Tíminn - 23.03.1955, Blaðsíða 2
TÍMINN, miSvikudaginn 23. marz 1955.
68. blað.
ermálaráðuneytiö brezka snýst
gegn manni úr leyniþjónustunni
Það hefir vakið mikla athygli í London, að brezka her-'
:málaráðuneytið hefir bannað útkomu bókar, sem nefnist
.„Búrið í London“. Það er einn af kunnustu mönnanum í
brezku leyniþjónustunni frá stríðsárunum, sem er höfund-
ur bókarinnar, Alexander Scotland, offursti. Ekki lét her-
málaráðuneytið sitja við það eitt, að banna útkomu bókar
innar, því það fyrirskipaði húsrannsókn á heimili Scotlands.
Að baki þessara ráðstafana liggia
iöinu öfl og þau er bönnuðu út-
iomu bókarinnar „Svipa hákakross
::ns“, sem fjallaði um hryðjuverk
nazista á stríðsárunum. Bannið á
þeirri bók var byggt á eftirfarandi:
1. Bókin getur haft slæmar £.f-
eiðingar, hvað það mál brezku
stjórnarinnar snertir, að komá fót-
unum undir Þýzkaland að nýju.
2. Hún getur móðgað bandaríska
stjórnmálamenn og forustumenn
varnarmála, sem vilja treysta Þýzka
íand án mikillar andstöðu.
3. Hún getur eflt aridþýzku hreyf
:inguna í Frakklandi, þar sem mikil
jndúð á endurreisn Þjóðverja er
ríkjandi.
Offurstinn og herfræðileg
launmál.
Hver og einn, sem fer til starfa
. leyniþjónustunni brezku, verður
ið sverja eið að því, að birta ekki
neitt um starf sitt, né annað, sem
nann verður vitni að í starfinu,
nema að til komi leyfi yfirvald-
mna. Það var þvi þess vegna, sem
lögreglan hafði rétt til að gera hús
rannsókn hjá Scotland offursta,
eftir að hann hafði lýst yfir þeirri
Útvarpið
líltvarpið í dag.
Fastir liðir eins og venjulega.
'13.15 Erindi bændavikunnar:
a) Hpmtíðarhorfur iandbún-
aða|Jps (Arnór Sigurjónssjn).
b) i-T’Wbiiiumar í matjurtum
(Ingólfur Davíðsson magister.)
c) Fjárskipti (Sæmundur Frið-
riksson framkvstj.).
.38.55 íþróttir (Atli Steinarsson biaða
maður).
20.30 Erindi: Stríðið milli Japara
ög Rússa 1905 (Baldur Ejarna
son magister).
.‘il.OO Óskastund (Benedikt Grón-
dal ritstjóri).
P.2.fD Útvarp frá Jánslagakeppni S.
Ki T.
: !3,2W)agskrárlok.
'&tvaia?ið á morgun.
Fastir liðir eins og venjulega.
3.15Erindi bændavikunnar:
a) Útflutningsverzlun landbún
aðarafurða (Helgi Pétursson
framkvæmdastjóri).
b) Áburðarnotkun (Björn Jó-
hannesson jarðvegsfræðingur).
c) Menntun sveitafólks og bún
aðarfræðsla (Gunnar Bjarna-
son ráðunautur).
!0.20Daglegt mál (Árni Böðvars-
son cand. mag.).
!0.25 Kvöldvaka bændavikunnar:
a) Form. Búnaðarfél. íslands,
Þorsteinn Sigurðsson, flytur á-
varp.
b) Benedikt Gíslason frá Hof-
teigi flytur sagnaþátt: Gömul
I kynni.
c) Magnús Guðmundsson les
i kvæði.
j d) Björn Sigfússon háskóla-
bókavörður talar um heiðarbúa
á landnámsöld.
’ e) Fulltrúar á síðásta búnaðar
þingi taka lagið í baðstofu
þjóðkórsins. — Páit ísólfsson
j fagnar komumönnum.
f) Ragnar Ásgéirsson ráSunaut
ur flytur erindi: Skáld og
bóndi.
g) Formaður Stéttarsambands'
bænda, Sverrir Gíslason bóndi,;
flytur kveðjuorð.
22.20 Sinfónfskir tónleikar (plötur).
B3.15 Dagski'árlok.
ÍMWMmWmlm
/V v v ■' '’.o'• v Y.'i* v v/* '' ■■ý ■ v
||Íj|^
■pí&ííW^Í
p w
Alexander Scotland
velt hann of mikið?
