Tíminn - 22.04.1953, Qupperneq 4

4.
TIMINN, miðvikudaginn 22. april 1953.
—' r
90. blaffi
Dr. BenjanÍLn Eiríksson:
Um Framkvæmda-
bankann
Valgarð Thoroddsen verk-
fræðingur hefir nýlega skrif-
að tvær greinar í Alþýðublað
ið um íslenzkar þjóðvarnir og
Framkvæmdabankann. Það
er að sjá að höfundurinn
hafi Framkvæmdabankann
fullteins mikið í hug og þjóð-
varnir. í fyrri greininni eru
merki um ósjálfstæði þjóð-
arinnar talin í þrem liðum,
og er bankinn talinn þar i
öðrum lið. í síðari greininni
er hann orðinn númer eitt af
fjórum atriðum.
Það, sem Valgarð segir um
Framkvæmdabankann, bygg-
ist á misskilningi. í fyrri
greininni segir hann, að hér
hafi verið stofnaður „aðal-
banki fyrir erlent fé og með
erlendri yfirstjórn, sem hafi
það hlutverk að annast og
hafa eftirlit um alla aðalfjár
festingu landsmanna.“ í
seinni greininni segist hann
hafa talið stofnun Fram-
kvæmdabankans ,,varhuga-
verða vegna skeröingar á
sjálfsákvörðunarrétti íslend-
inga um fjármál sín.“
Það er erfitt að trúa að
greinarhöfundur skilji ekki
eftirfarandi staðreyndir:
ft"iðarfundur
kvenna
Eins og boðað hafði verið
í flestum blöðum bæjarins,
var fundur haldinn í Stjörnu
bíói s.l. sunnudag, að tilhlut-
anna til íslands mynciuðust J an „Menningar og friðarsam-
hér inr.anlands miklar eign- j taka“ ísl. kvenna. Fundar-
ir, t.d. virkjanirnar við Sog stjóri var frú Aðalbjörg Sig-
og Laxá og Aburðarverksmiðj urðardóttir. Fundurinn var
an. Þetta eru að visu sérstök J mjög fámennur í svona stóru
fyrirtæki, en þau hafa gefið. fundarhúsi. Ræður voru frem
skuldaviðurkenningar fyrir' Ur Vel fluttar og vafalaust all
mótteknu fjármagni . Enn J ar r góðum tilgangi. En víða !
fremur er Mótvirðissjóðurinn har áberandi á að ræðufólk-j
svonefndi eign, sfem þannigjið væri undir áhrifum ýmis
hefir myndast. Allt eru þetta J k0nar blekkinga, sem yfir j
eig.nir íslenzka ríkisins. Sú það hefir dunið. — í síðustu
spurning er alltaf til staðar, ræðunni, sem flutt var af vel
á hvern hátt hagkvæmast sé metnum kennara, kenndi
að iara með eignir rikisins, talsverðs ódrengskapar í
garð skoðanaandstæðinga og
hefi ég aldrei heyrt slíkt áð-:
ur hjá þeim manni, þótt
þannig, að þær verði þjóð
inni til sem mests gagris A1
þingi lagði Framkvæmda _ _ ......._ ^
bankanum þessar eignir við j stundum hafi ég veriðl ann
stofnun hans. Engir erlend- arri Skoðun en hann. En
ir aðilar hafa lagt honum þetta virtist eins og fleira
stofnfé. þárna, vera gert til þess að ná
Þetta er ekki sagt vegna sem hezt tilfinningum. sem
þess að ég telji að ekki hefði eru hjá flestu góðu fólki á
kom>ð til mála að setja banka moti stríði og blóðsúthelling-
á.laggirnar rneð erlendu láns- um
fé, að einhver.ium hiuta.hefðij . .
slíkt fé staðið til boöa. endai *ins Vegar var fhvergl
er oankanum ætlað að út-, “innf. ápr.þessum ”fri®ar-
vega íé bæði utanlands oglfundl hvarJar væru aðalor-
^ | sakirnar til þess að erlent her
Hér" á landi hefir þróuniJliS dvelur nú hér á landi “
verið sú, að eftir þvi sem vald né af hveriU ^dir eru nu
hióðarinnar vfir ei^m mál-!uppi um aS auka lQggæzlu
“vkiS, elhrVi ftef- 1 ,and“:u “ »•“ «» haIda
Bankinn er stofnaður af, •TvertÍTíerts’oR notág méina!uppi islenzkum löguru’ sem
alþingi með lögum, sem einn erlent fá til framkvæmda. f''Islendingar hafa sialfir sett
þágu atvinnulífsins. Þetta er
ofurvel ski’janlegt. Erlenda
fjármagnið hefir þýtt ný at
ig ákveða stjórn hans. Ekk-
ert erlent vald er þar, frem-
ur en í stjórn annarra stofn-
ana þjóðarinnar.
