Tíminn - 30.03.1954, Side 5

f?4. blag.
TÍMINN, þriSjudaginn 30, marz 1954.
Þriðjud. 30. marz
Mbl. óítast yfir-
samvinn-
unnar
ERLENT YFIRLIT:
Bardaginn m Dien Bien Phu
tírslit sly r jaleiarinnar í Incló-Kína g'cta
ráðist af því, Iivernig Iiommi lýkur
í norðvestanverðu Vietnamríki nokkurra samninga eða drægju her
í Indó-Kína liggur breiður og eyði- sinn burtu.
legur daiur, sem nefnist Dien Bien Á sama. hátt myndi það líka stór
Phu. Dalur þessi er lítt byggður, lega veikja aðstöðu kommúnista, ef
Morgunblaðið er nú íarið ' enda er hann að mestu leyti þak- þeir biðu ósigur í Dien Bien Phu
að hafa þungar áhyggjur af!inn frumskógi. Engir sæmiiegir Báðir aðilar eiga því mikið í húfi
afstöðu Sjálfstættisflokksins
1 brunatryggingamálinu. Því
er lj óst, að það er ekki lítil
mótsö.gn hjá flokki, sem þyk
vegir liggja til dalsins. Litlar sög- í sambandi við úrslitin. Þess vegna | . á
ur hafa farið af honum, þangað má búast við hinum grimmilegustu
til á síðastl. ári, þegar Frakkar hófu átökum í Dien Bien Phu næstu '
þar allmikla virkjagerð. Ástæðan vikurnar. _ HE „K1.
var sú, að innrás kommúnista i yfirhershöfðingi Frakka
ist trúa á einkaframtak og'Laos var talin yfirvofandi og þótti Slæmar samkomulags- j Indó-Kína.
samkeppni, að beita sér af líklegast, að þeir myndu velja sér horfur j Genf.
slíku alefli fyrir bæjarrekstri
á brunatryggingum og Sjálf
stæðisflokkurinn gerir 'nú.
leið um Dien Bien Phu. Úr því, Af jjálfu frönsku stjórnarinnar
IVIagnús, Eínar,
Jónas, Kjarian
Fjórir Sjálfstæðismeítn á
Alþingji, Magitús Jóftsson,
Eitiar Ingimundarson, Jó?zas
Rafnar og Kjartan J. Jó-
hanhsson, hafa boriff fram
tillögu um þaff, aff ríkisstjórn
inni sé faliff að láta athuga,
hveraig brunatryggi7?gum í
bæjum og sveitum verði liag
kvæmast fyrir komiff.
Tilefni þessara tillögu var
það, að fyrirsjáanlegt var, að
samþykkt yrði í neffri deild
lagaákvæði þess efnis, að öll
um sveitarfélögum væri ann
aðhvort heimilað aff taka
bru?iatrygg(i?igar húseígna í
umdæmi sínu í eigin hendur
effa bjóffa þær út.
varð þó ekki, heldur völdu komm- stuðningsflokka hennar hefir angur í þessum efnum, hafa pvakk þegar svo var komiff,
únistar sér aðra leið. Það gerðu sú stefna verl6 mörkuð, að reyna ar braðlega um aðems tvo kosti dánumenn os
„ - þeir einnig í vetur, er þeir réðust g á samkomuiaKi um V0Dna- að vel-la- Annar er að draga slg danumenn og
I vandræðum smum hefir inn f Laos Frakkar hafa samt talið s GenSf“ndinum ^afnframt alve§ tn baka 1 indó-Kína. Hinn Huttu tillogu um, að þetta
Mbl. gripið til hinna furöu-j oruggara að halda áfram virkja- hefir stjórnin markað þau skil. er að senda þangað aukið lið og mál yrffi athugað.
