Tíminn - 03.07.1953, Page 1

Ritstjóri:
Þórarinn Þórarinssoa
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgeíandi:
Framsóknarflokkurinn

Skrifstofur i Edduhusi
Fréttasímar:
81302 og 81303
Afgreiðslusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
1
——u
37. árgangur.
Reykjavík, föstudaginn 3. júlí 1953.
146. blað.
Aðalfundur S.Í.S. hófsi í gær
Starfsemi margra deilda óxf og
heildarvelta s.l. ár varð 424 millj.
Nýir samvintiusigrar eru hezta svarið við árás-
um og rógburði um sairivinnusamtökin í landinu
Byjí!*iii«4 nýs samvinunskips hefsí í haost
Nýtt met í gjöldum
og skuldum Rvikur
Aðalfundur Sambands íslenzkra samvinnufélaga hófst í
Bifröst í Borgarfirði árdegis í gær fimmtudag. Fundinn
sækja 98 fulltrúar frá 54 kaupfélögum víðs vegar um landið
gn samtals eru félagsmenn allra kaupfélaganna 31.095.
Förmaður Sambandsstjórn
ar, Sigurður Kristinsson, setti
fundinn og bauð fulltrúana
velkomna. Forseti fundarins
var kjörinn Þórhallur Sig-
tryggsson, kaupfélagsstjóri á
Húsavík, en hann lætur um
þessar mundir af störfum þar
eftir 32 ára starf fyrir kaup-
félögin og 52 ára verzlunar-
starf. Varaforseti var kjörinn
Jón Baldurs, kaupfélagsstjóri
á Blönduósi.
Sigurður Kristznsson, for-
maður, flutti skýrslu stjórn
arinnar og gerði grein fyrir
helztu ákvörðunum henn-
ar. Meðal annars skýrði
liann svo frá, að mmnis-
merkinu um samvinnu-
starf á íslandi, sem ákveðið
var á fimmtugsafmælinu í
fyrra að reist yrði, hefði ver
ið valinn staður við Bifröst
í Borgarfirði. Sigurður gerði
einnig að umtajlsefni þær
hörðu árásir, sem gerðar
hafa verið á Sambandið og
forstjóra þess undanfarið.
Hvatti hann samvinnu-
menn eindregið tii að
standa fast um samtökin og
efla samvinnustarfið, og
mundu þá árásirnar engan
árangur bera, frekar en
fyrr,
Vilhjálmur Þór forstjóri,
flutti ýtarlega skýrslu um
starfsemi Sambandsins á síð
skipi í Óskarshöfn
Sví-
Bezta vörnin gegn róginum.
Þegar Vilhjálmur Þór hafði
lokið skýrslu sinni, ræddi
hann um þær hörðu og miklu
árásir, sem gerðar hafa verið
á Sambandið, og hann sjálfr-
an, undanfarna mánuði
þjóð, og mun það verða full Rakti hann árásarefnin og
smíðað um sama leyti ársins það starf, sem liggur eftir j
1954. samvinnumenn i þeim starfs'
J greinum, sem helzt og mest j
Skortir rekstursfé. er ráðizt á« olíuverzlun og
^ 1 siglingum, og svaraði helztu j
Þa gerðl Vilhjálmur Þór ádeilum, sem fram hafa kom'
astliðnu án Skýrði hann fra |grein fyrir því, að kaupfélög- ið. Að lokum hvattl hann alla
þvi að heildarvelta Sam- .in og Sambandið hefði átt við samvinnumenn til að snúast
bandsins hefði orðið 242 millj að búa skort á nægilegu rekst til varnar og siðan gagnsókn. I
omr króna a annu og vöru-,ursfé, og hefði þetta verið ar j þessum malum) þannig
sala svipuð og næsta ár á starfsemi þeirra nokkur fjöt- ' að enn vinnist stærri sam-’
undan Umsetning útflutn-.ur um fót. Hefðu kaupfélög- vinnusigrar en áður í þessu
ingsdeildar var 141 millj., inn in enn orðið að leita eftir íandi. Á þann hátt kvað hann
] ] 8 millj-,meira utanaðkomandi rekst- rógberana fá maklegust mála
veladeildar 32,7 millj. og sala ursfé, og hefði þetta fyrst og gjöld
iðnfyrirtækja 24,2 milj. kr.