ákvörðun, að láta minningár sínar
á þrykk út ganga. Leynilögreglu-
menn hreinsuðu íbúð offurstáns af
öllum einkabréfúm, bíaðaúrkíippum
og því, sem offurstanum gat orðið
til stuðnings. En nú hefir offurst-
inn haldið því fram, að í bók sinni
ræði hann hvergi um herfræðiieg
launmál og sé því bannið við henni
gripið úr lausu lofti.
Fjallað um þýzka
stríðsg’læpamenn.
í september í fyrra tilkynnti off-
urstinn, að hann hefði ákveðið að
gefa út bókina „Búrið í London“.
Lét hiann þess einnig getið, að stór
hluti hennar fjallaði um þýzka
stríðsglæpamenn með Kesselring
hershöfðingja i broddi fylkingar
Bókin var send til yfirvaldanna til
yfirlesturs, en þau kváöu svo á
að útgáfa hennar skyldi bönn-
uð, þar sem í henni væri fjallað
um mál, sem enn heyrðu til laun-
málum. Svaraði þá offurstinn því,
að þetta væri ekki rétt. Sagði hann
að hvergi væri minnzt á önnur
mál í bókinni, en þau sem hann
hefði fjallað um sem opinbert vitni
við stríðsréttarhöld. Ráðuneytið
létti samt ekki banninu f bók-
inni. Var nú skrifað fram og aftc.r
um máiið, en ekkert gekk i því að
fá banninu aflétt. Tók offurstinn
þá bókina til yfirvegunar að nýju
og breytti nokkrum köflum til að
vera viss um, að hvergi væri hreyft
við launmálum. Lét hann síðan
handritið ganga til útgefanda, sem
tók það strax til prentunar. Var
þá brugðið við og húsrannsóknin
gerð og offurstanum jafnframt til-
kymit, að kæmi bók hans út í
Englandi eða erlendis, myndi "'iin
sóttur til saka fyrir eiðrof.
í þýzka hernum.
Það var ekki fyrr en á útmán-
uðum 1947 að fólk fékk í rauninni
að vita, hvers konar ævintýramað-
ur Scotland offursti var. Var bað
í réttarhöldunum yfir Kesselriug
Kom það í ljós við vitnisburð off-
urstans, að hann hafði verið í her
Þjóðverja í heimssytrjöldunum báð
um og stöðugt unnið í þágu leyni-
þjónustunnar brezku. Verjandi Kess
elrings mótmælti frámburði offarst-
ans, á þeirri forsendu, að hann
hefði ekki hugmynd um, hvað fram
hefði farið innan þýzka hersins.
Varð lítið úr frekari mótmælum,
þegar hið andstæða kom fram og
olli framburður offurstaris nierfu
um það, að Kesselring var dæmdur
til dáuða. (Síðan var dðihnum
breytt í æyilangt fangelsi og íiú
hefir Kesselring verið náðaður).
Það vakti því ekki svo litla athygli,
þegar fregnirnar bárust um það,
að Scotland ætlaði að gefa út bók
um störf sín í leyniþjónustunni.
Ráðuneytið komst fljótt að raun
um, að minnst af bókinni fjallaði
um störf hans sjálfs í þýzka aern-
um, heldur að mestu urn mjög at-
hyglisverðar yfirhéyrzlur á ýmsum
Þjóðverjuro, sem hann stjórnaði í
lok stríðsins.
Rógtsr
(Framhald af 1. síðu.)
Framsóknarmönnum.
Ekki skal hér fullyrt um
ástæðu fyrir þessu siðlausa
frumhlaupi Þjóðviljans, en
víst er að það er ekki sprott
ið af áhuga fyrir lausn vinnu
deilunnar.
Ein kjarnorku-
sprengingin enn
í Nevada
New York, 22. marz. Enn
ein kj arnorkusprengj a var
sprengd í Nevada-oðimörk-
inni í dag. Fundust jarðhrær
ingar í borginni La Vegas,
sem er í 150 km. fjarlægð.
Helikoptervéi hlaðin her-
mönnum, sem voru klæddir
sérstokum varnarklæðum
gegn áhrifum sprengingar-
innar, flaug yfir staðinn, þar
sem sprengingin var . gerð
strax eftir að hún átti sér
stað .
]\ýr bátur á sjó
í FáskrúðsfirSi
Einhvern næstu daga verð
ur settur á sjó nýr og vand-
aður fiskibátur, sem byggður
er í Fáskrúðsfirði fyrir Horn
firðinga. Verður báturinn um
35 lestir að stærð. Þegar
smíði þessa báts er lokið verða
byggðir minni bátar og ef til
vill stærri vélbátur á árinu.
