Tíminn - 21.02.1954, Blaðsíða 6

6
TIMINN, sunnudaginn 21. tékrSz? 1954.
43. blað.
Vigfús Gubmun.clssorL:
St. í London 10/2. ’54.1
Kæru vinir og kunningjar.
Síðan ég fór lengstu ferð
mína út um heiminn og
skrifaði þá nokkur kunn-
ingja- og ferðabréf til ykkar,
er Tíminn flutti, hefir fjöldi heldur ólaglegir, en þeir eru
velunnara minna beðic5 mig. þægilegir, þegar á þá er yrt,
irá London
að skrifa sér, eða í gegnum
dagblað, pistla utan úr lönd-
um; ef ég færi þangað aftur.
Og nú seinast var acJalrit-
stjóri Tímans á bryggjunni í
Reykjavík, er ég fór þaðan, j London
þeirra erinda, að biðja mig að
skrifa í blað sitt úr ferðalag-
inu:
Par sem þetta virðist vera
ósk allmargra góðvina minna
heima, þá er máske rétt að
gera örlitla tilraun strax,
þótt lítið sé bréfsefnið, eins
og oft var sagt í upphafi
sendibréfa í gamla daga.
og ugglaust gott fólk, og ann-
álaðir eru þeir fyrir þraut-
seigju og að fara vel með
fjármuni sína.
Ferðin út.
Það var hið prýðilegasta að
vagga á öldunum til Skot-
lands í hinu góða skipi Gull-
fossi, alinn þar á hinum
Með járnbrautinni var ég
tæpa 8 klukkutima frá Edin-
borg og hingað með nokkurra
mínútna stanzi aðeins í tveim
borgum. Á Skotlandi var auð
jörð, en svolítið frost, en suð-
ur allt England, suður undir
London, huldi grunnur snjór
jörðina og dálítíð frost var
alla leið og hér lílca. Nú er
komin þíða, en þó andkalt.
Ætli menn sér að ferðast
um lönd með hreinu, tæru
hinar verstu viðtökur hjá öll-
hann var búinn að brjóta
bannið og kominn vel á veg
með að sigra fyrir hönd fs-
lendinga.
Úlfúð til íslendinga út af
iandhelginni eða fiskstríðinu,
segja menn mér, að sé tæp-
um, nema Framsóknarmönn-1ast til hér í landi meðal al-
mennings, sé aðeins hjá nokkr
um útgerðarkörlum, aðallega
1 Grimsby og Hull og lltlum
hring umhverfis þá.
um. Þetta geta-þó „Sjálfstæð-
ismenn“ hér sætt sig við!
Fyrir um tuttugu árum
komst verkamannaflokkur-
inn í meirihluta í borgar-
stjórn og hefir haldið hon-
um siðan. Oft með litlum
mun. Þar til við síðustu kosn-
ingar fyrir tæpl. tveim ár-
um, þó stóróx meirihlutinn,
eða upp í nær % af bæjarfull-
trúunum á móti um V4 íhalds-
manna. Hefir meirihlutinn á
síðastl. 20 árum jafnað mjög
kjör manna og eru fátækra-
hverfin orðin með allt öðrum
og menningarlegri svip heldur
Gott félag.
Hér í landi er starfandl
stórt og myndarlegt félag,
sem heitir National Trust og
hefir það hlutverk að hlú að
og varðveita margskonar þjóð
Íeg verðmætl og varðveita
náttúrufyrirbrigði, t. d. að
ekki séu eyðilagðir eða ó-
prýddir merkir staðir, fagrir
eða sérkennilegir.
Minnist ég á þetta, af því
en þau voru fyrir rúml. 20 ár- j mikil mistök og sióðaskapur
um, þegar ég var fyrst hér í er í þessum efnum heima á
lofti og njóta þess að sjá ný- enn^á um borgina undan nús borg. Þá var t. d. austurendi (íslandi. Hefir Sigurður Þórar-
leaar o°- fagrar bvsginsar bá um’ sem sprengd voru 1 loft' borgarinnar alveg hörmung. | insson vakið réttilega athygli
æftu menn að veífa sér önn- árásum 1 slðustujtyrjöld. En Nú ber aftur á móti minna á|á því> hve illa er farið 'með
beztu krásum, meistaralega j ur lend heldur en Bretland. í ^eim er sumt a3 srnafa;kka- burgeisum, sem storka fátæk- ýmsa indæla, fagra og sér-
matreiddum. Þegar hingað er komið NvjU byggingarnar, sem upp ara fóikinu með margskonar. kennilega staði.
Farþegar voru fremur fáir. breiðir stórborgin sig út um rlsa> eru beidur fatæklegar og „1úaáis“iifnáði eins nsr áðurl mu v,0fi 4or k
Þar vár ‘
son
Haraldur A. Sigurðsson, leik
ari, Borgþór Björnsson for-
fítjóri Samvinnubyggingafé-
iaganna, Guðmundur Sigur-
geirsson arkitekt með sína
frú, og ýmsir fleiri góðir
menn. Flestir voru að fara til
Hafnar eins og löngum er
siður íslendinga, en einstaka
fóru af í Leith og áfram hing-
að suður.