Nýtt skip í smíðiun.
Vilhjálmur Þór skýrði svo
fremst komið niður á Sam- j Eftir hádegi fluttu fram-
bandinu, þar eö fé þess hefði kvæmdastjórar hinna ýmsu
bundizt hjá félögunum. Þessi deilda skýrslur sínar, og síð-
aukna þörf félaganna fyrir an hófUst umræður.
Lögreglunni vísað á
Goðaborgarskápinn
1 gærkveldi fréttí blaðið, að
maður hefði komið til rann-
sóknarlögreglunnar og sagt
henni hvar peningaskápinn
úr Goðaborg væri að finna.
Eins og kunnugt er, þá sögðu
piltar þeir, sem frömdu inn-
brotið, að skápnum hefði ver-
ið „stoliö“ úr upprunalegum
felustað og vissu þeir ekki
hvað af honum var orðið.
Munu aðir hafa komið til og
grafið skápinn upp. Hins veg-
ar hafa þeir ekki farið langt
með hann, því samkvæmt til-
vísun þeirri, er rannsóknar-
lögreglan fékk, er skápurinn
gcafinn um fimm metra frá
upprunalegum felustað. Mun
lögreglan hafa farið í morgun
«g sótt skápinn, sem þjófun-
um mun ekki hafa tekúzt að
-apna.
frá, að rekstur skipadeild- relcstursfe stafaði af því, hve
ar hefði gengið vei á árinu, þau eru ,orðin stóraukinn
þrátt fyrir stórlækkuð farm Þátttakandi i atvinnulífinu,
gjöld. Sambandið kevpti á og eru VÍÖa bjargvættir hér-
árinu 48% hlutafjár í aða sinna á sviði, auk
sænsku útgerðarfélagi, sem veiziunalinnar- Vilhjálmur
á skzpið Bláfell, og var það Þór llvatti félöSin miöS 111
keypt fyrir íslenzkt fé af ís- ?ess að efla eiSin sjóði, þann-
lenzkum aðilum. sem höfðu að Þeir næSðu þeim til
leyfi íslenzkra og sænskra iiamlcvæmöa °S reksturs, en
yfirvalda til að þessi hluti þó kvað Lann Það kröfu sam
mættz verða íslenzk eign. vinnumanna, að lánsfé þjóð-
Fyrir skömmu kom til lands arinnar verðl skiPf 1 réttu
ins nýjasta skip Sambands- úlutfalli V1ð umsetningu og
ins, Dísarfell. f ágúst eða | athafnir, ekki aðeins í verzl-
september verður lagður un, heldur og í atvinnulífinu i ár, tókst að fanga níu gæsir
kjölur að 3.200 smálesta | sjálfu. lí Skotlandi, sem höfðu verið
Roíkningar Etæjar-
ins fyrir ás-lö 1952
lagöir fram
Á fundi bæjarstjórnar
Reykjavíkur í gær lagði
borgarstjórz fram rezkninga
bæjarins fyrz'r árz'ð 1952 og
skýrði þá nokkrum orðum.
Gjöld bæjarins þetta ár
komust nú í fyrsta skiptz
yfir 100 millj. kr. þó minna
væri lagt tz'l verklegra fram
kvæmda en áður. Þrátt fyr
zr stórhækkuð útsvör á ár-
znu var greiðslujöfnuður
ekki hagstæður nema um
1,3 millj. kr. Skuldir bæjar-
sjóðs jukust um 6,4 millj.
kr. og námu í árslok 49
millj. sem er hærri upp-
hæð en nokkru sinnz fyrr.