legustu röksemda til að rétt1 gerðinni í Dien Bien Phu, og einn- yrði, sem hún viij setja fyrir vopna. reyna að vinna fullan sigur. j Hér er hinsvegar ekki um
læta þessa afstöðu sína. J ig hafa þeir komið þar upp tveim- hléi ólíklegt er taliö, að uppreisn- ! Ef Frakkar taka þann kostinn að mál aff ræffa, sem þarfnast
Fyrsta röksemd Morgun- ur litlum hugvöllum. Setulið Þeina armelln j indó-Kína vilji ganga draga sig alveg til baka, mun það athugunar, heldur táfarlausr
blaðsins Var sú, að trygging þar er Uln. !f þún manns; Vlst!r að þeim skilyrðum, sem franska hafa hinar örlagaríkustu afleiö- ar úrlaus??ar. Fjölmargar
arnar mvndu vérða mikln ó- °g V°Pn ,Þ mestmegms stjórnin hyggst að setja, en meðal mgar fynr sambuð þeirra og Banda bæiarstiórnir hafa óskað eft
arnar myildu verða miklu Ó , verið f lutt l0ftleiðis. I þeirra er það, að þeir dragi lið ríkjamanna, sem vilja fyrir alla bæ3a rJO hatf OSuaÖ ett
hagstæðari fyrir huseigend- Um miðjan þennan mánuð, hófu sitt tn balca a vissum svæðum. Af muni hindra yfirráð kommúnista lr ad fa sama rett 1 Þessum
Tir, 6f þær væru gefnar frjals • kQnimúmstar mikla sókn gegn þessum ástæðum gera Frakkar sér í Indó-Kina. Heima fyrir í Frakk- cf?ium og Reykjavik, þ. e. ao
ar. Tryggingafélögin myndu | virki Pi-akka í Dien Bien Phu. Þeir htlar vonir um, að samkomulag 'ancii myndi slík uppgjöf valda mega bjóða tryggingarnar
þá koma sér saman um að tefldu fram allt að 45 þús. manna naist um vopnahlé á Genfarfund-. miklum deilum og myndi herinn út, en vera ekki bund??ar á
liði. Prákkar tóku rösklega á móti inum sjálfum. | jafnvel telja hana svo smánar- klafa. Brimabótafélags ís-
og fluttu bæði aukið lið og vopn j Frakkar gera sér hins vegar nokkr lega, að hann tæki til sinna ráða, jands.
til Dien Bien Phu, allt loftleiðis. ar vonir um, að hægt kunni að en af hálfu hans hefir oft verið lýst j>aff er næsta auglióst
Kommúnistum tókst samt að ná vera að fá kínversku stjórnina til yíir Því, að hægt sé að vinna sigur * ., hessnm
. . . nokkrum framstöðvum þeirra eftir að hætta stuðningi. við kommún- 1 Indó-Kina með nokkuð auknum .. 1 , ' *
Öllu meiri afeiiisdóm ytiv: horðustu bardaga, sem háðir hafa ista f indó-Kína. Þeir telja þó víst, liðsafla. i at algengustu teguwd
stefnu Sjálfstæðisflokkstns verið f allri Síyrjöldinni í Indó- að Kínverjar muni ekki selja þetta J Af fjárhagslegum ástæðum hafa íðuðarhusa eru ?iú um fimm
er tæpast hægt aö hugsa sér, Kína. Nokkurt hlé hefir verið á neitt vægu verði. í fyrsta lagi munu Frakkar hins vegar ekki bolmagn si????um hærri út um land en
en þessa fullyrðingu Mbl. Ef' bardögum seinustu daga, en fregn- þeir heimta í staðinn, að Peking- til að auka liðsafla sinn í Indó- í Reykjavík, ef miðaff er viff
samkeppnin ír herma, að öflugur her komm- stjórnin fái sæti Kína í S. Þ., og í Kína og auknar liðssendingar þang lægsta tilboð, sem nú liggur
; únista sé á leiðinni til Dien Bien oðru lagi, að aflétt verði hörnlun- 1 að myndu líka vekja mikla ólgu fyrir í Reykjavík, og gilda?idi
Phu írá kínversku landamærun- um a viðskiptum við Kína. |í Frakklandi. Af þeirn ástæðum er iðgjöld uta?? Reykjavikur
