Tíminn - 24.12.1954, Síða 3

292. blað.
TÍMINN, föstudaginn 24. desember 1954.
3
í slendingajDættir
Dánarminning: Þorleifur Jónsson,
Breiðholti
Vorið 1886 fluttust fátæk
hjón með barnahóp sinn frá
,Ytri-Hraundal á Mýrum til
Ameríku. Slíkt var ekki ný-
lunda á þeim árum. Harðindi,
hallæri og drepsóttir geisuðu
hér á landi á fyrstu árum 9.
tugar síðustu aldar og fólk
beinlínis flýði úr landi svo
þúsundum skipti.
Bóndinn í Ytri-Hraundal
varð hart úti á þessum árum
eins og fleiri. Hann hét Jón
Þorsteinsson frá Hraundal
Brandssonar á Saurum Helga
sonar á Beigalda Gunnlaugs
sonar. Kona Jóns var Sólveig
Bjarnadóttir á Hellissandi
Bjarnasonar. Jón Þorsteins-
son andaðist eftir 9 ára veru
í Ameríku, en börn hans kom
ust þar vel til manns, völdu
sér ísienzka maka og juku
þar kyn sitt og er sú ættkvísl
nú orðin allfjölmenn þar
vestra.
Sama vorið, sem Jón og Sól
veig fluttu tii Ameríku, var
elzti sonur þeirra hjóna, Þor
leifur að nafni, smali á Tjald
brekku í Hítardal. Hann var
þá 12 ára gamall, fæddur í
Ytri-Hraundal 20. apríl þjóð
hátíðarárið 1874. Tjaldbrekka
var nýbýli við botn Hítardals,
sem vár 1 byggð um 50 ára
skeið, frá 1840—1890. Svo af-
skekkt var býli þetta, að 3—4
klst. lestaferð var til æstu
bæja, hvort heldur var farið
til bæj a í Hítardalinn eða inn
yfir fjall til Dalasýslu. í hvora
áttina sem farið var til næstu
bæja var yfir vegleysur að
fara, seinfarna leið og tor-
sótta.
Engum getum skal að því
leitt, hvaða hugsanir hafa
bærzt í brjósti hins 12 ára
drengs á Tjaldbrekku, er for
eldrar hans og systkini fluttu
af landi burt. Eins og þá var
öllu háttað, varð varla við því
að búast að neitt af þeim sæ
ist framar á íslandi, heldur
væru þau horfin fyrir fullt og
allt. Fyrir jafn greindan og
athugulan dreng, sem Þor-
leifur var, hefir slíkur viðburð
ur áreiðanlega orðið íhugun-
arefni. Hitt þykist ég vita, að
lítt hafi hann þá, frekar en
síðar, flíkað tilfinningum
sínum, eða hugsunum. En
hvað sem um það er, Þorleif
ur varð eftir á íslandi og ævi
starf hans varð að mestu bú-
skapur á erfiðum fjalljörðum,
ekki ósvipuðum þeim stað,
sem hann sleit smalaskóm
sínum í bernsku.
Þorleifur Jónsson var miss
eris gamali tekinn í fóstur
af Jóni Hannessyni, þá bónda
í Syðri-Skógum í Kolbeins-
staðahreppi og seinni konu
hans, Þóru Magnúsdóttur.
Fyrri kona Jóns Hannesson-
ar, Ragnheiður Ólafsdóttir
frá Helgastöðum hafði verið
frændkona Jóns Þorsteinsson
ar, föður Þorleifs, og má vera
að þær tengdir.hafi orðiö þess
valdandi, að einhverju leyti,
að Þorleifur komst þangað í
fóstur. Þorleifur var hjá fóst
urforeldrum sínum og með
þeim fyrstu 30 ár ævi sinnar,
fyrst í Syðri-Skógum, síðan
í Tjaldbrekku og síðast í Hít
ardal, en þar byrjaði hann
sjálfur búskap og var þar í
ustu árin. Þorleifur kvæntist
í Hítardal eftirlifandi konu
sinni Jóhönnu Sigríði Ólafs-
dóttur. Foreldrar hennar voru
Ólafur Eyleifsson frá Máva-
hlíð í Lundarreykjadal og
Jóhanna Steindórsdóttir frá
Háafelli í Miðdölum. Jón
Hannesson, fóstri Þorleifs
andaðist í Hítárdal 1904, Þóra
ekkja hans var eftir það hjá
Þorleifi og andaðist hjá hon
um í Akurholti 1923.
Þorleifur og Jóhanna byrj
uðu búskap í Hítardal. Síðan
bjuggu þau í Selárdal í Dala
sýslu í 12 ár, Höfða í Hnappa-
dalssýslu tvisvar, samtals 11
ár, og auk þess fá ár á Hömr
um í Hraunhreppi og Akur-
holti í Eyjahreppi. Árið 1934
fluttu þau til Reykjavíkur og
bjuggu fyrst tvö ár í Lang-
holti, en síðustu 18 árin voru
þau í Breiðholti. Þar andað
ist Þorleifur 19. október s. 1.
á 81. aldursári og var jarð-
sunginn af séra Jakobi Jóns
syni 26. s. m.
