Tíminn - 11.10.1953, Qupperneq 4

4
TÍMINN, sunnudaginn 11. okíóber 1953.
230. blað,
'ÁskelL Ein.arsson.:
Skyldusparnaður
Orðið er frjáisf
nsfjáröflun
Nú síðustu árin hefir um
fátt verið meira rætt manna
á meðal en lánsfjárskortinn
og afleiðingar hans. Allir
hafa verið sammála um að
bæta þurfi úr skorti þessum,
en hvernig, um það eru fæst-
ir sammála. Þó er sá hópur
nokkuð stór, sem trúir því,
að skattalækkun ein og skatt
frelsi sparifjár mundi auka
sparnaðinn verulega. Þessi
skoðun er byggð á sandi og
sést það bezt, ef skyggnst er
inn í peningamál þjóðarinn-
ar. Hin sífellda verðrýrnun
peninganna hefir átt mestan
þátt í því að draga úr sparn-
aðarvilja þjóðarinnar og jafn
framt ýtt undir öra fjár-
festingu.
Það er því miður fásinna
að trúa því að einhliða lækk-
un skatta og tolla muni auka
sparnaðinn. Reynsla stríðs-
áranna og fyrstu eftirstríðs-
áranna sýnir, að þá, þrátt
Skylduspai’iiaður bíeíir isr knýjandi þörf
iim ankifi innlent íjármagn til nauðsyn-
legnstu framkvæmda
skylausparnaðar er ekki ný til að lána sparifé sitt í stað
á nálinni. Flestar tillögur um þess að leggja það í fjárfest-
þetta efni eða skyld efni, sem ingu, þar sem sá, sem lánar
bornar hafa verið fram hér-! fé sitt má búast við því að fá
lendis, hafa borið keim af lánsfjárhæöina endurgreidda
skattlagningu. Þetta mun 'í sama krónufjölda, en i verð
vera höfuðástæðan til þess minni krónum. Lántakandi
að flestum tillögum um 1 getur reiknað með að endur-
skyldusparnað hefir verið tek greiða lán sitt með minni
ið fálega. Iskerf af tekjum sínum, en
Þær tillögur, sem hér eru afborgunin hefði numið mið
bornar fram hvíla á því meg-;að við verðmæti pemnga þeg
matriði, að skyldusparnaður- ;av..iamð val tekið Þe.ta
inn sé skyldulán skattgreið-1hljðta allu" að sja, að ekki
enda, sem þeir eigi og njóti.®etul gengið til lengdar, og
ávaxtanna af. Þannig hugs- i fiefir Þe§ar leitt af sel spill_
aöur skyldusparnaður væri!ingu 1 lanamálum þjóðaimn-
hliðstæður tryggingu, sem iar- er bugmynd gieinar-
væri varasjóður hvers skatt- höfundar, að nýbreytm verði
tekin upp í þessu efm í sam-

ppbo
Bifreiðin E-64, sem er 10 hjóla G. M. C.-vörubifreið,
verður boðin upp og seld á opinberu uppboði, sem
haldið verður við aðalhlið Keflavíkurflugvallar, þriðju
daginn 13. október kl. 16. —
Uppboðsskilmálar birtir á staðnum.
UppboSSshaldarinn í
Giillbringn- og Kjjósarsýsln
borgara.
Skyldusparnaðurinn
skal
Kvenfélag’ Háteig’ssóknar
i KAFFISALA
í Sjálfstæðishúsinu í dag síðdegis, til ágóða fyrir
kirkjubyggingu safnaöarins. — Hefst kl. 2,30.

bandi við skyldusparnaðinn.
. , . . .. . . „ .. . . , . i Skyldusparnaðardeildin láni1
fy.nr læsn skatta og tolla en þanmg íramkvæmdur, aö aSeing sitt n verðtrygg
nu, var sparnaðurmn hlut-|hver skattskyldur aðili skuli:. verðtrveeine útlána er
fallslega lítill. Allt þetta styrk skyldur aö greiða l%-2% af; banni hugsuð; &að iántak-j
, . smum, sem „ndi gkuidbindi sig, ef kaup-)
skyldulan mn a eigm
ir þá skoðun, að ekkert gæti
ýtt undir sparifjáraukningu
með eðlilegum hætti, nema
rerðstöðvun peninganna inn
á við. Verstöðvun pening-
anna inn á við skapast ekki
fyrr en efnahagslegt jafn- f stofnreikninga og séu eigi
vægi hefir staðið um sinn,jlægri en bankavextir af sparin "T" á”víð 'verður
en það er nfl ekki (yrir lé hverjn sinni. ÍYamkvremda
bankinn lánar út fé skyldu , töiusniði- við verðskráningu
að aukning sparnaðardeildarinnar til
brúttó-tekjum
r . 11 a , eilin máttur peninga rýrnar á i
stofnreikmng við skyldu- , iánstímanura> að greiða höf-
sparnaðardeild Framkv|.mda uðstólinn og vexti með jafn-
bankans Vextir af skyldulan| fjarhæS að verSmæti!
um skulu færðir anega 1 og numið hefSi f byrjun lánsj
tímans. Rétt veröskráning
hendi.