Alltaf finnst mér sérstök
notaleg kennd í því, að við
fslendingarnir skulum eiga
okkar eigin skip til að sigla
á út í heiminn. Minnist ég
fárra meira hrifandi átaka á
Jífsleiðinni, en þegar ég var á
æskuskeiði og farið var að
ibindast samtökum um allt
land að eignast sjálfir skip til
siglinga til annara landa, þ. e.
að stofna Eimskipafélag ís-
lands. Áður höfðum við ekki
átt nema litla fiskibáta við
ströndina og seglskútur, er
aðeins sóttu út á fiskimiðin.
Rifjaðist þetta ijóst upp við
að sjá hið myndarlega far
þegaskip, Gullfoss, bera af
öllúm öðrum skipum og um-
hverfi i skipakvium Leith-
hafnar — og þó einkum hvað
hreinleika og fegurð áhrærði.
Reyndar þarf ekki mikið til
að bera af þarna, því hafnar-
svæðið í Leith er bæði skitugt
og ljótt. En yfirburðir hins ís-
lenzka fleys þar voru líka
nægj ur áberandi og jók það á-
nægjuna yfirað vera íslend-
xngur.
Fyrsta kvöldinu í útlöndum
vildi ég eyða á skemmtilegum
stað með kunningja mínum.
En sá staður fyrirfannst eng-
inn í þessari sambyggðu borg:
Leith og Edinborg, þótt hún
hafi nær hálfa milljón íbúa.
Enginn staður, þar sem er
músik, dans-eða eitthvað þess
háttar.
Kunningi minn, sem heima
á í þessari borg, leitaði uppi
skásta „restaurantinn,“ sem
finnanlegur er við höfuð-
stræti borgarinnar, Prinsessu-
strætið í Edinborg. Ekki var
þar samt neitt til tilbreytni,
nema helzt að athuga Skot-
ana, sem þarna voru fjöl-
mennir af báðum kynjum.
Oftast þykir okkur karlmönn-
unum gaman að athuga kven-
fólkið, einkum þegar það er
fallegt og smekklega klætt.
En fögur kona fyrirfinnst
þarna engin og ekki neitt ná-
lægt því. Og klæðaburður
heldur iuralegur og ófríður.
Nei, ökotarnir eru yfirleitt
viðbættri
líka!
staðar
almennur húskuldi hér að * ’
vetrinum. Það er oft ónota- FFcknrinn
Hér er nær ógangandi milli lega kalt f ve5ri hér> lofti5 er tiSKUrinn’
borgarhverfa vegna fjar-
is, eins og þegar þeir hafa
verið að lýsa meðförunum á.
dýrmætum verðmætum okk-
svn rakt. bótt harðintíi sén Ekki bar á neinu fiskileysi, ar> sem vl® höfum verið í gá-
lægða. Og þótt verið sé í bif- ekki mikil rjegar frýS er Qft a^ íslenzki togarafiskur-, leysi og trassaskap að eyði-
reiðum (oftást bus), þá taka mikil barátta a5 frjósi ekki f inn sé ekki á markaðnum. En.leggia’
ferðir oft heilán kiukkutíma Votncleiðshim í húsum Fnda dýr er hann. Eiginlega kostarj Skulu hér aðeins nefnd tvö
að komast á ákvörðunarstað, er fjöldi húsa hér fleiri hundr ný ýsa hér um 10-11 kr. % S^lölsóttum^mérkisítöðuS
beinustu leiðma. Mesti ara- ll5 árfl CTömni kg. (með haus, en slægð), þeg , f]oisóttum merkts síoðum
grúi er af fólki á gangstétt-. 1 ar reiknað er með skráðu erlen<3ra manna. Þetta er frá-
unumí miðborginni, oftþétt-! Fæði hefur fólk yfirleitt gengi pundsins heima + ferða gangurinn á hverasvæðimr
skipaðar margfaldar raðir. Og verra en á Is-andi og þrengn skatturinn til ríkisins, sem við Vlð ^eysi og við Snorralaug f
þá er bílafjöldinn á götunum ki°r; Enr.þá er skammtaö ferðamenn þurfum að borga, Feykllolti’Í5arna> hafa erlend
smjör og kjöt, en þó heldur
rýmkaður skammturinn frá
, , , ... ... því sem áður var. Smjör-
buió her á gotunum heldur en £kammtur er nú hálft kg. á
óhemjulega mikill líka.
Yfirleitt er fólk mun verr
á götunum. i Reykjavík. En
það er mjög kurteist og sér-
mánuði, en kjöt má kaupa
fyrir 2 shillings og 2 pence
þegar viö fáum yfirfært.