Þorleifi og Jóhönnu varð 9
barna auðið. Af þeim dóu tvö
í æsku, en þau sem lifa eru
þessi:
Guðmundur bóndi í Breið-
holti, Þorkell húsg.bólstrari í
Rvík, kvæntur Lilju Eiðsdótt
ur frá Klungurbrekku, Krist-
ján húsgagnabólstrari í Rvík,
Jón verkamaður í Breiðholti,
Solveig gift Magnúsi Helga-
syni sjóm. frá Vestmannaeyj
um, Jóhanna verksm.stúlka í
Rvík og Kristín gift frænda
sínum, Guðjóni Kristmanns-
syni frá Akranesi.
Þorleifur Jónsson var mað-
ur hæglátur og lítt fyrir þaö
gefinn að trana sér fram.
Hann var greindur vel og
glöggur á menn og málefni,
stálminnugur á forna atburði,
fróðleiksfús og gerhugull,
grandvar í orðum og athöfn-
um og vakti traust og athygli
við alla kynningu. Hann var
dulur í skapi. TJm, hann hefði
mátt segja í gamla daga að
lítt hefði honum brugðið við
vofveiflega hluti. Hinar fornu
dyggðir, gestrisni og greiða-
semi, átti hann 1 ríkum mæli
og naut hann þar fullrar að-
stoðar konu sinnar. Mér
finnst, að með Þorleifi Jóns
syni sé fallinn frá einn af hin
um gömlu góðu íslendingum,
sem hafa verið kjölfesta þjóð
lífsins í gegnum aldirnar, mót
aðir af eldi og ís íslenzkra
fjalla, traustir og öruggir í
orðum ög athöfnum, harðn
andi við hverja þraut og bezt
ir, þegar mest reynir á.
Blessuð sé minning hans.
Guðm. IHugason.
Búningar frá 1850
”C3gæWS3SS3SSS3S3S3SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS&533S3S$SSSS$S$ýSSSSSSSSS3
Gleðileg jó
annan í jólum ki 9
- SKEMMTIATRIÐI -
Ný§u tlansarnir uppi
Gömlu dunsarnir ni&ri
Aðgöngumiðasala á Röðulsbar allan daginn
(annan í jólum)
Lokað verður kl. 3 í dag fram á annan í jólum.
Myndin er af einu atriðinu úr leiknum Erfinginn, sem L. R.
sýnir á annan í jólum. Talið frá vinstri: Hólmfríður Pálsdótt-
ir, Guðbjörg Þorbjarnardóttir og Benedikt Árnason. Leikur
þessi er mjög íburðarmikill og kostuðu búningarnir um
fjörutíu þúsund krónur. Þeir eru gerðir nákvæmlega eftir
tízkunni, eins og hún var um 1850.
Bæjarbíó sýnir mynd-
ina Vanþakkiátt hjarta
Jólamyndin í Bæjarbíó í Hafnarfirði nefnist Vanþakklátö
hjarta. Þetta er ítölsk mynd og ekki sögð gefa eftir mynd-
inni Önnu, sem sýnd var í Bæjarbíói í sumar. Aðalhlutverkiiu
leika Carla del Poggio, Frank Latimore og Gabriele Ferzetti,
Carla er ein af kunnustu leikkonum ítala. Hún er gift kvik-
myndastjóranum Alberto Lattuada, sem stjórnaði töku
myndarinnar Önnu. Carla syngur lagið „í kvöld“ í myndinnL
Þetta lag hefir verið sungið inn á plötu af Hauki MorthenSa
Auk þessa hefir sagan komið út á íslenzku.
— GLEÐILEG JÓL — ; r
tvíbýli móti fóstra sínum síð Ksssgssssswssssssswssssssssssssssssssssýssssgssssssssssssssasssgýsýsa
Myndin hefst á því, að El-
ena Franzosi er í söngnámi
hjá söngkonu, e): eitt sinn
var fræg. Hún vinnur jafn
framt hjá henni til að greiða
námskostnaðinn. Söngkonan
deyr og Elena er sökuð um að
hafa stolið skartgripum frú-
arinnar. Úr þessu verður mál
og koma þar við Suprina,
píanóleikari og lögfræðingur
inn Enrico.
Skilnaður.
Þeir sækjast báðir eftir
hylli stúlkunnar, en hún vel
ur lögfræðinginn. Þá kemur
móðir hans^til skjalanna og
kemur henni til að skilja við
Enrico. Tíminn líður og Elena
verður þekkt söngkona í næt
urklúbbum. Hún á von á barni
og er flutt fárveik í sjúkrahús.
Lætur hún kalla á móður En-
ricos, segir henni, að hann
eigi barnið og hún verði að
sjá um uppvöxt þess, ef hún
deyi. Þessu lofar móðirin. El-
enu er ekki hugað líf, straum
ur örlaganna rennur hratt, og
eins og í ítölskum myndum9
verða hörð átök undir lokin.
Carla del Poggio
„í kvöld“
\
Aögöngumiðar seldir að áramótadansleiknum
28. og 29. desember.
VWAWWWV’AT.'AVAV.V.VAVA'.V/VWV.VbWNV'.W
INNILEGA ÞAKKA ég öllum börnum mínum,
tengda- og barnabörnum, frændum og öð'rum vinum
og vandamönnum nær og fjær, sem glöddu mig á
áttræðisafmæli sínu, þann 15. desember sl. með heim
sóknum, gjöfum og skeytum, og gerðu mér daginn ó-
gleymanlegan. Guð blessi ykkur öll og gefi ykkur
gleðileg jól og farsæla framtíð.
JÓNÍNA JÓNSDÓTTIR
Túngötu 5 — Siglufirði.
WAWVAVAVWrt