Vegna
þess
innlends lánsfjár til félags- j langra
framkvæmdalána
krónunnar verður að taka til
lit til verðbreytinga á fast-
eignum ásamt verðbreyting-
um almenns eðlis svo nokkuð
legra framkvæmdalána, sem: gegn verðtryggingu á greiðsl
lánuð væru til langs tíma, er! um, afborganna og vaxta. Út-
ólíkleg með venj ulegum j lánsvextir skyldusparnaðar- nefnt "sem "taka" þarf tií
hætti hefir mörgum komið til' deildarinnar skulu vera 1%— greina yiS verðskráning krón
hugar að reyna nýjar leiðir. j iy2% hærri en innlánsvextii' unnar Eðlile^t er að° Hag-
Erlendar lántökur eru aðjhennar. Tekjur skyldusparn- j stofa ísiands°reikni út vísi-
vísu girnileg leið, sem er bezt | aðardeildarinnar eru vaxta- j töiu heqsa áriega
að fara með fullri gætni. Er-|tekjur og tekjur, sem mynd-1 " ... " , , . ‘
lent lánsfé er sjálfsagt að! ast af hærri greiðslum, vegna1 Það mun ekki orka tvimæhs |
nota til þeirra fram-1 verðtrygginga á útlánum að vei’ðtryggmg utiána
kvæmda, sem auka gjaldeyr-l deildarinnar. Ágóöi deildar- ,SlCy dusparna ai ei annnar
istekjurnar eða
gjaldeyriseyðslu.
draga úr! innar færist í stofnreikninga
i veldur straumhvörfum á láns
Mótvirðis- í hlutfalli við innistæður, fjármarkaðinum. Ahrifinj
skyldulánenda, þegar dregið væru i fyrstu þau, aö öll,
hefir verið frá tillag í vara- j len§ri lan væi'u ,veíðtryggð’ í
sjóði hefir þegar að miklu
ieytí verið ráðstafað um sinn
og svo að leita verður ann-
arra húsa um lánsfjé til
byggingaframkvæmda. Hús-
næðisleysið er félagslegt,— — ., . ... *
vandamál, sem krefst sam-jsegjum, að aðalinntak regl- ®enni ega a e 11 me. sParl”
stiiltra átaka nú þegar. Því.anna sé þetta, að innistæður! íJaluPPbætur i ein ,veni
er ekki í annað hús að venda! einstaklings séu greiddar út mvnd’ Fari sv0’ að þróumn
i - verðí a þennan veg, mundi
VEITULL
Aðalstræti 12
Opnum nýjan veitingastað undir nafninu
Veitingahúsið Veitull (áður Matsalan, Aðalstræti 12).
Opið frá kl. 9 árdegis. — Framreiddur verður heitur
og kaldur matur allan daginn. — Tökum veizlur, fundi
og aðra mannfagnaði. — Reynið viðskiptin. —
VeitibqakúAií Veituli
Aðalstræti 12. — Sími 82240.
Ljósastofa Hvítabandsins
t.ekur til starfa mánudaginn 12. október á Þorfinns-
götu lG. — öll börn innan skólaaldurs geta þar notið
Ijósbaða, undir eftirliti hjúkrunarkonu, er veitir starf-
seminni forstöðu.
I
neiir verio ira imag í vara- j ~ ,
sjóð deildarinnar. Endur-Isem mundl Það’ að al |
greiðslur úr stofnreikningi menningur Þjrðl að kauPa|
til skyldulánenda skulu fara' fkuldabréf 1 laiiaflokkum til
fram eftir sérstökum reglum.
; langs tíma. Bankarnir kæmu
Ljósastofan er opin frá kl. 1,30—5 e. h. dag hvern.
