á-;inn- ísland hefir ekki aðeins
stæða til þess, að það sé þjóð,fullan rðff fil að leSgja þessi
inni umhugsunarefni, að um J Sögn fyrir dóminn og krefj -
rætt stórveldi hefir slíkan á-,osf úóms um það, hvert gildi
huga fyrir íslandi og málum Þau húfi. en Það er einnig
þess iskylda vor gagnvart feðrum
Hinsvegar þarf ekki að ótt vorum, samtíð vorri og hin-
ast, að stækkun Þjóðviljans um óbornu kynslóðum, að
auki útbreiðslu hans. Mönn-j vanrælcia ekkl að varðveita
um fannst blaðið n<ógu þraut þannl8' þann rétt til Græn-
leiðinlegt áður vegna Rússa lands sem ver höfum fengið
áróðurs, svo að ekki vaxa 1 hendur, og skila honum ó-
vinsældir þess við það aðjskertum og vel ræktum til
■þykja hverju sinni.
við nokkuð það, sem síðar- _ _ ,
oi'ðið henni, og ! auka hann um helming eða næsfu kynslóðar.
gæti
•frelsi hennar fjötur um fót.'jafnvel meira.
I
Jón Dúason