Erlendir aðilar hafa ekki
lagt fé til stofnunar Fram-
kvæmdabankans.
Engir samningar voru gerð
ir i sambandi við stofnun
Framkvæmdabankans við er-
ienda aðila, og hefir því ekki
verið neitt tækifæri til þess
að skerða með samningum á-
k^örðunarrétt íslendinga um
fjármál þjóðarinnar, þótt ein
hverjir hefðu viljað.
Annars gera sjálfstæð ríki
svo til daglega samninga við
önnur ríki, og taka á sig
skuldbindingar í ýmsum mál
um, þar með fjármálum. En
samningana gera þau vegna
annarra ákvæða þeirra, sem
þau telja sér i hag.
(Lagagreinarnar um „eft-
irlit“ með fiárfestingunni
eru nánast orðaðar sem heim
ild um mál, sem fela má
bankanum og hann má taka
að.sér).
Ég hefi nýlega gert grein
fyrir stofnun Framkvæmda-
bankans í alUöngum grein-
arflokki í Morgunblaðinu. —
Þeim, sem kæra sig um stað-
reyndir, vísa ég til beirra
greina. En hvorki þau skrif
sér af frjálsum vilja.
Það rifjaði heldur • eng-
inn þarna upp dásemdar- og
vinnutæki, aukna velmegun, Jirifnivngarummæli fjöl-
margra „austanvina“ yfir efl
ingu og stærð rauða hersins,
sem óspart klingdu árin eftir
heimsstyrjöldina, meðan vest
rænu þjóðirnar voru að stór-
minnka heri sína og breyta
vopnasmiðjunuþi í smiðjur,
sem unnu vörur i þágu menn
ingar og framfara.
Áheyrandi.
aukna getu til holaa athafna
cg me-ii íélagslegan og stjórn
málalegan þrótt. Enda heíir
til skamms tíma engin rík-
isstjórn verið talin nægilega
dugleg i öflun erlends fjár-
magns til alls konav fram-
kvæmda. Flrst öll stór mann
virki í landinu hafa að ein-
hverju ieyti verið gerð fyrir
erlent íé. Þó er rétt að geta
þess, ao fá ár hafa liðið svo,
að stjórnarandstaðan, sem
verið hefir í það cg það skipt
ið, hafi ekki þótz.; sjá „land-
sölumenn" varpa skugga sín-
um yfir svið þjóðllfsins
Ég ætla ekki að rekja aö
nýju ákvæði efnahagssamn-
ingsins, sem þátttökurikin
undirskrifuðu við Bandarik-
in fyrir 5 árum siðan. En ef
um „skerðingu á sjálfsákvörð
unarrétti íslendinga um fjár-
mál sin“ er að ræða. þá er
sú skerðing ekki nýtilkomin
(við stofnun Framkvæmda-
bankans), heidur hiýtur að að fá 12 rétta, en fyrra sinn-
hafa verið til staðar meðan ið var í siðustu viku fyrir
Tólf réttir í annað
sinn, 6589 krónur
í vinning
í síðustu viku tókst Anne
Lise Blomsterberg í Reykja-
vík að gizka rétt á úrslit
allra 12 leikjanna á 15. get-
raunaseðlinum. Það er í ann-
að skiptið, sem tekizt hefir
Mótvirðissjóðurinn var að lög
um i umsjá Landsbunka ís-
lands.
Af nýlegri frétt er það að
jólahléið í vetur. Síðan hefir
verið tekin upp sú breyting
á reglugerð, að greidd eru
aukaverðlaun fyrir 12 rétta
r.é öonur getu komið í veg ráða, að rétt eitt rikið enn ®g nemur því þessi vinning-
ur 6589 krónum.
Annar vinningur kom á seð
fyrir að menn, sem vilja hafajhafi orðið fyrir þvi að missa
eitthvað fremur en staðreynd sjálfstæði sitt, en það eru ^ ^
irnar, bollaleggi eitt eða ann J Bandaríkin. Yfirvöid Banda-111 ungs drengs, sem fékk 11
að. En ég mun samt bæta við rikjanna geta ekki framfylgt(rétta á einfalda röð, sem gef
nokkrum orðum. bandarískum lögum og bann, ur honum 252 kr. Skipting
að landvist tveim mönnum í vinninga var annars:
Efnahags- og félagsmálaráði
Sameinuðu þjóðanna, vegna
þess að lögin brjóta í bág við
Islentíingar gerðu samnir.g
við Bandaríkin um efnahags-
mál dags. 3 júlí 1948. Sam-
hljóða samning gerðu önmxr
ríki Vestur-Evrónu við Banda samning Bandarikianna við
ríkin, þar með taldir ckkar i Sameinuðu þjóðirnar En sam
sjálfstæðu frændur og vinir
á Norðurlöndum. og svo xíki
eins og Bretland og Frakk-
land. Hafa þessi ríki afsalað
sér „sjálfsákvörðunarrétti“
um fjármál sín? Þarf r.ema
að spyrja til þess að menn
sjái hvílík fjarstæða er á
íerðinni?