Upplýsingar í síma 6360, 7577 og 1609.
en að taka upp skyldusparn- | við 65. aldursár, þrotabú,
að og fá þannig aukið lánsfé; heilsubrest, dánarbú o. fl., að hmn svartl pemngamarkað
^ . nr» hTrQvtn om o r r r\cr omorr r\rr
til langra veðlána í bygging-
um.
fyrirtækjum og stofnunum í ur. hverfa smatt og smatt og
séu greiddar innstæðurnar'vfirrað iánsfjarmarkaðarins
við gjaldþrot, félagsslit og á komast að nvillí hendur
Skyldusparnaðnrinn sé þátt- 20 ára fresti. M. a. sýnir þetta bánkanna. I kjolfai þessa
ur i starfi Framkvæmda-' ijóslega hina tvíþættu þýð-1kæmi aukinn . sparnaður og
bankans í öflun fjár til fram'mgu skyldusparnaðarins,sem! Jaxandl ahugl almenmngs
kvæmdalána. er anhárs vegar útvegun láns fylir f°stu verðlagi og efna-
Á síðasta Alþingi voru sett fjár til framkvæmda og hins hagslegu iafnvæS'u
lög um svonefndan Fram- vegar varasjóðstrygging I
skyldulánenda. Það leys- ‘ Aukið innlent f jármagn til
ast tvö aðkallandí vandamál húsbygginga fæst aðeins með
kværndabanka. Annar meg-
inþátturinn í starfi bankans
er öflun innlends lánsfjár til
langra framkvæmdalána. —
Það er því eðlilegt, að fram-
kvæmd skyldusparnaðarins
sé í höndum Framkvæmda-
bankans. Hugsanlegt er, að
skyldusparnaðurinn sé 1 hönd
um sérstakrar deildar bank-
ans. Augljóst er, ,ef fram
heldur, sem nú horfir, að
Framkvæmdabankanum
tekst ekki að útvega innlent
lánsfé í verulegum mæli,
nema með skyldusparnaði.
Það má því segja, að skyldu-
sparnaðurinn veiti bankan-
um skilyrði til að fullnægja
tilgangi sínum, að nokkru.
Fyrirkomulag
skyldusparnaðarins.
Hugmyndin um
stofnun
og með lausn þeirra leggjum1
við einn nyrningarstein
heilbrigðrar fjármálastarf-
semi í landinu. Skyldúsparn-
aðurinn á vafalaust að vera
skattfrjáls.
Verðtrygging útlána
skyldusparnaðardeildarinnar
Nú er það þannig á pen-
ingamarkaði þjóðarinnar, aðj
fleiri vilja fá fé að láni en i
lána fé sitt öörum og afleið-
ing þessa er lánsfjárskort-
urinn. Þetta er staðreynd,
sem nú blasir viö hvert sem
litið er í þjóðlífinu og er speg
ilmynd af verðfalli pening-
anna. Það er ekki að undra,
þótt almenningur sé tregur
skyldusparnaði.
Það verkefni, sem nú er
mest aðkallandi og krefst
mikils aukins fjármagns er
nýbygging ibuða. Hinn venju
legi lánsfjármarkaður er þeg
ar yfirsetinn og því er óhjá-
kvæmilegt að leita annarra
leiða. Húsnæðisleysið er fé-
lagslegt vandamál, sem þjóð-
in verður að leysa félags-
lega. Fjárútvegun til íbúða-
bygginga ætti að vera fyrsta*
verkefní skyldusparnaðarins.
Trúlegt væri að á næstu 5—
10 árum gæti þjóðin komiö
húsbyggingamálum sínum í
viðunandi horf með aðstoð
skyldusparnaðarins. — Þetta
er því hér sett fram til um-
hugsunar.
i
f
1
Ráðsmanns- og
matráðskonustaðan
við Sjúkrahús Keflavíkurlæknishéraðs er laus til um-
sóknar. — Umsóknir stílaðar til sjúkrahússtjórnar,
sendist skrifstofu Keflavíkurbæjar fyrir 20. þ. m., á-
samt upplýsingum um fyrri störf.
Keflavík, 1. okt. 1953.
STJÓRN SJÚKRAHÚSS
KEFLAVÍKURLÆKNISIIÉRAÐS.
|
I

Yfirhjúkrunarkonustaðan
við Sjúkrahús Keflavíkurlæknishéraðs er laus til um-
sóknar. — Umsóknir stílaðar til sjúkrahússstjórnar,
sendist skrifstofu Keflavíkurbæjar fyrir 1. nóv. n. k.
Keflavík, 1. okt. 1953.
STJÓRN SJÚKRAHÚSS
KEFLAVÍKURLÆKNISHÉRAÐS.