Tíminn - 25.05.1955, Blaðsíða 1
Ritetjórf:
í>órjLrlrm t órarlnsaoa
Útgefandi:
rramfióknarflokJniri nn
39. árgangur.
Bkriístoíur 1 Edduhósi
Préttasímar:
81302 og 81303
Afgreiðslusíml 2323
Auglýsingasími B1300
Prentsmiðjan Edda
Reykjavík, miðvikudaginn 25. maí 1955.
116. blað.
Frá aðalfundi Áburðarverksmiðjunnar h.f.
Framleidsðanorðinrúmlega 19000
smál. gjaldeyrissparnaður 26 millj.
Samþykkt að leita fjárfestingarleyfis og lánsfjár
til fosfór- og kalíverksmiðju og byggja geymslur
Áburðarverksmiðjan h.f. hefir frá því að hún hóf starf
og til þessa dags framleitt um 1900 lestir Kjarna-áburðar
og sparað þjóðinni 26 milljónir kr. í erlendum gjaldeyri. Hún
hefir þegar náð fullum framleiðsluafköstum á ótrúlega
skömmum tíma, og helztu byrjunarörðugleikar við rekstur
slíkrar verksmiðju virðast vera yfirstígnir. Þessar upplýsing-
ar komu fram í yfirlitsræðu Vilhjálms Þór, formanns verk-
smiðjustjórnarinnar á aðalfundi fyrirtækisins, sem haldinn
var í skrifstofu verksmiðjunnar í Gufunesi í gær.
Vilhjálmur Þór setti fund-
inn, bauð stjórn og hluthafa
velkomna. Var hann síðan
kjörinn fundarstjóri, en fund
arritari Pétur Gunnarsson,
f ramkvæmdast j óri.
Formaður verksmiðjustjórn
ar, Vilhjálmur Þór, flutti síð-
an yfirlitsræðu um rekstur-
inn. Hann sagði, að nú gæfist
færi á að lita yfir fyrsta fram
leiðsluáfangann. Þann 7. marz
1954 hefði fyrsti áburðarpok-
ínn verið fylltur, en þar með
hefði ekki verið hafin reglu-
bundin íramleiðsla. Langan
tíma þyrfti jafnan til að ná
þeirri samstillingu véla og
tækni, sem nauðsynleg væri
í svo margbrotinni efnaverk-
smiðju. Væru dæmi til, að
fullt framleiðslustig í verk-
smiðjum af þessari gerð næð-
ist ekki fyrr en eftir 2—3 ár.
Byrjunarerfiðleikar
yfirstígnir.
Hér hefði allt gengið bet-
ur, sagði formaðurinn, en þó
hefði verið um byrjunarörð-
ugleika að ræða, t. d. að
kristalla-kornin í áburðin-
um hefðu verið of smá og
leirhúðunin ónóg, svo að
tvennt væri nefnt. Nú væru
þessir erfiðleikar yfirstignir,
áburðurinn geymdist nú vel
og hlvpi ekki í köggla, og I
ekki mundi ástæða til að
kvarta yfir kornastærðinni.
Framleiðslugetan fullkomin.
Það væri líka hægt að hrósa
happi yfir því, að verksmiðjan
hefði svo fljótt komizt á fullt
framleiðslustig. Lofað hefði
verið að hún framleiddi 18
þús. smálestir á ári með 360
daga starfrækslu, eða 1500
lestir á mánuði og 50 lestir á
dag. Þegar hinn 15. apríl 1954
komst framleiðslan upp í 59
lestir á dag, og meðalfram-
leiðsla sem mánaða, sept.—
febrúar í vetur varð 1543 lest-
ir á mánuði.
fljótt fullri framleiðslu
kvaðst formaður ætla, að
einkum mætti þakka þrennu:
Dr. Charles Owen Brown,
Framh. á 2. siðu.
Forsetahjónin
koma til Osló í dag
NTI5. — Ósló, 24. maí. — í
fréttasendingu sinni á enrku
í dag ,skýrði norska frétta-
stofan frá því, að íslenzku
forsetahjónin, herra Ásgeir
Ásgeirsson og frú Dóra Þór-
hallsdóttir kæmu til Ósló á
mofgun á skipinu Gullfoss í
opinbera heimsókn ti! Nor-
egs. Tveir norskir tundur-
spillar munu fara til móts
við skipíð og fylgja bví sein-
asta spölinn inn Óslófjörð.
Borgin verður flöggum
skreytt þá 3 daga, sem for-
setahjónin dvelja í borginni.
Þau munu búa í konungshöll
inni sem gestir Hákonar kon
ungs. Síðan munu forseta-
hjónin fara í ferðalag til
Þrándheims og Stiklastaða
og ferðast víðar um Noreg f
boði norsku ríkisstjórnarinn
ar.
Lá við stórbruna í hrað-
frystihúsi á Vopnafirði
Frá fréttaritara Tímans í Vopnafirði í gær.
Laust fyrir kl. 8,30 í morgun kom upp eldur í vélasal hrað-
frystihúss kaupfélagsins hér. Atvik voru þau, að drifvél í
rafvélasamstæðu braut úr sér bullu. Þeyttist bulluhausinn
út úr vélinni öðrum megin, en bullustöngin hinum megin,
hvort tveggja af miklu afli.