Góð aðstaða er til bátasmíði
í Fáskrúðsfirði og hafa áður
verið byggðir þar stórir og
vandaðir fiskibátar.
myn
dir
Glerdýrasafnið
Vesturheimur hefir á síðari ár-
um bætt tveimur nöfnum við skrá
góðra leikritahöfunda: Arthur Mill-
er og Tennessee Williams. Báðir
eru þessir menn ungir og þeir
glíma við áþekk viðfangsefni í verk
um sínum. Þjóðleikhús íslendinga
hefir sýnt sitt leikritið eftir hvorn
svo að íslenzkum leikhúsgestum
hljóma þessi nöfn ekki ókunnug-
lega í eyrum. —
Austurbæjarbíó sýnir nú eitt
þekktasta verk Tennessee Wili'ams,
Glerdýrasafnið (uppnefnt Bæklaða
stúlkan af skáldum kvikmyndahúss
ins), en leikrit þetta var leikið
í útvarpið fyrir nokkrum árum.
Tennessee Williams er skáld nútím
ans. Hann tekur persónur sínar
úr hinu tækniþróaða og taugatrufl
aða menningarþjóðfélagi, sem í dag
skelfur I skuggum sinnar eigin
vetnissprengju. Hann litast um
á þeirri skammdegislegu og ótryggu
öld númer tuttugu og honum sýn-
ist það skálmöld heldur ófrýnileg
og börn hennar sveipuð þykkum
hjúpi sjálfsblekkingar og ótta,
Tennessee Williams setur ekki upp
neina messiasargloríu né vandar um
við persónur sínar. En hann sál-
greinir þær, sviptir hulunni utan
af raunveruleikanum og hvetur
fólk til að kveðja skæðasta fylgi-
kvilla menffiingárinnar, lífslygina.
Skáldið stendur því eins konar
hundavakt úrkynjaðri og vályndri
veröld og predikar mönnum leit-
ina að sannleika og heilbrigðu lífi.
Þessi var tónninn í Sumri hallar,
svona var hann í Kleppsvagninum
(A Streetcar named desire) og þann
ig er hann í Glerdýrasafninu. En
það síðast nefnda vírðist þó standa
sál höfundar síns næst, þar gætir
innileika og angurværðar, auk þess
sem sólríki er þar í mesta lagi. —
Kvikmyndunin hefir heppnazt furðu
vel, enda er valiim leikari £ hverju
hlutverki. Þau Jane Wyman, Kirk
Douglas, Gertrude Lawrence og
Arthur Kennedy skila gervum sín-
um þannig, að til stórverka má
teljast, því að svo jafn og góður
samleikur sést ekki oft meðal Holly
woodbúa. Kirk Douglas þarf ekki
einu sinni að gretta sig til að ná
hinu rétta andrúmslofti leikritslns,
enda streymir það hlýtt og sann-
færandi til kvikmyndahússgesta.
Sem sagt: Gott!
V. A.
TILBOÐ
óskast í Chevrolet vörubifreið módel 1941 og Renault
fólksbifreiö, módel 1946, báðar eign bæjarsjóðs Reykja
víkur. Bifreiðirnar verða til sýnis í porti Áhaldahúss
bæjarins við Skúlatún næstu daga.
Tilboð verða opnuð að viðstöddum bjóðendum í
skrifstofu minni, Ingólfsstræti 5, laugardaginn 28. þ.
m. kl. 11.
Bæjarverkfræðingiiriiui í Reykjavík
Jarðarför konu minnar
KRISTJJiiU BENEDIKTSDÓTTUR BLÖNDAL
fer fram fájpómkirkjunni á morgun, fimmtudaginn
24. marz kl. 2.
Lárus H. Blöndal.
........... iiiiiimiii1 ■wmiiih iiiwMaapngnwMnwMaMOMB
Móðir okkar
PÁLÍNA ÞÓRÐARDÓTTIR,
andaðist að heimili sínu, Stökkum, Rauðasandi, 22.
marz.
Kristín Pétwrsdóttir, Valborg Pétwrsdóttir,
Hólmfríðwr Pétwrsdóttir, Gwðjón Pétursson.
SKARPHÉÐINN AÐALBJARNARSON
andaðist að Sólvangi, Hafnarfirði, 15. þ. m. jarðar-
förin hefir farið fram. — Þökkum starfsfólki Sólvangs
frábæra hjúkrun í veikindum hans.
Vandamenn.
ÍVAR HLÚJÁRN. Saga eftir Walter Scott. Myndir eftir Pefer Jackson. Í67
' „Ég*éf hfifcddiir um
, að éfi ficti ckki boÖið
' þér firiö, því að éfi
hefi svariö pess eið
að drepa þifi“.