Hvorugt þeirra skilyrða sem hér því vart annað sjáanlegt en að Samanburður á þes;um
eru nefnd, verða uppfyllt, nema Bandarikm verði að veita Frokk- j .., ,
Bandaríkjamenn vilji á það fall- J um stóraukna aðstoð, ef þeir eiga mlsmlm litur þanmg ut, þeg
ast. Til þess eru hins vegar litlar að geta haldið styrjöldinni áfram. ar buri?? eru sama?i trygg-
eða engar líkur, því að Bandaríkja Mikill va.fi er á því, að hinn fjár- , ingarkjör á íbúffarhúsum i
, stjórn hefix1 aðeins látið í það skína, hagslegi stuðningur nægi einn, held Reykjavík og ?lokkrum kaup
Af hernaðarlegum sérfræðingum að hnn kunni ef til vill að ganga ur verði bein hernaðarleg aðstoð stöffum öðrum (í fyrsta dálki
eru yfirráðin yfir Dien Bien Phu að þessu, ef Kínverjar draga her einnig að koma til.
trvp-ffineflrnar Þlvtnr hví aff dalnum talin fremur lítils virði. Frá sinn frd Kóreu og semja um frið j
iryggingarnar, niytUl pvi ao (pólitísku sjónarmiði eru úrslitin bar siíkt eru Kínveriar hins veear n , „ , ...
vera SÚ, að hann. telji rétt að ; um Dien Bien Phu hins vegar talin LTdir óÍíklegir ta að faSast I 1 DragaSÍ Baltdarlkin
hin mikilsverðustu. Sumir telja | Ýmsir þeir, sem kunnugir eru,
halda iðgjöldum háum. Ein-
okun á tryggingunum myndi
reynast húseigendum miklu
hagstæðara fyrirkomulag.
frjálsræðið - og
eru óhagstæð fyrir almenn-
ing á sviði brunatrygginga, um Aða]árás kommúnista er þvl
hlytur þetta emmg að vera ' bersýnilega eftir.
það á öðrum sviðum. Það1
sama hlýtyr þá að gilda um
verzlunina og atvinnurekst-
urinn yfirleitt. Rökrétt af-
leiðing þess, að Sjálfstæðis-
flokkurinn vill einoka bruna
Grimmilegar orrustur
framundan.
þjöðnýta verzlunina og at-
inn í styrjöldina?
Bandaríkjastjórn er
í miklum
verða kjörorff hans.
Reynslan sýnir hinsvegar,
Vinnureksturinn, Allt á einni jafnvel, að þau geti ráðið úrslit- telja það vonlaust, að hægt sé að
hendi, hlýtur hér eftir að . unum í styrjöldinni í Indó-Kína. fá Kínverja til að hætta stuðningi ' vanda stödd í þessu máli, m. a.
Bersýnilegt er talið, að komm- við uppreisnarmenn, hvað sem í vegna kosninganna á komandi
' únistar hafi hafið þessa árás með boði sé. Kínverska stjórnin telji, hausti. Uppgjöf Frakka og sigur
aff bessi fullvrðing Mbl er al 1111111 111 stórveldafundarins, sem að slíkt myndi veikja tiltrú til henn kommúnista í Indó-Kína. yrði mik-
- ■ „ .-i hrunflVrve'B- í kemur saman í Genf í næsta mán- ar 1 Asíu, enda sé staðan þannig í ið áfall fyrir hana bæði heima fyrir
. ] r , f . * uði og m. a, á að fjalla um styrj- Indó-Kína, að ástæðulaust sé fyrir og í Asíu. Heima fyrir yrði það
ingar haía reynst svo vei 1 oldina f indó-Kína. Það myndi hana að slaka nokkuð til. | líka mjög illa séð, ef hún sendi her
Öðrum löndum, að jafnaðar-J styrkja storiega samningsaðsÆöðu J Flestar líkur benda þess vegna lið til jlndó-Kína. Svo getur þó
menn hafa ekki hreyft hönd kommúnista, ef þeir hefðu rétt til þess, að ekkert það samkomu- (farið, að fyrr en varir hafi hún
né fót til að þjóðnýta þær, 'áður unnið sigur á setuliði Frakka lag náist á Genfarfundinum, er um þessa tvo kosti að velja.