Aí framlögum Bandaríkj-
kvæmt fullyrðinguuum um
efnahagssamninginn, sem
settar hafa verið fram i blöð-
unum upp á siðkastið, þá
missir hvert það ríki sjálf-
stæði sitt, sem tekur á sig
skuldbindingar gagnvart öðru
ríki með samningum. Eða
1. vinningur 1261 kr. fyrir
12 rétta (1).
2. vinningur 252 kr. fyrir
11 rétta (5).
3. vinningur 60 kr. fyrir 10
rétta (21).
Þessi árangur sýnir ljós-
lega, að þátttaka í getraun-
unum er ekki einskorðuð við
karla, ellegar sérfróða i-
þróttaspekúlanta. Reynslan
bæði hér og annars staðar,
sýnir, að allir, jafnt fróðir
gildir þessi kenning bara um sem fákunnandi, hafa jafna
ísland? | vinningsmöguleika.
TÍVOLÍ
■*: *«*'.a**v íjC: . ..
Sw.; «*.», {
skemmtigarður
Reykvíkinga
auglýsir hér með eftir tilboðum frá þeim, sem ann-
ast vilja eftirgreint í garðinum i sumar:
sælgætissölu,
rjómaíssölu,
pylsusölu.
í ráði er að leigja út eftirtalin skemmtitæki til rekst
urs í garðinúm i sumar, ef viðunandi tilböð fást:
rakettubraut,
skotbakka, ■
speglasal,
draugahús,
flugvélahringekju, By
Til mála getur komið að veita einstaklingum eða fé-
lögum heimild til að hafa eigin skemmtitæki i garð-
inum í sumar. Þeim, sem eiga eða hafa áhuga á' áð
eignast i þessu skyni góð skemmtitæki, er bent á áð,
leita hið fyrsta samvinnu við Tivoli.
Þeir einstaklingar, félagastjórnir eða samtök, ■ er
hyggja á samvinnu við Tivoli um útiskemmtanir :l
sumar, ættu að hafa sem fyrst samband við garö-
stjórnina. - :..
Tilboð vegna alls þessa verða að vera komin fil,1
stjórnar Tivoli eigi síðar en 1. maí n. k. Tílboðu’ríí sé^ '
skilað í pósthólf nr. 13. Upplýsingar eru gefríar í símá
6610 kl. 6—7 e. h. alla virka daga.
' -v 1 ■
Stmlcníaráð Háskóla tslauds
A »•»-. . . I |
rs t
UJJ Xí.'J
Sumarfagnaður
stúdenta
’ií

mrí
verður háður hinn síðasta dag vetrar (í kvöld) að Hótel
Borg óg hefst klukkan 8,30 e.h.
ll'í'O X530Ó3S»
ÍÖÖlÐ ,J3!
fcíiid -inj
bnedmi
diily dsl
.:r;;jlsiöVL’löaI;
3. Gamanþáttur: Helga Valtýsdóttir, Ieikkonaioo>! ij
•■-■ fyrlJÍ'l (SfY ji
4. Einleikur á píanó: Jóhannes Lárusson, studjur^
5. Tvísöngur: Bogi Melsted stud. med. og o.univ
Hjalti Guðmundsson stud. mag. .....
DAGSKRA:
1. Eftirhermur og gamanvísur
2. Einsöngur: Ivar Orgland, sendikennari.
Undirleikur: Carl Billich.
6. Timamótaávarp á miðnætti.
7, Dans.
,i.O
Aðgöngumiðar verða seldir að Hótel Borg i dag kl. 4—6, 1 [
Kl. 11*—12. í skrifstofu Stúdentaráðs.
★ EKKI SAMKVÆMISKLÆÐNAÐUR.
STÚDENTARÁÐ HÁSKÓLA ÍSLANDS.
Bón
Ameriskt, fljótandi.
Danskt, fast og fljótandi
og þýzka bónduftið
Sendum gegn póstkröfu um
land allt

Laugaveg 62 — Sími 3858
*«r: