Tíminn - 26.03.1953, Blaðsíða 3
71. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 26. marz 1953.
3.
F- —
Alyktanir 10. flokksþings Fram-
sóknarmanna um atvinnumál
landbúnaðarmál
lOrflokksþing-Framsóknarmanna áréttar yfirlýsingar fyrri
ílokksþinga, að landbúnaðurinn verði ávallt að vera einn
méginatvirinuvegur þjóðarinnar. Með því að treysta og efla
senj megtiDann atvinnuveg fæst bezt trygging fyrir því að
menning þjóðarinnar, sem mótast hefir og varðveitzt í sveit-
um landsins, haldist við og dafni. í því sambandi minnir
Afréttarhross
Skagfirðisiga
Eins og kunnugt er lágu
leiðir margra Sunnlendinga
norður um sveitir Norður-
I kallandi verkefnum. Einnig telur flokksbingið brýna nauðsyn \ lands síðastliðið haust. Þetta
| þess, að bændur standi fast saman um Stéttarsamband .var nýstárlegt ferðalag fyrir
bænda, til tryggingar fjárhagslegri aðstöðu sinni. marga. Þaö vill verða svo hjé,
hinum búandi lýð að tími til
skemmtiferða gefst sjaídan
8. Tilraunar- og fræðslustarfsemi.
Flokksþingið álítur nauðsynlegt að stórauka fjárframlög' °S sunnanfrá þekkjum vi?:
til rannsókna og tilrauna á sviði landbúnaðarins, svo að ekki ennþá. En nú gafst.
„uu„u ^ le®t)eininPstarfseiIlina sem mst á iim- tækifærið, að visu örfáurr..
flokksþingið ’ á það stórfellda misrétti, sem átti sér staðlendri 5eynslu- Sérstaka áherzlu þarf að leggja á hagnýtar “onnuin. 1 ÍJer"t,*vei*’ tÚat'
gagnvart landbúnaðinum á dögum nýsköpunarstjórnarinnar,' ^r8ektartllrauilir’ áburðartilraumr og jarðvegsrannsóknir, kanna okunna stigu og syn.
þar sem hann var þá svo mjög afskiptur því mikla fjármagni,; u jai yn ætur> f°ðrun búpenings, heyverkunaraðferðir o. fl.
sem þjóðin hafði þá yfir að ráða, en lýsir hins vegar ánségju 1
sinni yfir því, hve vel hefir verið haldið á hlut landbúnaðar-
ins Lþessum efnum síðan Framsóknarflokkurinn varð þátt-
lakandi í ríkisstjórn.
-1. Landbúnaðarframleiðslan.
£ Flokksþingið lítur svo á, að hlutverk landbúnaðarins sé
,að sjá þjóðinni ávallt fyrir nægum landbúnaðarvörum til
.annanlandsnotkunar
mikill aðili að framleiðslu útflutningsvara Leggur því flokks-
þingið áherzlu á að unnið verði ötullega að öflun markaða
Jafnframt er nauðsynlegt að Búnaðarfélag íslands auki
leiðbeiningastarfsemi sína og að búnaöarsamböndunum veröi
gert fjárhagslega kleift að sinna því leiðbeiningastarfi, sem
þeim lögum samkvæmt er ætlað að leysa af hendi.
9. Vélar og vélanotkun.
Flokksþingið telur nauðsynlegt, að hin þýðingarmikla lög-
gjöf um húsageröar- og ræktunarsamþykktir í sveitum verði
og að 'hann geti sem fyrst orðið veiga- | eudurskoðuð hið allra fyrsta, vegna þeirra ágalla, sem komið
'hafa í ljós við framkvæmd hennar, meðal annars ákvæðin
vm fyrningarsjóði.
j.; 5 . 'eyjarsýslu og skyldi
4 ' ! ið á viku tima og allt
rerlendis fyrir landbúnaðarvörur, og að vöruvöndun sé sem i
fullkomnust og í fyllsta samræmi við það, sem bezt hentar
þ, hverj um markaðsstaö.
Flokksþingið þakkar þingmönnum flokksins fyrir það,
sem áunnizt hefir í auknum innflutningi hinna stórvirku
ræktunarvéla og að innflutningur heimilisdráttarvéla hefir
verið gefinn frjáls.
En þótt vélakostur flestra ræktunarsambandanna og
margra bænda sé nú orðinn viðunandi, leggur flokksþingið
2, Verðlagsmál landbúnaðarins.
Flokksþingið telur, að með lögum um framleiðsluráð land . .., , . . „ .
búnaðarins hafi verið stigið mikilsvert spor til viðurkenning-‘ atierzlu a a®. flokkurinn beiti sér fyrir því, að gjaldeyrir fáist
ar á rétti bændastéttarinnar til að ráðstafa landbúnaðar-
vörum og ákveða verð á þeim.
Jafnframt leggur flokksþingiö áherzlu á, að þess sé jafnan (
gætt við verðlagningu landbúnaðarafurða, að miöað sé við að J
þeir, sem landbúnað stunda, hafi sambærileg kjör við aðrar^
stéttir þjóðfélagsins.
Þingið leggur áherzlu á, að óeðlilegt sé aö bændastéttin
ein búi við gerðardóm í kaupgjaldsmálum.
3. Fjármagnsþörf landbúnaðarins.
Flokksþingið þakkar ráðherrum og þingmönnum Fram-
sóknarflokksins fyrir forgöngu þeirra um útvegun lánsfjár
íyrir stofnlánadeildir Búnaðarbankans til ræktunar- og
byggingaframkvæmda í sveitum, og að lögbundið hefir verið
að helmingur mótvirðissjóðs gangi til landbúnaðarins.
En þótt þetta hafi áunnizt og uppbygging landbúnaðarins
hafi verið ör á síðustu árum, vantar mjög á að lánsfjárþörf-
um sé fullnægt. Því leggur flokksþingið höfuðáherzlu á það,
að flokkurinn beiti sér fyrir því, að landbúnaðinum verði séð
íyrir nægjanlegu fjármagni næstu árin.
A. Með því að tryggja stofnlánadeildum Búnaðarbankans,
Ræktunarsjóði, Byggingarsjóði og Veðdeild, nauðsynlegt
fjármagn til að þessar lánstofnanir geti að fullu sinnt þeim
verkefnum, sem þeim er ætlað. Vill flokksþingið einkum
leggja áherzlu á að brýna nauðsyn ber til þess, aö Ræktunar-
sjóður taki upp lánastarfsemi til bústofnskaupa, svo sem hon-
um er ætlað samkvæmt ákvæðum laga um starfsemi hans.
B. Þess skal jafnan gætt, að frumbýlingar eigi kost á
landbúnaöarlánum með þeim kjörum, sem eru í sapiræmi við
sérstöðu þeirra.
C. Vegna hinnar stórauknu notkunar á rekstrarvörum,
s. s. áburði, fóðurbæti, olíum, varahlutum i vélar o. f 1., hefir
þörfin hjá landbúnaðinum fyrir rekstrarlán aukizt stórkost-
lega, og er nú orðin hliðstæð við það, sem er hjá öðrum at-
vinnuvegum. Flokksþingið vill því leggja alveg sérstaka
áherzlu á það, að þingmenn flokksins beiti sér af alefli fyrir
því, að landbúnaðurinn eigi framvegis aðgang að nægum og
hagkvæmum rekstrarlánum, með ekki lakari kjörum en
sjávarútvegurinn á við að búa.
4. Landnám og nýbyggðir.
Flokksþingið lýsir ánægju sinni yfir því hve ötullega hefir
verið unnið að stofnun nýbýla á undanförnum árum. Flokks-
þingíð telur sjálfsagt, að unnið sé áfram á sömu braut með
endurbyggingu eyðijarða, skiptingu jarða og undirbúnings
að stofnun nýrra byggðahverfa. Ennfremur verði stefnt að
því, að sem allra flestar jarðir komist í sjálfsábúð eða erfða-
ábú.ð.