þar sem þeir hafa komist til 1 Dien Bien Phu. Aðstaða Frakka stöðvi styrjöldina í Indó-Kína eða j Á þessu stigi er næsta erfitt að
valda í Öllum nágrannalönd myndi veikjast að sama skapi. Ó- , dragi eitthvaö úr henni. Þær vonir,
° sigur Frakka í Dien Bien Phu sem franskir stjórnmálamenn
myndi heima í Frakklandi styrkja kunna að gera sér um það,
stórlega aðstöðu þeirra, sem vilja muni reynast falsvonir einar.
samninga um frið i Indó-Kína upp j
á hvaða spýtur sem er. Þessi ósig- Tveir kostir.
um okkar, sem komin eru
lengst allra landa á sviði
brunatrygginga, eru trygg-
ingarnar frjálsar.
Hér á Iandi hafa frjálsu
tryggi?ígarnar gefiff sömu
raun. Ef gerffur er saman-
hurffur við útlö?id, kemur í
ljósj að þær bru??atryggi??g
ar, sem hafa verið Iát??ar
frjálsar, eru tiltölulega hag
stæðari en þær, sem hafa
veriff háðar höftum. Brima
tryggi?igar á húsum hér-
lendis eru líka langsamlega
hagstæðastar í Reykjavík,
en Reykjavík er líka eina
sveitafélagiff, sem hefir get
ur gæti meira nð segja leitt til J Ef þær spár reynast réttar, að
þess, að Frakkar gæfust upp, án Genfarráðstefnan beri lítinn ár-1 ekki.
spá því, hver þróunin verður í
málum Indó-Kína. Það eitt er víst,
að í Indó-Kína logar nú sá neisti,
sem síðar getur átt eftir að verða
að stóru báli. Úrslitin í Dien Bien
Phu geta ráðið verulega um þaö,
livort svo ógæfulega tekst til eða
sóknarflokkurinn sé að berj-
ast fyrir frjálsum bruna-
tryggingum vegna Samvinnu
trygginga. M. ö o. það er álit
Morgunblaðsins, að bruna-
tryggingarnar myndu lenda
hjá Samvinnutryggingum, ef
þær væru gefnar frjálsar.
Mbl. gætir þess ekki, að
isflokknum óbærileg til-
hugsu??. Þessveg?za kýs
ha??n að víkja frá yfirlýstri
stefnu si?mi og hafa forustu
um einoku?? til þess að af-
stýra því aff yfirburffir sam
vi??nun??ar komi í ljós á
þessu sviði.
Öllu betur verða yfirburðir
aff boffið tryggingar??ar út, uinillg nie® Þessarl röksemd samvinnustefnunnar ekki við
1 kveður það upp þungan á
en hin öll hafa verið ??eydd
til að skipta við eina opi??-
bera stof??u??. Betur getur
reynslan ekki stafffest þaff,
aff á sviffi bru?zatriyggi7?g-
an??a er frjálsræðiff miklu
betra en ei??oku?zin.
Mbl. er líka farið að finna
það, að það séu ekki heppi-
leg rök að halda því fram,
aö einokun sé betra fyrir-
komulag en frjálsræði í þess
um efnum. Þessvegna grípur
það til nýrrar röksemdar í
fyrradag. Hún er sú, að Fram
fellisdóm yfir stefnu Sjálf
stæðisflokksins.
