Tíminn - 18.03.1955, Blaðsíða 8
39. árgangur.
Keykjavík,
17. marz 1955.
64'biað.
Leyniskjölin frá Jalta vekja
heimsathygli, gremju og ólgu
Skýrsla sljwrnar Faxa-verksmiðjnimar:
Nú talin eina vonin aö gera
úr Faxa hraðfrystihús
llooscvelt og Stalín vildu Indó-Kína og Kó-
rcu undir alþj.stjórn. Hongkong til Kína
Washington og London, 17. marz. — Birting útdráttar lir
leyniskjölum Jaltaráðstefnunnar, sem haldin var í febrúar
1945, vekur feiknaathygii um allan heim og mælist misjafn-
lega fyrir. Það var bandaríska utanríkisráðuneytið, sem lét
birta útdráttinn. Brezka stjórnin var birtingunni mótfallin
og blaðafulltrúi Eisenhowers tilkynnti í dag, að forsetinn
hefði ekki verið spurður ráða í málinu og birtingin væri því
algerlega á ábyrgð utanrikisráðuneytisins. Churchill segir
margar villur í þeim útdrætti, sem hann hafi þegar séð í
blöðum, enda sé hin bandaríska útgáfa byggð á minnis-
blöðum bandarískra stjórnmálamanna, sem viðstaddir voru
íáðstefnuna.
mjög mikinn æsing meðal er
lendra sendimanna í Was-
hington. Ekki er samt búizt
við að sendiherra Breta
muni mótmæla birtingunni.
Á fundi með biaðamönnum í
dag gerðist atburður, sem
vel lýsir ástandinu. Einn
blaðamannanna gekk hreint
til verks og spurði Dulles,
hvers vegna hann hefði b';rt
útdráttinn. Dulles varð æfur
af vonzku og veitti náung-
anum ofanígjöf.
Stalín og Roosevelt
Republikanar í Bandaríkj
unum hafa lengi alið á því
að skjöl þessi yrðu birt. Síö-
asta uppástunga þeirra mun
hafa verið sú, að skjöl þessi
skyldu fengin í hendur 24
þingmönnum hvors flokks
í öldungadeildinni. Demo-
krat höfnuðu þessu boði.
Hin opinbera frásögn banda
ríska utanríkiáráðuneytibins
af bhtingunni, er á þá leið,
sammála um fiest.
Það, sem vekur mesta at-
hygli í skjölum þessum, er
hve sammála þeir voru yfir
Finnska stjórnin
neitar kröfum
um kauphækkun
Helsinki, 17. marz. Verk-
fall opinberra starfsmanna
heldur áfram í Finnlandi.
Engar járnbrautir ganga,
póstþjónusta liggur að mestu
niðri og 75 skip liggja bund
in í höfn. Vei'kfallsmenn
segjast alls ekki muni hefja
vinnu fyrr en gengið verður
að kröfum þeirra. Stjórn
Kekkonens neitar að ganga
að kröfunum og segir ríkis-
sjóð ekki geta borið hærri
laun með núverandi tekjum
hans.
CHURCHILL og STALIN
að í gær hafi New York Tim
es verið búið að komast yfir
eintak af útdrættinum og
hafi þá Dulles gefið skipun
þegar í stað að skjöluin
skyldu birt í heild, og virðist
enginn hafa verið spurður
ráða um þá ákvörðun.
Dulles æfur.
Birtingin hefir skapað
Fjölbreyttar skemmtamr
á sæluviku Skagfirðinga
leitt Stalín og Roosevelt,
enda hefir Roosevelt lengi
verið legið á hálsi í Banda-
líkjunum fyrir að hafa látið
Stalín leika á sig. Því hafa
verið uppi kröfur um að
Bandaríkin lýstu yfir ógild-
ingu þeirra ákvarðnna og
samþykkta, sem Roosevelt
gefðt þar fyrir Bandairíkj-
anna hönd. Knowland, for-
ingi Republikana á þ?.ngi,
sagði í dag, er hann hafði
lesið skjölin, að Bandaríkja-
stjórn myndi hafa fulla á-
stæðu til að ógilda þessar
skuldbindingar.
Einna mesta athygli vekja
IWst ii. k. sininiidag og stcndur í átta daga
(Framhaid á 7. slðu)
Fizllkomin uppgjöf um síldarvinnslu. —
Ifrcytingm mun kosta um 10 milj. króna
Á fundi bæjarstjómar Reykjavíkur minntist Þórður
Björnsson lítils háttar á greinargerð þá, sem bæjarráði hefir
borizt um framtíðarhcrfur Faxa-verksmiðjunnar. Var grein-
argerðar þessarar getið í fundargerð bæjarráðs, sem til um-
ræðu vár. Vítti Þórður það, að borgarstjóri skyldi ekki hafa
séð ástæðu til að greina bæjarstjórn sérstaklega frá þessu
þýðingarmikla máli.
í greinargerð stjórnar verk
smiðjunnar segir, að líkurnar
fyrir því „að Faxaverksmiðj-
an geti séð sér farborða með
síldarvinnslu í verksmiðjunni
virðist ekki réttlæta þar af
leiðandi tilkostnað". Þessi \dð
haldskostnaður, þótt verk-
smiðjan starfi ekki, mun vera
á þriðju millj. kr. á ári.