5. Jarðrækt.
Flokksþingið beinir því til þingmanna flokksins að beita
sér fyrir því, að bráðabirgðaákvæði jarðræktarlaganna um
•aö framlag ríkisins til sléttunar túnþýfis verði framlengt
;til ársins 1960, og aukinn verði stuðningur til annarra rækt-
ænarframkvæmda frá því sem nú er. Ennfremur leggur
flokksþmgið áherzlu á að hraðað verði sem mest rælctun
grasfræs af- innlendum, völdum stofnum.
6. Sandgræðsla.
Flokksþingið telur, að hefting uppblásturs og græðsla ör-
íoka lands sé þýðingarmikið atriði í ræktunarmálum þjóðar-
innár. Álitur það því brýna þörf á að efla starfsemi Sand-
græðslu rikisins með auknum fjárframlögum.
7. Félagsmálastarísemi landbúnaffarins.
Flokksþingið telur, að efla beri Búnaðarfélag íslands fjár-
þagslega, svo að það geti enn betur en hingað til sinnt að-
iramvegis til nauðsynlegra kaupa á búvélum, jeppum og
varahlutum, svo að tækni við landbúnaðarframleiðslu geti
aukizt.
Ennfremur beinir flokksþingið því til bænda, að athuga
vel möguleika á sameign og sameiginlegri notkun búvéla
eftir því sem kringumstæður leyfa.
10. Hlunnindi.
Flokksþingið telur, að viðhald og efling hlunninda sé hags-
munamál og eigi að vera metnaðarmál íslenzkra bænda.
Meðal annars þurfi að auka félagsleg samtök um friöun og
íiskirækt til aukningar þessai'i arðvænlegu tekjugrein.
Ennfremur sé unnið að áframhaldandi tilraunum með að
auka og viðhalda gömlum æðarvörpum og koma upp nýjum,
þar sem æðardúnn er mjög verðmæt útflutningsvara og
æskilegt að auka framleiðslu hans til mikilla muna.
11. Heyskapur og heyverkun.
Flokksþingið leggur ríka áherglu á, að markvíst sé stefnt
að því, að afla allra heyja á vélslægu og ræktuðu landi og
með aukinni tækni. Unnið sé að stóraukinni votheysgerö,
súgþurrkun og útbreidd verði sem bezt og hagnýtust þekk-
ing á öllu því, sem gert getur heyöflun ódýrari og tryggari,
og leggur flokksþingið í því sambandi sérstaka áherzlu á
aukna og réttari notkun tilbúins áburðar, svo að hver flatar-
eining ræktaðs lands gefi fulla uppskeru, og telur, að á þann
hátt verði bezt séð fyrir aukinni fóðurtryggingu búfjárins.
12. Garðrækt.
Flokksþingið leggur áherzlu á, að
garðrækt sé aukin og
síg og sjá aðra. „Því nt
skyldi efna í annan bát op:
ala upp nýja sauði.“ Við Ár-
nesingar skyldum kaupt
nokkur þúsund lömb í Þirig-
því lok-
flutt
suður jafnharðan, stóðst st.
áætlun öll, sem frægt er orð--
ið. Ég var* einn þeirra seir..
varð fyrir valinu til þesst,
ferðalags. Fyrirfram var okk;
ur sagt að þetta yrði mikic
erfiði og vökur miklar. Ég:
kveið þessu því ekki svc
mjög. Vökur þóttist ég þolt,
á við hvern meðalmann og
félagar mínir voru yngr;.
menn og röskir og þekktir að
því að draga sig ekki í hlé.
Ég vil geta þess áður en
lengra er haldið, að viðtökur
þær, sem við fengum hjá
þeim, sem við skiptum við,
voru með þeim ágætum, að
lengra verður ekki komist.
En eitt það sáum við á
ferð okkar, sem ég vil minn-
ast á og sem er ástæða þess,
að ég tók mér penna í hönd
þar sem enginn annar hinna
sunnlenzku ferðalanga hefir
til þess orðið, en eftir því
hefi ég verið að bíða og því
er ég svona seint á ferð. Það
eru afréttarhross Skagfirð-
inga.
Norðaustur af Silfrastöðum
er girðing, sem skilur afréttar
og heimalönd eftir því sem
bezt varð séð og þar gaf að
líta þá sjón, sem mörgum
manni með heitar til-
finningar hlaut að blöskra.