Þórður Björnsson, bæjar
fulltrúz F*ramsóknarflokks-
z'ns gagnrýndi rezkningana
harðlega í ýtarlegrz ræðu,
eg eru kaflar úr henni birt
ir í blaðinu í dag.
að
Bretar komnir til
merkja heiðagæsir
f gær ræddu blaðamenn við brezka leiðangursmenn, sem
komnir eru hingað til landsins í þeim erzndagjörðum að
merkja heiðagæsir á öræfunum hér. Yfirmaður lezðangurs-
ins er Peter Scott, en hann var hér árið 1951 í sömu erinda-
gjörðum, en þá voru merktar 1151 heiðagæs.
Níunda október, það sama j merktar hér á öræfunum, þá
Eru víðtækir viðskiptasamn-
ingar við Rússa að komast á ?
Samningandnd ísleiidiiigsi hefir mi setið
á auiaan máuuö í Moskvu, og er talið, að
samningar séu allvel á veg komnir
fslenzk send'nefnd hefzr nú dvalið á annan mánuð í
Moskvu að samningum við rússnesk stjórnarvöld um við-
skz'ptz' mzlli Rússá og íslendinga. Formaður hennar er Pét-
ur Torsteinsson, deildarstjórz í utanríkzsráðuneytinu. Munu
samningar nú vera komnir nokkuð á leið.
Þótt samningar hafz nokk
uð dregizt á langinn, er tal
ið, að þeir hafz gengzð vel
og sé þar um að ræða all-
mzkzl viðskiptz' á grundvelli
vöruskipta. Ekki mun þó
vera bú ð að ganga frá þvi
tz'l fulls, hve mikið við kaup
um af Rússum, né heldur
hvaða vörur vzö látum þá fá
í staöinn.
Hvaða vörur?
Heyrzt hefir
að hér sé
eznkum um að ræða sölu á
síld og frystum fz'ski, en við
munum aftur fá í staðz'nn
olíu, bensín, sement og
kannske korn auk ein-
hverra fleiri vara.
Ef þetta reynzst rétt, er
hér vafalaust um allgóð vz'ð
skipti að ræða, eznkum ef
okkur tekst að selja þar
vöru, sem markaður er Lok-
aður fyrir í öðrum löudum.
Ef síðustu atrfðz sáuufcmgs-
gerðarinnar ganga að ósk-
um, má búast við, að samn-
ingar þessz'r verðz undzrrit-
aðir innan skamms.
um sumarið. Og fram að þess-
um tíma hefir verið tilkynnt
um 182 gæsir, sem merktar
hafa verið á íslandi. Flestar
hafa þær verið skotnar á Bret
landseyjum. Tilgangurinn
með þessum merkingum, er
sá, að reyna að komast að
því, hvort gæsinni fer fækk-
andi, svo þörf sé á að vernda
stofninn.
Búast við að merkja 2000.
Heiðag'æsirnar haílda 'sji-g*
á Bretlardseyjum á vetrum,
en hálendi íslands er aðal-
varpstaður hennar, þótt hún
verpi nokkuð á Grænlandi
og Bpitzbergen. Leiðangurs-
menn hafa um fimm þúsund
merki með sér og telja þeir
gott, ef þeir geta notað helm
inginn af þeim í þetta skipti,
en eins og kunnugt er, þá er
hægt að smala gæsunum eins
og fénaði, þegar þær fella
fjaðrir yfir sumarið. Auk
Frá fréttaritara Tím-: Bcotts verða í leiðangrinum
ans á Siglufirði. i þeir dr. William Sladen, Hugh
Engin sildveiði var hér fyr Boyd, Arthur Mansfield og
ir norðan síðasta sólarhring, j Christopher Sellíck. Leið-
enda var bræla og flest skip sögumaður verður Valentínus
lágu inni. Annars eru fá skip J'ánsson, sem var einnig með
komin til veiða, en mörg á fyrri leiðangrinum. Seott baS
að geta þess, að þá vantaði
annan íslending fcll aðstoðar,
Síldarskipin héldu
út í gærkveldi
leiöinni. I gærkveldi batnaði
veður heldur, og héldu skip-
in bá út frá Siglufirði.
®g ef einhver myndi vilja
(Framkald á 2. síðu).