Þaff, sem Mbl. segir hér,
l urkenndir af sjálfum höfuð
andstæðingi hennar. Af ótta
við hana hefir hann frum-
kvæði um einokun, þótt það
er rau??ar ekkert a??nað en sé í fullkomnri andstöðu við
það, að Sjálfstæðisflokkur- J stefnu hans, til að reyna að
i??n treystir ekki einkafyrir! dylja það, að hún rækji þjón
tækjunum til að halda vellijustu sína viö almenning
í samkep??inni við fyrirtíeki miklu betur en einkarekstur
samvijmumanna. Fyrirtæki
samvi??numan??a my?idu
bjóöa betri kjör, ef trygg
ínn.
Vafalaust er það alveg rétt,
aö þessi ótti' er ein af ástæö
brunatryggingarnar. Jafn-
framt sér hann sér svo hag
í því að koma hér upp nýju
flokksfyrirtæki á vegum bæj
arins og fá aðstöðu til að
leggja hér nýjan skatt á bæj
arbúa, því að aldrei fyllist
eyðsluhít bæj arstj órnanneiri
hlutans.
En húseigendur verða aö
eru tali?? steinhús meö i???i-
réttingum, í öðrum dálbi
íimburhús, og í þriðja dálki
járnvarin timburhús, talið í
%c):
Reykjavík,
Iægsta tilb. 0,37 1,02 1,30
Akureyri 1,50 2,70 4,00
Hafnarf j. 1,50 2,70 4,00
ísafjörffur 1,60 2,95 4,50
Neskaupst. 1,91 3,40 5,10
Seyffisfj. 1,80 3,20 4,80
Vestm.eyjar 1,80 3,20 4,80
Siglufjörður 1,31 3,40 5,10
Kópavogshr. 1,80 2,50 2,50
Hverjum heilvita maimi,
sem Ies framangreindar tölur,
ætti að vera þaff augljóst, aff
óhjákvæmilegt er að gera
ráðstafanir til aff rétta hlut
þeirra bæjar- og sveitafé-
laga, sem búa nú við einob-
un Brunabótafélagsins. Bezta
leiðin væri vafalaust sú aff
gefa brunatryggingar??ar al-
veg frjálsar, eins og Fram-
sóknarmenn hafa lagt til, en
þar næst aff öllum sveitarfé
lögum verffi gefin kostur á
að láta bjóffa tryggignarnar
út. Slikt my??di skapa saman
burff og samlteppni, sem
héldi iðgjöldunum ??iffri.
Þrátt fyrir þessar augljósu
staffreyndir, leggja Sjálf-
fjórir þaff
borga brúsann, og þeir flokk
ar, sem þykjast Sjálfstæðis- j stæffisme??K(ir??ir
flokknum andstæðastir,' til, aff máli þessu verði enn
j
hjálpa honurn til að vinna einu sinni stungið undir stól
þetta verk. | u??dir yfirskyni athugunar.
Vissulega er þetta mál því t Önnur öfl ráffa bersýnilega
lærdómsríkt á margan hátt. meira þeirri affstöffu en á-
Lærdómsríkast er þó það, þeg hugi fyrir hagsnnmum hús-
ar öllu er á botninn hvolft að eigenda í kjördæmum þeirra.
svo mjög óttast Sjálfstæðis-J Er ekki þessi afstaða þess
flokkurinn yfirburði sam- ara fjórmenninga vel þess
vinnunnar, að hann hikar verð, aff kjósendur þeirra
ekki við að snúast gegn yfir taki þgtff til rækilegrar at-
|atnar tr;ja!s nnnm til þess, áð^Sjálfstæðis iýStri stefnu sinni, til þess að hugunar,' hvort þeir eigi
hindra það, að þeir komi í Ie??gur aff styffja til þingsetu
Ijós.
ar, og því fá þær í sínar
hendur. Slíkt er Sjálfstæff-
flokkurinn hefir farið inn á
einckunarbrautina varðandi
1
(Flamhald á 6. biðu.)