í sömu andrá gaus upp
eldur í vél'nni, og stóð hún í
björtu báli. Einnig loguðu
þiljur og loft umhverfis
hana.
Slökkviíækíð dugði.
Vélamaður var staddur
þarna skammt frá í vélasaln
um, og réðst hann þegar á
eldinn með slökkvitækj um.
Tókst honum fljótlega að
kæfa hann, en véUn er talin
ónýt. Aðrar skemmdir urðu
vonum minni.
Fullvíst er talið, að hefði
vélamaðurinn ekki verið
staddur i vélasalnum, eða
handslökkvitækið í ólagi,
hefði þarna orðið stórbruni
með ófyrirsjáanlegum afleið-
ingum. KB.
Vilhjálmur Þór.
Þakkir færðar.
Bandaríkjamaðurinn Har-
old Van Ness annaðist gang-
setningu verksmiðjunnar og
var verksm'ðjustjóri reynslu
mánuðina en síðan tók við
verksmiðjustjórn Ernst Rein-
muth, þýzkur efnaverkfræð-
ingur. Með Van Ness unnu
íslenzku verkfræðingarnir Jó
hannes Bjarnason og Run-
ölfur Þórðarson, og aðstoð-
armaður Ernst Reinmuth var
Gunnar Ólason, efnaverk-
fræðingur. Kvaðst formaður
vilja flytja öllum þessum
mönnum heila þökk. En fleiri
þyrfú að minnast með þakk-
læti í huga.
Að verksmiðjan náði svo
Fyrirlestrar
Fyrirlestraferð Eysteins Jóns
sonar, ráðherra, um Vestfirði
Eins og áður hefir verið skýrt frá, er Eysteinn Jónsson,
fjármálaráðherra, nú í fyrirlestraferð um Vestfirði á vegum
miðstjónar Framsóknarflokksins. S. 1. sunnudag flutti hann
erindi um stjórnmálastefnur og stjórnmálaviðhorf í sam-
komuhúsinu á Patreksfirði.
Prófessor Seamus O'Duile-
arga flytur tvo fyrirlestra í
í háskólanum um írskar þjóð
sögur, sagnamenn og þjóð-
sagnasöfnun og verða þeir n.
k. miðvikudag og föstudag í
l. kennslustofu. Fyrirlestr-
arnir verða fluttir á ensku
og er öllum heimill aðgangur.
Fjölmenni var á fundinum.
Að lokinni ræðu ráðherrans
komu fram fyrirspurnir, sem
hann svaraði í fundarlok.
í gærkveldi átti ráðherrann
að flytja annað erindi sitt í
þessari ferð á Bíldudal, en
næstu fundir verða sem hér
segir: Á Þingeyri í samkomu-
húsinu þar kl. 8 síðd., fimmtu-
daginn 26. maí á Flateyri,
laugardaginn 28. maí kl. 8,30
síðd. Á Suðureyri mánudag-
inn 30. maí. í Bolungarvík
þriðjudaginn 31. maí og á ísa-
firði miðvikudaginn 1. júní.
Frjálsar umræður og fyrir-
spurnir verða alls staðar að
loknum erindunum.
Skólavist í Noregi
Félaginu Noregur—ísland
hefir verið falið að velja 2—■
3 unga menn tjl ókeypis skóla
vistar í Noregi. Er hér um að
ræða skólavist á búnaðar-
skólanum á Voss næsta haust
og er námstíminn 2 vetur, og
við Statens Fiskerfagskole
Aukre vsð Molde, en þangað
geta komizt einn eða tveir
piltar. Félagið veitir nánari
upplýsingar um skólavistina.
Ákveðið að stofna alhliða bú-
fjárræktarstöð í Eyjafirði
Frá fréttaritara Tímans á Akureyri.
Samband nautgriparæktarfélaga Eyjaf jarðar hélt aðalfund
sinn 10. maí s.l. að Hótel KEA. Þar var tekin ákvörðun um
það að kaupa tvær jarðir ofan við Akureyri og setja þar á
stofn búfjárræktarstöð, sem aðallega beiti sér að kynbótum
nantgripa.
Halldór Guðlaugsson í
Hvammi, formaður félagsins,
skýrði frá því, að síðasti aðal-
fundur sambandsins hefði
falið stjórninni að athuga
möguleika á því að setja á
stofn búfjárræktarstöð á veg-
um sambandsins.
Tvær jarðir keyptar.
Þessar athuganir hefðu
leitt til þess, að sambandinu
gæfist nú kostur á kaupum
á jörðunum Lundi og Rangár-
völlum, báðum rétt ofan við
Akureyri og á bæjarlandinu.
Var samþykkt á fundinum
einróma, að. fela stjórninni að
festa kaup á jörðum þessum
og setja þar á stofn búfjár-
ræktarstöð, aðallega með til-
liti til kynbóta nautgripa, en
einnig í sauðfjárrækt, ef
(Pramhald á 7 slfiui.