Við girðinguna stóðu, að við
gizkuðum á, mikið á annaö
hundrað hross og flest þeirra
ef ekki öll staðið þar lengi.
Hrossahagar voru þarna eng-
efld. Jafnframt telur þingið nauðsynlegt, að garðyrkjufram- |ir' Þessi lltlu g^ashnjótar, sem
leiðendum sé tryggð með lögum sama aðstaða um sölu aðal-
framleiðsluvöru sinnar, einkum kartaflna, eins og kjöt- og
mjólkurframleiöendur hafa nú.
13. Skógrækt.
Þingið fagnar þeim árangri, sem náðst hefir á undanförn-
um árum af tilraunum með ræktun nytjaskóga hérlendis, og
hvetur til aukins stuðnings við skógræktarmálin framvegis.
| Sjávarútvegsmál f
Tíunda flokksþing Framsóknarmanna telur það eitt af
meginskilyrðum fyrir efnahagslegu sjálfstæði þjóðarinnar,
að sjávarútveginum séu búin svo arðvænleg skilyrði, að unnt
sé að reka hann á fjárhagslega öruggum grundvelli og að
þeir, sem við hann vinna, hafi sambærileg kjör við aðrar
stéttir, og njóti sannvirðis vinnu sinnar.
Stefnu flokksins í sjávarútvegsmálum markar flokksþingið
í meginatriðum þannig:
1. Flokksþingið lýsir anægju sinni yfir þeim áfanga, sem
náðst hefir með stækkun fiskveiðilandhelginnar og þakkar
forgöngu ríkisstjórnarinnar í málinu. Telur flokksþingið,
að ekki komi til mála að veita neinar tilslakanir varðandi
hina nýju friðunarlínu og skorar á þjóðina að standa
einhuga saman um þá ákvörðun, sem tekin hefir verið.
Ennfremur telur flokksþingið brýna nauðsyn bera til,
að vinna að friðun ákveöinna veiðisvæða, sem liggja utan
núverandi friðunarlínu og sem reynslan hefiir sýnt, að
kunna að vera þarna á víð og
dreif, voru svo gersamlega
þrotnir, að þarna var alger
eyðimörk. Á þjóðvegunum
þarna er rimlahlið. Höfðu
nokkur hross, þau kjark-
mestu, stokkið þar yfir og þá
helzt gamlar hryssur, en fol-
öldin orðið eftir. Voru mörg
móðurlaus folöld í stóðinu.
Margar hryssur voru þarna,
sem ekki gátu talizt sléttar á!
lerid. Vorum við félagarnir &
einu máli um það, að við hefð
um aldrei séð svona báglega á
sig komin afréttarhi'oss. 10-11.
dögum seinna, er við fórum
framhjá aftur á heimleið, vai:
allt við það sama, nema hvaci
okkur virtust hrossin nokkri.
færri, sem þó er ekki víst aö
hafi veriö, þar sem þau gátvi
hafa runnið til og leiti borid &
milli. .
Á hestamannamóti á Þing •
völlum 1950 voru margir Skag:
firöingar vel hestaðir og
höfðu yfír sér hinn mesu,
glæsibrag. En þessi fagrc,
hafa orðið fyrir sérstakri ágengni togara, t. d. veiðisvæði f mynd um skagfirzka gæðingv,
vélbáta á Vestfjörðum, þar sem sérstök góöfiskimið liggja,°S hestamenn, sem brá fyri..1
undir gereyðingu. já Þingvöllum 1950, hvarf av-
Þá leggur flokksþingið áherzlu á, að landhelgisgæzlan verði gerlega úr huga mér við af
aukin og bætt frá því sem nú er.
2. Flokksþingið þelur æskilegt, að þeir, sem vinna að fram-
leiðslu sjávarafurða, eigi beinna hagsmuna að gæta um
(Framhald á 4. síðu).
réttargirðinguna fyrir innan
Silfrastaði siðastliðið haust.
Skagfirðingar! Látið okkur
(Framh. á 6. siðu).