Ekkert ber á að fólk þrái ísl.
fisk, aðeins góðan fisk, af
hvaða þjóð sem hann er
veiddur. Margir álíta hrein-
ir menn sagt við mig, að væri
til hinnar mestu raunar að
sjá fráganginn. Margskonar
járnarusl og dót hálffylltu
hinar fallegu og sérstæðu
hveraholur á hverasvæðinu
staklega elsku egt, þegar það nálægt 6 kr. isL) á viku an klaufaskap af Íslending- yið Geysi til miklls ömurleika
er t. d spurt til vegar. Finnst . manninn Ekki myndi um hvermg farið hefir með f ir vegfarendnr> og umgan
mer óviða i heimmum ég nú samt þvkja mikill solu togarafisksms hér í landi. urinn yig Snorralaug f
mæta jafn kurteisu og hjalp- , skammtur á íslandi. , A stnðsárunum hugsuðu þeir Reykholti væri til háborinn_
legu folki ems og hér í . ■ , ekkert um að tryggja fram-! nll„
London, þótt víða sé slíkt í| Skattar eru þungir. Sá sem ti5armarka5inn. Höfðu einn hib5:„fl
ágætu lagi. Kveður svo að t‘ d- hefir meira, en 600 pund umbo5smann a hverjum stað i víldu nú Pkki bpir á mCTrCT
þessu hér, aö margoft. Þegar. ■J;‘r„ tl’LlT h‘«” var ohraö an' hatt og Sgæta
!*>>»»
hvort það er karl eða kona>i (9-6 shillmgs at hverju pundi) essa5ir« t skiptum vi5 ísland brevtta háttu 0CT CTanCTa <
að þá fer hann úr vagninum 1 tekjuskatt til nkisms. Af á hverjum sta5- pjóðverjar arbroddi f samtöknm heirrá
um leið og ég og gerir þar með,lægri tekjjim er „skalmn , fóru aftur á móti allt o5ruvisi manna helma er vilia^ar5_
farmiðann ónýtan til ákvörð- mikln !ægri- ' að. Þeir öfluðu sér margra við yeita og feDTa merka náttáru_
unarstaðar síns. Fylgir hann| En útsvanð til borgarmnar skiptavina i hverri borg og qtfl5l nCT bLnmt hv« fl* h1ú„
mér svo stundum alllanga ev tetóð ^ húsa:skatti af not (létu hvern_ þeirra hafa aðeins a5 þyý sem sérkennilegt er
leið, til þess að leiðbeina mer endum hmanna. dalitmn hluta af hverjum f ir íslenzku þj551na OCT horf
hvar sé bezt að.fara og stund-1 Er mat húsanna gamalt og skipsfarmi. Með því fengu þeir ir til o.ó5rar framtiðareignar
um jafnvel alla leið á ákvörð- !ágt og nálgast nokkuð fast- stóran hring fisksala ,ánter-,_ ség°frá sj5narh5| ræktarI
unarstað minn. I eignamatið heima, en er þó essaða“ á hverjum stað. Telja seminnar
Er ég oft farinn að hlífast mikið mismunandi í hinum margir hér að mikill klaufa- j Einhverntíma hafa verið
við að spyrja til vegar í stræt- ýmsu hverfum borgarinnar, skapur og fyrirhyggjuieysi stofnu5 félog á fslandl me5
isvögnum til þess að vera ekki er fer eítir hve verðmætt sé togaraútgerðarmanna valdi minna nauðsynlegum tll-
að gera fólki óþarfa fyrirhöfn
að leiðbeina mér. Elskulegheit
og fyrirgreiðslá Londonarbúa
eru samt oft dásamlega nota-
leg ferðamanni:
Efnahagur. ^
Víða sjást húsagrunnar
M.......
að búa i þeim. Sá, sem býr í
stórri íbúð, veröur að borga
miklu hærra útsvar. Verkar
þetta nokkuð svipað og stór-
íbúðaskatturinn átti að verka
heima, sem borið var frum-
varp um fram á Alþingi af
Rannveigu o. fl. En fékk þá
Nýi háskólinn í London.
einangrun þeirra nú síðustu gangi
misserin. Á meðan íslending-1 • ' . ■
ar fiskfæddu (80%) að mestu ísléndingari f London.
leyti Breta, hafi venð mjogj Það kvað vera me5 tærra
auðve t fyrir pá að tryggia móti íslendinga nú hér. i borg.
framtíðarviðskiptin. -siður fslendinga, elnkum
Svo sviku þeir Dawson um þeirra> sem eru farfuglar f
fiskmn i fleui vikur, eftir að borgjnni. er a5 k<)ma saman í
veitingahúsi i Kensington
(Harrington) á hverju laug-
ardagskvöldi. Þar hefi ég jafn
an hitt marga þelrra fyrir
tveimur og fimm árum. En nú
á laugardagskvöldið voru þar
aðeins 4 námsmenn að heim-
an. 't 1
Búsettir eru nokkrir í.borg-
inni, þar á meðal Björn
Björnsson kaupmaður, form.
íslendingafélagsins hér, sá er
byrjaði m. a. fyrstur veiting-
arnar í Hressingarskálanum
við Austurstræti í Reykjavík
og þekktur er hér fyrir dugn-
að og ósérhlífni í þágu íslend-
inga o. fl. / ■
Karl Strand læknir og kona'
hans, Margrét Sigurðardóttlf!
(Framhald á 8. síðu.)