Með þessari niðursiöðu
kveður stjórn Faxa í raun og
veru sjálf upp dauðadóm yfir
verksmiðjunni sem síldarverk
smiðju, og það er líka dómur
um það ráðleysis-ævintýri,
sem Faxaverksmiðjan var.
Þá segir í greinargerðinni.
að helzta ráðið til að koma
Faxa á framtíðargrundvöll sé
að breyta verksmiðjunni í
hraðfrystihús fýrir togara-
fisk. Mundj slík breyting
ásamt fiskimjölsvinnslu kosta
um 12 milli. kr. en nýbygging
slíks hraðfrystihúss um 17
millj. Ef að þessu ráði yrði
horfið mundi þurfa að hremsa
húsið að þeim mikia vélakostl
sem þar er nú fyrir hendi, og
veit enginn, hváð við þær yrðx
gert. Kvöldúlfur mun vera
þessu samþýkkur og nú er iéit
að til bæjarins um samþykki
Ef að þessu . ráði yrði horfið
mundi burfa að breyta stofn
samningi verksmiðjunnar.-
Landburður í öllum ver
... r .
stöðvum við Faxaflóa
Varla iiokkur bátur mcð minna en 10—13
lcstir og marglr báiar mcð um og yfir 30
í gær var geysimikill afli í öllum verstöðvum við Faxaflóa
og varla til sá bátur, sem ekki kom með um og yfir 10 lestir
að landi úr róðri og mikill f jöldi með miklu meira. Allmargir
bátar komu með um 20 lestir.
Keflavíkurbátar voru allir á
sjó í gær, að undanteknum
einum, sem ekki gat róið
vegna vélbilunar. Voru þeir
flestir með 10-15 lestir. Varla
nokkur bátur með minna en
10 lestir og fáeinir með hátt
upp í 20 lestir og jafnvel yfir
það.
Afli Sandgerðisbáta var sízt
minni. Má heita, að mokafli sé
á öllum miðum Faxaflóabáta
og beita allir loðnu, sem veiddi
er við Reykjanes,
Grindavík.
Grindavíkurbátar voru aliir
á sió í gær og öfluðu mjög vel.
Hafa þeir getað sótt sjó reglu
legar að undanförnu en Faxa
flóabátarnir, þar sem langur
(Framhald á 7. síðu)
Sæluvika Skagfirðinga hefst næstkomandi sunnudag og
stendur að þessu sinni átta daga. Verður mjög til hennar
vandað á allan hátt. Tvö leikrit ve?'ða sýnd, Nýársnóttin og
Malarakonan fagra. Kvikmynda.sýningar verða alla daga
vikunnr, dansleikir í Bifröst fjögur kvöld í röð, og ýmisiegt
fleira til skemmtunar.
Á sunnudaginn hefst sælu
vikan með guðsþjónustu kl.
tvö, en um kvöldið sýnir Leik
félag Sauðárkróks Nýárs-
nóttina, eftir Indriða Emars
son. Með aðalhlutvrk fara:
Þorsteinn Sigurðsson, Dag-
rún Halldórsdóttir, Eyþór
Stefánsson og Kristján
Skarphéðinsson. Á mánudag
inn verður kvikmyndasýning
og barnasýning á Nýársnótt
inni. Á þriðjudaginn verður
sama dagskrá, svo og á mið
vikudag.
Á fimmtudaginn, 5. dag
sæluvikunnar, flytur Jón Þ.
Björnsson erindi í Templara
húsinu, en gömlu dansarnir
verða þar um kvöldið. í Bif-
röst verða tvær kvikmynda-
sýningar og Nýársnóttm
sýnd, og að lokinni sýningu
verður dansað. Á föstudag
sýnir Gagnfræðaskóli Sauð
árkróks sjónleik í Templara
húsinu, einnig verður söng-
ur þar, og tíansleikur. Kven
félag Sauðárkróks sýnir
Malarakonuna fögru í Bif-
röst, en einnig verða þar
k.vikmyndasýn'ingarr, Nýárs-
nóttin og dansleikur. Á laug
ardaginn verður sama dag-
skrá, nema hvað Karlakór-
inn Heimir syngur í Sauðár-
krókskirkju kl. 11 um kvöld-
ið. Á sunnudaginn 26. marz
verða kvikmyndasýningar og
leikrit, og um kvöldið loka-
dansleikur, sem stendur
fram undir morgun.
Eins og af þessari upptaln
ing» sést, verður Sæluvika
Skagfirðinga að þessu sinni
mjög fjölbreytt og þar verð-
ur eítthvað við allra hæfi.
Rithönd Jörundar hundadagakonungs
í dag kl. 5 fer fram Iistmunauppboð í Listamannaskálanum, en munirnir eru til sýnis í
skálanum í dag kl. 10—16. Þarna er margt sérkennilegra og fagurra muna auk margra
ágætra málverka eftir ýmsa málara, þar á meðal Kjarval og Ásgrím. Þarna eru þrjú einka-
bréf Jörundar hundadagakcnungs, hin einu sem til eru utan British Museum, og sést upphaf
c-ins þeirra hér á mvndinni. Þar er og eintak af stjórnarskrárdí'ögum hans, margar gamlar,
fagrar og fágætar bækur, fagrir silfurmunir og fleira. Listmunauppboð Sigurðar Bene-
diktssonar njóta nú orðið vinsælda og viðurkenningar.